οχι-τσιμέντο-στους-αμπελώνες-η-κοι-168992
ΔΗΜΟΙ | 04.05.2015 | 15:14

«ΟΧΙ τσιμέντο στους αμπελώνες» – Η κοινωνία της Παλλήνης αντιδρά σε επιχειρηματικά σχέδια

Ενας επιχειρηματίας, πριν από 140 χρόνια, επενδύει στην περιοχή των Μεσογείων. Ο Ανδρέας Καμπάς, ανήσυχο επιχειρηματικό πνεύμα της εποχής, αγοράζει με τον αδελφό του Αλέξανδρο, το 1875, έκταση 5.000 στρεμμάτων στα Μεσόγεια Αττικής. Πρώτος φέρνει και καλλιεργεί αμπέλια στην περιοχή, σε υπερσύγχρονες για την εποχή εγκαταστάσεις που έστησε στο κτήμα της Κάντζας αλλά και της Γιαλούς των Σπάτων.

Οι χωρικοί τον μιμούνται. Φυτεύουν και αυτοί αμπέλια προσδοκώντας σε μια καλύτερη παραγωγή από την πενιχρή του σιταριού που καλλιεργούσαν. Στο κτήμα, έκτασης 315 στρεμμάτων, ο Καμπάς κατασκευάζει το 1904 ένα από τα πρώτα εργοστάσια οινοποιίας, μοναδικό για την περιοχή της ανατολικής Αττικής, χαρακτηρισμένο σήμερα διατηρητέο, σε άμεση επαφή με άλλα διατηρητέα κτίρια της περιοχής. Παρήγε το γνωστό τοπικό κρασί και κονιάκ.

Προ τετελεσμένων

Οι κυβερνώντες της τελευταίας 20ετίας φρόντισαν… επιμελώς αυτή η γεωργική γη να πολεοδομηθεί ως ΠΟΑΠΔ

Σύμφωνα με ρεπορτάζ της «Εφημερίδας των Συντακτών», ο χώρος-τοπόσημο της ευρύτερης περιοχής παρέμεινε κατάφυτος με αμπελώνες μέχρι τα τέλη του ‘90, ενώ συνέχιζε να λειτουργεί και να πρωτοστατεί στην παραγωγή κρασιού και μπράντι στα Μεσόγεια. Το κτήμα επιχωματώθηκε στη συνέχεια από τα μπάζα της Αττικής Οδού και ξεριζώθηκαν τα αμπέλια, σε μια εμφανή προσπάθεια να δημιουργηθούν τετελεσμένα γεγονότα.

Μετά από αντιδράσεις των κατοίκων, η τότε Νομαρχία Ανατολικής Αττικής διέταξε την παύση των παράνομων εργασιών και επέβαλε πρόστιμο 45 εκατ. δραχμών. Σήμερα, νέοι επιχειρηματίες, διαμετρικά αντίθετων αντιλήψεων, επιδιώκουν να επενδύσουν στην περιοχή, «φυτεύοντας» τσιμέντο στη θέση των αμπελώνων. Πρόκειται για εταιρείες της οικογένειας Μπόμπολα. Ενα βροντερό «όχι» στην τσιμεντοποίηση έρχεται ως απάντηση από την τοπική κοινωνία.

Ζωντανή ιστορία

Το Κτήμα Καμπά υπήρξε διαμορφωτής και μάρτυρας της Ιστορίας της περιοχής. Εκεί δοκιμάστηκαν επιτυχώς πριν από έναν αιώνα καινοτόμες και πρωτοπόρες παραγωγικές δραστηριότητες.

Το Κτήμα Καμπά, το οποίο βρίσκεται εντός των ορίων του Δήμου Παλλήνης, αποτελούσε ανέκαθεν υψηλής παραγωγικότητας γεωργική γη. Υπήρξε διαμορφωτής και μάρτυρας της ιστορίας της περιοχής. Η γεωργική αυτή γη, όπου δοκιμάστηκαν επιτυχώς πριν από έναν αιώνα καινοτόμες και πρωτοπόρες παραγωγικές δραστηριότητες, οι κυβερνώντες της 20ετίας, δυστυχώς, φρόντισαν επιμελώς να πολεοδομηθεί ως ΠΟΑΠΔ (Περιοχή Οργανωμένης Ανάπτυξης Παραγωγικών Δραστηριοτήτων).

Από το 1997 έως σήμερα ανήκει στην εταιρεία «Κάντζα Εμπορική Α.Ε.», θυγατρική της REDS A.E., συμφερόντων Μπόμπολα. Κάτοικοι θυμούνται ότι από τότε έχει ξεκινήσει μια προσπάθεια ανέγερσης ενός τεράστιου εμπορικού κέντρου στο σημείο. Δίπλα στον αστικό ιστό και σε 5 σχολικά κτίρια, τη στιγμή που σε απόσταση 7 χιλιομέτρων λειτουργούν ήδη δύο άλλα εμπορικά κέντρα.

