ελληνικό-οικονομικό-ενδιαφέρον-για-τ-36352
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ | 05.06.2017 | 19:21

Ελληνικό οικονομικό ενδιαφέρον για την κρίση στον Κόλπο

Προβληματισμό δημιουργεί σε οικονομικούς παράγοντες στην Ελλάδα η διπλωματική κρίση που είναι σε εξέλιξη στο Περσικό Κόλπο με αιχμή το Κατάρ. Κύρια αιτία το ενδεχόμενο αποτύπωμα που θα έχει σε μεσοπρόθεσμη βάση στις τιμές πετρελαίου και φυσικού αερίου, αλλά και στις διμερείς οικονομικές σχέσεις. Βαρόμετρο πάντως για τις εξελίξεις ανάμεσα σε Αθήνα και Ντόχα θα αποτελέσει η στάση των ΗΠΑ τόσο στο προσκήνιο όσο και στο παρασκήνιο. Άλλωστε από την κλιμάκωση ή όχι της συζήτησης για τις σχέσεις παραγόντων της χώρας αυτής του Κόλπου με όψεις του φανατικού σουνιτικού Ισλάμ στον Κόλπο και την Τουρκία θα εξαρτηθούν πολλά. Καταλύτης για την όλη εξέλιξη θα είναι και η στάση της βασιλικής οικογένειας του Κατάρ απέναντι στην Ουάσιγκτον, αλλά και η τοποθέτηση του Ιράν με το οποίο η χώρα μας φιλοδοξεί να αναπτύξει ισχυρές οικονομικές σχέσεις.

Σημειώνεται ότι η συνεργασία των ΗΠΑ με τη Ντόχα ήταν κομβική τα τελευταία χρόνια ειδικά σε εναέριες επιχειρήσεις εναντίον είτε της Λιβύης (μαχητικά του Κατάρ μεταστάθμευαν στη Σούδα, είτε σε άλλες επιχειρήσεις στη Μέση Ανατολή).Ωστόσο φαίνεται ότι κάτι αλλάζει μετά την επίσκεψη Τραμπ στο Ριάντ.

Η όλη, πάντως,  αναστάτωση στις διπλωματικές σχέσεις μεταξύ της Σαουδικής Αραβίας, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, της Αίγυπτου, του Μπαχρέιν και του Κατάρ δημιουργεί αναταράξεις στις αγορές ενέργειας, ενώ δημιουργεί αγωνίες για ενδεχόμενα επενδυτικά σχέδια του Qatar Foundation, επενδυτικού βραχίονα της χώρας, αλλά και του επενδυτικά στην Ελλάδα.

Μπορεί το Κατάρ είναι ένα από τα μικρότερα μέλη του OPEC, με παραγωγική ικανότητα περίπου 600.000 βαρελιών πετρελαίου ημερησίως, αλλά έχει κομβικό ρόλο, λόγω της ηγετικής θέσης στην αγορά LNG. Αποτελεί τον κορυφαίο προμηθευτή υγροποιημένου φυσικού αερίου με εννέα δισεκατομμύρια κυβικά πόδια φυσικού αερίου ημερησίως.

Ωστόσο είναι ακόμα πολύ νωρίς να ειπωθεί αν η διένεξη αυτή θα έχει επίπτωση στις προμήθειες υγροποιημένου φυσικού αερίου στην περιοχή. Σημειώνεται ότι τόσο η Αίγυπτος όσο και τα ΗΑΕ λαμβάνουν συχνά φορτία από το Κατάρ.

Όμως, η εξέλιξη οδήγησε τα futures του Brent έως 1,3% υψηλότερα στα 50,6 δολάρια το βαρέλι και του αμερικανικού αργού στα 48,26 δολάρια (η άνοδος περιορίζεται αυτήν την ώρα στο περίπου 0,5% και για τους δυο τύπους πετρελαίου, στα 50,20 δολάρια και 47,91 δολάρια αντίστοιχα).

Οι προμήθειες αερίου

Η Ελλάδα ως προς το LNG (Υγροποιημένο Φυσικό Αέριο – ΥΦΑ) έχει κύριο προμηθευτή την Αλγερία. Ωστόσο και το Κατάρ δίνει ποσότητες ειδικά σε περιόδους αιχμής όπως φέτος το χειμώνα. Σύμφωνα με στοιχεία του Υπ. Εξωτερικών το 2015 η Αλγερία, με 32 δισ. κυβικά μέτρα (bcm) εξαγωγές φυσικού αερίου μέσω αγωγών κατέλαβε την τρίτη θέση μεταξύ των προμηθευτών της Ε.Ε (μετά από Ρωσία και Νορβηγία) , ενώ κατέχει την τρίτη, επίσης, θέση ως προς τις εξαγωγές ΥΦΑ  προς την Ε.Ε. με 13 bcm το 2015, (μετά από το Κατάρ και τη Νιγηρία). Μεταξύ των εξαγωγέων ΥΦΑ σε παγκόσμια κλίμακα, η Αλγερία κατατάσσεται στην 6η θέση με μερίδιο 5%  επί των συνολικών εξαγωγών.

Από το 2000 και μέχρι σήμερα, η Αλγερία αποτελεί το μεγαλύτερο προμηθευτή ΥΦΑ προς τη χώρα μας. Η Ελλάδα υπέγραψε από το 1989 μακροπρόθεσμη συμφωνία με την Αλγερία, η οποία τέθηκε σε ισχύ το 1999 και λήγει το 2021,  για την προμήθεια από την αλγερινή κρατική εταιρεία πετρελαίου και φυσικού αερίου SONATRACH, σε μορφή αερίου, και σε σταθερές τιμές 0,68 bcm κατά μέγιστο όριο  φυσικού αερίου ανά έτος, ποσότητα που αντιστοιχεί στο 20% περίπου της συνολικής εγχώριας ζήτησης.

Πέρα από τις αγορές ενέργειας στο Κατάρ δραστηριοποιούνται πολλές κατασκευαστικές εταιρίες. . Στο Κατάρ δραστηριοποιούνται περίπου 180 ελληνικές μεγάλες ή μικρότερες επιχειρήσεις, κυρίως, σε μεγάλα κατασκευαστικά έργα υποδομών και ενέργειας, ενώ υπάρχουν και μεγάλα ναυτιλιακά συμβόλαια. Π.χ. η εταιρεία J&P (του ομίλου Ιωάννου-Παρασκευαϊδης), ανέλαβε ως επικεφαλής (leader) κατασκευαστικής κοινοπραξίας την ανέγερση του Qatar Foundation Stadium. Επίσης γιατροί, μηχανικοί και άλλοι έλληνες νέο – μετανάστες έχουν βρει καταφύγιο στην πλούσια χώρα του Κόλπου

Τα επενδυτικό ενδιαφέρον

Κεφάλαια από το Κατάρ, όπως αυτά του Εμίρη, έχουν στόχο το real estate στην Ελλάδα αν και μέχρι τώρα δεν έχει γίνει κάτι θεαματικό λόγω και των ελληνικών γρεαφειοκρατικών διαδικασιών αλλά και των τρόπο με τον οποίο ενεργούν οι Καταριανοί που επιθμούν διακρατικές συμφωνίες. Ήδη,πάντως, ο πρώην εμίρης φέρεται να έχει αγορέσει από το 2012 το νησί Οξυά. Επίσης το σχήμα του Κατάρ Al Rayan- με τις επενδύσεις του οποίου ασχολείται προσωπικά ο εμίρης του Κατάρ Χαμάντ Μπιν Χαλίφα αλ Θανί φέρεται να αγόρασε το ξενοδοχείο «Miramare» στην Κέρκυρά ενώ εκκρεμεί η υπόθεση με την έκταση στη Ζάκυνθο.

Γιώργος Αλεξάκης