Τέμπη: Πώς η (προβληματική) σύμβαση 717 οδήγησε στο έγκλημα (έγγραφα)

Η χώρα παραλύει σήμερα καθώς, απεργούν οι πάντες, εξαιτίας του τραγικού σιδηροδρομικού δυστυχήματος στα Τέμπη. Το aftodioikisi.gr αποκαλύπτει με έγγραφα τα εγκληματικά λάθη και το απίστευτο… αλαλούμ που επικρατεί και στους Ελληνικούς Σιδηροδρόμους, με τη σύμβαση σηματοδότησης της σιδηροδρομικής γραμμής της χώρας μας, 717 του ΟΣΕ, η οποία ξεκίνησε το 2014 και ακόμα εκκρεμεί προς ολοκλήρωση, να βρίσκεται για έρευνα στα χέρια του Έλληνα Ευρωπαίου Εισαγγελέα. Να σημειωθεί ότι η εν λόγω Σύμβαση είχε μπει στο αρχείο αλλά ανασύρθηκε λόγω παρέμβασης της Ε.Ε. Από το 2019 και ύστερα, υπάρχουν καθυστερήσεις αδικαιολόγητες με αποτέλεσμα το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη.

Η… λύση μέσα στην κρίση – Η σύμβαση 717

Μέσα στην κρίση, όταν τα κονδύλια στην Ελλάδα έρχονταν… σταγόνα – σταγόνα, η ΕΡΓΟΣΕ προχώρησε στη σύμβαση 717 τον Σεπτέμβριο του 2014. Συγκεκριμένα, το 2014 αποφασίστηκε από την τότε κυβέρνηση Σαµαρά – Βενιζέλου η εγκατάσταση του συστήµατος σηµατοδότησης – τηλεδιοίκησης ώστε να ολοκληρωθεί και η εγκατάσταση του ETCS. Τον Σεπτέµβριο του 2014 υπογράφηκε η υπ’ αρ. 717 σύµβαση µε την κοινοπραξία των εταιρειών ΤΟΜΗ (θυγατρική του οµίλου Ακτωρ) και της γαλλικής Alstom. Η σύµβαση, έφερε την υπογραφή του τότε υπουργού Μεταφορών Μιχάλη Χρυσοχοΐδη και πρόκειται για το έργο «Ανάταξη και Αναβάθμιση του συστήματος Σηματοδότησης- Τηλεδιοίκησης και Αντικατάστασης 70 Αλλαγών Τροχιάς Σε Εντοπισμένα Τμήματα του Άξονα Αθήνα – Θεσσαλονίκη – Προμαχώνας» (πλην τμήματος Τιθορέα – Δομοκός), που εξελίχθηκε στο μεγαλύτερο αγκάθι για τον εκσυγχρονισμό του βασικού σιδηροδρομικού άξονα της χώρας που όπως μάλιστα λέει η πλειοψηφία των σιδηροδρομικών, η ολοκλήρωσή της θα είχε αποσοβήσει το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη.

Το φυσικό αντικείμενο του έργου, περιλαμβάνει:

“Εγκατάσταση νέου καλωδίου οπτικής ίνας. 

Η μετάδοση δεδομένων Σηματοδότησης – Τηλεδιοίκησης μέσω καλωδίου οπτικών ινών, αντί του πεπαλαιωμένου χάλκινου καλωδίου. Τούτο επιφέρει καλύτερη ποιότητα και ταχύτητα στην μετάδοση των δεδομένων. 

Η προσθήκη στα συστήματα σηματοδότησης λειτουργιών και δυνατοτήτων για την καλύτερη διαχείριση και έλεγχο της κυκλοφορίας, όπως ο έλεγχος της διαδρομής ολίσθησης και ο χρονισμός ακύρωσης διαδρομής, που έχει δεσμευθεί η προσέγγισή της. 

Η προστασία των καλωδίων (χαλκού και οπτικών ινών) σηματοδότησης ανοικτής γραμμής από κλοπές – δολιοφθορές. 

Η εγκατάσταση καλωδίων οπλισμένων και θωρακισμένων έναντι των επιδράσεων της ηλεκτροκίνησης στα τμήματα γραμμής Οινόη – Τιθορέα και Ορφανά Λάρισα καθώς και σε εντοπισμένα σημεία των τμημάτων Αχαρναί Οινόη και Λάρισα Θεσσαλονίκη, Θεσσαλονίκη – Στρυμόνας – Προμαχώνας. 

