«Πάγος» Ε.Σ. στην παράταση των συμβάσεων του ΟΑΣΑ με τα ΚΤΕΛ

«Πάγο» στην παράταση των συμβάσεων του ΟΑΣΑ με τα ΚΤΕΛ κατά ένα έτος για την κάλυψη συγκοινωνιακού έργου των δημόσιων Μέσων Μαζικής Μεταφοράς έβαλε το Ελεγκτικό Συνέδριο με απόφασή του που εκδόθηκε στις αρχές Αυγούστου. Η απόφαση αφορά τη δυνατότητα παράτασης των συμβάσεων που λήγουν τον Οκτώβριο του 2022 έως τον αντίστοιχο μήνα του 2023 και είχαν συναφθεί παραχωρώντας συγκοινωνιακό έργο του ΟΑΣΑ με στόχο την αύξηση των δρομολογίων ως μέτρο μείωσης της μετάδοσης της διασποράς του κορονοϊού.

Ωστόσο, ουδέν μονιμότερον του προσωρινού, όπως είχε ήδη γράψει το «ethnos.gr» από τον περασμένο Ιούνιο. Το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών «πέρασε» την αντίστοιχη ρύθμιση για ετήσια παράταση ως τροπολογία σε νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών, ωστόσο μάλλον υπολόγισε χωρίς τον… ξενοδόχο καθώς το σχέδιο τροποποίησης της υφιστάμενης σύμβασης επεστράφη από το Ελεγκτικό Συνέδριο.

Το Ελεγκτικό Συνέδριο με την απόφασή του της 8ης Αυγούστου 2022 έκρινε ότι «κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου τροποποίησης» υπογραμμίζοντας ότι αφενός δεν συντρέχουν λόγοι ανανέωσης και ξεκαθαρίζοντας ότι το σχέδιο σύμβασης που έφτασε προς έλεγχο αποτελεί ουσιαστικά μία νέα απευθείας ανάθεση υπηρεσιών.

Στο σκεπτικό της απόφασης μεταξύ άλλων επισημαίνεται ότι η τροποποίηση της σύμβασης, όπως συμπληρώθηκε, δεν μπορεί να υπαχθεί στην εφαρμοσθείσα – για την τροποποίηση αυτής διάταξη του άρθρου 75 του ν.4949/2022 με την οποία προβλέπεται η δυνατότητα παράτασης έως και ενός έτους των συμβάσεων συγκοινωνιακού έργου.

Επιπλέον, το Ελεγκτικό Συνέδριο επισημαίνει ότι:

Στην 108/2020 σύμβαση (την αρχική) δεν προβλέπεται δυνατότητα παράτασης πέραν των 2 ετών.

Δε γίνεται επίκληση ούτε, άλλωστε, προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου η ύπαρξη απρόβλεπτων περιστάσεων που κατέστησαν απαραίτητη την τροποποίησή της και

με το ελεγχόμενο σχέδιο σκοπείται να συναφθεί σύμβαση για να συνεχίσει μετά την επικείμενη λήξη της υφιστάμενης (108/2020) σύμβασης, η εξυπηρέτηση των αναγκών του ΟΑΣΑ για την εκτέλεση των ίδιων αστικών και ειδικών τοπικού χαρακτήρα δρομολογίων.

Για τους λόγους αυτούς το Ελεγκτικό Συνέδριο έκρινε ότι «το νέο σχέδιο σύμβασης αναφέρεται όχι σε τροποποίηση της 108/2020 σύμβασης (η οποία λήγει ομαλώς και κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 2 υτής, την 6.10.2022), αλλά σε νέα, αυτοτελή απευθείας ανάθεση υπηρεσιών, ανεξάρτητη της προηγούμενης συμβατικής σχέσης των μερών, η οποία λαμβάνει χώρα δίχως να γίνεται επίκληση ούτε, άλλωστε να προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου η συνδρομή κάποιων εκ των περιπτώσεων του άρθρου 269 του ν.412/2016, προκειμένου η επίμαχη διαδικασία να κριθεί νόμιμη».

Υπενθυμίζεται ότι η αρχική σύμβαση είχε υπογραφεί στις 7 Οκτωβρίου 2020 μεταξύ του ΟΑΣΑ και του ΚΤΕΛ Αττικής και ήταν προυπολογισμού 48.262.036,44 ευρώ πλέον ΦΠΑ. Αντικείμενό της ήταν η ανάθεση από τον ΟΑΣΑ στα ΚΤΕΛ Αττικής ως έκτακτο μέτρο για την αντιμετώπιση του άμεσου και επικείμενου κινδύνου διακοπής του συνόλου ή μέρους των παρεχόμενων υπηρεσιών συγκοινωνιακού έργου από την ΟΣΥ (Οδικές Συγκοινωνίες) έναντι αποζημίωσης. Με τη συγκεκριμένη σύμβαση τα ΚΤΕΛ είχαν αναλάβει τη διενέργεια δρομολογίων σε 60 περιφερειακές λεωφορειακές γραμμές της Αττικής με βασικό επιχείρημα την ενίσχυση του στόλου εξαιτίας του κορονοϊού.

