«Πράσινο φως» από το Συμβούλιο της Επικρατείας για την επέκταση του λιμένα Πειραιά

Η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας «έσωσε» με σημερινή απόφασή της τη σύμβαση επέκτασης του επιβατικού λιμένα του Πειραιά που είχε δρομολογηθεί για τον ελλιμενισμό κρουαζερορόπλοιων (Νότια ζώνη) του ΟΛΠ, προϋπολογισμού 136.283.800 ευρώ (συν ΦΠΑ), όσο και για την πώληση του 67% του μετοχικού κεφαλαίου της ΟΛΠ Α.Ε. στην Cosco Group (Hong Kong) Limited, έναντι 1,5 δισ. ευρώ.

Από τον περασμένο Μάρτιο, που ξεκίνησε η δικαστική διαμάχη για την Cosco και τον ΟΛΠ, όλα τα κυβερνητικά βλέμματα ήταν στραμμένα στα μέλη της Ολομέλειας του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου για το επίμαχο θέμα και σήμερα δημοσιεύθηκε η πολύαναμενόμενη απόφαση.

Η Ολομέλεια του ΣτΕ με πρόεδρο την Αικατερίνη Σακελλαροπούλου και εισηγητή τον σύμβουλο Επικρατείας Διομήδη Κυριλλόπουλο, κατά πλειοψηφία, ανέτρεψε άρδην την απόφαση της Επιτροπής Αναστολών του ΣτΕ και κατά πλειοψηφία έκρινε ότι όλα έχουν καλώς και δικαίωσε τον ΟΛΠ.

Κοντολογίς η Ολομέλεια του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου με την υπ΄ αριθμ. 1028/2019 απόφασή της έκρινε για το «καυτό» αυτό ζήτημα, ότι ο ΟΛΠ δεν δεσμεύεται από τις κοινοτικές οδηγίες στον τομέα των διαγωνισμών, προμηθειών. Δηλαδή, ο ΟΛΠ όταν προκηρύσσει δημόσιους διαγωνισμούς δεν πρέπει να τηρεί την Ευρωπαϊκή νομοθεσία.

Αντίθετα, η επιτροπή Αναστολών (382-383/2019 αποφάσεις) είχε κρίνει ότι δεν υπήρξε επαρκής δημοσιότητα στην πρόκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος η οποία κατέληξε, τον Απρίλιο του 2016, στην υπογραφή της σύμβασης αγοραπωλησίας με την Cosco, όπως προβλέπει η Ευρωπαϊκή νομοθεσία. Ακόμη, η επιτροπή Αναστολών είχε κρίνει ότι ο ΟΛΠ θεωρείται δικαιούχος των δικαιωμάτων που τα παραχωρήθηκαν και εξακολουθεί να έχει την ιδιότητα του αναθέτοντα φορέα, δηλαδή μπορεί να προκηρύσσει διαγωνισμούς.

Να σημειωθεί ότι η Ολομέλεια του ΣτΕ μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα ανέτρεψε κατά 180 μοίρες την απόφαση της 7μελούς σύνθεσης του ΣΤ΄ Τμήματος του ΣτΕ που έδινε το «πράσινο φως» στην αναδρομική καταβολή των επιδομάτων-δώρων (Χριστουγέννων, Πάσχα και θερινής άδειας) στου δημοσίους υπαλλήλους και σήμερα την απόφαση της επιτροπής Αναστολών που αφορούσε την υπόθεση του ΟΛΠ (ουσιαστικά της Cosco).

Η Ολομέλεια στην επίμαχη απόφασή της, κατ΄ αρχάς, αναφέρει ότι «το αποκλειστικό δικαίωμα χρήσης και εκμετάλλευσης των γηπέδων, κτιρίων και άλλων εγκαταστάσεων που βρίσκονται εντός της λιμενικής ζώνης του λιμένα Πειραιώς που παραχωρήθηκε στην ΟΛΠ ΑΕ με την από 13.2.2002 σύμβαση, και το οποίο αποτελούσε το βασικό περιουσιακό της δικαίωμα, επιχειρήθηκε να εκχωρηθεί με την από 5.3.2014 πρόσκληση του ΤΑΙΠΕΔ με μια ενιαία και αδιαίρετη διαδικασία (πώληση μετοχών και τροποποίηση, κατόπιν αναδιαπραγμάτευσης, της σύμβασης παραχώρησης) σε ιδιώτη επενδυτή».

