κ-κούνεβα-οι-άνθρωποι-τα-ρομπότ-και-τ-86918

ΠΟΛΙΤΙΚΗ | 10.10.2016 | 16:49

Κ. Κούνεβα: «Οι άνθρωποι, τα ρομπότ και το μέλλον της εργασίας»

Στις επιπτώσεις της αυτοματοποίησης της παραγωγής στην εργασία και στον κίνδυνο ενός μέλλοντος για τους εργαζόμενους ακόμη πιο ζοφερού από όσα ήδη ζουν σήμερα επισημαίνει η ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Κωνσταντίνα Κούνεβα σε άρθρο της στην Αυγή της Κυριακής, στο πλαίσιο της συζήτησης για το 2^ο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ. Στο άρθρο της η Κ. Κούνεβα επισημαίνει, μεταξύ άλλων:

Η τεχνολογία τρέχει, αλλά αντί να απελευθερώσει τον άνθρωπο από βαριές, άχαρες δουλειές, αντί να του δώσει ελεύθερο χρόνο και καλύτερη ποιότητα ζωής, στα χέρια του κεφαλαίου γίνεται καταστροφική δύναμη που οδηγεί όλο και μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού σε εξαθλίωση.
Δεν μπορούμε να αφήσουμε τα εκατομμύρια εργαζόμενων απροστάτευτα απέναντι στην χωρίς όρια ανάπτυξη της τεχνολογίας. Τα συνδικάτα, η Αριστερά, τα κινήματα είναι υποχρεωμένα να βάζουν ένα φρένο.
Η αναγκαία άμυνα των εργαζομένων, των συνδικάτων και των κινημάτων στη χρήση της τεχνολογίας εναντίον τους θα πρέπει να συνδυαστεί με ένα φρεσκάρισμα των ιδεών της Αριστεράς για ένα μοντέλο οικονομίας που υπηρετεί πραγματικά τις ανάγκες και τα δικαιώματα των ανθρώπων. Δεν μπορούμε απλώς να λατρεύουμε την ανάπτυξη.

Ολόκληρο το άρθρο της Κωνσταντίνας Κούνεβα έχει ως εξής:

«Οι άνθρωποι, τα ρομπότ και το μέλλον της εργασίας

Αν και δεν είμαι μέλος του ΣΥΡΙΖΑ, επιτρέψτε μου να πω μερικές ιδέες που ίσως φανούν χρήσιμες στο συνέδριό σας. Ιδιαίτερα στους νεότερους από σας.

Γεννήθηκα, μεγάλωσα, σπούδασα κι είχα την πρώτη εργασιακή εμπειρία μου στη «σοσιαλιστική» Βουλγαρία. Με πολύ χαμηλούς μισθούς, αλλά με εγγυημένα κάποια δικαιώματα: ασφάλιση, δωρεάν υγεία, προστασία από την απόλυση. Έζησα το πέρασμα στον καπιταλισμό, όπου χάθηκαν όλα αυτά. Μετανάστευσα, όπως χιλιάδες συμπατριώτες μου που έμειναν χωρίς δουλειά. Το πτυχίο και η επαγγελματική εμπειρία μού ήταν άχρηστα στην Ελλάδα, όπου χρειάστηκε να δουλέψω ως εργολαβική καθαρίστρια. Μεσολάβησαν όλα όσα ξέρετε μέχρι που βρέθηκα, στις Βρυξέλλες, στο Ευρωκοινοβούλιο. Σ’ έναν κόσμο που μιλάει δεκάδες γλώσσες και μεταφέρει εμπειρίες από 28 χώρες της Ευρώπης, κι απ’ όλον τον κόσμο.

Όσο κι αν είμαι προετοιμασμένη, μού προκαλούν έκπληξη οι πληροφορίες για το πώς αλλάζει η φύση της εργασίας στην Ευρώπη κι αλλού: σχεδόν 2 εκατομμύρια Ευρωπαίοι εργαζόμενοι δουλεύουν αποσπασμένοι μακριά από τη χώρα τους. Αλλά οι διπλάσιοι απ’ αυτούς δουλεύουν χωρίς να βγουν ούτε από το σπίτι τους, τηλε-εργαζόμενοι με τον υπολογιστή τους. Εμείς αγωνιζόμαστε για να ξαναφέρουμε τις συλλογικές συμβάσεις, αλλά εκατομμύρια εργαζόμενοι υπογράφουν «μηδενικά συμβόλαια» – ο εργοδότης θα τους απασχολεί όσες ώρες θέλει, όποτε θέλει, με ό,τι μισθό θέλει. Σε όλη την Ευρώπη, αλλά πολύ περισσότερο στην Ελλάδα, η ανεργία και η επισφάλεια συντρίβουν τα όνειρα των νέων ανθρώπων για ένα αξιοπρεπές ξεκίνημα στη ζωή τους.

