To Πανεπιστήμιο Αθηνών στα καλύτερα του κόσμου – Ποιες είναι οι «χρυσές» σχολές του (πίνακες)

Tην 206η θέση στον κόσμο καταλαμβάνει για το 2020 το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, ανάμεσα στα 900 καλύτερα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, σύμφωνα με τον διεθνώς αναγνωρισμένο πίνακα κατάταξης «Performance Ranking of Scientific Papers for World Universities», αναφέρει σε  παρουσίαση του πανεπιστήμιο.

Σε σχέση με το 2019 το ΕΚΠΑ ανέβηκε έξι (6) θέσεις, καταλαμβάνοντας την 1^η Θέση μεταξύ των έξι (6) Ελληνικών Πανεπιστημίων που συμπεριλαμβάνονται στον συγκεκριμένο πίνακα κατάταξης (Βλ. Πίνακα 2).

Επιπροσθέτως στην κατάταξη των Πανεπιστημίων  σε επιμέρους επιστημονικούς τομείς το ΕΚΠΑ βρίσκεται μεταξύ των άλλων, στην 123^η θέση στον κόσμο στην Ιατρική (βλ. Πίνακα 3). Στην κατάταξη των επιμέρους επιστημονικών αντικειμένων το ΕΚΠΑ βρίσκεται στο top 100  στην Ανοσολογία και στην Φαρμακευτική – Τοξικολογία, στο  top 150 στην Κλινική Ιατρική και τη Φυσική, και στο top 200 στην Επιστήμη του Διαστήματος (βλ. Πίνακα 4).Η επιλογή των 900 πανεπιστημίων έγινε ύστερα από προαξιολόγηση τεσσάρων χιλιάδων (4.000) ανώτατων ιδρυμάτων, των οποίων τα στοιχεία εξετάσθηκαν αρχικώς. Η τελική ένταξη στον εν λόγω πίνακα κατάταξης βασίστηκε στις πληροφορίες που προέρχονται από τους βασικούς δείκτες επιστήμης (Essential Science Indicators ESI).

Επιπρόσθετα της συνολικής κατάταξης, ο συγκεκριμένος φορέας περιλαμβάνει κατατάξεις σε 6 ευρύτερα επιστημονικά πεδία (fields), καθώς και σε 24 συγκεκριμένα επιστημονικά αντικείμενα (subjects). Και εδώ το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών έχει επιτύχει σημαντικές διακρίσεις έχοντας συμπεριληφθεί στα κορυφαία Πανεπιστήμια στα πέντε από τα έξι επιστημονικά πεδία (βλ. Πίνακα 3). Ιδιαίτερη μνεία θα πρέπει να γίνει στο επιστημονικό πεδίο της Ιατρικής το οποίο τοποθετείται στην 123^η θέση στον κόσμο, στις επιστήμες της ζωής στην 236^η θέση στον κόσμο και στις φυσικές επιστήμες (243^η θέση παγκοσμίως).

Και στην επιμέρους κατάταξη των Πανεπιστημίων σε συγκεκριμένα επιστημονικά αντικείμενα, το ΕΚΠΑ έχει συμπεριληφθεί  και αξιολογηθεί θετικά σε 17 από τα 24 αντικείμενα της Κατάταξης (βλ. πίνακα 4). Μεταξύ των επιστημονικών αντικειμένων που διακρίθηκαν στην κατάταξη, αναφέρουμε την Φαρμακολογία – Τοξικολογία στην  οποία το ΕΚΠΑ βρίσκεται στην 81^η θέση παγκοσμίως, την Ανοσολογία  στην 82^η θέση, την Κλινική Ιατρική στην 107^η θέση παγκοσμίως, την Φυσική στην 147^η θέση και τις επιστήμες του διαστήματος στην 177^η θέση παγκοσμίως.

Η αξιολόγηση «Performance Ranking of Scientific Papers for World Universities» στηρίζεται αποκλειστικά στο ερευνητικό έργο που παράγεται και δημοσιεύεται σε κάθε Ίδρυμα, στην απήχηση που επιτυγχάνουν οι δημοσιευμένες εργασίες των μελών ΔΕΠ και ερευνητών του, καθώς και στην τελική ιδιαίτερη διάκρισή και αναγνώριση που λαμβάνουν ως δημοσιεύσεις με υψηλή απήχηση. Κατατάξεις όπως η συγκεκριμένη είναι ιδιαίτερα σημαντική,  διότι δεν επηρεάζεται από τους πόρους που διατίθενται σε ερευνητικούς σκοπούς, από τις υποδομές εκπαίδευσης και τα μεμονωμένα επιτεύγματα μελών ΔΕΠ αλλά από τη διαχρονική  και υψηλού επιπέδου και συνέπειας  επιστημονική έρευνα που λαμβάνει χώρα σε Πανεπιστήμια όπως το ΕΚΠΑ.

