Τρεις πλατείες στην Αθήνα αλλάζουν χαρακτήρα
Οι πλατείες σε μια πόλη είναι το «ξέφωτο» στο οποίο ο οδοιπόρος σταματά. Είναι ο τόπος όπου στήνονται μνημεία και οι πολίτες μαζεύονται να συζητήσουν, ν’ αποφασίσουν ή να περάσουν τη μοναξιά τους συντροφικά. «Πηγαίνω στο κέντρο μιας πόλης σημαίνει συναντώ την κοινωνική αλήθεια», έλεγε ο Γάλλος φιλόσοφος Ρολάν Μπαρτ. Καθώς η Ελλάδα διανύει μια μακρά περίοδο οξείας, πολύπλευρης κρίσης, στις πλατείες της πρωτεύουσάς της γράφονται κάποιες σελίδες της σύγχρονης ιστορίας: από τα γεγονότα του 2008, στους «Αγανακτισμένους» το 2011, στις τέσσερις εκλογικές αναμετρήσεις από το 2012 μέχρι το πρόσφατο δημοψήφισμα με τους υποστηρικτές του «Μένουμε Ευρώπη» και του «Οχι». Οι πλατείες της Αθήνας έχουν βιώσει έντονα τις επιπτώσεις της κρίσης. Από τη μια «πληρώνοντας» μεγάλο κόστος λόγω καταστροφών κατά τη διάρκεια επεισοδίων, από την άλλη, βλέποντας τα χαρακτηριστικά τους να μεταβάλλονται. Στη θέση του ιστορικού φαρμακείου του Μπακάκου στην πλατεία Ομονοίας, υπάρχει ένας μοντέρνος φούρνος. Στο Κολωνάκι, τα Σάββατα βρίσκεις πλέον θέση σε καφέ. Στο Σύνταγμα, οι τουρίστες φωτογραφίζουν τους εύζωνες και χαζεύουν τις στρατιές των ξένων δημοσιογράφων που «καλύπτουν» την Ελλάδα…
Ειδικότερα, το κόστος που έχει πληρώσει ο Ελληνας φορολογούμενος για τη συντήρηση και την επισκευή των κεντρικών πλατειών της Αθήνας περνάει το ένα εκατομμύριο ευρώ στη διάρκεια της τελευταίας τετραετίας. Μόνο το 2011, την περίοδο των «Αγανακτισμένων» στο Σύνταγμα, δόθηκαν 712.000 ευρώ. Χωρίς να συνυπολογίζονται οι επισκευές των μαρμάρων ύστερα από πορείες και τα όσα δόθηκαν από ιδιωτικές χορηγίες.
Μια πολιτική πλατεία
Στο Σύνταγμα, άλλωστε, «χτυπάει» η καρδιά της Αθήνας, μετά και την υποβάθμιση της Ομόνοιας. Η απόφαση για τη δημιουργία της πλατείας Συντάγματος ελήφθη δύο αιώνες πριν – τότε ακόμη που το τραμ με τα άλογα αποτελούσε το βασικό μέσο μεταφοράς για τους Αθηναίους, η πλατεία ήταν γεμάτη από τραπεζάκια και καρέκλες από τα γύρω καφεζαχαροπλαστεία και γνώριζε την πρώτη άνθησή της. Η πλατεία Συντάγματος είναι το κέντρο της πολιτικής ζωής της πρωτεύουσας. Εδώ γίνονται οι παρελάσεις, εδώ καταλήγουν οι διαμαρτυρίες. «Γύρω από την πλατεία εκτείνεται η Πλάκα, μία από τις παλαιότερες αθηναϊκές συνοικίες, που μέχρι και σήμερα διατηρεί την αίγλη μια άλλης εποχής παρότι ούτε αυτή μπόρεσε να ξεφύγει από τη φθορά που προκαλεί ο χρόνος. Τα πλακιώτικα σοκάκια, τα πελώρια νεοκλασικά κτίρια κάτω από τη σκιά της Ακρόπολης δημιουργούν μαγευτική ατμόσφαιρα», λέει στην «Καθημερινή» καταστηματάρχης της οδού Βουλής, που διαπιστώνει μια βελτίωση του εμπορικού κλίματος στη γύρω περιοχή, παρά τις πολλές διαδηλώσεις. «Το Σύνταγμα είναι μια κυρίως πολιτική πλατεία. Αντίθετα, η Ομόνοια έχει τα τελευταία χρόνια υποβαθμιστεί ενώ ήταν η καρδιά του αθηναϊκού εμπορίου», σημειώνει, μιλώντας στην «Καθημερινή», η αναπληρώτρια καθηγήτρια Ιστορίας των Πόλεων στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Ευγενία Μπουρνόβα.