Η αποκατάσταση της λειτουργίας των σηματοδοτήσεων στον άξονα Αχαρναί Τιθορέα και Δομοκός – Θεσσαλονίκη, Θεσσαλονίκη – Στρυμόνας – Προμαχώνας, το οποίο θα επιτρέψει την πλήρη διαχείριση της κυκλοφορίας στα τμήματα αυτά. vii. Εργασίες που απαιτούνται για την καλή λειτουργία των Τηλεδιοικήσεων Αθηνών, Λάρισας και Θεσσαλονίκης. 

Αντικατάσταση 70 αλλαγών τροχιάς στα τμήματα γραμμής Οινόη – Τιθορέα και Δομοκός – Λάρισα, με νέες αλλαγές συγκολλημένες επί στρωτήρων από σκυρόδεμα ή επί ξύλινων και ανακαίνιση γραμμής σε εντοπισμένα τμήματα εντός Σιδηροδρομικών Σταθμών. 

Αποκατάσταση της Σιδηροδρομικής Γραμμής Θεσσαλονίκης – Κιλκίς, στο τμήμα μεταξύ Χ.Θ. 29+500 έως Χ.Θ. 37+074.”

Προβληματική η εν λόγω Σύμβαση

Όμως η εν λόγω Σύμβαση ήταν από την αρχή προβληµατική. Κάποιες από τις µελέτες σηµατοδότησης – τηλεδιοίκησης που χρησιµοποιήθηκαν στο τµήµα ΣΚΑ – Πλατύ είχαν εκπονηθεί από εταιρεία η οποία δεν διέθετε την «ειδική εµπειρία σηµατοδότησης», όπως όριζαν τα συµβατικά τεύχη της προκήρυξης. Επίσης οι ίδιες µελέτες δεν έφεραν την υπογραφή της Alstom Ferroviaria, δηλαδή της «δανειοπαρόχου εταιρείας», κάτι απαραίτητο για να εκτελεστούν οι εργασίες βάσει της σύµβασης και της νοµοθεσίας. Σε ό,τι αφορά στο τµήµα Πλατύ – Προµαχώνας, τα έργα προχώρησαν χωρίς προβλήµατα την περίοδο 2015-16.

Στα τέλη του 2016 η τότε διοίκηση της ΕΡΓΟΣΕ έκρινε ότι έπρεπε να υπογραφούν συµπληρωµατικές συµβάσεις καθώς το έργο δεν προχωρούσε λόγω όλης αυτής της κατάστασης. Τον Ιανουάριο του 2017 το τότε ∆Σ της ΕΡΓΟΣΕ ενέκρινε τον πρώτο Ανακεφαλαιωτικό Πίνακα Εργασιών (ΑΠΕ) της υπ’ αριθµόν 717 σύµβασης και αποφάσισε να συνάψει συµπληρωµατική σύµβαση ύψους 13 εκατ. ευρώ. Ωστόσο η διαχειριστική αρχή, δηλαδή το υπουργείο Ανάπτυξης, δεν συµφώνησε µε τον ΑΠΕ και έκρινε ότι θα πρέπει να προηγηθεί έγκριση του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Η απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου

Το Ελεγκτικό Συνέδριο µε την υπ’ αρ. 842/2018 απόφασή του έκρινε πως κωλύεται η υπογραφή της σύµβασης. Η ΕΡΓΟΣΕ αναγκάστηκε να συµµορφωθεί και να αναθεωρήσει τον ΑΠΕ. Τελικά τον Αύγουστο του 2018 το Τµήµα Μείζονος Επταµελούς Σύνθεσης του Ελεγκτικού Συνεδρίου µε την 1314/2018 απόφαση ενέκρινε τη συµπληρωµατική σύµβαση.

Δείτε ακόμη:

Λαμία: Ανήλικοι μαθητές άρπαξαν τσάντες από ηλικιωμένη

Κτηνωδία στα Ιωάννινα: Έδεσε με αλυσίδα τον σκύλο του και τον άφησε να πεθάνει

Όσον αφορά στον Άκτορα και την Alstom, το πόρισμα της ΕΔΕΛ κάνουν επανειλημμένα λόγο για παραβίαση των όρων της αρχικής σύμβασης από τους αναδόχους και αναφέρεται σε ενέργειες των δύο εταιρειών που οδήγησαν στις τεράστιες καθυστερήσεις του έργου.