Στην πρώτη της έκδοση, το 2007, συντάχθηκε από το Συμβούλιο Αξιολόγησης και Πιστοποίησης της Ανώτατης Εκπαίδευσης της ΤΑΙΒΑΝ (HEEACT).  Από το 2012 και μετά την ευθύνη συλλογής, επεξεργασίας των στοιχείων και δημοσίευσης της κατάταξης έχει το Εθνικό Πανεπιστήμιο της Ταιβάν (National Taiwan University). Βασίζεται  αποκλειστικά στις επιστημονικές δημοσιεύσεις των καθηγητών και ερευνητών των Πανεπιστημίων και στην απήχηση που αυτές έχουν στην διεθνή επιστημονική κοινότητα.

Τα κριτήρια αξιολόγησης για το 2020 περιλαμβάνουν οκτώ  (8) δείκτες. Αυτοί οι δείκτες αντιπροσωπεύουν και ενσωματώνουν τρία διαφορετικά κριτήρια απόδοσης των επιστημονικών δημοσιεύσεων: την παραγωγικότητα της έρευνας, τον αντίκτυπο της έρευνας και την αριστεία της έρευνας. Ο  Πίνακας 1 παρουσιάζει τους δείκτες αξιολόγησης και  τις αντίστοιχες σταθμίσεις για κάθε δείκτη.

Πίνακας 1: Κριτήρια Κατάταξης του Πίνακα «Performance Ranking of Scientific Papers for World Universities» για το 2020

ΚΡΙΤΗΡΙΑ	OVERALL PERFORMANCE INDICATORS	Βαρύτητα
ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΕΡΕΥΝΑΣ	Ο ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΝ ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ 11  ΧΡΟΝΙΑ (2009-2019)	10%	25%
	Ο ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΝ ΤΟΥ ΤΡΕΧΟΝΤΟΣ ΕΤΟΥΣ (2019)	15%
ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΕΡΕΥΝΑΣ	Ο ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΩΝ ΕΤΕΡΟΑΝΑΦΟΡΩΝ ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ 11 ΧΡΟΝΙΑ  (2009-2019)	15%	35%
	Ο ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΩΝ ΕΤΕΡΟΑΝΑΦΟΡΩΝ ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ 2 ΧΡΟΝΙΑ  (2018-2019)	10%
	Ο ΜΕΣΟΣ ΟΡΟΣ ΕΤΕΡΟΑΝΑΦΟΡΩΝ ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ 11 ΧΡΟΝΙΑ (2009-2019)	10%
ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΙΑ	ΤΑ ΑΡΘΡΑ H–INDEX ΤΩΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΩΝ ΔΥΟ ΕΤΩΝ  (2018-2019)	10%	40%
	ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΡΘΡΩΝ ΜΕ ΥΨΗΛΟ ΑΡΙΘΜΟ ΕΤΕΡΟΑΝΑΦΟΡΩΝ (2009-2019)	15%
	ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΡΘΡΩΝ ΤΗΝ ΤΡΕΧΟΥΣΑ ΧΡΟΝΙΑ ΣΕ ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ ΥΨΗΛΗΣ ΑΠΗΧΗΣΗΣ (2018-2019)	15%

Πηγή: Performance Ranking of Scientific Papers for World Universities: http://nturanking.csti.tw/methodoloyg/indicators

Πίνακας 2: Η θέση του ΕΚΠΑ στον Πίνακα Κατάταξης «Performance Ranking of Scientific Papers for World Universities»

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΘΕΣΗ 2020	ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΘΕΣΗ 2019	ΘΕΣΗ ΣΤΗ ΧΩΡΑ 2020	ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ	ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΒΑΘΜΟΣ	ΑΡΘΡΑ 11 ΕΤΩΝ	ΤΡΕΧΟΝΤΑ ΑΡΘΡΑ	ΑΝΑΦΟΡΕΣ 11 ΕΤΩΝ	ΤΡΕΧΟΥΣΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ	ΜΕΣΟΣ ΟΡΟΣ ΑΝΑΦΟΡΩΝ	Η-INDEX	HICI ΑΡΘΡΑ	Hi Impact Άρθρα περιοδικών
206	213	1	ΕΘΝΙΚΟ &  ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ	37,3	34,5	39,6	27,7	35,9	58,2	59,9	27	28,3
362	363	2	ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ	34	32,1	37	25,9	32,5	52,4	51	24,7	26,8
492	501-550	3	ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ	32,4	27,6	32,3	24,1	29,2	62,2	46,6	23,4	25,5
499	501-550	4	ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ	32,3	27,7	32,2	24,3	29,3	64,6	44	23	25,4
501-550	551-600	5	ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ	–	–	–	–	–	–	–	–	–
701-750	701-750	6	ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ	–	–	–	–	–	–	–	–	–

