το-προβληματικό-μπλόκο-μητσοτάκη-σ-1125577
ΠΟΛΙΤΙΚΗ | 29.01.2023 | 08:45

Το προβληματικό «μπλόκο» Μητσοτάκη σε Κασιδιάρη και τα «δύο άκρα»

Η ρύθμιση με την οποία η κυβέρνηση Μητσοτάκη επιχειρεί να βάλει «φρένο» στην κάθοδο των «Ελλήνων», του κόμματος του Ηλία Κασιδιάρη, στις προσεχείς εκλογές έχει σηκώσει πληθώρα αναλύσεων τόσο σε πολιτικό όσο και σε συνταγματικό πεδίο. Παρότι η σχετική ρύθμιση μπορεί να τεθεί σε ισχύ και με απλή πλειοψηφία, το Μέγαρο Μαξίμου επιζητά τη μεγαλύτερη δυνατή συναίνεση από την αντιπολίτευση, ενώ με αφορμή την όλη συζήτηση στο δημόσιο διάλογο επανήλθε η περίφημη «θεωρία των δύο άκρων». Όλα αυτά, ενώ χθες πραγματοποιήθηκε συγκέντρωση της Χρυσής Αυγής στο κέντρο της Αθήνας (για τα Ίμια) με τις «ευλογίες» δύο γαλάζιων στελεχών: του δημάρχου Αθηναίων Κώστα Μπακογιάννη και του υπουργού Προστασίας του Πολίτη, Τάκη Θεοδωρικάκου.

Τι περιλαμβάνει
Σύμφωνα με πληροφορίες, η ρύθμιση θα βασιστεί στη διάταξη σύμφωνα με την οποία το Α΄ Τμήμα του Αρείου Πάγου εξετάζει εάν ένα κόμμα που κατέρχεται στις εκλογές υπηρετεί την ελεύθερη λειτουργία του πολιτεύματος.

Ουσιαστικά πρόκειται για την πρώτη παράγραφο του άρθρου 29 του Συντάγματος η οποία περιγράφει ότι «Έλληνες πολίτες που έχουν το εκλογικό δικαίωμα μπορούν ελεύθερα να ιδρύουν και να συμμετέχουν σε πολιτικά κόμματα, που η οργάνωση και η δράση τους οφείλει να εξυπηρετεί την ελεύθερη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος».

Μέχρι τώρα, ο σχετικός έλεγχος ήταν τυπικός. Με την νέα διάταξη θα εξετάζεται εάν «η πραγματική ηγεσία ή μέλη του κόμματος έχουν καταδικαστεί για αδικήματα», όπως εν προκειμένω ο Ηλίας Κασιδιάρης. Έτσι, εάν το αρμόδιο τμήμα του Άρειου Πάγου εξάγει αυτό το συμπέρασμα, θα παραπέμπει την υπόθεση στην Ολομέλεια του, η οποία και θα επιλαμβάνεται της τελικής απόφασης.

Συμβολισμοί και εκλογές
Η προαναφερόμενη νομοθετική διάταξη φαίνεται έχει πολλαπλές στοχεύσεις. Από τη ΝΔ υπενθυμίζουν ότι επί διακυβέρνησής τους (και συγκεκριμένα με πρωθυπουργό τον Αντώνη Σαμαρά) τα στελέχη της Χρυσής Αυγής οδηγήθηκαν στις φυλακές.

Είναι αυτό που κυβερνητικά στελέχη παραδέχονταν σε ιδιωτικές του συνομιλιές. Το κόμμα τους, λένε, θέλει να δείξει «την ευαισθησία του απέναντι στα άκρα». Βέβαια, με φόντο και τις διπλές εκλογές, ο αποκλεισμός ενός κόμματος που βρίσκεται στα δεξιά της Νέας Δημοκρατίας, δεν θεωρείται ότι θα την βλάψει. Μάλλον το αντίθετο.

Στο πλαίσιο αυτό και με φόντο τις εκλογές, το Μέγαρο Μαξίμου αναζητά τη συναίνεση των κομμάτων της αντιπολίτευσης. Παρότι, η ρύθμιση μπορεί να τεθεί άμεσα σε ισχύ και με 151 ψήφους

Ηχηρά «όχι»
Από την πλευρά τους, ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ και ΜέΡΑ25 εξέφρασαν ένα μεγάλο «όχι» στην κυβερνητική ρύθμιση.

