χρίστος-βούζας-πρώτα-απλή-λογική-μετ-391196

Χρίστος Βούζας: Πρώτα απλή λογική & μετά απλή αναλογική στην Αυτοδιοίκηση

Οκτώ μήνες μετά την παρουσίαση από τον υπουργό Εσωτερικών του πορίσματος για τις αλλαγές στον «Καλλικράτη»,  όπου επισημοποιήθηκε η πρόταση της κυβέρνησης για την καθιέρωση της απλής αναλογικής στις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές, το θέμα άνοιξε και πάλι με τον πιο επίσημο τρόπο από τον ίδιο τον Πάνο Σκουρλέτη κατά την πρώτη ημέρα των εργασιών του Τακτικού Συνεδρίου της ΚΕΔΕ στα Γιάννενα, την περασμένη Πέμπτη.

Καθώς πλησιάζουμε, αργά-αργά είναι αλήθεια, στην ημερομηνία που θα κατατεθεί το νομοσχέδιο με τις αλλαγές στον «Καλλικράτη» (σ.σ. ο υΠΕΣ μίλησε πρόσφατα για τους πρώτους μήνες του 2018), όσοι από τους αιρετούς πίστεψαν ότι η κυβέρνηση θα οπισθοχωρήσει στη συγκεκριμένη, μεγάλη, είναι αλήθεια, αλλαγή για την Αυτοδιοίκηση, φαίνεται, σιγά-σιγά κι εκείνοι, παρότι διαφωνούν, να αποδέχονται το αντίθετο: Δηλαδή, ότι η κυβέρνηση θα επιμείνει μέχρι τέλους στην απλή αναλογική στις αυτοδιοικητικές εκλογές, όπως, άλλωστε, επέμεινε, και τελικώς ψήφισε, την απλή αναλογική στις εθνικές εκλογές.

Μόνη ελπίδα για όλους όσοι διαφωνούν, και είναι αλήθεια πολλοί, κυρίως ανάμεσα στους νυν δημάρχους ακόμη και του ΣΥΡΙΖΑ, που βλέπουν ότι δύσκολα θα επανεκλεγούν χωρίς συμμαχίες με μία, δύο ή και τρεις παρατάξεις της αντιπολίτευσης, φαίνεται να αποτελεί η δέσμευση της Νέας Δημοκρατίας ότι εφόσον γίνει κυβέρνηση, θα επαναφέρει το σημερινό πλειοψηφικό σύστημα. Το σύστημα με το οποίο η πρώτη παράταξη, ακόμη κι αν έχει στον α΄γύρο το 20 ή 25% των ψήφων, λαμβάνει στο β΄γύρο τα 3/5 των δημοτικών συμβούλων, έχοντας, συνήθως, μία άνετη πλειοψηφία για το σύνολο της θητείας της.

Μόνη ελπίδα, καθώς, όπως φάνηκε στο συνέδριο της ΚΕΔΕ και όπως θα επιβεβαιωθεί, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις και στο επικείμενο συνέδριο της ΕΝΠΕ, οι αντιδράσεις των «γαλάζιων» και «πράσινων» αιρετών, που σηκώνουν το βάρος της αντιπαράθεσης, είναι μάλλον χλιαρές.  Σ’ αυτό φαίνεται ότι έπαιξε και παίζει σημαντικό ρόλο το γεγονός ότι ο υπουργός Εσωτερικών και ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ αποκατέστησαν τις σχέσεις τους και οι  όποιες αντιπαραθέσεις κινούνται, πλέον, σε θεσμικό και όχι προσωπικό επίπεδο. Παράλληλα, ο κ. Σκουρλέτης όλο αυτό το διάστημα έχει συναντήσει δεκάδες (ή και εκατοντάδες) δημάρχους και όλους τους περιφερειάρχες είτε στο γραφείο είτε στα δικά τους γραφεία, με αποτέλεσμα το κλίμα να έχει βελτιωθεί και να μην υπάρχει κίνδυνος να επαναληφθεί το «θερμό» επεισόδιο που είχαμε δει τον περασμένο Απρίλιο στο υπουργείο Εσωτερικών.

Μέσα σ’ αυτό το ήρεμο κλίμα που, κατά τα φαινόμενα, δεν θα μπορέσουν να το διαταράξουν ορισμένοι αιρετοί που δείχνουν να επιδιώκουν την φασαρία, ο υπουργός Εσωτερικών πρέπει να πείσει την πλειοψηφία των δημάρχων και περιφερειαρχών, που δικαίως ανησυχούν,  ότι απλή αναλογική δεν σημαίνει ακυβερνησία. Γι’ αυτό και, με βάση την απλή λογική, πρέπει να βρεθούν εκείνες οι ασφαλιστικές δικλείδες που, πράγματι, θα μειώνουν σημαντικά τις πιθανότητες ακυβερνησίας των δήμων και των περιφερειών, ακόμη κι αν θυσιαστεί αυτό που ονομάζουμε «απλή και άδολη» αναλογική.  Η «αξιοποίηση της λευκής ψήφου με τρόπο που να διευκολύνει δημιουργικά στην επίλυση ενός επίμαχου θέματος, όπως η έγκριση ενός Προϋπολογισμού, ή ενός Τεχνικού Προγράμματος», η «κατάτμηση των προτεινόμενων αποφάσεων, ώστε η διαφωνία σε ένα θέμα να μη συνεπάγεται την ολοκληρωτική απόρριψή τους», στις οποίες αναφέρθηκε ο υπουργός κατά την ομιλία του στα Γιάννενα, είναι καλές ιδέες αλλά δεν φτάνουν. Χρειάζεται κάτι πιο δραστικό για να μην δούμε τους δήμους και τις περιφέρειες ακυβέρνητές πολιτείες από τον Ιανουάριο του 2020.

Παράλληλα, μέσα σε αυτό το καλό κλίμα που ο ίδιος δημιούργησε, ο υπουργός Εσωτερικών καλείται να λύσει με το νομοσχέδιο του τα δύο θέματα που ταλαιπωρούν όσο τίποτε άλλο την Αυτοδιοίκηση α΄και β΄βαθμού: Τις αρμοδιότητες και τους πόρους. Καλείται, σε συνεργασία με όλη την κυβέρνηση, να ξεκαθαρίσει τι κάνει ποιος και ποιοι είναι οι πόροι που του αναλογούν.

Μόνο με αυτό τον τρόπο η κυβέρνηση και ο αρμόδιος υπουργός θα μπορούν να πουν ότι προχώρησαν σε μία σοβαρή μεταρρύθμιση στην Αυτοδιοίκηση. Και μόνο τότε οι αιρετοί θα μπορούν όχι μόνο να κάνουν υπομονή για την, αναγκαία, βελτίωση της καταστατικής θέσης του αλλά, και, εντέλλει, να δώσουν, έστω, ψήφο ανοχής στην απλή αναλογική.

*O Χρίστος Βούζας είναι διευθυντής της, βραβευμένης από το Ίδρυμα Μπότση, ιστοσελίδας aftodioikisi.gr, της οποίας είναι και ιδρυτής.