τι-είναι-το-πολλαπλό-μυέλωμα-από-το-οπο-453315
ΥΓΕΙΑ | 18.10.2021 | 13:34

Τι είναι το πολλαπλό μυέλωμα από το οποίο ανακοίνωσε ότι πάσχει η Ντόρα Μπακογιάννη

Με μία συγκλονιστική ανάρτηση η Ντόρα Μπακογιάννη αποκάλυψε το μεσημέρι της Δευτέρας ότι πάσχει από πολλαπλό μυέλωμα.

Τι είναι όμως το πολλαπλό μυέλωμα ή αλλιώς αποκαλούμενο και πλασμοκύτωμα ή ασθένεια του Kahler;

Το πολλαπλούν μυέλωμα αποτελεί μία κακοήθεια των πλασματοκυττάρων.

Τα πλασματοκύτταρα, είναι κύτταρα που υπό φυσιολογικές συνθήκες παράγουν τα αντισώματα, πρωτεΐνες δηλαδή που είναι ειδικευμένες για να «προσκολλώνται» σε διαφορετικό για κάθε μια αντιγόνο (ξένη πρωτεΐνη) , όπως σε αντιγόνα μικροβίων, ιών, κ.τ.λ., με αποτέλεσμα να απενεργοποιούν αυτά τα αντιγόνα ή να στρέφουν άλλα κύτταρα του ανοσοποιητικού έναντι αυτών των «εχθρικών» αντιγόνων που βρίσκονται π.χ. στην επιφάνεια των ιών ή των μικροβίων.

Στην περίπτωση, όμως, του πολλαπλού μυελώματος, τα πλασματοκύτταρα υφίστανται κακοήθη εξαλλαγή.

Τα κύτταρα του πολλαπλού μυελώματος προέρχονται από μεταλλαγμένα κύτταρα του αίματος, τα πλασματοκύτταρα.

Τα πλασματοκύτταρα είναι λευκά αιμοσφαίρια (λεμφοκύτταρα) που εκκρίνουν αντισώματα ως μέρος της ανοσοποιητικής λειτουργίας του οργανισμού. Τα μεταλλαγμένα αυτά πλασματοκύτταρα παράγουν μη φυσιολογικές ποσότητες αντισωμάτων.

Δεν είναι ακόμα γνωστή η ακριβής αιτία της κυτταρικής αυτής αλλαγής, αλλά θεωρείται ότι συμβαίνει μια μετάλλαξη σε ένα αρχικό κύτταρο, το οποίο στη συνέχεια πολλαπλασιάζεται ανεξέλεγκτα και δημιουργούνται έτσι όγκοι από πανομοιότυπα παθολογικά κύτταρα που ονομάζονται κλώνοι (μονοκλωνικός πολλαπλασιασμός των πλασματοκυττάρων).

Το πολλαπλό μυέλωμα συνήθως δεν περιορίζεται μόνο σε ένα οστό, αλλά τείνει να προσβάλει ολόκληρο το σκελετό.

Όταν η βλάβη εντοπίζεται μόνο σε ένα οστό ονομάζεται «πλασματοκύττωμα», όπως φαίνεται στις παρακάτω εικόνες που αφορούν τον Ο3 σπόνδυλο.

Ωστόσο, οι περισσότεροι ιατροί πιστεύουν ότι το πλασματοκύττωμα είναι απλώς μια πρώιμη μορφή του πολλαπλού μυελώματος.

Να σημειωθεί επίσης ότι οι σύγχρονες απεικονιστικές μέθοδοι (μαγνητική τομογραφία, PET scan) επέτρεψαν την απεικόνιση ακόμα και πολύ μικρών βλαβών σε ολόκληρο το σκελετό, αποδεικνύοντας έτσι ότι πολλές από τις θεωρούμενες περιπτώσεις πλασματοκυττώματος ήταν στην πραγματικότητα περιπτώσεις πολλαπλού μυελώματος σε πολύ αρχικό στάδιο.

Αίτια Πολλαπλού Μυελώματος

Το πολλαπλό μυέλωμα εμφανίζεται αυτόματα. Οι ασθενείς που έχουν εκτεθεί σε ιονίζουσα ακτινοβολία και στο παρασιτοκτόνο διοξίνη είναι πιθανό να αναπτύξουν την ασθένεια. Η μόλυνση με ορισμένους ιούς (HIV και ανθρώπινο ερπητοϊό 8) έχει επίσης συσχετιστεί με το πολλαπλό μυέλωμα. Πάντως δεν έχει αποδειχθεί ότι η κληρονομικότητα να σχετίζεται με την ασθένεια.