Η εμπορική συνοικία της Ομόνοιας βρίσκεται στο κεντρικότερο σημείο της Αθήνας. «Κάποτε η πλατεία αποτελούσε σύμβολο για τους Αθηναίους, όμως η σημερινή της εικόνα προκαλεί θλίψη. Η περιοχή κινδυνεύει να μετατραπεί σε γκέτο, την ώρα που αναπτύσσεται κάθε είδους παράνομο εμπόριο. Σήμερα η Ομόνοια θεωρείται επικίνδυνη και ανασφαλής περιοχή, με τους κατοίκους να αναγκάζονται να μετακομίζουν. Οι καθημερινές εικόνες που θα αντικρίσει ένας περαστικός είναι εξαντλημένοι τοξικομανείς και οικογένειες μεταναστών που κατασκηνώνουν πάνω στη πλατεία», λέει στην «Καθημερινή» ιδιοκτήτης καταστήματος κινητής τηλεφωνίας στην Ομόνοια.
Λουκέτο σε καταστήματα
Η άλλη πλευρά του νομίσματος των πλατειών του κέντρου της Αθήνας «εκπροσωπείται» από την πλατεία Κολωνακίου. Βέβαια, δεν έμεινε αλώβητη από την κρίση. Ενδεικτικά, στο Κολωνάκι σχεδόν το 30% των επαγγελματικών στεγών είναι κλειστό. Το ποσοστό αυτό είναι αξιοσημείωτο, με δεδομένο ότι η εμπορική αγορά του Κολωνακίου είναι από τις πιο ακριβές της Αθήνας, και απευθύνεται σε μεσαίες και ανώτερες εισοδηματικές κατηγορίες. «Η πλατεία έχει απολέσει την αίγλη που είχε κάποτε. Το σιντριβάνι χάθηκε. Τα σκόρπια παγκάκια, φυτεμένα στο μπετόν, κοιτάζουν σε διάφορες κατευθύνσεις, με λιγοστούς περιοίκους να κάθονται», τονίζει στην «Καθημερινή» ο Ισίδωρος Σ., ιδιοκτήτης διαμερίσματος στην οδό Σκουφά. Ανέκαθεν η εμπορική δραστηριότητα του Κολωνακίου συγκεντρωνόταν γύρω από την πλατεία και αναπτυσσόταν στις οδούς Σκουφά, Κανάρη και στο κομμάτι της Σόλωνος από τη λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας μέχρι την οδό Βουκουρεστίου. Με την κρίση, αρκετά καταστήματα ένδυσης και υπόδησης έκλεισαν, αρχικά στη Σόλωνος και στη συνέχεια και στις άλλες πολυσύχναστες οδούς. Τη θέση τους έχουν πάρει πλέον είδη παραδοσιακών μαγαζιών που είχαν μειωθεί παλαιότερα, όπως μανάβικα, μπακάλικα, φούρνοι και διάφορα άλλα καταστήματα εστίασης, μας διηγείται η 80χρονη Μαρία Τ., κάτοικος στην οδό Ξενοκράτους. Και ο κ. Ισίδωρος συμπληρώνει: «Τα στέκια καφέ που άλλοτε αποτελούσαν πόλο έλξης για όλους τους κατοίκους του λεκανοπεδίου, σήμερα δεν βρίθουν όλες τις ώρες από κόσμο. Μάλιστα, οι κάτοικοι βρίσκουν θέσεις τα Σάββατα να παρκάρουν. Οχι όπως παλιά, που στο Κολωνάκι γινόταν “επιδρομή” από κατοίκους άλλων προαστίων».
Προτεινόμενα άρθρα
17.04.2024 | 15:00
Σχετικά άρθρα