Από στοιχεία σχετικής Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ), συμπεραίνεται ότι ενδεχόμενη ανέγερση νέου εμπορικού κέντρου συνεπάγεται υπέρμετρη ατμοσφαιρική και ηχητική ρύπανση και κυκλοφοριακή συμφόρηση, καθώς κατά τη λειτουργία του προβλέπεται ένας αριθμός 80.000 επισκεπτών ημερησίως και διελεύσεις 30.000 αυτοκινήτων. Αλλη μια παρέμβαση ολκής ετοιμάζεται στα Μεσόγεια, μετά την Αττική Οδό, το αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος» κ.ά.

Χαρακτηρισμός

Ο χώρος παρέμεινε κατάφυτος με αμπελώνες μέχρι τα τέλη του ‘90, ενώ συνέχιζε να λειτουργεί και να πρωτοστατεί στην παραγωγή κρασιού και μπράντι στα Μεσόγεια

Η ανέγερση ενός εμπορικού κέντρου-μαμούθ (στόχος της εταιρείας, ένα «πρωτοποριακό εμπορικό και ψυχαγωγικό πάρκο, δομημένης έκτασης 90.000 τ.μ.», το μεγαλύτερο εμπορικό κέντρο στη Νοτιοανατολική Ευρώπη) επιτρέπεται ήδη, λόγω χαρακτηρισμού της περιοχής ως ΠΟΑΠΔ με το Προεδρικό Διάταγμα (Π.Δ.) 288/2011. Ωστόσο, στο Ρυθμιστικό Σχέδιο της ευρύτερης περιοχής της Αθήνας του 1985, η περιοχή καθορίστηκε ως γεωργική, που προστατεύεται από το άρθρο 24 του Συντάγματος.

Για να χτίσει ένας ιδιώτης πρέπει να υποβάλει Πολεοδομική Μελέτη (Π.Μ.). Σχετική μελέτη συντάχθηκε από την εταιρεία, εστάλη στο υπουργείο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΑΠΕΝ), το οποίο τη διαβίβασε για γνωμοδότηση στον Δήμο Παλλήνης. Η τεχνική υπηρεσία του δήμου, σε συνεργασία με ειδικευμένο πολεοδομικό γραφείο, στη γνωμοδότησή της εισηγήθηκε την απόρριψη της Π.Μ. στο σύνολό της, «διότι δεν συντάχθηκε σύμφωνα με τα κριτήρια της Νομοθετικής Εξουσιοδότησης και τους κανόνες της Πολεοδομικής Επιστήμης».

Ουσιαστικά αποδομεί το Π.Δ. για την οριοθέτηση της ΠΟΑΠΔ, που έρχεται να εφαρμοστεί για πρώτη φορά, συμπεραίνοντας ότι με τις διατάξεις του «δεν διατηρείται αλλά καταργείται ο γεωργικός χαρακτήρας της έκτασης», επέρχεται «εξάπλωση της πόλης σε περιοχή όπου δεν υφίστανται αυθαίρετα κτίσματα», «διόγκωση των οικονομικών δραστηριοτήτων» και «μείωση της γεωργικής δραστηριότητας». Επομένως, δίνει στον δήμο το δικαίωμα να θέσει ζήτημα νομιμότητας της ΠΟΑΠΔ.

Ακόμη, σύμφωνα με τη γνωμοδότηση, η Π.Μ. συντάχθηκε κατά παράβαση του παραπάνω Π.Δ., κατά παράβαση του Ρυθμιστικού Σχεδίου του 2014, «χωρίς καμία πρόβλεψη για τις διαδρομές των πεζών, με τον κατακερματισμό των κοινόχρηστων χώρων», «σε αναντιστοιχία με τις προβλέψεις της μελέτης στρατηγικής τοπίου, εφόσον οι βιολογικοί αμπελώνες, αντί να χωροθετηθούν σε γειτνίαση με το παλαιό οινοποιείο […], προβλέπονται σε άλλες θέσεις που δεν συμβάλλουν στην ανάδειξη της ευρύτερης περιοχής του οινοποιείου».

Δημοτικό συμβούλιο

Η τοπική κοινωνία και ο δήμος θέλουν να παραμείνει ο χώρος ελεύθερος και η Πολιτεία να διατηρήσει και όχι να καταργήσει τον γεωργικό χαρακτήρα της έκτασης

Παρουσία πλήθους κατοίκων και υπό το βλέμμα τριών στελεχών θυγατρικών του Ομίλου Μπόμπολα, το δημοτικό συμβούλιο Παλλήνης γνωμοδότησε με τη σειρά του την περασμένη Τρίτη απορρίπτοντας την Π.Μ., χωρίς να μπει σε επιμέρους στοιχεία της, θεωρώντας ότι δεν μπορεί να γίνει πολεοδόμηση. Αποφάνθηκε ομόφωνα να μη γίνει στο σημείο εμπορικό κέντρο, ενώ έκρινε ότι ακολουθήθηκε παράτυπη διαδικασία, καθώς η Π.Μ. δεν έλαβε γνωμοδότηση από το αρμόδιο τεχνικό συμβούλιο του ΥΠΑΠΕΝ (Κεντρικό Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων), όπως ορίζεται για ΠΟΑΠΔ. Πρόκειται για απόφαση που είχε προηγουμένως υιοθετηθεί από τις Επιτροπές Διαβούλευσης και Ποιότητας Ζωής.