«Η κυβερνητική τροπολογία για τον αποκλεισμό του κόμματος Κασιδιάρη που διέρρευσε στον Τύπο είναι ανεπίτρεπτα ευρεία και επιτρέπει μεγάλα περιθώρια διακριτικής ευχέρειας στο δικαστικό όργανο που θα κρίνει ότι κάποιο κόμμα δεν εξυπηρετεί την ελεύθερη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος» τόνιζαν από την Κουμουνδούρου.

Μάλιστα, ο ΣΥΡΙΖΑ καρτάρτησε δική του πρόταση η οποία κάνει λόγο για αναστολή της δυνατότητας κατάρτισης συνδυασμών σε κόμματα με ρατσιστικό λόγο. Για «προσήλως αντισυνταγματική πρόταση» έκαναν λόγο στην aftodioikisi έμπειροι νομικοί.

Από τον Περισσό, ξεκαθάριζαν ότι δεν πρόκειται να δεχθούν «ρυθμίσεις που προχωρούν σε επικίνδυνες γενικεύσεις, αφήνοντας χώρο και για την απαράδεκτη θεωρία των δύο άκρων που εξισώνει τη φασιστική με την κομμουνιστική ιδεολογία και δράση. Ούτε φυσικά θα συμφωνήσει να ελέγχεται σε κάθε εκλογική μάχη από τον Άρειο Πάγο η λειτουργία και η δράση του και να εξαρτάται από αυτόν τον έλεγχο η συμμετοχή του στις εκλογές».

Τέλος, ο Γιάνης Βαρουφάκης έκανε λόγο για μια «επικίνδυνα υποκριτική μεθόδευση της κυβέρνησης για τον αποκλεισμό των ναζιστικών κομμάτων», προσθέτοντας ότι «τους νεοναζί πρέπει να τους τσακίσουμε ηθικά, πολικά, εκλογικά». Παρά τις επιμέρους εύλογες ενστάσεις, η στάση των τριών κομμάτων της αντιπολίτευσης δημιουργεί ερωτήματα.

Η μεσοβέζικη στάση Ανδρουλάκη
Όσον αφορά στο ΠΑΣΟΚ, αυτό φαίνεται ότι προτίθεται να στηρίξει τη ρύθμιση της κυβέρνησης. Παρόλα αυτά, ο Νίκος Ανδρουλάκης προέβη σε μια… μεσοβέζικη δήλωση, η οποία επιδέχεται πολλών και διαφορετικών ερμηνειών για το πού αναφέρεται.

Ειδικότερα, ο κ. Ανδρουλάκης είπε ότι «απέναντι στο φαινόμενο μιας εγκληματικής οργάνωσης, που ενδύεται τον μανδύα ενός κόμματος, το πολιτικό σύστημα οφείλει να δράσει συντεταγμένα και με υπευθυνότητα». Και πρόσθεσε:

«Συναίνεση σημαίνει συμφωνία στη στοχοθεσία και μια τέτοια νομοτεχνική επεξεργασία, που πρέπει να συμφωνεί απόλυτα με τις συνταγματικές προβλέψεις τόσο σε ουσιαστικό όσο και σε δικονομικό επίπεδο. Δεν θα δεχθούμε παιχνίδια με τους θεσμούς. Όσοι ψάχνουν πεδίο κομματικής αντιπαράθεσης σε αυτό το τόσο σημαντικό ζήτημα για τη Δημοκρατία μας, είναι εκτός τόπου και χρόνου».

Ουσιώδη προβλήματα
Πέρα από τα πολιτικά επιχειρήματα, τις κομματικές έριδες και την προεκλογική αντιπαράθεση, η ρύθμιση που προκρίνει η κυβέρνηση φαίνεται ότι έχει ουσιώδη προβλήματα συνταγματικότητας όπως περιέγραψε με ενάργεια και ακρίβεια ο Αντύπας Καρίπογλου. Ο διακεκριμένος νομικός, πρώην πρόεδρος του κόμματος «Δράση» και υποψήφιος στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας (σε τιμητική θέση) της Νέας Δημοκρατίας τον Σεπτέμβριο του 2015, μιλώντας σε εκδήλωση του «Κύκλου Ιδεών υπογράμμισε τα προβλήματα της ρύθμισης, όπως:

