Σε σκληρή γραμμή η στάση του ΔΝΤ εν όψει Eurogroup – Κρίνει μη βιώσιμο το χρέος

Λίγες ώρες πριν την έναρξη του Eurogroup το Ταμείο εμφανίζεται σε πολύ σκληρή γραμμή απέναντι σε όλους τους άλλους θεσμούς σύμφωνα με πληροφορίες από τις Βρυξέλλες. Κατά την πάγια τακτική του βάζει όλα τα θέματα που το «καίνε», από τις μεταρρυθμίσεις μέχρι και την αναδιάρθρωση του χρέους.

Σύμφωνα με πηγές από τις Βρυξέλλες θεωρεί ότι ακόμη και με πλεονάσματα της τάξης του 3,5% για δέκα χρόνια μετά το 2018 δε διασφαλίζεται η βιωσιμότητα του χρέους. Ουσιαστικά το Ταμείο επαναφέρει το σενάριο αναδιάρθρωσης με αυτόν τον τρόπο εν όψει και της συζήτησης στο διοικητικό συμβούλιο του ΔΝΤ για την έκθεση βιωσιμότητας του χρέους για την Ελλάδα, υπό το άρθρο 4 [του καταστατικού του Ταμείου], το πρώτο δεκαήμερο του Φλεβάρη. Προφανώς γίνεται ένα «παιχνίδι» ισορροπίας και απόδοσης ευθυνών λόγω των αστοχιών στις προβλέψεις του Ταμείου στα προηγούμενα μνημόνια ενώ αίσθηση προκαλεί η «ασθένεια» Τόμσεν λίγο πριν την  κρίσιμη συνεδρίαση της ευρωομάδας.

Έτσι στις μέχρι τώρα αναλύσεις του ΔΝΤ (και τη Ντ. Βελκουλέσκου) που θα παρουσιαστούν στη συνεδρίαση της διοίκησής του στις αρχές του επόμενου μήνα φαίνεται ότι καταγράφονται αφενός καθυστερήσεις υλοποίησης σε σειρά θεμάτων (ιδιωτικοποιήσεις, άνοιγμα αγορών κτλ), ανάγκη για μέτρα δημοσιονομικού χαρακτήρα (μειώσεις συντάξεων αφορολόγητο), αλλά και καμπανάκι κινδύνου για τη βιωσιμότητα του χρέους ακόμη και με μεγάλα πλεονάσματα.

Είναι ενδεικτικό ότι χτες ευρωπαίος αξιωματούχος με άμεση γνώση των διαπργματεύσεων ανέφερε σχετικά: «Την επόμενη ή μεθεπόμενη εβδομάδα θα συζητηθεί στο διοικητικό συμβούλιο του ΔΝΤ έκθεση για την Ελλάδα, υπό το άρθρο 4 [του καταστατικού του Ταμείου], η οποία περιλαμβάνει μια ενότητα σχετικά με την έκθεση βιωσιμότητας του χρέους και η οποία θα ληφθεί υπόψη από τους πολλούς εκ των συμμετεχόντων [στη συνεδρίαση του Eurogroup], ιδίως από τους εκπροσώπους του Ταμείου.

Οι ελληνικές αρχές έχουν αποστείλει μια επιστολή (paper) προς τους θεσμούς όπου παρουσιάζουν τις απόψεις του για την εφεξής πορεία και την οποία θα χαρακτήριζα ως ‘καλό σημείο έναρξης’ προκειμένου να κινηθούμε προς την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης. Δεν πρόκειται όμως για σημείο τερματισμού (landing zone) – είναι ωστόσο για καλή αρχή. Όλοι γνωρίζουμε ποιες είναι οι διαφορές στις θέσεις και στα αιτήματα. Αυτές επικεντρώνονται σε περαιτέρω φιλόδοξες μεταρρυθμίσεις σε τομείς όπως η αγορά εργασίας, οι αγορές προϊόντων, η ενέργεια κλπ., ενώ επίσης δεν υφίσταται ακόμα πλήρης συμφωνία μεταξύ όλων των θεσμών και των ελληνικών αρχών επί της μεσοπρόθεσμης δημοσιονομικής πορείας σε συνέχεια του προγράμματος.

