αλέξης-οικονομίδης-tο-ναι-το-όχι-κ-158908

Αλέξης Οικονομίδης*: Tο «ναι», το «όχι» και η αλλαγή παραδείγματος

Το γεγονός ότι καθένας έχει το δικαίωμα να δίνει στην ψήφο του το νόημα που επιθυμεί, δεν σημαίνει αναγκαστικά ότι μεταβάλλονται και οι όροι, υλικοί και άυλοι, που θα τη νοηματοδοτήσουν στο πραγματικό πεδίο της πολιτικής. Το «ναι» στο δημοψήφισμα της Κυριακής δεν σημαίνει, γενικά, «ναι στη συμμετοχή της χώρας στην Ευρώπη»· σημαίνει «ναι στη συμμετοχή της χώρας σε μια συγκεκριμένη Ευρώπη».

Πρόκειται για τη συνθήκη που περιγράφει η πρόταση των θεσμών που απορρίφθηκε από την κυβέρνηση, η οποία, ανεξαρτήτως του αν τυπικά βρίσκεται ή όχι στο τραπέζι, βάσιμα θα μπορούσε να υποθέσει κανείς ότι αντιπροσωπεύει την καλύτερη προσφορά που θα ήταν διατεθειμένοι να κάνουν, στην περίπτωση που υπερισχύσει η εκ των προτέρων και άνευ όρων αποδοχή της όποιας προσφοράς. Μια πρόταση «για την αιώνια φτώχεια», όπως προσφυώς την χαρακτήρισαν οι διαφωνούντες της ΔΗ.ΜΑΡ.

Πρόκειται, επίσης, για τη συνθήκη που υπονοούσε ο Γερούν Ντάισελμπλουμ όταν δήλωνε στο πρακτορείο Dow Jones ότι η υπερίσχυση του «ναι» στο δημοψήφισμα της Κυριακής «θα φανερώσει ότι οι Έλληνες πολίτες είναι διατεθειμένοι να αποδεχτούν εκτεταμένα μέτρα λιτότητας». Την ίδια συνθήκη που αναδύεται από την έκθεση του Δ.Ν.Τ. για τη μη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους σε βάθος δεκαετιών, αν δεν υπάρξει «μεγάλης κλίμακας ελάφρυνσή του».

Είναι η εκδοχή της Ευρώπης που διαμορφώνεται στην Ελλάδα τα επτά χρόνια της κρίσης και τα πέντε των πολιτικών των μνημονίων, καταστρέφοντας τις δομές της οικονομίας, αποσαθρώνοντας την κοινωνία, υπονομεύοντας τα δημοκρατικά και δικαιοκρατικά πρότυπα, και ακυρώνοντας εντέλει τις ίδιες τις προϋποθέσεις της εξόδου από την κρίση. Ένα νέο παράδειγμα, πολύ διαφορετικό από εκείνο του κοινωνικού κράτους δικαίου που, ξεκινώντας από τα τέλη του 19ου αιώνα, ολοκληρώθηκε μετά τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο κάνοντας την Ευρώπη να είναι «Ευρώπη».

Παράδειγμα εγκατεστημένο ήδη στις χώρες της Βαλκανικής και της Ανατολικής Ευρώπης, όπου η κρίση δεν αναγνωρίζεται πλέον ως κρίση αλλά ως η φυσιολογική συνθήκη του βίου, η εκδοχή αυτή είναι ορατή στις χώρες που «βγήκαν από την κρίση και τα μνημόνια», εκείνες ακριβώς που προβάλλονται ως τα success stories των πολιτικών της ύφεσης και της λιτότητας. Το γνωρίζουν καλά όσοι δεν εμπιστεύονται την ενημέρωσή τους για τα ευρωπαϊκά ζητήματα στους λογογράφους του κ. Σαμαρά.

«Ξεχάστε την Ελλάδα και ασχοληθείτε με την Πορτογαλία, μια βόμβα έτοιμη να εκραγεί», έγραφε τις προάλλες το Market Watch: χρέος που δεν είναι πλέον βιώσιμο και που ανήκει κατά 70% σε ξένους· αναιμική ανάκαμψη, μη διατηρήσιμη, που μετεωρίζεται ήδη στο χείλος της στασιμότητας· μείωση των εξαγωγών και αύξηση της ανεργίας – στο 13,7% και πάλι, του εργατικού δυναμικού. Μεγαλύτερη αύξηση του Α.Ε.Π. στην Ιρλανδία, αλλά με θηριώδη διόγκωση του χρέους, με εμμονή της μαζικής οικονομικής δυσπραγίας και φτώχειας, και με ποσοστά ανεργίας δύσκολα να αξιολογηθούν όταν στα χρόνια που προηγήθηκαν της κρίσης εκπατρίστηκε το 5,5% του συνολικού πληθυσμού της χώρας.

Περί αυτού πρόκειται: ασθενής οικονομική μεγέθυνση, με εμμένουσα ανεργία και φτώχεια που προσλαμβάνουν χαρακτήρα δομικό, είναι το μοντέλο που ήδη αναφέρεται στη διεθνή βιβλιογραφία ως «η άνεργη ανάπτυξη». Ακόμη και στον πυρήνα της Ευρωζώνης, στις ισχυρότερες οικονομίες της και από τις ισχυρότερες οικονομίες του κόσμου, μπορεί να διαπιστώσει κανείς τη διάχυσή του. Τα τελευταία στοιχεία για τη Γερμανία περιγράφουν συνεχιζόμενη αύξηση του Α.Ε.Π., δημιουργία θέσεων εργασίας, αλλά και αύξηση του ποσοστού της φτώχειας. Και μάλιστα, του ποσοστού των εργαζόμενων φτωχών, στοιχείο ιδιαίτερα αποκαλυπτικό για την ποιότητα των νέων θέσεων εργασίας και για τον χαρακτήρα της ανάπτυξης.

Αυτό, νομίζω, είναι εκ των πραγμάτων το αντικείμενο του «ναι» ή του «όχι» της Κυριακής. Οι πολιτικές που επιλέχτηκαν για τη διαχείριση της κρίσης στην Ευρώπη, περισσότερο από ένα αποτυχημένο οικονομικό πρόγραμμα, αποτέλεσαν ένα κατ’ αρχήν επιτυχημένο κοινωνικό σχέδιο. Δεν μπορέσαμε να αποτρέψουμε το νέο παράδειγμα που διαμορφώνεται, δεν γνωρίζουμε αν θα μπορέσουμε να το αναχαιτίσουμε και να το μεταβάλουμε στο μέλλον, τουλάχιστον ας μην εδραιωθεί και με τη δική μας ψήφο.

*Ο Αλέξης Οικονομίδης είναι δημοσιογράφος

Πήγη: http://www.chronosmag.eu/

Oikonomidis_Alexis_aftodioikisi