east-med-τι-σημαίνουν-οι-εξελίξεις-για-την-ελ-716153
ΥΠΟΥΡΓΕΙΑ | 23.12.2019 | 21:12

East Med: Τι σημαίνουν οι εξελίξεις για την Ελλάδα -Δένδιας: Δεν είναι αντίδραση

Το ισχυρό χαρτί του ενεργειακού αγωγού East Med που έχει ευρύτερη στρατηγική σημασία, όχι μόνο για τη χώρα μας, αλλά συνολικά για την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ανατολική Μεσόγειο, αποτελεί την ηχηρή απάντηση της Ελλάδας απέναντι στις κλιμακούμενες τουρκικές προκλήσεις και την επιθετική ρητορική της Άγκυρας.

Όπως έγινε γνωστό από δημοσιεύματα στην Κύπρο και επιβεβαιώνεται και από την ελληνική κυβέρνηση, επισπεύδεται πιθανότατα για τις 2 Ιανουαρίου η υπογραφή της τριμερούς συμφωνίας μεταξύ Ισραήλ, Κύπρου και Ελλάδας, με ανοιχτό το παράθυρο να συμμετάσχει και η Ιταλία, για την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου East Med.

Η υπογραφή της συμφωνίας αποτελεί ένα από τα πιο καθοριστικά βήματα για την υλοποίηση του έργου, η διαδρομή του οποίου έχει χαραχτεί να περνά μέσα από τα όρια της ΑΟΖ της Κύπρου και το σημείο που αυτή τέμνεται με την περιοχή της εν δυνάμει ελληνικής ΑΟΖ, υπό την επήρεια του Καστελόριζου.

Στον αγωγό East Med συμμετέχουν Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ και Ιταλία, ενώ πρόσφατα στη διάσκεψη του ΟΗΕ για το κλίμα στη Μαδρίτη, ο Έλληνας υπουργός Ενέργειας Κ. Χατζηδάκης είχε συναντηθεί με τον Ισραηλινό ομόλογό του Γ. Στάινιτζ επαναλαμβάνοντας τη δέσμευση των δύο χωρών για τη στήριξη του έργου του αγωγού φυσικού αερίου αλλά και του έργου της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ισραήλ, Κύπρου Ελλάδας.

Ο κ. Χατζηδάκης, τόνισε σε δηλώσεις του στο ραδιόφωνο του Σκάι ότι ο αγωγός East Med θα προχωρήσει ό,τι και εάν λέει ο Ερντογάν σημειώνοντας την αποφασιστικότητα της χώρα μας να προχωρήσει μπροστά με βάση το διεθνές δίκαιο.

Υπενθυμίζεται ότι και οι Ηνωμένες Πολιτείες με το περίφημο EastMed act που υπερψηφίστηκε την περασμένη εβδομάδα, υπογραμμίζουν την σημασία για την αμερικανική διπλωματία της τριμερούς συνεργασίας Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ,

70 εκατ. για μελέτες

Εξαιρετικής σημασίας εξάλλου, είναι η πρόσφατη απόφαση του διοικητικού συμβουλίου της εταιρίας  IGI Poseidon, δηλαδή της κοινοπραξίας της ΔΕΠΑ με την ιταλική εταιρεία Edison που προωθούν από κοινού τον αγωγό East Med. Το ΔΣ αποφάσισε ομόφωνα να επισπεύσει την ανάπτυξη του πρότζεκτ. Συγκεκριμένα, αποφασίστηκε να προχωρήσει η επένδυση ύψους 70 εκατ. ευρώ για την εκπόνηση των αναγκαίων μελετών που θα οδηγήσουν το έργο σε ωρίμανση ώστε να μπορεί να ληφθεί η τελική επενδυτική απόφαση σε διάστημα 2 ετών από σήμερα. Σημειώνεται ότι ο αγωγός East Med έχει ενταχθεί στη λίστα των έργων κοινού ενδιαφέροντος της ΕΕ (PCI) και στο πλαίσιο αυτό το 50% του κόστους των μελετών θα συγχρηματοδοτηθεί από την ΕΕ.

Η απόφαση αυτή αποτελεί ένα ακόμη συγκεκριμένο βήμα στην κατεύθυνση της δημιουργίας ενός ενεργειακού κόμβου στη Μεσόγειο, με στόχο. την προώθηση της ενεργειακής ασφάλειας της ΕΕ και την διαφοροποίηση των ενεργειακών πηγών αλλά και των οδεύσεων προμήθειας για την Ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου.

Ποιος είναι ο East Med

Ο East Med είναι ένα έργο που έχει εξασφαλίσει την ευρωπαϊκή πολιτική και οικονομική στήριξη και φιλοδοξεί να συνδέσει τα πλούσια κοιτάσματα φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου με τις μεγάλες αγορές της νοτιοανατολικής και κεντρικής Ευρώπης, προσφέροντας ακόμη μια νέα πηγή προμήθειας ενέργειας.

