καπε-τα-πράσινα-ενεργειακά-συστήμα-289001

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ | 17.02.2012 | 15:48

ΚΑΠΕ: Τα «πράσινα» ενεργειακά συστήματα κερδίζουν έδαφος

Ανοδική φαίνεται ότι ήταν το 2011, παρά την κρίση, η τάση στην παραγωγή ηλιοθερμικών συστημάτων εντός Ελλάδας, όπως δήλωσε στο ΑΜΠΕ η προϊσταμένη του αρμόδιου τμήματος στο Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας (ΚΑΠΕ) Βασιλική Δρόσου.

Συγκεκριμένα, το 2011 υπολογίζεται ότι έκλεισε με αύξηση παραγωγής της τάξης του 7%, αν και όπως διευκρίνισε η κυρία Δρόσου το ποσοστό αυτό απλά αποτυπώνει την τάση κι όχι τα ακριβή δεδομένα, αφού τα στοιχεία προέρχονται από τα όσα δηλώνουν για τις πωλήσεις τους, στις γενικές συνελεύσεις τους, τα περίπου 25 τακτικά μέλη της Ένωσης Βιομηχανιών Ηλιακής Ενέργειας (ΕΒΗΕ), ήτοι το 50%-60% της ελληνικής αγοράς.

Εξάγουμε (και) στη Γερμανία,
αλλά και επανεισάγουμε
Πάντως, η πλάστιγγα της αγοράς δείχνει τα τελευταία χρόνια να γέρνει περισσότερο προς την παραγωγή επιμέρους τμημάτων (όπως απορροφητών) για ηλιακούς συλλέκτες, σημαντικό τμήμα των οποίων εξάγεται, π.χ., προς τη Γερμανία και ακολούθως επανεισάγεται στην Ελλάδα ως η «καρδιά» ολοκληρωμένων συστημάτων με ξένη «σφραγίδα».

«Κάποια χρόνια πριν, η πλειονότητα των ελληνικών εταιρειών ακολουθούσε περισσότερο κάθετες μεθόδους παραγωγής, κατασκευάζοντας ολοκληρωμένα ηλιακά συστήματα εξολοκλήρου εντός των μονάδων τους. Τώρα, όμως, καθώς η ελληνική αγορά προσανατολίζεται σε μεγάλο βαθμό στις εξαγωγές -υπολογίζεται ότι το 50% της ελληνικής παραγωγής εξάγεται- τόσο επιμέρους μερών (όπως «επιλεκτικών απορροφητών») όσο και ολοκληρωμένων συστημάτων και συλλεκτών, η ανάγκη για προϊόντα με χαμηλότερο κόστος, πιο γρήγορη παράδοση και υψηλότερη τεχνολογία έγινε πιο επιτακτική. Τα τελευταία τέσσερα-πέντε χρόνια, η ελληνική βιομηχανία ηλιακών συστημάτων προσανατολίστηκε στην εξειδίκευση παραγωγής μεμονωμένων μερών – κυρίως απορροφητών για ηλιακούς συλλέκτες», σημείωσε.

Ποιοι πρωταγωνιστούν στην αγορά; Πλέον στην ελληνική βιομηχανία πρωτοστατούν οι εταιρείες, «οι οποίες έκαναν μεγάλες επενδύσεις σε τεχνολογίες και εξοπλισμό τελευταίας τεχνολογίας π.χ. μηχανές συγκόλλησης τύπου λέιζερ και έχουν επικεντρωθεί στην παραγωγή και πώληση μερών, που προορίζονται τόσο για την ελληνική όσο και για την ξένη αγορά» διευκρίνισε η κα Δρόσου.

Στασιμότητα στην εγκατάσταση
νέων συστημάτων στην Ελλάδα
Η ίδια επισήμανε ότι, ως προς την εγκατεστημένη ισχύ ηλιακών συλλεκτών, εντοπίζεται εικόνα στασιμότητας της ανάπτυξης στην ελληνική αγορά, η οποία ωστόσο ενδέχεται να μην αποτυπώνει επακριβώς την κατάσταση. Κι αυτό διότι, οι ηλιακοί συλλέκτες έχουν έναν κύκλο ζωής 25 ετών (έναντι 17 λίγα χρόνια πριν), ο οποίος έχει αρχίσει να κλείνει στην Ελλάδα (καθώς παρήλθε 25ετία από την εγκατάσταση των πρώτων συστημάτων).

Έτσι, δεν μπορεί να γίνει σαφές αν τα συστήματα που τοποθετούνται σήμερα αφορούν σε νέες εγκαταστάσεις (και άρα σε περαιτέρω ανάπτυξη) ή σε αντικατάσταση παλαιών, που έχουν κλείσει τον κύκλο τους (οπότε μιλάμε για στασιμότητα ανάπτυξης).

«Να κάνουμε το άλμα μπροστά»
Σήμερα, μόνο ένα στα τέσσερα νοικοκυριά στην Ελλάδα έχει εγκατεστημένο ηλιακό θερμοσίφωνα. Επιπλέον, η εγκατάσταση ηλιακών συστημάτων στη χώρα μας έχει περιοριστεί ως επί το πλείστον στους επίπεδους συλλέκτες με σχετικά χαμηλές θερμοκρασιακές «επιδόσεις» , που προορίζονται κυρίως για παραγωγή ζεστού νερού χρήσης.

«Πρέπει να κάνουμε το άλμα μπροστά, επενδύοντας σε εξελιγμένες τεχνολογίες ηλιακών συστημάτων ‘συγκεντρωτικού’ τύπου, με στόχο να καλύψουμε τις εφαρμογές που απαιτούν υψηλότερες θερμοκρασίες, δηλαδή πάνω από 100 βαθμούς Κελσίου. Για αυτό χρειάζεται όλοι οι φορείς του κλάδου, συμπεριλαμβανομένου του ΚΑΠΕ, να αποκτήσουν μεγαλύτερη εξωστρέφεια και να ανοιχτούν σε νέες τεχνολογίες», σημείωσε η κυρία Δρόσου.

Στα σπάργανα η εγκατάσταση
συστημάτων στη βιομηχανία
Πάντως, αν και οικιστικός τομέας στην Ελλάδα φαίνεται ότι τα πηγαίνει σχετικά καλά σε αυτό το επίπεδο, η εγκατάσταση ηλιακών συλλεκτών στη βιομηχανία είναι ακόμη στα σπάργανα, αν και με πολύ ευνοϊκές προοπτικές.

«Οι γνωστές εφαρμογές ηλιακών συλλεκτών στη βιομηχανία δεν ξεπερνούν τις 20-30, κυρίως στον κλάδο των τροφίμων και ποτών. Ο λόγος της χαμηλής αυτής διείσδυσης είναι αφενός η χαμηλή τιμή του συμβατικού καυσίμου και η έλλειψη κινήτρων και επιδοτήσεων και αφετέρου το γεγονός ότι ο βιομηχανικός τομέας απαιτεί υψηλότερες θερμοκρασίες και ολιστική αντιμετώπιση ως προς την εξοικονόμηση ενέργειας, κάτι που προϋποθέτει την ύπαρξη υψηλής τεχνογνωσίας. Ο προσανατολισμός προς την ανάπτυξη ηλιακών συστημάτων υψηλής απόδοσης για τις ανάγκες του βιομηχανικού τομέα αποτελεί προτεραιότητα και στην Ε.Ε. όπως διαφαίνεται και από τις πρόσφατες προκηρύξεις ερευνητικών προγραμμάτων», υπογράμμισε.

Στα ξενοδοχεία η κατάσταση είναι σημαντικά καλύτερη, με αρκετές χιλιάδες τ.μ εγκατεστημένων ηλιακών συστημάτων, τάση που αναμένεται να ενταθεί στο μέλλον, λόγω της στροφής του κλάδου -και των τουριστών- προς τα «πράσινα» τουριστικά καταλύματα και της αύξησης της τιμής των συμβατικών καυσίμων . «Θεωρώ ότι συνολικά η τάση για το μέλλον είναι πολύ θετική» τόνισε.

Στα 172,3 GWth η παγκόσμια
εγκατεστημένη ισχύς
Σύμφωνα με την έκδοση 2011 της έκθεσης «Solar Heat Worldwide» της Διεθνούς Υπηρεσίας Ενέργειας (International Energy Agency), που έχει στη διάθεσή του το ΑΜΠΕ, η εγκατεστημένη ισχύς ηλιακών συλλεκτών στην Ελλάδα ανέρχεται σε 2,853 GWth (γιγαβάτ θερμικής ενέργειας). Οι συλλέκτες καλύπτουν δε, εμβαδόν 4,07 εκατ. τετραγωνικών μέτρων στην Ελλάδα.

Παγκοσμίως, η εγκατεστημένη ισχύς ανέρχεται σε 172,3 GWTh (σε 53 χώρες), συμπεριλαμβανομένων επίπεδων συλλεκτών και σωλήνων νερού, συλλεκτών χωρίς διαφανές κάλυμμα και συλλεκτών αέρος.

Βάσει της ίδιας έκθεσης, η εγκατεστημένη ισχύς των νέων ηλιακών συλλεκτών παγκοσμίως για το 2009 ανήλθε σε 36,5 GWth (52,1 εκατ. τετραγωνικά μέτρα), αυξημένη κατά 25,3%, σε σχέση με το 2008. Επικεφαλής της ανόδου τέθηκε η αγορά της Κίνας, με μερίδιο 80,6% στη συνολική εγκατεστημένη ισχύ και ακολούθησε η Ευρώπη (10,2%).

Θερμαίνοντας πισίνες με
τη δύναμη του ήλιου
Παρά την κρίση -ή ίσως και εξαιτίας αυτής, που καθιστά ασύμφορα τα συμβατικά ορυκτά καύσιμα- ο κλάδος εκτιμάται ότι θα εξακολουθήσει να αναπτύσσεται και τα επόμενα χρόνια. «Σταδιακά ξεπερνάμε το σημείο κατά το οποίο βάζαμε ηλιακούς συλλέκτες στα σπίτια και τώρα προχωράμε σε άλλες εφαρμογές: σε δημοτικά κολυμβητήρια, που δαπανούν πολλές χιλιάδες ευρώ για να θερμαίνουν πισίνες, σε κτήρια γραφείων. Μορφές ενέργειας όπως η ηλιακή, η βιομάζα ή και ο συνδυασμός τους, διαδίδονται ευρύτερα, καθώς είναι πιο καθαρές και φθηνές» δήλωσε στο ΑΜΠΕ ο συντονιστής του Περιφερειακού Ενεργειακού Κέντρου Κ. Μακεδονίας (ΠΕΚΚΜ) της ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΕ, δρ Κώστας Κωνσταντίνου.

Σήμερα, συμπλήρωσε, «χάρη στα 2,8 GWth εγκατεστημένης ισχύος στην Ελλάδα, αποτρέπεται η εκπομπή 2 εκατ. τόνων CO2 ετησίως. Η βιομηχανία του κλάδου έχει ετήσιο τζίρο 300 εκατ. ευρώ και εξασφαλίζει 3.500 θέσεις πλήρους απασχόλησης», υπογράμμισε ο συντονιστής του ΠΕΚΚΜ, το οποίο μετέχει ως εταίρος στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα «Wide the SEE by Succ Mod» για την περαιτέρω διάδοση της ηλιακής ενέργειας στη ΝΑ Ευρώπη.

Κάποιες (λίγες ακόμη, δυστυχώς) εταιρείες «έπιασαν το μήνυμα» του οφέλους από τη χρήση ηλιακής ενέργειας. Η οινοποιία «Achaia Claus» απόσβεσε το κόστος της σχετικής επένδυσης ύστερα από έξι χρόνια, ενώ η βορειοελλαδική γαλακτοβιομηχανία «Μεβγάλ» ύστερα από τέσσερα. Ο δρ Κωνσταντίνου και η κα Δρόσου θα μιλήσουν το Σάββατο σε εκδήλωση της ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΑΕ, στο πλαίσιο των εκθέσεων INFACOMA και ENERGY TECH.

Μείωση ενεργειακού κόστους 60%
χάρη στις αντλίες γεωθερμίας!
Αν ο ήλιος τροφοδοτεί εδώ και χρόνια τα ελληνικά νοικοκυριά με ενέργεια, οι Έλληνες αρχίζουν να ανακαλύπτουν εσχάτως και τα ενεργειακά «δώρα» της γης. Οι αντλίες γεωθερμίας -περί ης ο λόγος- μπορεί να μην είναι ακόμη ευρέως διαδεδομένες, αλλά η προοπτική είναι πλέον άμεση.