Έχει θεσμοθετηθεί ένας έκτακτος μηχανισμός, ο οποίος νομίζω ότι καθιστά εν πολλοίς περιττή κάθε περαιτέρω συζήτηση για τη δημοσιονομική πορεία για το έτος 2018. Η δημοσιονομική απόδοση το 2016 ήταν πολύ καλή. Δεν γνωρίζω πώς η δημοσιονομική απόδοση του έτους 2016 θα επηρεάσει τις προβλέψεις για το 2017, καθώς δεν έχουμε λάβει κάποια ανάλυση επ’ αυτού, αλλά εικάζω ότι σε σχέση με τις περσινές προβλέψεις, θα καταγραφεί δημοσιονομική υπεραπόδοση και το 2017. Προκειμένου λοιπόν να προχωρήσουμε απαιτείται συμφωνία επί των μεταρρυθμίσεων στους τομείς της αγοράς εργασίας, των αγορών προϊόντων, της ενέργειας κλπ., καθώς και συμφωνία επί της συμμετοχής του ΔΝΤ» ανέφερε και προσέθεσε:

«Για να συμβεί αυτό, απαιτείται σύγκλιση, όχι μόνο επί της πορείας ως τη λήξη του προγράμματος στα μέσα του 2018, αλλά και επί της ακόλουθης μακράς περιόδου που προσδιορίζεται από τις πολύ μακροπρόθεσμες ωριμάνσεις του ελληνικού χρέους προς τον ΕΜΣ, οι οποίες εκτείνονται ως τη δεκαετία του 2060. Συνεπώς, η βιωσιμότητα του χρέους θα πρέπει να διασφαλιστεί για μια πολύ μεγαλύτερη περίοδο απ’ ό,τι συνήθως για ένα πρόγραμμα του ΔΝΤ. Αυτό περιλαμβάνει μια σειρά θεμάτων, όπως η δημοσιονομική πορεία και η αναπτυξιακή δυναμική της ελληνικής οικονομίας, η οποία με τη σειρά της εξαρτάται από τις μεταρρυθμίσεις που όχι μόνο συμφωνούνται, αλλά επίσης εφαρμόζονται. Επιπλέον, [η βιωσιμότητα του χρέους] εξαρτάται και από το ύψος αυτού, συνεπώς σας παραπέμπω στην απόφαση του Eurogroup (Μάϊος 2016) όπου γίνεται αναφορά στα βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μέτρα για το χρέος.»

Με τη διοίκηση του Ταμείου να συνέρχεται τον επόμενο μήνα αλλά και τις εκλογικές αναμετρήσεις να ξεκινούν το Μάρτη στην ΕΕ ο Φεβρουάριος είναι ο κομβικός μήνας.

 «Πράγματι, ο Φεβρουάριος είναι ο τελευταίος μήνας χωρίς πολιτικά σημαντικές εκλογικές αναμετρήσεις σε κ-μ, καθώς από το Μάρτιο ξεκινά μια πολύ μακρά, πολιτικά επιβαρυμένη, περίοδος» ανέφερε χτες ο ίδιος Ευρωπαίος αξιωματούχος και προσέθεσε: «Συνεπώς, ο Φεβρουάριος είναι, όχι επίσημα, αλλά σε ρεαλιστική βάση, το χρονικό σημείο στο οποίο θα χρειαστεί να καταλήξουμε σε συμφωνία.

Εν συνεχεία, υπάρχει μια μακρά περίοδος όπου συζητήσεις σε τεχνικό επίπεδο θα μπορούν να διεξαχθούν, αλλά ειλικρινά, βρισκόμαστε στο στάδιο κατά το οποίο πρέπει να ληφθούν αποφάσεις μεγάλης κλίμακας, καθώς οι πολιτικοί θα στρέψουν την προσοχή τους σε άλλα ζητήματα. Δεν υπάρχει επίσημη προθεσμία για το ΔΝΤ και δεν έχει ποτέ συζητηθεί [ενδεχόμενη προθεσμία], αλλά το πρόγραμμα υπό τον ΕΜΣ εκτείνεται σε χρονικό ορίζοντα ενάμισι έτους και συνεπώς, υπάρχουν ορισμένα όρια που επιβάλει η λογική».

 

 Γιώργος Αλεξάκης