Συμπτώματα Πολλαπλού Μυελώματος

Οι ασθενείς συνήθως παραπονιούνται για πόνο στα οστά. Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

  •  Κούραση
  • Αίσθημα ασθένειας
  •  Πυρετό
  •  Νυχτερινές εφιδρώσεις

Σωματικά, οι ασθενείς είναι χλωμοί με διάχυτη ευαισθησία των οστών, ειδικά γύρω από το στέρνο (οστό του στήθους) και τη λεκάνη (ισχία).

Επίσης, ένα άλλο σύμπτωμα αποτελούν τα παθολογικά κατάγματα, τα οποία δυστυχώς συμβαίνουν συχνά. Τα κατάγματα αυτά προκαλούνται από τους όγκους των κυττάρων αυτών γιατί αδυνατίζουν την αντοχή του προσβεβλημένου οστού.

Οι ασθενείς συχνά πρωτοανακαλύπτουν το πολλαπλό μυέλωμα όταν υποστούν ένα τέτοιο κάταγμα (βλ. εικόνα), με πιο συνηθισμένη θέση τη σπονδυλική στήλη, ενώ μπορεί επίσης να συμβεί στα πλευρά και στη λεκάνη.

Το κάταγμα στη σπονδυλική στήλη μπορεί να προκαλέσει συμπίεση του νωτιαίου μυελού σε ένα ποσοστό έως και 5% των ασθενών και προκαλεί πόνο στη μέση και τα πόδια, καθώς επίσης μούδιασμα και αδυναμία στα πόδια.

Οι ασθενείς αυτοί μπορεί να έχουν υψηλά επίπεδα ασβεστίου στο αίμα τους, με αποτέλεσμα να εμφανίζουν ναυτία, κόπωση, σύγχυση, δυσκοιλιότητα και συχνή ούρηση.

Επίσης, λόγω της αναιμίας που παρουσιάζουν, εμφανίζουν συμπτώματα όπως κόπωση, μυϊκή αδυναμία και δύσπνοια με την άσκηση.

Σε προχωρημένες περιπτώσεις, οι ασθενείς συνήθως έχουν υποτροπιάζουσες λοιμώξεις και μπορεί να έχουν νεφρική ανεπάρκεια.

Πεντακόσιες νέες διαγνώσεις στην Ελλάδα ετησίως

Το πολλαπλούν μυέλωμα δεν είναι σπάνια νόσος, καθώς αντιστοιχεί περίπου στο 10% του συνόλου των αιματολογικών κακοηθειών. Παγκοσμίως, το πολλαπλούν μυέλωμα προσβάλλει περίπου 1 με 5 ανθρώπους ανά 100.000 πληθυσμό ετησίως και αποτελεί το 0,8% όλων των περιστατικών καρκίνου. Περίπου 39.000 άνθρωποι διαγιγνώσκονται με πολλαπλούν μυέλωμα στην Ευρώπη, ενώ περίπου 24.000 ασθενείς καταλήγουν από τη νόσο ετησίως. Η διάμεση ηλικία διάγνωσης στην Ευρώπη είναι τα 65-70 έτη.

Στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο γίνονται περίπου 500 νέες διαγνώσεις πολλαπλού μυελώματος, ενώ αυτή τη στιγμή εκτιμάται ότι νοσούν 3.000 άτομα.

Σε ύφεση για πολλά χρόνια

Ενώ μέχρι πριν από λίγα χρόνια θεωρείτο ότι το πολλαπλούν μυέλωμα δεν ήταν ιάσιμο, σήμερα έχουμε αυξανόμενες ενδείξεις ότι ένα μεγάλο ποσοστό ασθενών επιβιώνει για πολλά χρόνια με τη νόσο σε ύφεση.

Για τη σωστή αντιμετώπιση της νόσου και λόγω των ιδιαιτεροτήτων της όσον αφορά την θεραπεία και την παρακολούθηση, προτείνεται να αντιμετωπίζεται σε εξειδικευμένα κέντρα.

Επίσης είναι σημαντικό, όταν υπάρχει διαθέσιμα κλινικά πρωτόκολλα, οι ασθενείς με μυέλωμα να εντάσσονται και να λαμβάνουν θεραπεία στα πλαίσια κλινικών πρωτοκόλλων, καθώς έτσι έχουν την ευκαιρία να λάβουν σύγχρονες θεραπείες. Τέτοια διαθέσιμα ερευνητικά πρωτόκολλα είναι διαθέσιμα στη χώρα μας και στο κέντρο μας και συχνά εξασφαλίζουν τη διαθεσιμότητα νεώτερων θεραπευτικών επιλογών στους ασθενείς με πολλαπλούν μυέλωμα σε διαφορετικές χρονικές στιγμές του νοσήματος τους.