Στη συνέχεια τον περασμένο Φεβρουάριο υπεγράφη νέα συμπληρωματική σύμβαση της ήδη εφαρμοζόμενης από τον Οκτώβριο του 2020, η οποία ήταν αξίας 1.482.131,45 ευρώ με ΦΠΑ και αφορούσε συμπλήρωμα του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου στη σύμβαση 108/2020 ανάθεσης εκτέλεσης αστικών και ειδικών τοπικού χαρακτήρα δρομολογίων στην περιοχή αρμοδιότητας του ΟΑΣΑ. Η αύξηση του παρεχόμενου έργου δεν αφορούσε πρόσθετες λεωφορειακές γραμμές καθώς τα ΚΤΕΛ συνέχισαν να καλύπτουν τις 60, οι οποίες τους είχαν ήδη παραχωρηθεί, αλλά αύξηση των εκτελούμενων οχηματοχιλιομέτρων κατά περίπου 1 εκατ. η οποία θα επιτυγχανόταν μέσω της ενίσχυσης συγκεκριμένων δρομολογίων σε συγκεκριμένες χρονικές περιόδους.

Δεδομένου όμως ότι η άφιξη των νέων λεωφορείων καθυστερεί με πηγές κοντά στην υπόθεση να αμφισβητούν εάν θα κυκλοφορήσουν τελικά το α΄ εξάμηνο του 2023, όπως προγραμματιζόταν, το υπουργειο Μεταφορών τον Ιούνιο ψήφισε ρύθμιση για ετήσια παράταση των συμβάσεων του ΟΑΣΑ στην Αθήνα και του ΟΑΣΘ στη Θεσσαλονίκη.

Σύμφωνα με τις νέες ρυθμίσεις, οι συμβάσεις ανάθεσης συγκοινωνιακού έργου καθώς και οι συμβάσεις υπεκμίσθωσης που έχουν υπογραφεί μεταξύ του ΟΑΣΑ και του ΟΣΕΘ με τα οικεία ΚΤΕΛ μπορούν να παραταθούν έως και για ένα έτος από τη λήξη τους.

Η παράταση δικαιολογούνταν ως ένα αναγκαίο μέτρο για την αντιμετώπιση της διάδοσης και διασποράς της νόσου του κορονοϊού από τη χρήση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς παρά το γεγονός ότι αυτή τη στιγμή σχεδόν το σύνολο των μέτρων – πλην της μάσκας στα ΜΜΜ – έχουν εγκαταλειφθεί.

Γινόταν όμως και επίκληση στις συγκοινωνιακές ανάγκες των δύο πόλεων καθώς είναι άγνωστο πότε θα αρχίσουν να ενσωματώνονται στους στόλους τα νέα οχήματα. Συγκεκριμένα αναφερόταν ότι «οι δημόσιοι συγκοινωνιακοί φορείς σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη χρειάζονται ένα εύλογο χρονικό διάστημα για να αποκτήσουν τον αναγκαίο αριθμό σύγχρονων λεωφορείων και το απαραίτητο προσωπικό για την εκτέλεση του συνόλου του έργου που τους έχει ανατεθεί στην περιοχή ευθύνης τους».

Αποτέλεσμα της ρύθμισης αυτής ήταν η νέα σύμβαση που επιχειρήθηκε να πάρει το πράσινο φως από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Η νέα σύμβαση – τροποποίηση για την ετήσια παράταση που εστάλη προς έλεγχο όριζε αποζημίωση στα ΚΤΕΛ ύψους 31.447.505,89 ευρώ και διάρκεια έως τις 6 Οκτωβρίου 2023.

Ωστόσο, τελικώς δεν εγκρίθηκε με πηγές του υπουργείου Μεταφορών, πάντως, να κάνουν λόγο για «απόρριψη για νομοτεχνικούς λόγους και όχι ουσιαστικό κώλυμα» και να διαμηνύουν πως «το σχέδιο σύμβασης θα επανυποβληθεί σε διαφορετική βάση, η οποία θα στηρίζεται και θα λαμβάνει υπόψη τις παρατηρήσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου» και οι σχετικές κινήσεις θα γίνουν γρήγορα προκειμένου να μην υπάρξει χρονικό κενό μετά τη λήξη των υφιστάμενων συμβάσεων με τα ΚΤΕΛ.