Το οικολογικό παράδειγμα της Αλοννήσου: Οι πλαστικές δεν είναι της μόδας!

Πώς προέκυψε το εν λόγω πρόγραμμα και γιατί στην Αλόννησο; Όπως εξηγεί στο WE του News247 η υπεύθυνη Θεμάτων Παράκτιας Διαχείρισης του Δικτύου ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS, Ναταλία Ρουμελιώτη, όχι μόνο η δημοτική Αρχή του νησιού είχε ήδη αποφασίσει να αναλάβει πρωτοβουλία για το συγκεκριμένο ζήτημα, αλλά και οι κάτοικοι και οι επιχειρηματίες της Αλόννησου είναι ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένοι.”Η Αλόννησος φιλοξενεί τον πιο σημαντικό εναπομείναντα πληθυσμό της μεσογειακής φώκιας, Monachus monachus, στη Μεσόγειο. Η προστασία του περιβάλλοντος είναι ιδιαίτερα σημαντική για το νησί, τον τοπικό πληθυσμό και την τοπική οικονομία, καθώς μία βασική δραστηριότητα για τους επισκέπτες του νησιού είναι να επισκέπτονται το κέντρο ενημέρωσης που λειτουργεί η MOm, προκειμένου να ενημερωθούν για τη μεσογειακή φώκια”, σημειώνει. “Συνεπώς, η μεγάλη περιβαλλοντική αξία της Αλοννήσου, σε συνδυασμό με την ήδη εκπεφρασμένη επιθυμία του Δήμου και των τοπικών επιχειρηματιών να αναλάβουν δράση για τη μείωση της πλαστικής σακούλας, ήταν καθοριστικός παράγοντας για την επιλογή του συγκεκριμένου νησιού για την υλοποίηση ενός τέτοιου προγράμματος”.

Η κ. Ρουμελιώτη επισημαίνει ότι το Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Αλοννήσου Βορείων Σποράδων αποτελεί σημαντικό χώρο για πολλά σπάνια και κινδυνεύοντα με εξαφάνιση είδη. Τα τελευταία χρόνια, παρατηρείται συσσώρευση πλαστικών στις θαλασσινές σπηλιές που η μεσογειακή φώκια Monachus monachus χρησιμοποιεί για αναπαραγωγή, υποβαθμίζοντας πάρα πολύ τον οικότοπό του και προκαλώντας, πολλές φορές, θνησιμότητα ειδικά στα νεαρά και νεογνά άτομα.

Αποφασισμένοι λοιπόν να βάλουν τέλος στη χρήση της πλαστικής σακούλας, την 1η Δεκεμβρίου, εκπρόσωποι της δημοτικής Αρχής, των οργανώσεων που υλοποιούν το πρόγραμμα και του ιδρύματος Thalatta, μαζί με εθελοντές και μαθητές, ενημέρωσαν τους κατοίκους που επισκέπτονταν καταστήματα του νησιού για την πρωτοβουλία, διανέμοντάς τους, παράλληλα, φυλλάδια του προγράμματος και πάνινες τσάντες για να αντικαταστήσουν με αυτές την πλαστική σακούλα στις καθημερινές τους αγορές. Συνολικά 2.000 πάνινες τσάντες από 100% βαμβάκι θα διανεμηθούν στα νοικοκυριά της Αλοννήσου στο πλαίσιο του προγράμματος, ενώ παράλληλα θα υλοποιηθούν εκπαιδευτικές δράσεις, βιωματικά σεμινάρια, εθελοντικοί καθαρισμοί ακτών, καθώς και εργαστήρια διαβούλευσης με τη συμμετοχή των τοπικών φορέων.

Ο μύθος της δωρεάν σακούλας

Σύμφωνα με την κυρία Ρουμελιώτη, οι επαγγελματίες του νησιού ανταποκρίθηκαν πολύ θετικά από την πρώτη στιγμή. “Oι ιδιοκτήτες των σούπερ μάρκετ του νησιού έχουν ήδη αποφασίσει να σταματήσουν να διαθέτουν πλαστικές σακούλες στους πελάτες τους. Αντ’ αυτών, οι καταναλωτές θα μπορούν να κάνουν τα καθημερινά ψώνια τους χρησιμοποιώντας την πάνινη τσάντα που θα τους χορηγηθεί στο πλαίσιο του προγράμματος ή και αγοράζοντας μια τσάντα πολλαπλών χρήσεων από τα συγκεκριμένα καταστήματα”. Παρά την επικρατούσα αντίληψη άλλωστε, η πλαστική σακούλα δεν είναι δωρεάν, επιβαρύνει τον επιχειρηματία αλλά και τον καταναλωτή, καθώς το κόστος της ενσωματώνεται στις τιμές των προϊόντων. Επιπλέον, οι καθαρισμοί στους οποίους υποχρεώνονται οι τοπικές αυτοδιοικήσεις, συνεπάγονται πρόσθετη οικονομική επιβάρυνση των δημοτών.