Κατά τη συνεδρίαση του συμβουλίου, ο δήμαρχος, Θανάσης Ζούτσος, ο επικεφαλής της παράταξης «Παρέμβαση για έναν άλλο Δήμο», Απόστολος Βολιώτης, και σύμβουλοι της πλειοψηφίας και της μειοψηφίας κατήγγειλαν δημοσίως προσπάθεια δημιουργίας κλίματος φοβίας, χαρακτηρίζοντας «απαράδεκτη τη συμπεριφορά» του εκπροσώπου της εταιρείας στη συνεδρίαση της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής. «Δεχτήκαμε απειλές για νομικές κυρώσεις, σε περίπτωση αμφισβήτησης του υφιστάμενου νομικού πλαισίου», τόνισαν χαρακτηριστικά.

Ως προς την ουσία της υπόθεσης, ο κ. Βολιώτης εκτίμησε ότι η τεκμηριωμένη εισήγηση της τεχνικής υπηρεσίας μπορεί να ανατρέψει την υλοποίηση του σχεδίου. Κάλεσε σε διαρκή επαγρύπνηση και κινητοποίηση φορέων και δημοτών, ενώ επισήμανε ότι «εάν προχωρήσει το πρότζεκτ και η πολεοδομική μελέτη, η καταστροφή στην περιοχή θα είναι τεράστια και μη αναστρέψιμη». Ο κ. Ζούτσος στη διάρκεια του συμβουλίου υπογράμμισε ότι θα εξαντληθεί κάθε δυνατότητα, νομική όσο και πολιτική, ώστε να αντιμετωπιστεί αυτό το μείζον ζήτημα.

«Ελεύθερος χώρος»

Το κτήμα επιχωματώθηκε από τα μπάζα της Αττικής Οδού και ξεριζώθηκαν τα αμπέλια, σε μια εμφανή προσπάθεια να δημιουργηθούν τετελεσμένα γεγονότα

Η τοπική κοινωνία και ο δήμος θέλουν να παραμείνει ο χώρος ελεύθερος και η Πολιτεία να διατηρήσει και όχι να καταργήσει τον γεωργικό χαρακτήρα της έκτασης. Επισημαίνουν ότι ενδεχόμενη ανέγερση ενός γιγαντιαίου κτίσματος θα έχει αποτέλεσμα την καταστροφή του περιβάλλοντος και του πολιτιστικού χαρακτήρα της περιοχής, αλλά και εμπόδια στην ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα της τοπικής οικονομίας.

Κάτοικοι προειδοποιούν ότι οι πρώτοι που θα πληγούν από την κατασκευή του εμπορικού κέντρου-μαμούθ θα είναι τα γειτονικά εμπορικά καταστήματα: Παλλήνης, Γέρακα, Παιανίας, Γλυκών Νερών, Αγίας Παρασκευής και Χαλανδρίου. Επομένως, θα δημιουργηθούν προϋποθέσεις για απώλεια πολλών περισσότερων θέσεων εργασίας από ό,τι μπορεί να υποσχεθεί ένας επιχειρηματίας. Αλλωστε, η κρίση δεν γεννά νέους καταναλωτές.

Πολίτες της περιοχής προσβλέπουν, από την πολιτική ηγεσία του ΥΠΑΠΕΝ, σε νομοθετική ρύθμιση που δεν θα επιτρέπει χωροθέτηση ΠΟΑΠΔ στην πολύπαθη περιοχή των Μεσογείων, η οποία έχει μεν «φορτωθεί» εγκαταστάσεις όπως η Αττική Οδός, το Χωριό Τύπου, το Εκπτωτικό Χωριό (στην περιοχή Γιαλού), χωρίς όμως, ως γνωστόν, να έχει ακόμη δίκτυο αποχέτευσης!

Μάλλον απίθανο να μη δεχτεί ο αρμόδιος υπουργός ένα σχετικό αίτημα, λαμβάνοντας υπόψη και πρόσφατη ανακοίνωση της Νομαρχιακής Επιτροπής ΣΥΡΙΖΑ Ανατολικής Αττικής, που ζητά να χαρακτηριστεί το Κτήμα Καμπά τοπίο προτεραιότητας, καλώντας ταυτόχρονα το υπουργείο «να εξαντλήσει κάθε δυνατότητα, πολιτική και νομική, στην κατεύθυνση ανάκλησης και αναθεώρησης της εγκριτικής απόφασης για δημιουργία ΠΟΑΠΔ στην Κάντζα Αττικής και της ΣΜΠΕ του εμπορικού κέντρου. Επίσης, με βάση το Νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο να επανεξεταστούν οι χρήσεις γης που προβλέπονται στην περιοχή», καταλήγει η ανακοίνωση.

Πηγή: «Εφημερίδα των Συντακτών»