Όμως, το μέλλον της εργασίας μπορεί να είναι χειρότερο απ’ όσα ήδη ζούμε. Η Adidas θα λειτουργήσει τον επόμενο χρόνο ένα «ταχυεργοστάσιο» στη Γερμανία. Αυτοματοποιημένο, με μόλις 160 εργαζόμενους, θα παράγει 1 εκατομμύριο ζευγάρια παπούτσια τον χρόνο. Στην Κίνα εκατοντάδες εργοστάσια αντικαθιστούν με ρομπότ εκατομμύρια εργαζόμενους. Μόνο η Foxconn, που φτιάχνει τα iPhone, έβαλε ρομπότ στη θέση 50.000 εργαζόμενων. Στο Φόρουμ του Νταβός, που είχε θέμα την «4η Βιομηχανική Επανάσταση», ορισμένοι πρόβλεψαν ότι η αυτοματοποίηση θα οδηγήσει σε λίγες δεκαετίες στην ανεργία το 50% των εργαζομένων. Η τεχνολογία τρέχει, αλλά αντί να απελευθερώσει τον άνθρωπο από βαριές, άχαρες δουλειές, αντί να του δώσει ελεύθερο χρόνο και καλύτερη ποιότητα ζωής, στα χέρια του κεφαλαίου γίνεται καταστροφική δύναμη που οδηγεί όλο και μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού σε εξαθλίωση. Η τεχνολογία είναι το μέλλον, αλλά στέλνει τους εργαζόμενους σ’ ένα σκοτεινό παρελθόν, όπως τον 19ο αιώνα στην Αγγλία, όπου οι εργάτες κατέστρεφαν τις μηχανές που τους έβγαζαν στην ανεργία. Ίσως γι’ αυτό μερικές πολυεθνικές -η Google, η Amazon, η Microsoft, η Facebook, η IBM- έφτιαξαν τη «Συμμαχία για την Τεχνητή Νοημοσύνη», για να απαντήσουν στους φόβους ότι τα ρομπότ θα αυξήσουν την ανεργία, τις ανισότητες και τη φτώχεια. Στο Ευρωκοινοβούλιο κάποιοι ευρωβουλευτές ζήτησαν να αναγνωρίσουμε δικαιώματα ασφάλισης στα ρομπότ. Πόσο παράλογο, αλήθεια! Ενώ καταργούνται τα δικά μας δικαιώματα, να δίνουμε δικαιώματα στα δημιουργήματά μας!

Όλα αυτά φαίνεται να μην αφορούν καθόλου την Ελλάδα, όπου η κρίση και τα Μνημόνια έχουν γυρίσει την παραγωγή δεκαετίες πίσω και οι νέοι άνθρωποι ή είναι άνεργοι ή κάνουν κακοπληρωμένες δουλειές του ποδαριού. Κι όμως, αυτά μας αφορούν. Ίσως δεν καταλαβαίνουμε ότι όταν αγοράζουμε ένα καινούργιο smartphone, που σπάνια προσθέτει κάτι στις πραγματικές ανάγκες μας, βοηθάμε να καταστραφούν θέσεις εργασίας. Είναι δύσκολο να δούμε πώς αυτή η παγκόσμια κίνηση του κεφαλαίου προς την αυτοματοποίηση προκαλεί μεγαλύτερα προβλήματα στις αδύναμες οικονομίες. Θα το καταλάβουμε όταν η COSCO βάλει περισσότερους αυτοματισμούς στο λιμάνι του Πειραιά, ή αν η Fraport μετατρέψει τα αεροδρόμιά μας σε αεροδρόμια χωρίς ή με ελάχιστους εργαζόμενους.

Η τεχνολογία, η καινοτομία, η ανάπτυξη είναι καλά πράγματα – ποιος θα πει το αντίθετο; Αλλά όταν τα ελέγχει το κεφάλαιο γίνονται καταστροφικά. Δεν είναι το κεφάλαιο πιο έξυπνο από μας – δεν είναι ούτε έξυπνο, ούτε χαζό, εμείς το φτιάχνουμε, αλλά αυτή είναι η φύση του, να καταβροχθίζει τα πάντα. Δεν μπορούμε να αφήσουμε τα εκατομμύρια εργαζόμενων απροστάτευτα απέναντι στην χωρίς όρια ανάπτυξη της τεχνολογίας. Φαίνεται οπισθοδρομικό, αλλά τα συνδικάτα, η Αριστερά, τα κινήματα είναι υποχρεωμένα να βάζουν ένα φρένο. Το μέτρο είναι ο άνθρωπος και η συλλογική ευημερία του. Τι νόημα έχει να αυξάνεται ο παγκόσμιος πλούτος, αλλά να φέρνει οφέλη μόνο στο 1% και να κάνει πιο δυστυχισμένο το 99%; Πού θα οδηγήσει η τεράστια αφθονία αγαθών που η πλειοψηφία των ανθρώπων δεν θα μπορεί να καταναλώσει; Φυσικά, στην κατάρρευση.

Γι’ αυτό πιστεύω ότι η αναγκαία άμυνα των εργαζομένων, των συνδικάτων και των κινημάτων στη χρήση της τεχνολογίας εναντίον τους θα πρέπει να συνδυαστεί με ένα φρεσκάρισμα των ιδεών της Αριστεράς για ένα μοντέλο οικονομίας που υπηρετεί πραγματικά τις ανάγκες και τα δικαιώματα των ανθρώπων. Δεν μπορούμε απλώς να λατρεύουμε την ανάπτυξη. Η ανθρωπότητα έχει φτάσει σε ένα σημείο που η επιβίωσή της χρειάζεται μια γερή δόση απο-ανάπτυξης. Παράγουμε αρκετό πλούτο για να εξαφανιστεί η πείνα, η φτώχεια, η εκμετάλλευση. Το πρόβλημα είναι πώς θα οδηγήσουμε αυτόν τον πλούτο σ’ αυτούς που σήμερα τον στερούνται».

Tags: