bαρύ-το-πλήγμα-από-τον-covid-19-για-την-αγορά-τ-765398
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ | 17.04.2020 | 12:07

Bαρύ το πλήγμα από τον COVID-19 για την αγορά των αλκοολούχων ποτών

Καταλυτικές είναι οι επιπτώσεις της πανδημίας  του κορονοϊού την εγχώρια βιομηχανία τροφίμων και ποτών. Πέρα από κλάδους που καταγράφουν αύξηση των πωλήσεών τους, όπως είναι των ζυμαρικών, των οσπρίων, των κρεατοσκευασμάτων, της αρτοποιίας, υπάρχουν άλλοι τομείς που λόγω της διασύνδεσής τους με τον κλάδο HORECA να βρίσκονται αντιμέτωποι με κατακόρυφη πτώση των πωλήσεων. Για παράδειγμα οι κλάδοι των αλκοολούχων ποτών, των  αναψυκτικών κ.τ.λ αντιμετωπίζουν ραγδαία συρρίκνωση απότοκο των αλλαγών στις καταναλωτικές συνήθειες.

Μάλιστα, πηγές κοντά στον κλάδο των αλκοολούχων ποτών εκφράζουν έντονη ανησυχία για την επόμενη μέρα, καθώς κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πώς θα κινηθεί η αγορά. Επισημαίνουν ότι στη μακρά αλυσίδα εφοδιασμού των αλκοολούχων ποτών δραστηριοποιείται ένας σημαντικός αριθμός επιχειρήσεων, από το αρχικό στάδιο της παραγωγής, το χονδρικό και λιανικό εμπόριο, δηλαδή το off trade κανάλι της αγοράς που προορίζεται για οικιακή κατανάλωση (supermarkets, mini markets, κάβες), αλλά και τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην επιτόπια κατανάλωση (on trade αγορά) και τον ευρύτερο κλάδο HO.RE.CA, δηλ. ξενοδοχεία, μπαρ/καφέ και εστιατόρια.

Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, η αγορά off trade εκτιμάται ότι αντιπροσωπεύει μόλις το 38% του συνολικού όγκου πωλήσεων αλκοολούχων ποτών, ενώ το υπόλοιπο 62% των πωλήσεων αλκοολούχων ποτών αφορά στην επιτόπια κατανάλωσηαναδεικνύοντας ουσιαστικά τη HO.RE.CA ως την κύρια αγορά διάθεσης των αλκοολούχων ποτών. Σημειώνεται ότι τα αλκοολούχα ποτά (τζιν, ουίσκι, βότκα, αποστάγματα κ.λπ.) είναι υποκατηγορία του ευρύτερου συνόλου των οινοπνευματωδών ποτών, μαζί με τη βιομηχανία ζύθου και οίνου. Και μπορεί σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία από την IRI (30 Μαρτίου έως 5 Απριλίου) να καταγράφεται ότι έχουν πάρει την ανιούσα  οι πωλήσεις τσίπουρου, τσικουδιάς καταγράφοντας ανάπτυξη πωλήσεων 95%, με το τζίν να ακλουθεί με αύξηση πωλήσεων πάνω από 56% όπως και η  σανγκρίας, όπως και το ροζέ και κόκκινο κρασί με αύξηση πάνω από 50%, αλλά αυτό δε φτάνει να καλύψει τις μεγάλες απώλειες από τον κλάδο εστίασης και διασκέδασης και του τουρισμού.

Ο κλάδος HO.RE.CA «χτυπάει κόκκινο»

Άλλωστε η «βαριά βιομηχανία» της χώρας, ο τουρισμός, πλήττεται δραματικά λόγω του καθολικού κλεισίματος των ξενοδοχειακών μονάδων και της απαγόρευσης των μετακινήσεων σε παγκόσμιο επίπεδο.