Η ανάπτυξη της γεωθερμίας εκτιμάται ότι μπορεί να είναι πολύ δυναμική στην επόμενη πενταετία, καθώς τα συστήματα βελτιώνονται συνέχεια και οι τιμές μειώνονται, όπως δήλωσε στο ΑΜΠΕ ο Λάζαρος Χανταβαρίδης, ιδιοκτήτης της εταιρείας ΟΙΚΟΕΝΕΡΓΕΙΑ, που συμμετέχει στην ENERGY TECH.

«Από μετρήσεις και συζητήσεις με πελάτες, διαπιστώσαμε ότι, με τη σημερινή τιμή του πετρελαίου στο περίπου 1 ευρώ/λίτρο, έχουμε εξοικονόμηση 60% των εξόδων για ενέργεια. Δηλαδή, κάποιος που ξόδευε 10 ευρώ, τώρα δαπανά τέσσερα. Στις δικές μας εγκαταστάσεις, σε χώρο 305 τ.μ. και σε συνθήκες βαρυχειμωνιάς, με μία μόνο γεωθερμική αντλία, μειώσαμε το κόστος της ημερήσιας κατανάλωσης σε περίπου 9,6 ευρώ από 30 ευρώ με πετρέλαιο και μάλιστα με κορυφαίο καυστήρα της αγοράς», επισήμανε ο κ. Χανταβαρίδης, του οποίου η εταιρεία έχει πραγματοποιήσει έργα εγκατεστημένης ισχύος περίπου 3 MW την τελευταία τετραετία, έχοντας παραδώσει πάνω από 250 σε αριθμό (εκ των οποίων τα 180 φωτοβολταϊκά και τα υπόλοιπα ηλιοθερμικά και ελάχιστα γεωθερμικά. Τα έργα, που είναι όλα ολοκληρωμένα, αφορούν κυρίως τον οικιακό τομέα και δευτερευόντως βιομηχανικά πάρκα και αγρούς).

Για την εγκατάσταση των αντλιών, οι οποίες μπορούν να τοποθετηθούν οπουδήποτε (εκτός αστικού ιστού), αξιοποιώντας τη θερμοκρασία του εδάφους -ασχέτως τής ύπαρξης ή όχι γεωθερμικού πεδίου στην περιοχή- χρειάζεται να γίνει γεώτρηση (σ.σ.: ο ενδιαφερόμενος θα πρέπει πρώτα να εκδώσει σχετική άδεια από την πολεοδομία, σε συνεργασία με το ΙΓΜΕ).

Πόσοι ιδιώτες έχουν ήδη εγκαταστήσει τέτοιες αντλίες; «Δεν υπάρχουν ακριβή στοιχεία, αλλά με μια χονδρική εκτίμηση, είναι περίπου 100 ιδιώτες και μικρές επιχειρήσεις στην ευρύτερη περιοχή της Μακεδονίας και σχεδόν 300 πανελλαδικά», υπογράμμισε.

Ερωτηθείς γενικά για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ο κ.Χανταβαρίδης επισήμανε ότι ο κλάδος είναι επεκτάσιμος και τα περιθώρια ανάπτυξης πολύ μεγάλα, αν και η τάση δεν μπορεί να προσδιοριστεί επακριβώς, αφού τα τεχνολογικά άλματα αλλάζουν διαρκώς τα δεδομένα.

Το βασικό αντικίνητρο για την ανάπτυξή τους μέχρι σήμερα ήταν οι υψηλές τιμές των συστημάτων, πχ, σε εφαρμογές γεωθερμίας, οι οποίες όμως μειώνονται διαρκώς, ενώ και ο χρόνος διάρκειας ζωής τους είναι μεγάλος (25 χρόνια τουλάχιστον).

«Οι πρώτες εγκαταστάσεις φωτοβολταϊκών που κάναμε στη δεκαετία του ’90 ακόμη λειτουργούν χωρίς προβλήματα και οι ιδιοκτήτες επικοινωνούν μαζί μας μόνο για κάποια συντήρηση, επέκταση ή για αντικατάσταση μιας μπαταρίας», κατέληξε.

ΠΗΓΗ: ΑΜΠΕ