Μία από τις συνέπειες αυτών των πρακτικών ήταν, μετά από παρέμβαση της Ε.Ε., η ειδική επιτροπή του υπουργείου Οικονομικών να επιβάλει τον Ιούνιο του 2019 πρόστιμο 2,4 εκατ. στην ΕΡΓΟΣΕ, επειδή στην αρχική σύμβαση που υπογράφηκε επί συγκυβέρνησης ΝΔ -ΠΑΣΟΚ, ο «ορισμός του αντικειμένου» ήταν «ανεπαρκής». Αλλά και επειδή η γαλλική πολυεθνική Alstom αρνιόταν να εκπονήσει και να εγκρίνει τις απαραίτητες μελέτες και να παράσχει την εξειδικευμένη  τεχνογνωσία της στην εκτέλεση του έργου.

ΑΠΟΦΑΣΗ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ

Ο έλεγχος της ΕΔΕΛ

Τον Σεπτέµβριο του 2018 οι διαδικασίες σταμάτησαν ξανά, καθώς η Ε∆ΕΛ έκανε έλεγχο και εντόπισε τα παραπάνω προβλήµατα. Μετά τον παραπάνω έλεγχο η τότε κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ κίνησε τις διαδικασίες για την έκπτωση της αναδόχου εταιρείας με την κοινοπραξία να προσκομίζει τις µελέτες σύµφωνα µε τις απαιτήσεις της Ε∆ΕΛ. Μετά τις σχετικές εγκρίσεις του ΕΣ και της ΕΔΕΛ, η τότε διοίκηση της ΕΡΓΟΣΕ ήταν έτοιμη να υπογράψει την συμπληρωματική σύμβαση αλλά την πρόλαβαν οι εκλογές.

ΕΚΘΕΣΗ ΟΡΙΣΤΙΚΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΕΛΕΓΧΟΥ

Έτσι τον Ιούνιο του 2019 παρέδωσε την σύμβαση με την Alstom που προέβλεπε υλοποίηση της σηματοδότησης εντός 14 μηνών, στη νέα  διοίκηση της εταιρείας, με στόχο την ολοκλήρωση του έργου της σηματοδότησης εντός του 2020, κάτι που όμως δεν έγινε ποτέ. Τελικά, για άγνωστους λόγους, η συµπληρωµατική σύµβαση με την εταιρεία  υπεγράφη το 2021.

Να τονιστεί ότι, μέχρι και σήµερα το έργο δεν έχει ολοκληρωθεί στο σύνολό του, αλλά σε ποσοστό που δεν ξεπερνά το 80%, ενώ το τμήμα που έγινε το τραγικό δυστύχημα θεωρείται το πλέον προβληματικό. Για κάποιους, τα αίτια της καθυστέρησης υλοποίησης της σύμβασης 717 βρίσκονται στα κενά της ίδιας της σύμβασης, ενώ για κάποιους  άλλους στη μη τήρησή της από τους αναδόχους.

Εν κατακλείδι, η αρχική σύμβαση υπογράφηκε το 2014 επί ΝΔ με ασάφειες που ευνοούσαν την μη υλοποίησή της, συμπληρώθηκε με νέα (και ακριβότερη) σύμβαση που υπογράφηκε το 2021 πάλι επί ΝΔ και φτάσαμε στο σήμερα χωρίς το έργο της σηματοδότησης στη γραμμή Αθήνας – Θεσσαλονίκης να λειτουργεί.

ΟΙ ΔΥΟ ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΣΤΟ ΔΣ ΤΟΥ ΟΣΕ το 2018 ΟΠΟΥ ΦΑΙΝΕΤΑΙ ΟΤΙ ΤΑ ΕΡΓΑ ΥΠΟΔΟΜΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΕΊΧΑΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΘΕΙ ΑΡΧΙΚΑ (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ) ΣΤΟ 65 ΚΑΙ ΣΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ (ΣΕΠΤΜΕΒΡΙΟΣ) ΣΤΟ 68%