Επόμενος σταθμός η Σύρος

To Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS συμμετέχει μαζί με άλλους φορείς και ελληνικά πανεπιστημιακά ιδρύματα στο Ευρωπαϊκό Έργο LIFE DEBAG, μια ολοκληρωμένη εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για τη μείωση της πλαστικής σακούλας στο θαλάσσιο περιβάλλον, η οποία ξεκίνησε την 1η Σεπτεμβρίου και υλοποιείται με τη συνεισφορά του χρηματοδοτικού μέσου LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Μέχρι τις 31 Μαρτίου 2018, οπότε και ολοκληρώνεται η τυπική διάρκειά του, το Έργο LIFE DEBAG θα υλοποιήσει μια ευρεία εκστρατεία ενημέρωσης με άξονα το τεράστιο οικολογικό αποτύπωμα της πλαστικής σακούλας στο θαλάσσιο περιβάλλον. Παρότι η διάχυση και τα αποτελέσματα του έργου αναμένεται να έχουν θετικό αντίκτυπο σε εθνικό επίπεδο, βασικό πιλότο εφαρμογής των δράσεών του αποτελεί το νησί της Σύρου. Στο πλαίσιο αυτό και σε ετήσια βάση, η πρώτη εβδομόδα του Ιουνίου καθιερώνεται ως “Plastic bag free week”, στη διάρκεια της οποίας θα πραγματοποιούνται οι κεντρικές δράσεις ενημέρωσης και επικοινωνίας με τους πολίτες και τους επισκέπτες του νησιού.

Παράλληλα, αξίζει να αναφερθεί πως το Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS έχει ήδη γίνει δέκτης ενδιαφέροντος υλοποίησης αντίστοιχων δράσεων και από άλλες περιοχές της χώρας.

Δείτε ακόμη:

4.000 κατασχετήρια στέλνει στις τράπεζες ο δήμος Κομοτηνής

Το Σύμφωνο των Δημάρχων: 382 πόλεις «επιστρατεύονται» για χάρη της πράσινης πολιτικής

Πλαστική σακούλα: Χρησιμοποιείται για λίγα λεπτά, μένει στο περιβάλλον για περισσότερα από 500 χρόνια

To μικρό βάρος, σε συνδυασμό με την υψηλή αντοχή, ήταν οι ιδιότητες που έκαναν τις πλαστικές σακούλες ιδιαίτερα δημοφιλείς και τις κατέστησαν από τη δεκαετία του ’70 ένα από τα χαρακτηριστικότερα σύμβολα της καταναλωτικής κοινωνίας μας. Οι πλαστικές σακούλες χρησιμοποιούνται τις περισσότερες φορές για λίγα μόνο λεπτά, αλλά μπορούν να παραμείνουν στο περιβάλλον για περισσότερα από 500 χρόνια.

Εκτιμάται ότι το 2010 στην Ευρώπη χρησιμοποιήθηκαν 98,6 δις πλαστικές σακούλες μεταφοράς αγαθών, εκ των οποίων το 89% ήταν μιας χρήσης, σύμφωνα με έκθεση που δημοσίευσε το 2011 η Bio Intelligence Service. Σύμφωνα με την ίδια έκθεση, στην Ελλάδα καταναλώνονται 269 σακούλες ανά άτομο κάθε χρόνο. Μια κατανάλωση που έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της παραγωγής στερεών αποβλήτων και τη μη βιώσιμη χρήση των φυσικών πόρων.

Οι πλαστικές σακούλες, αν δεν καταλήξουν σε Χώρους Υγειονομικής Ταφής, μπορούν να ταξιδέψουν πολύ εύκολα προς το θαλάσσιο περιβάλλον, ακόμα και στις πιο απομακρυσμενες περιοχές, εξαιτίας του μικρού τους βάρους και της ανθεκτικότητάς τους, κι έτσι αποτελούν αποτελούν απειλή για τους θαλάσσιους οργανισμούς, καθώς αυτοί είτε παγιδεύονται σ’ αυτές είτε τις καταναλώνουν.

Τοξικό “χάπι”

Οι πλαστικές σακούλες δεν παραμένουν ατόφιες στο περιβάλλον, αλλά κατακερματίζονται σε αμέτρητα μικροσκοπικά σωματίδια , σε χρονικό διάστημα μηνών ή ετών. Τα μικροπλαστικά ατά, είτε καταλήγουν στα ιζήματα του βυθού είτε αιωρούνται στην υδάτινη στήλη και εισέρχονται στην τροφική αλυσίδα μέσω των οργανισμών που τα καταναλώνουν μαζί με το φυτοπλανγκτόν. Αποτελούν ένα “τοξικό χάπι” για τους οργανισμούς που τα καταπίνουν, καθώς περιέχουν από την παραγωγή τους τοξικές ουσίες, πολλές εκ των οποίων φαίνεται να επηρεάζουν το ορμονικό σύστημα.

Η Ευρωπαϊκή Οδηγία

Πλέον υπάρχει συγκεκριμένο νομοθετικό πλαίσιο σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η Οδηγία 2015/720/ΕΕ, σύμφωνα με το οποίο τα κράτη μέλη της Ε.Ε. επιτάσσονται να μειώσουν δραστικά την πιο ευρέως χρησιμοποιούμενη λεπτή πλαστική σακούλα μιας χρήσης. Για να επιτύχουν αυτόν τον στόχο, θα πρέπει είτε να λάβουν μέτρα ώστε η μέση ετήσια κατανάλωση να μην υπερβαίνει τις 90 πλαστικές σακούλες ανά πολίτη έως τα τέλη του 2019 και τις 40 έως τα τέλη του 2025, είτε να διασφαλίσουν ότι, από τα τέλη του 2018, αυτές οι σακούλες δεν θα διανέμονται στους καταναλωτές δωρεάν.

*Φωτογραφίες: Ε. Τούντα, Π. Δενδρινός, Α. Καραμανλίδης, Β. Σαββίδου – MOm / Δήμος Αλοννήσου

Πηγή: news247.gr