εν-αναμονή-των-πακέτων-ενισχύσεων-από-587120
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ | 08.03.2022 | 10:27

Εν αναμονή των πακέτων ενισχύσεων από ΕΕ και κυβέρνηση η αγορά

Πακέτο 350 εκατομμυρίων ευρώ ανακοινώνει η κυβέρνηση για τη στήριξη των νοικοκυριών έναντι της ενεργειακής ακρίβειας για το Μάρτιο ενώ ήδη βέβαια εντείνεται ο προβληματισμός στο οικονομικό επιτελείο για το πώς θα συνεχιστεί η διαδικασία των ενισχύσεων καθώς αναμένεται οι πόροι του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης να εξαντληθούν και τα βάρη να περάσουν στον προϋπολογισμό.

Βέβαια ήδη το ράλι τιμών κτυπά συνολικά την οικονομία εκτινάσσοντας τα κόστη παραγωγής αλλά και τα βάρη στα νοικοκυριά που αναμένουν τις αποφάσεις κυβέρνησης και ΕΕ. Ήδη, άλλωστε, η βενζίνη έτοιμη σπάει το φράγμα των 2 ευρώ το λίτρο πανελλαδικά, το πετρέλαιο πάνω από τα 120 δολάρια το βαρέλι παγκοσμίως, το φυσικό αέριο να έχει ξεφύγει τελείως και το σιτάρι βρίσκεται σε τιμή ρεκόρ από το 2008,  στα 400$ τον τόνο.

Επίσης η χονδρική τιμή ρεύματος στη χώρα μας σήμερα έφτασε στα 427 ευρώ ανά μεγαβατώρα (ή στα 335 ευρώ κατά μέσον όρο για τις πρώτες 8 ημέρες του Μαρτίου) με την Ευρώπη να γράφει ακόμη πιο υψηλές τιμές. Μπορεί βέβαια η Ελλάδα να μην είναι στις ακριβότερες χώρες της ΕΕ όμως κατέγραψε νέο ιστορικό ρεκόρ, με αύξηση 52,5% σε μία μόλις μέρα και διακύμανση τιμών έως και στα 600 (!) ευρώ ανά μεγαβατώρα.

Ουσιαστικά καλούνται οι καταναλωτές να καταβάλουν 5πλάσια ή και 7πλάσια τιμή ανά κιλοβατώρα εν σχέσει με όσα πλήρωναν μέχρι το καλοκαίρι και όλα τα προηγούμενα χρόνια.

Ευρωπαϊκή αντίδραση

Πάντως το όλο ζήτημα αναμένεται να απασχολήσει και στη σύνοδο κορυφής των ευρωπαίων ηγετών στο Παρίσι,  την ερχόμενη Πέμπτη και Παρασκευή. Κι εκεί βέβαια έχει στραμμένα τα μάτια της η Ελληνική πλευρά καθώς αναμένονται οι αποφάσεις για την απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο, τη διασφάλιση ενεργειακής επάρκειας στην Ευρώπη, αλλά και τα πακέτα στήριξης για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις που πλήττονται, για να αποφευχθούν κοινωνικές επιπτώσεις, λουκέτα και δευτερογενές κύμα ακρίβειας στην αγορά, από την υπερβολική αύξηση των τιμών στην Ενέργεια.

Στο πλαίσιο αυτό μέτρα για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας της ευρωπαϊκής αγοράς ενέργειας αναμένεται να παρουσιάσει την Τρίτη 8 Μαρτίου η Κομισιόν. ενόψει της άτυπης Συνόδου της Πέμπτης στις Βερσαλλίες.

Πακέτο 750 εκατ. ευρώ

Παράλληλα, ήδη, η Κομισιόν ήδη επεξεργάζεται ένα ειδικό πακέτο 750 δισ ευρώ ορίζοντα 5-10 ετών που στόχο έχει να βοηθήσει την Ευρώπη στον στόχο απεξάρτησης από το ρωσικό αέριο και ταυτόχρονα να ολοκληρώσει την διαδικασία της απανθρακοποίησης.

Σύμφωνα, δε, με δημόσιες αναφορές, της προέδρου της Κομισιόν η κ. Ούρουσλα φον ντερ Λάιεν στην “εργαλειοθήκη” προβλέπονται τρεις πυλώνες:

-η διαφοροποίηση των προμηθευτών φυσικού αερίου ώστε να μειωθεί η εξάρτηση από τη Ρωσία

-η περαιτέρω προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, για να επιταχυνθεί η ενεργειακή μετάβαση προς την οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα και

-η βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας

Μάλιστα η κ. φον ντερ Λάιεν μίλησε κι αυτή για την ανάγκη μίας «ασπίδας προστασίας» για καταναλωτές και επιχειρήσεις, αλλά δεν χρησιμοποίησε τον όρο «αποζημίωση».