Επίσημα στοιχεία του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου της Ελλάδας (ΞΕΕ) κάνουν λόγο για απώλεια ξενοδοχειακού τζίρου για το 2020 της τάξης των 4,5 δισ. ευρώ περίπου, ενώ σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων (ΙΤΕΠ) το πρώτο δεκαήμερο του Απριλίου, οι εκτιμήσεις των ίδιων των ξενοδοχειακών μονάδων για απώλεια τζίρου και θέσεων απασχόλησης χτυπάνε καμπανάκι κινδύνου, θεωρώντας πολύ πιθανό το ενδεχόμενο της χρεοκοπίας.

Ειδικότερα, όπως διαπιστώνεται μεταξύ των ξενοδοχείων συνεχούς λειτουργίας, το 65% εξ αυτών θεωρεί πιθανή ή πολύ πιθανή την χρεοκοπία (46, 6 % πιθανή, 18,3 % πολύ πιθανή), με το αντίστοιχο ποσοστό για τα ξενοδοχεία εποχικής λειτουργίας να ανέρχεται στα 51,8% (40,5 % πιθανή, 11, 3 % πολύ πιθανή).

Ταυτόχρονα το 95% των ξενοδοχείων συνεχούς λειτουργίας διαβλέπει ποσοστιαία μείωση του τζίρου κατά Μ.Ο. 56,3%. Αντίστοιχα το 94,2% των ξενοδοχείων εποχικής λειτουργίας αναμένει μείωση του τζίρου κατά Μ.Ο. 56,1%.

Οικονομικά θύματα του κορωνοϊού οι εργαζόμενοι στην εστίαση, τουρισμό & ψυχαγωγία

Bartenders, σερβιτόροι, μάγειρες, ξενοδοχειακοί υπάλληλοι, εργαζόμενοι σε υπηρεσίες catering συγκαταλέγονται στα μεγάλα «οικονομικά θύματα» του κορωνοϊού, αφού μέσα σε λίγες μέρες η ζωή τους ανατράπηκε πλήρως με την αβεβαιότητα να κυριαρχεί για το πώς θα ζήσουν και τι είδους εργασιακές υποχωρήσεις θα αναγκαστούν να υποστούν. Εκεί που πολλοί ετοιμάζονταν να φύγουν για σεζόν στα ελληνικά νησιά, τώρα όχι μόνο ακυρώθηκαν οι συμφωνίες τους και έμειναν «ξεκρέμαστοι» αλλά τίθεται σημαντικό ζήτημα βιοπορισμού τους. Πολλοί βρέθηκαν ήδη άνεργοι, και άλλοι φοβούνται ότι με την απελευθέρωση των απολύσεων, θα βρεθούν αντιμέτωποι με το πιο σκληρό δίλημμα: με τα μισά λεφτά ή την ανεργία. Ακόμα και εάν τα μέτρα αρθούν σύντομα όπως όλοι εύχονται, για εστιατόρια/μπαρ/καφετέριες/ξενοδοχεία και συναφείς υπηρεσίες, η επόμενη μέρα είναι αχαρτογράφητη με την ψυχολογία του καταναλωτικού κοινού να επηρεάζεται σημαντικά από τον φόβο της μετάδοσης του ιού και με το εισόδημα μεγάλης μερίδας των καταναλωτών να έχει ήδη πληγεί σημαντικά. Οι κλειστοί χώροι θα έχουν μεγαλύτερο πρόβλημα λόγω του κινδύνου συνωστισμού, στους καταναλωτές δε θα περισσεύουν χρήματα για «πολυτέλειες και περιττές απολαύσεις», το τωρινό «μένουμε σπίτι» θα είναι ασφαλές «βγαίνουμε έξω» τη στιγμή που ιδιοκτήτες και εργαζόμενοι στους κλάδους αυτούς θα παλεύουν να αντεπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους, όπως και τόσοι άλλοι.