Ήδη σε διακυβερνητικό επίπεδο έχουν υπογραφεί μια σειρά από προσύμφωνα, διακηρύξεις και μνημόνια συνεργασίας, ενώ το αποφασιστικό βήμα για την επενδυτική ωρίμανση του έργου αναμένεται να προκύψει από την διακρατική συμφωνία που θα υπογραφεί τις επόμενες ημέρες.

Το έργο στην αρχική του μορφή έχει σχεδιαστεί να έχει μήκος 1900 χιλιόμετρα και θα ξεκινά από την Κύπρο και θα κατευθύνεται προς την Κρήτη και στη συνέχεια προς την ηπειρωτική Ελλάδα, διερχόμενο υποθαλάσσια σε βάθος έως και 3 χιλιομέτρων. Η χωρητικότητά του θα είναι περί τα 10 δισ. κ.μ. φυσικού αερίου ετησίως, ενώ με την παράλληλη κατασκευή διασυνδετήριων αγωγών προς τη Βουλγαρία (IGB), την Αλβανία (IAP) και την Ιταλία (ITGI) θα είναι εφικτή η περαιτέρω διάχυση των ποσοτήτων αερίου της Μεσογείου στη βαλκανική ενδοχώρα και στην ιταλική αγορά.

Σύμφωνα με το σχεδιασμό ο East Med θα αποτελείται από τρία τμήματα :

( i ) ένα αγωγό από τα σημεία εξόρυξης Κύπρου-Ισραήλ,

( ii ) ένα υποθαλάσσιο αγωγό που θα συνδέει την Κύπρο  με την Κρήτη , και

( iii ) ένα αγωγό από την Κρήτη προς την ηπειρωτική Ελλάδα.

Να σημειωθεί ότι η τεχνική και οικονομική βιωσιμότητα του έργου έχει τεκμηριωθεί από μια σειρά μελετών που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια ενώ ο αγωγός έχει ενταχθεί στη λίστα των επιλέξιμων για κοινοτική χρηματοδότηση έργων κοινού ενδιαφέροντος (PCI) της ΕΕ.

Δένδιας: Ο EastMed δεν είναι αντίδραση – Η Τουρκία είναι ανασφαλής

Στη σημασία του υπογραφής της συμφωνίας για τον αγωγό EastMed στις 2 Ιανουαρίου για την ενεργειακή αυτονόμηση της Ευρώπης αναφέρθηκε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας σε συνέντευξή του στον τηλεοπτικό σταθμό Alpha.

«Είναι μια εναλλακτική οδός που οδηγεί στην ενεργειακή αυτονομία της Ευρώπης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης», σημείωσε ο κ. Δένδιας ενώ πρόσθεσε πως πολύ σύντομα τη συμφωνία θα υπογράψει και η Ιταλία, καθώς εκεί είναι και η κατάληξη του αγωγού. Πρόσθεσε πως ήδη υπάρχει μια τεχνική προσέγγιση για να λυθούν τα περιβαλλοντικά ζητήματα που προβάλλονται εκεί και μένει να ολοκληρωθεί.

Υπογράμμισε πως «ο East Med δεν είναι αντίδραση», «απλώς η Τουρκία, επειδή έχει μια εγγενή ανασφάλεια, οποιαδήποτε κίνηση την ερμηνεύει με τον τρόπο αυτό».

Αναφερόμενος στην επίσκεψή του στη Βεγγάζη, ο υπουργός Εξωτερικών σημείωσε πως «η ελληνική πλευρά θεώρησε ότι πρέπει να έχει μια σαφή επικοινωνία με τον αρχηγό του εθνικού λιβυκού στρατού, που δια του αρχηγού του έχει εκφράσει την πλήρη αντίθεσή του κατά των δύο συμφωνιών μεταξύ Τουρκίας και κυβέρνησης της Τρίπολης».

«Ήθελα από πρώτο χέρι να ακούσω τις απόψεις του και να έχουμε μια κοινή αντίληψη και ίσως αν χρειαστεί στο μέλλον και ένα συντονισμό ενεργειών ως προς την ακύρωση εν τη πράξει αυτών των απαράδεκτων και ανύπαρκτων μνημονίων».

Ερωτώμενος σχετικά με το ενδεχόμενο ενός θερμού επεισοδίου, ο κ. Δένδιας σημείωσε: «Είμαστε έτοιμοι για κάθε ενδεχόμενο και αν και μπορούμε μόνοι μας, όχι δεν είμαστε μόνοι μας» και πρόσθεσε:

«Αυτό δε σημαίνει ότι συμφωνώ με την πρόβλεψη περί θερμού επεισοδίου. Βεβαίως θα μου πείτε μπορείς να το αποκλείσεις 100%; βεβαίως και δε μπορώ να το αποκλείσω 100%. Πιστεύω όμως ότι η τουρκική πλευρά είναι μια πλευρά που αιτιοκρατείται, που οι κινήσεις της έχουν μια λογική, που αντιλαμβάνεται το περιβάλλον και το διεθνές δίκαιο και δε θα προβεί σε ενέργειες που τελικά θα βλάψουν την ίδια την Τουρκία».

