αγγελική-σπανού-ματιέ-ένας-μπαχαλάκη-712519

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ | 23.12.2019 | 07:15

Αγγελική Σπανού -Ματιέ: Ένας μπαχαλάκης λογοτεχνικός ήρωας; Κι όμως

Δεν θα μπορούσε να είναι πιο επίκαιρο. Το δεύτερο βιβλίο της Αγγελικής Σπανού (Ματιέ, Μεταμεσυνύκτιες εκδόσεις) αναφέρεται στο λυντσάρισμα ενός μπαχαλάκη μέσα σε ένα σουπερμάρκετ βορείων προαστίων. Σε μια συγκυρία στην οποία η ανομία και η καταστολή βρίσκονται στο επίκεντρο της πολιτικής αντιπαράθεσης, η λογοτεχνική προσέγγιση της επικαιρότητας γίνεται αναπάντεχα ενδιαφέρουσα.

-Θα μπορούσε ο Ματιέ να είναι στην κατάληψη στο Κουκάκι;

Ο Ματιέ έχει μεγάλα ιδεώδη. Η προστασία του περιβάλλοντος και η αγάπη για τα ζώα τον οδηγούν στον αντισυστημισμό. Είναι κατά της βίας κι αυτό τον φέρνει στο περιθώριο της ομάδας του, των Αλεπούδων. Πάντα ήταν στο περιθώριο. Της οικογένειάς του, του σχολείου του, της τοπικής κοινωνίας στην επαρχιακή πόλη όπου μεγάλωσε. Είναι κούριερ και αναζητά την ευτυχία στα βιβλία, στα ταξίδια, στη φύση, στον έρωτα. Βρέθηκε σε μια ληστεία σούπερμάρκετ χωρίς να είναι αυτό μια συνειδητή επιλογή του. Ήθελε να ανήκει κάπου. Και, τελικά, αυτή η ανάγκη του έγινε μοίρα.

-Τον Ματιέ τον λύντσαραν αγανακτισμένοι νοικοκυραίοι και τον αντιμετώπισαν με σαδισμό αστυνομικοί. Είναι ο Ζακ;

Είναι ένας άλλος Ζακ. Ο Ζακ δεν έκανε ληστεία και δεν προκάλεσε την τύχη του. Ο Ματιέ έμπλεξε στην παραβατικότητα. Και τιμωρήθηκε με έναν τρόπο που δεν έχει καμία σχέση με κράτος δικαίου, με ανθρωπιά, με πολιτισμό. Με τον Ζακ δεν τον συνδέει η αρχή της περιπέτειας αλλά το τέλος της.

-Κοινό στοιχείο στις δύο ιστορίες είναι η απάθεια των γύρω…

Πάνω από 100 άτομα παρακολουθούσαν και δεν αντέδρασαν, όπως συνέβη στην Γλάδστωνος. Οι περισσότεροι δεν κατέθεσαν καν. Κι όσοι κατέθεσαν δεν μίλησαν σε όλες τις περιπτώσεις για το καλό του θύματος. Προσπαθώ να καταλάβω και να περιγράψω τον ψυχισμό αυτών των ανθρώπων που συμφιλιώνονται με το κακό και δεν συμπάσχουν με κάποιον με τον οποίο δεν ταυτίζονται.

-Υπάρχει δημοσιογραφική έρευνα πίσω από τη μυθοπλασία;

Ναι. Αλλά νομίζω σημασία δεν έχει να βρει κανείς διαβάζοντας το βιβλίο τι είναι πραγματικό και τι φανταστικό αλλά να διακρίνει τα όρια ανάμεσα στο ανθρώπινο και στο απάνθρωπο όταν η βία δεν προέρχεται από τη βολική μεριά του αντισυστημισμού αλλά από την άβολη, της αστικής ευπρέπειας και των θεσμών.