Ήδη χτες ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Άδωνις Γεωργιάδης σε συνέντευξη που έλιωσε στον τηλεοπτικό σταθμό Open είπε ότι αμέσως μετά το Πάσχα θα ψηφιστεί η τροπολογία που αλλάζει το όριο για το επίδομα των 800 ευρώ και από την ερχόμενη Παρασκευή θα μπορούν να ενταχθούν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα της ΑΑΔΕ και όσοι έχουν μέχρι και 20 εργαζόμενους, ώστε να μπορούν να κάνουν αίτηση και τα μαγαζιά από τον κλάδο εστίασης. Παράλληλα ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας έχει παραδεχτεί το μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο τουρισμός και συνεκδοχικά η εθνική οικονομία. Όπως έχει επισημάνει για την Ελλάδα ένα από τα μεγαλύτερα πλήγματα που δέχεται είναι στον τομέα του τουρισμού, σημειώνοντας ότι αυτός έχει και έντονα εποχικό τουρισμό, το Πάσχα για παράδειγμα με το μεγαλύτερο πρόβλημα να αποτελεί ο εισαγόμενος τουρισμός. Ο ίδιος είπε κάθε μήνα η κρίση στοιχίζει στο ΑΕΠ 2,5 μονάδες, με την Ελλάδα να κινδυνεύει με βαθιά ύφεση λόγω των απωλειών στον τουρισμό.

Μετά την υπερφορολόγηση και το λαθρεμπόριο, … το κερασάκι στην τούρτα

Και όλα αυτά, σε μια χρονική στιγμή που η HORECA αναπτυσσόταν μαζί συμπαρασύροντας και κλάδους που είχαν δραστικά συρρικνωθεί τα χρόνια των μνημονίων. Π.χ. η αγορά των αλκοολούχων ποτών, προσπαθούσε να ανακάμψει, μετά τη δεκαετή ύφεση της ελληνικής οικονομίας, και της επιπτώσεις της δραματικής φορολόγησης που υπέστη τα χρόνια της κρίσης. Για έναν ήδη επιβαρυμένο κλάδο που υπέστη αύξηση κατά 125% στον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης (ΕΦΚ) και κατά τέσσερις ποσοστιαίες μονάδες στον συντελεστή ΦΠΑ -συνθήκες που έστρεψαν τους καταναλωτές σε χύμα αποστάγματα συχνά αγνώστου προέλευσης που διαφεύγουν της φορολόγησης και σε γιγάντωση του λαθρεμπορίου- αυτό το νέο χτύπημα κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τη βιωσιμότητα του κλάδου. Ενός κλάδου που συμβάλλει 1,5 δισ. στο ΑΕΠ της χώρας, που στηρίζει σταθερά  την απασχόληση (συνολικά 32.000 θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης) και αποτελεί σημαντικό κομμάτι της φιλοξενίας, της παράδοσης και του τουριστικού προϊόντος της χώρας, δίνοντας μεγάλη ώθηση στους κλάδους της παραγωγής, της εστίασης και του εμπορίου, ιδίως στην περιφέρεια.

Αυτό που αναμένει από εδώ και πέρα, όπως αναφέρεται σχετικά, ο κλάδος της εστίασης και του τουρισμού με όλους τους πληττόμενους υποκλάδους, είναι να υπάρξουν άμεσα λύσεις και μέτρα στήριξης από την Πολιτεία που να διασφαλίζουν τη ρευστότητα και τη βιωσιμότητα επιχειρήσεων και εργαζομένων,  όταν η οικονομία μπει στη φάση της επανεκκίνησης. Ήδη προτείνεται από το Σύνδεσμο Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) μείωση του ΦΠΑ στη διαμονή σε 6% και του συνόλου του ΦΠΑ της εστίασης στο 13% έως το τέλος του έτους ως τονωτική ένεση στην ευρύτερη βιομηχανία της εστίασης/ ψυχαγωγίας.

Γιώργος Αλεξάκης