ψήφος-δικαίωμα-ή-υποχρέωση-τι-προβλέπ-147382
ΥΠΟΥΡΓΕΙΑ | 20.09.2015 | 11:48

Ψήφος: Δικαίωμα ή υποχρέωση; Τι προβλέπεται για την αποχή

Με φυλάκιση από ένα μήνα έως ένα έτος τιμωρείται ο εκλογέας, που αδικαιολόγητα δεν ασκήσει το εκλογικό του δικαίωμα, σύμφωνα με τις υφιστάμενες νομικές διατάξεις και στέρηση των πολιτικών δικαιωμάτων από ένα έως τρία έτη (άρθρα 9 παρ. 5 του ν. 4255/2014 και 117 παρ. 1 και 2 του Π.Δ. 26/2012). Το άρθρο 51 παρ. 5 του Συντάγματος ορίζει ότι «η άσκηση του εκλογικού δικαιώματος είναι υποχρεωτική».

Γι’ αυτό όσοι δεν μπορέσουν να ψηφίσουν, θα πρέπει να μεριμνήσουν, ώστε να έχουν στην κατοχή τους σχετικά έγγραφα ή στοιχεία, με τα οποία να δικαιολογούν την αποχή τους από την εκλογική διαδικασία.

Ωστόσο, οι νομικοί επιστήμονες ανέκαθεν τόνιζαν την αντίφαση: Πώς γίνεται ένα δικαίωμα να είναι ταυτόχρονα και υποχρέωση, η οποία μάλιστα υπόκειται σε κυρώσεις; Άλλωστε, δεν υπάρχει δικαστική απόφαση που να εφαρμόζει τον νόμο και να επιβάλλει ποινές για αδικαιολόγητη αποχή από την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος. Άρα επί της ουσίας ο νόμος είναι ανενεργός.

Πάντως, πρόσφατη εγκύκλιος του υπουργείου Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης υπενθυμίζει τον υποχρεωτικό χαρακτήρα της ψήφου και ενημερώνει ότι από την υποχρέωση αυτή, εξαιρούνται οι ακόλουθες κατηγορίες εκλογέων:

α) Αυτοί που έχουν υπερβεί το εβδομηκοστό έτος της ηλικίας τους.

β) Όσοι θα βρίσκονται κατά την ημέρα της ψηφοφορίας στο εξωτερικό.

γ) Οι εκλογείς που έχουν εγγραφεί στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους ετεροδημοτών, αλλά δεν κατέστη δυνατή η σύσταση ειδικού εκλογικού τμήματος ετεροδημοτών, λόγω μη συμπληρώσεως, σε όλη την εφετειακή περιφέρεια, του αριθμού των σαράντα (40), τουλάχιστον, ετεροδημοτών.

Επίσης, θα υπάρξουν εκλογείς που για διάφορους εξαιρετικούς λόγους δεν θα μπορέσουν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα. Ενδεικτικά σημειώνουμε ότι στις περιπτώσεις αυτές περιλαμβάνονται:

α) Υπάλληλοι του δημοσίου, για τους οποίους, σοβαρές υπηρεσιακές ανάγκες δεν θα επιτρέψουν να απουσιάζουν από την Υπηρεσία τους, για να μεταβούν να ψηφίσουν στον τόπο, στους εκλογικούς καταλόγους, του οποίου είναι εγγεγραμμένοι.

β) Υπάλληλοι νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, νοσηλευτικών ιδρυμάτων, οργανισμών και επιχειρήσεων κοινής ωφελείας κ.λπ., στους οποίους, επίσης, λόγω σοβαρών υπηρεσιακών αναγκών, δεν είναι δυνατή η χορήγηση άδειας μετάβασης στον τόπο άσκησης του εκλογικού τους δικαιώματος.

γ) Εκλογείς που δεν θα μπορούν να μεταβούν στον τόπο άσκησης του εκλογικού τους δικαιώματος για λόγους υγείας.

Δείτε την εγκύκλιο ΕΔΩ