Επιβεβαίωσε ότι υπάρχει ένα μεγάλο αμερικανικό υποβρύχιο, το οποίο κινείται στην ευρύτερη περιοχή νότια της Κρήτης, αλλά συμπλήρωσε: «Αυτό το οποίο εγγυάται την ελληνική ασφάλεια και ανεξαρτησία, είναι οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις. Από εκεί και πέρα, κάθε παρουσία η οποία συντείνει στη δημιουργία σταθερότητας και ασφάλειας στην περιοχή είναι απολύτως καλοδεχούμενη απ’ την ελληνική πλευρά. Οποιαδήποτε φιλική παρουσία στην περιοχή μόνο καλό μπορεί να κάνει».

Σχετικά με το ενδεχόμενο προσφυγής στο δικαστήριο της Χάγης, ο κ. Δένδιας σημείωσε πως «η χώρα δεν είναι κατά της επίλυσης μέσω διαιτητικών ή δικαστικών διαδικασιών της διαφοράς με την Τουρκία», επεσήμανε και συνέχισε: «Όμως για να γίνει αυτό, θα πρέπει να υπάρξει ένα πλαίσιο, το οποίο να διασφαλίζει αυτή τη δυνατότητα. Λυπάμαι να πω ότι αυτή τη στιγμή αυτό το πλαίσιο δεν είναι στη θέση του».

«Εμείς με μεγάλη χαρά θα βλέπαμε την Τουρκία να μπαίνει σε μια λογική συνεννόησης με την Ελλάδα. Αν η συνεννόηση με την Ελλάδα σημαίνει να μπούμε σε μια διαδικασία δημιουργίας ενός πλαισίου, που θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια διαιτητική επίλυση των διαφορών μας, αυτό θα το συζητούσαμε. Αυτό που δε συζητάμε με την Τουρκία είναι τους λεονταρισμούς και τις απειλές κατά της χώρας και οτιδήποτε βλάπτει την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα […] Όταν η Τουρκία μας απειλεί, μου είναι πάρα πολύ δύσκολο να ονειρευθώ πώς μπορούμε να οδηγηθούμε σ αυτό το πλαίσιο».

Ο κ. Δένδιας αναφερόμενος στη στάση των υπολοίπων κομμάτων, επεσήμανε πως «ο ελληνικός πολιτικός κόσμος έχει δείξει θεσμική σοβαρότητα και όσες φορές χρειάστηκε οι τοποθετήσεις και των συναδέλφων μου απ’ τα άλλα κόμματα ήταν σοβαρότατες. […] Μόνο ευγνωμοσύνη έχω να εκφράσω για τον ελληνικό πολιτικό κόσμο και τη στήριξη που παρέχει στις προσπάθειες της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής της χώρας αυτή τη στιγμή».

Ερωτώμενος για την καλή σχέση που υπάρχει μεταξύ του Αμερικανού και του Τούρκου προέδρου, ο κ. Δένδιας επεσήμανε: «Είναι προφανές ότι υπάρχει κάποιας μορφής χημεία όμως ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών λειτουργεί μέσα σε ένα πλαίσιο σκέψεων. Είναι φανερό ποιο είναι αυτό το πλαίσιο σκέψεων και της αμερικανικής διοίκησης και του υπουργείου των εξωτερικών. Εγώ δε χαίρομαι γι αυτό, αλλά η Τουρκία δεν είναι ιδιαίτερα δημοφιλής στην Ουάσινγκτον αυτό το διάστημα».

Ο υπουργός Εξωτερικών προανήγγειλε τετραμερή συνάντηση στο Κάιρο στις 4 ή 5 Ιανουαρίου μεταξύ Αιγύπτου, Κύπρου, Ελλάδας και Γαλλίας.

Τέλος, ο κ. Δένδιας είπε ότι τα Χριστούγεννα θα βρεθεί στην Κωνσταντινούπολη. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, ο υπουργός Εξωτερικών θα πραγματοποιήσει ιδιωτική επίσκεψη στην Κωνσταντινούπολη, όπου την Τετάρτη 25 Δεκεμβρίου θα παραστεί στην Πατριαρχική Θεία Λειτουργία των Χριστουγέννων, στον Πατριαρχικό Ναό του Αγίου Γεωργίου.

Στη συνέχεια ο κ. Δένδιας θα γίνει δεκτός στο Οικουμενικό Πατριαρχείο από τον Παναγιώτατο Οικουμενικό Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως κ.κ. Βαρθολομαίο.