Πηγή: Performance Ranking of Scientific Papers for World Universities

http://nturanking.csti.tw/ranking/ByCountry/2020/GR  

Πίνακας 3: Η κατάταξη του ΕΚΠΑ στα επιμέρους Επιστημονικά Πεδία

Α/Α	ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΕΔΙΟ	2020	2019	2018
1.	ΓΕΩΡΓΙΑ-ΓΕΩΠΟΝΙΚΗ	401-450	401-450	401-450
2.	ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ	236	216	289
3.	ΙΑΤΡΙΚΗ	123	120	140
4.	ΦΥΣΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ	243	261	282
5.	ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ	351-400	351-400	298

Πηγή: Πίνακας Κατάταξης Performance Ranking of Scientific Papers for World Universities

http://nturanking.csti.tw/ranking/bySchoolName/University%20of%20Athens

Πίνακας 4: Η κατάταξη του ΕΚΠΑ σε συγκεκριμένα επιστημονικά αντικείμενα

Α/Α	ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ	2020	2019	2018
1.	ΓΕΩΡΓΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ	301-350	301-350	401-450
2.	ΧΗΜΙΚΗ ΜΗΧΑΝΙΚΗ	351-400	401-450-	301-350
3.	ΧΗΜΕΙΑ	401-450	401-450	451-500
4.	ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΜΗΧΑΝΙΚΗ	234	265	186
5.	ΚΛΙΝΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ	107	109	–
6.	ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΤΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ	401-450	351-400	351-400
7.	ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΜΗΧΑΝΙΚΗ	351-400	301-350	351-400
8.	ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΑ	82	89	–
9.	ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ	351-400	351-400	351-400
10.	ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ	260	241	–
11.	ΜΟΡΙΑΚΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΓΕΝΕΤΙΚΗ	256	269	–
12.	ΝΕΥΡΟΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ	287	258	–
13.	ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΤΟΞΙΚΟΛΟΓΙΑ	81	95	94
14.	ΦΥΣΙΚΗ	147	159	206
15.	ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΩΝ ΦΥΤΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΖΩΩΝ	451-500	451-500	451-500
16	ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ  ΓΕΝΙΚΑ	292	287	–
17.	ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΟΥ ΔΙΑΣΤΗΜΑΤΟΣ	177	210	–

Πηγή: Πίνακας Κατάταξης Performance Ranking of Scientific Papers for World Universities

http://nturanking.csti.tw/ranking/bySchoolName/University%20of%20Athens

Αξίζει, επίσης, να σημειωθεί ότι τελευταία χρόνια έχει σημειωθεί σημαντική άνοδος του ΕΚΠΑ στην εν λόγω κατάταξη, γεγονός που αποδεικνύει την σημαντική ερευνητική παραγωγή του Ιδρύματος, η οποία συνεχίστηκε απρόσκοπτα και παρά τα προβλήματα, στην περίοδο της οικονομικής κρίσης (βλέπε πίνακα 5)

Πίνακας 5: Η θέση του ΕΚΠΑ στον Πίνακα Κατάταξης NTUA 2007-2020
ΕΤΟΣ	ΔΙΕΘΝΗΣ ΘΕΣΗ	Άνοδος Θέσεων
2020	206	+ 95
2007	301	–

Πηγή: Πίνακας Κατάταξης Performance Ranking of Scientific Papers for World Universities

http://nturanking.lis.ntu.edu.tw/ranking/bySchoolName/University%20of%20Athens

Επιπροσθέτως, η άνοδος κατά 95 θέσεις μεταξύ των ετών 2007-2020, δεικνύει και την σημαντική επίδραση του ερευνητικού έργου του ΕΚΠΑ στην ακαδημαϊκή κοινότητα, διότι έχει φαίνεται από τους δείκτες ότι αυξηθεί σημαντικά  ο αριθμός άρθρων με υψηλό αριθμό ετεροαναφορών και οι δημοσιεύσεις σε περιοδικά υψηλής απήχησης.