ιππότης-γραμμάτων-και-τεχνών-της-γαλλ-124658
ΚΟΣΜΟΣ | 18.02.2016 | 10:19

Ιππότης γραμμάτων και τεχνών της Γαλλίας ο σκηνοθέτης και ηθοποιός Βασίλης Παπαβασιλείου

Με την υψηλότερη διάκριση της Γαλλικής Δημοκρατίας τιμήθηκε ο σκηνοθέτης και ηθοποιός Βασίλης Παπαβασιλείου, στον οποίο απονεμήθηκε το μετάλλιο του ιππότη Γραμμάτων και Τεχνών για την προσφορά του στην τέχνη του θεάτρου αλλά και στη σύσφιξη των πολιτιστικών δεσμών Ελλάδας και Γαλλίας.

Η απόδοση της τιμητικής αυτής διάκρισης στον σκηνοθέτη πραγματοποιήθηκε το βράδυ της Τετάρτης (17/2) με πολλούς Γάλλους προσκεκλημένους στο Θέατρο Τέχνης της οδού Φρυνίχου, όπου ο Βασίλης Παπαβασιλείου παρουσιάζει τον καυστικό μονόλογο του «Σιχτίρ ευρώ, μπουντρούμ δραχμή, θα πεις κι ένα τραγούδι». Ειδικά για την περίσταση, η παράσταση είχε γαλλικούς υπέρτιτλους, ενώ αμέσως μετά ο διευθυντής του Γαλλικού Ινστιτούτου Ελλάδος, Μικαέλ Οσάν, παρέδωσε στον τιμώμενο τα διάσημα του Τάγματος.

Νωρίτερα το απόγευμα της Τετάρτης, ο σκηνοθέτης συμμετείχε σε συνάντηση – συζήτηση με Γάλλους και Έλληνες δημιουργούς, με θέμα «Το θέατρο σήμερα: Τάσεις και προκλήσεις», που διοργανώθηκε στο Γαλλικό Ινστιτούτο σε συνεργασία με το Θέατρο Τέχνης.

Στη συζήτηση πήραν μέρος, ο σκηνοθέτης Bruno Meyssat, η σκηνοθέτις και καλλιτεχνική διευθύντρια του Théâtre de la Commune-CDN Aubervilliers Marie – Jose Malis, ο ιστορικός και αρχισυντάκτης του περιοδικού Theatre/Public, Olivier Neveux και από ελληνικής πλευράς οι σκηνοθέτες Κατερίνα Ευαγγελάτου και Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος.

Στα ερωτήματα που έθιξαν στη συζήτηση (πολιτική ή αισθητική, η διέξοδος του θεάτρου σε εποχή κρίσης), η Κατερίνα Ευαγγελάτου ήταν σαφής στην τοποθέτηση της: «οι σκηνοθέτες απαντούν με την επιλογή των έργων που ανεβάζουν και τον τρόπο που τα φωτίζουν είτε πρόκειται για κλασικά είτε για σύγχρονα κείμενα». Η ίδια δεν βρίσκει νόημα στον διαχωρισμό της τέχνης σε πολιτική ή μη πολιτική. Το θέατρο «δεν έχει αξία να είναι μόνο καταγγελτικό» σχολίασε. «Δεν πρέπει ν’ αντικαταστήσει το δελτίο ειδήσεων, δεν πρέπει να επιτελέσει μόνον έναν τόσο στενό σκοπό διδακτικό. Όσο για τα περισσότερα από τα αμιγώς πολιτικά έργα που γράφονται αυτή την περίοδο (στη χώρα μας και αλλού) θεωρεί ότι έχουν ένα μεγάλο πρόβλημα: «Αντιμετωπίζουν θέματα (όπως την ανεργία, τη μετανάστευση, τον πόλεμο, την κλιματική αλλαγή και άλλα φλέγοντα ζητήματα) μονόπλευρα, δηλαδή από την θέση των ανθρώπων που επιθυμούν να καταγγείλουν κάτι κακό. Όμως ένα μεγάλο λογοτεχνικό ή θεατρικό έργο, σου επιτρέπει να ανακαλύψεις και άλλα επίπεδα κάτω από αυτό, σου δίνει τη δυνατότητα να φωτίσεις και την καλή πλευρά του κακού, σου δείχνει ότι τα πράγματα δεν είναι μονοδιάστατα.Αυτό τελικά που μένει και έχει και σημασία, είναι αν η παράσταση κατάφερε να προσφέρει διαφορετικές οπτικές στο θεατή που εσύ ως σκηνοθέτης δεν τις είχες καν οραματιστεί όταν επέλεγες το συγκεκριμένο κείμενο»

Η Marie – Jose Malis, υποστήριξε ότι το θέατρο είναι η αναζήτηση του εφικτού. Τόνισε τη σημασία του θεάτρου «να προτείνει μονοπάτια ώστε να καταφέρουμε να ξεπεράσουμε τα εμπόδια της κάθε εποχής μετουσιώνοντας τα σε κάτι θετικό, να αναδιοργανώσουμε τις σχέσεις μας, ν’ αγαπήσουμε και να βρούμε το θάρρος ν’ αλλάξουμε τον κόσμο. Το θέατρο είναι ένας τόπος της επινόησης» όπως είπε και «οφείλει να διατυπώνει μία νέα οπτική για τον κόσμο και τη ζωή ακόμα και αν η κατάσταση που βιώνουμε συνεπάγεται με κατάρρευση θυμό και οργή».

Για τον τιμώμενο Βασίλη Παπαβασιλείου, το πολύ ενδιαφέρον με το θέατρο βρίσκεται στο ότι «είναι και παραμένει μια υπόθεση ανοιχτής ερώτησης, μια υπόθεση αναμονών και προσδοκιών σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης. Μία υπόσχεση ερωτικής πράξης σχεδόν γιατί το θέατρο είναι ένα πεδίο αμφίπλευρης επένδυσης. Δεν είναι μόνο ο πομπός που επενδύει σε πραγματικό χρόνο, στο εδώ και τώρα αλλά είναι ότι παγιδεύει τον δέκτη, τον θεατή σε μία εργασία που ίσως και ο ίδιος μπορεί ασυνείδητα να λαχταρά αλλά δεν την περιμένει».

Ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος μίλησε για την κρίση, μία λέξη που, όπως παρατήρησε «έχει ξεπεραστεί στον τόπο μας» και για τη Μυτιλήνη όπου βρέθηκε πρόσφατα με ομάδες εθελοντών, στη Σκάλα Συκαμιάς στο σημείο που υποδέχονται το μεγαλύτερο κύμα προσφύγων. «Ολα αυτά δεν μπορούν να με αφήνουν αδιάφορο στη δουλειά μου» τόνισε και αναφέρθηκε στο έργο που προγραμματίζει ν’ ανεβάσει την επόμενη σεζόν, το «Λαμπεντούζα» του Βρετανού θεατρικού συγγραφέα ‘Αντερς Λουστγκάρτεν με θέμα το φαινόμενο της μετανάστευσης στις μέρες μας.

Ο Bruno Meyssat μίλησε για την παράσταση «Kairos» που παρουσίασε τον Δεκέμβριο στο Théâtre Nouvelle Génération-CDN Lyon. Πρόκειται για μια θεατρική απόδοση των γεγονότων που αφορούν την Ελλάδα από μια κοινότητα καλλιτεχνών που ζουν στη Γαλλία, με αφετηρία τις διαστάσεις που έλαβε αυτή η κρίση στα μέσα ενημέρωσης. «Αυτό που συμβαίνει σήμερα στην Ελλάδα, είναι το χειρότερο που θα μπορούσε να κάνει η Ευρώπη και ο χρηματοπιστωτικός τομέας» δήλωσε ο Γάλλος σκηνοθέτης. Στη δουλειά του επιδιώκει, όπως είπε, να βρει όσο περισσότερες πηγές, ακόμα και μέσα από συνεντεύξεις με πολιτικά πρόσωπα. «Όλα αυτά επί σκηνής προσπαθούμε να τα μετουσιώσουμε, χωρίς σχεδόν καθόλου κείμενο, σε συναίσθημα. Αυτό που μ’ ενδιαφέρει να εξετάσω είναι τι αποτυπώνει η κρίση μέσα μας, ποια τα πάθη που διεγείρει και πως αυτή εξωτερικεύεται. Στην πραγματικότητα δημιουργούμε καινούριες εικόνες που αποτελούν προβολές αυτών που συμβαίνουν γύρω μας. Όσο για το πολιτικό θέατρο, δήλωσε ότι δεν έχει « μία καθολική άποψη».

Για τον Olivier Neveux, οι καλλιτέχνες θα πρέπει να μιλήσουν στους ανθρώπους για τους εαυτούς τους, γι’ αυτά που ζουν και υποφέρουν, ώστε να δημιουργήσουν την επιθυμία μιας « πολιτικής που να ακτινοβολεί και να φωτίζει».

Τη συζήτηση στο Γαλλικό Ινστιτούτο συντόνισαν η πολιτιστική ακόλουθος Marie – Christine Vandoorne και η διευθύντρια του Θεάτρου Τέχνης, Μαριάννα Κάλμπαρη.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