Το σχέδιο

Αναλυτικά, σύμφωνα με προσχέδιο του ανακοινωθέντος της Κομισιόν για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, το οποίο διέρρευσε στον Τύπο, θα επιβληθούν υποχρεωτικά ελάχιστα επίπεδα αποθεμάτων στους χώρους αποθήκευσης των κρατών-μελών πριν τον επόμενο χειμώνα. Τα ελάχιστα αυτά επίπεδα τίθενται με σκοπό να διασφαλιστεί ότι ως τις 30 Σεπτεμβρίου το επίπεδο των αποθεμάτων στην Ε.Ε. θα βρίσκεται στο 80% της συνολικής χωρητικότητας.

Ειδικότερα, με βάση το Bloomberg, προβλέπεται αύξηση των εισαγωγών υγροποιημένου φυσικού αερίου, εξοικονόμηση ενέργειας και μετατόπιση στην χρήση ηλεκτρικής ενέργειας. Στόχος είναι να αντικατασταθεί ένα μεγάλο μέρος από τα 155 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα αερίου που εισάγονται κάθε χρόνο από τη Ρωσία, με 112 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα από άλλες πηγές.  Η υλοποίηση του σχεδίου θα απαιτήσει αποφάσεις από τις κυβερνήσεις των χωρών μελών της Ε.Ε. οι οποίες ήδη πιέζονται από την αύξηση του κόστους της ενέργειας και τις μεγάλες κρατικές δαπάνες που χρειάστηκαν για να καλυφθούν μέρος των αναγκών νοικοκυριών και επιχειρήσεων.

Οι συστάσεις της Κομισιόν  

Προκειμένου να επιτευχθεί το φιλόδοξο σχέδιο, απαιτείται η λήψη μέτρων σε εθνικό επίπεδο, γεγονός που ενδέχεται να δημιουργήσει προβλήματα, αφού ήδη πολλά κράτη μέλη έχουν εκφράσει αμφιβολίες για το ύψος των επενδύσεων που απαιτούνται για την ευρωπαϊκή στρατηγική ενεργειακής μετάβασης.  Η Κομισιόν υπολογίζει ότι η Ε.Ε. διαθέτει αρκετά αποθέματα φυσικού αερίου μέχρι το τέλος του χειμώνα, ακόμα και σε περίπτωση που διακοπεί απότομα η προμήθεια φυσικού αερίου, αλλά θα συστήσει στα κράτη μέλη να δημιουργήσουν αποθέματα για τον επόμενο χειμώνα.

Στο ίδιο πλαίσιο, η Κομισιόν αναμένεται να εξηγήσει πως η επιτάχυνση του Green Deal θα μειώσει παράλληλα την εκπομπή αέριων ρύπων, θα περιορίσει την εξάρτηση του μπλοκ από τις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων και θα προστατεύσει την οικονομία από τις διακυμάνσεις στις τιμές ενέργειας.  Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι συζητούν και την επιβολή αυστηρότερων μέτρων για μείωση των εκπομπών κατά τουλάχιστον 55% μέχρι το 2030 σε σχέση με τα επίπεδα του 1990.  Προσωρινό πλαίσιο

Σύμφωνα με το Bloomberg, η Κομισιόν αναμένεται να δώσει προτεραιότητα σε έργα διασύνδεσης αγωγών φυσικού αερίου στην Ιβηρική Χερσόνησο με την υπόλοιπη Ευρώπη και τη διασύνδεση με την Ελλάδα και τη Βουλγαρία. Επίσης, αναμένεται να δώσει στα κράτη μέλη αναλυτικές οδηγίες για τον σχεδιασμό των μέτρων, τα οποία στοχεύουν στην προστασία των καταναλωτών και των μικρών επιχειρήσεων.  Πρόκειται ακόμη να ανακοινώσει την δημιουργία ενός προσωρινού πλαισίου, που θα επιτρέπει την στήριξη της ρευστότητας για επιχειρήσεις που επηρεάζονται από την κρίση. Προκειμένου να χρηματοδοτήσουν τέτοιου είδους μέτρα, τα κράτη μέλη θα μπορούσαν να εξετάσουν την επιβολή προσωρινής φορολογίας σε απροσδόκητα κέρδη ενεργειακών επιχειρήσεων.

Γιώργος Αλεξάκης