1)Στο ποινικό Δικαστήριο καταδικάστηκαν άνθρωποι οι οποίοι συγκρότησαν –θεωρήθηκε ότι συγκρότησαν, κρίθηκε– μία εγκληματική οργάνωση, η οποία μπορεί σε πολύ μεγάλο βαθμό να συμπίπτει οργανωτικά ή στα πρόσωπα με την ηγεσία της «Χρυσής Αυγής» και πολλά στελέχη της, αλλά ασφαλώς σε ένα ποινικό Δικαστήριο δεν μπορούμε να έχουμε κατηγορουμένη τη «Χρυσή Αυγή». Δεν μπορούμε να έχουμε κατηγορούμενο ένα νομικό πρόσωπο και σε καμία περίπτωση δεν μπορούμε να έχουμε κάποιο έννομο αποτέλεσμα από το σκεπτικό, την αποδεικτική διαδικασία που ακολουθήθηκε σε μία ποινική δίκη ως προς αυτό το νομικό πρόσωπο.

Όσον αφορά την προσπάθεια επανερμηνείας του άρθρου 29 του Συντάγματος, είπε:

Ο Άρειος Πάγος και το Συμβούλιο της Επικρατείας έχουν κρίνει ότι εξυπηρετούν το Δημοκρατικό πολίτευμα διά της συμμετοχής τους ουσιαστικά στις εκλογές και εγώ θεωρώ ότι το εξυπηρετούν από τη στιγμή που αποδέχονται την κοινοβουλευτική διαδικασία και συμμετέχουν σε αυτή.

Εάν δηλαδή το Σύνταγμα λέει ότι δεν μπορούμε να απαγορεύσουμε τα πολιτικά κόμματα, όπως λέμε οι περισσότεροι, δεν μπορεί ο νομοθέτης να τα απαγορεύσει. Εάν πάλι το Σύνταγμα λέει ότι τα κόμματα μπορούν να απαγορευθούν διότι δεν εξυπηρετούν, εάν δεν εξυπηρετούν, τη δημοκρατική λειτουργία του πολιτεύματος, αυτό δεν θα μπορούσε ποτέ να το εξειδικεύσει ο νομοθέτης αλλάζοντας το, θα μπορούσε μόνο να το επαναλάβει. Δεν μπορεί να πει, θα απαγορεύσω τα κόμματα που δεν εξυπηρετούν τη δημοκρατική λειτουργία του πολιτεύματος αν ασκούν βία. Το Σύνταγμα δεν επιτρέπει στο νομοθέτη να συρρικνώσει την έννοια που έθεσε. Πώς θα εξαιρέσει κάποιος, το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδος, που θα έλεγε ένας τρίτος ότι δεν εξυπηρετεί τη λειτουργία του πολιτεύματος διότι έχει ως σκοπό την κατάλυσή του, που είναι δεδομένο».

Και προσθέτει ο κ. Καρίπογλου: «Tο να συζητάμε για έναν τέτοιο περιορισμό στον εκλογικό νόμο θεωρώ ότι είναι, πρώτον, λάθος. Δεν μπορεί ο εκλογικός νόμος να πει τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο από αυτό που λέει το Σύνταγμα. Για εμένα θα ήταν και αντισυνταγματικός στην ουσία του ένας τέτοιος νόμος, διότι ουσιαστικά θα ερχόταν η νομοθετική εξουσία να υποδείξει στη Δικαιοσύνη πώς θα ερμηνεύσει το Σύνταγμα. Διότι εάν ψηφίσουμε ένα νόμο, μία τροποποίηση στον εκλογικό νόμο που θα λέει, απαγορεύστε τα πολιτικά κόμματα που δεν εξυπηρετούν το πολίτευμα, ιδίως έστω, σε αυτές τις περιπτώσεις, είναι σαν η νομοθετική εξουσία να έρχεται και να τάσσεται υπέρ της μίας ερμηνευτικής προσέγγισης, και είναι ανεπίτρεπτο».

Τέλος, ο Αντύπας Καρίπογλου σημείωσε «το ζήτημα των πολιτικών δικαιωμάτων των κατηγορουμένων, γιατί ακόμα είναι κατηγορούμενοι» και πως αυτό «λύνεται με μία γενική προσεκτική ρύθμιση, με μία τροποποίηση του άρθρου 5 του εκλογικού νόμου, που προβλέπει σήμερα τα σχετικά με τη στέρηση του εκλογικού δικαιώματος».