Παράλληλα, η πλειοψηφούσα άποψη της Ολομέλειας, σύμφωνα πάντα με την ανακοίνωση του ΣτΕ, μεταξύ των άλλων, έκρινε:

«Στην πρόσκληση αυτή προβλέφθηκε ότι η σύμβαση παραχώρησης θα αποτελέσει αντικείμενο αναδιαπραγμάτευσης, και ενδεχομένως τροποποίησης, με σκοπό (μεταξύ άλλων θεμάτων):

(i) να εισαχθούν περισσότερο λεπτομερείς παράμετροι και προδιαγραφές σχετικά με τις τρέχουσες υποχρεώσεις του ΟΛΠ να παρέχει, φιλοξενεί ή/και υποστηρίζει μια πλήρη σειρά από λιμενικές υπηρεσίες και δραστηριότητες εντός του Λιμένος Πειραιώς,

(ii) να διατηρηθεί η θέση και ο ρόλος του λιμένος Πειραιώς και η κεφαλαιώδης εθνική σημασία του ως κύριου θαλάσσιου λιμένα που συνδέει την ηπειρωτική Ελλάδα με τα νησιά του Αιγαίου,

(iii) να ενθαρρυνθεί η επένδυση προκειμένου να βοηθηθεί η αναζωογόνηση των περιοχών / δραστηριοτήτων κατασκευής και επισκευής πλοίων,

(iv) να στηριχθεί η ισόρροπη ανάπτυξη των διάφορων λειτουργιών και δραστηριοτήτων εντός του Λιμένος Πειραιώς,

(v) να προσδιοριστεί λεπτομερώς η κατάλληλη διαδικασία για τον καθορισμό και την έγκριση από το Ελληνικό Δημόσιο των τιμολογίων που σχετίζονται με τις δραστηριότητες ακτοπλοΐας, λαμβάνοντας υπόψη τις εθνικές, κοινωνικές και δημογραφικές παραμέτρους,

(vi) να προκύψουν κατάλληλα κίνητρα και μηχανισμοί αναπροσδιορισμού που να καθορίζουν τα επίπεδα των χρηματικών ανταλλαγμάτων παραχώρησης καταβλητέα από τον ΟΛΠ στο Ελληνικό Δημόσιο, και

(vii) να συμφωνηθούν συγκεκριμένες επενδύσεις στο λιμάνι του Πειραιά».

Ακόμη, η απόφαση αναφέρει ότι «λαμβανομένων δε υπόψη:

α) ότι στην ανωτέρω πρόσκληση, η οποία αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του ΤΑΙΠΕΔ, περίληψη δε αυτής δημοσιεύθηκε στο συμπλήρωμα της Επίσημης Εφημερίδας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στις εφημερίδες Καθημερινή και International New York Times, υπήρχε ρητή εξαγγελία περί αναδιαπραγμάτευσης και τροποποίησης της εν λόγω σύμβασης, η οποία αποτέλεσε θεμελιώδη όρο για την εκδήλωση επενδυτικού ενδιαφέροντος προς απόκτηση πλειοψηφικής συμμετοχής στο μετοχικό κεφάλαιο της ΟΛΠ ΑΕ. και

β) ότι η δυνητική αγορά στην οποία απευθύνθηκε η εν λόγω πρόσκληση, ενόψει των απαιτήσεων του οικείου εγχειρήματος, συνετίθετο από ειδικό επενδυτικό κοινό με εξειδικευμένες γνώσεις και εμπειρία στον σχετικό τομέα, οι επιχειρήσεις οι οποίες θα εξέφραζαν την πρόθεση να λάβουν μέρος στη διαγωνιστική διαδικασία για την απόκτηση πλειοψηφικής συμμετοχής στο μετοχικό κεφάλαιο της ΟΛΠ ΑΕ ευλόγως είχαν σαφή επίγνωση ότι η ανωτέρω από 13.2.2002 σύμβαση παραχώρησης θα αποτελούσε (όπως εξάλλου οριζόταν ρητώς στην από 5.3.2014 πρόσκληση) αντικείμενο αναδιαπραγμάτευσης, ήτοι αντικείμενο διαβουλεύσεων με σκοπό τη σύναψη νέας σύμβασης παραχώρησης, με πλήρη μεταβολή της φύσης του παραχωρηθέντος στην ΟΛΠ ΑΕ αποκλειστικού δικαιώματος δια της προβλέψεως σε αυτήν όρων και δικαιωμάτων του παραχωρησιούχου ριζικώς διαφόρων των οριζομένων στην από 13.2.2002 σύμβαση, ανταποκρινομένων δε στον χαρακτήρα της ΟΛΠ ΑΕ ως ανώνυμης εταιρείας με αμιγώς, πλέον, ιδιωτικό και επιχειρηματικό χαρακτήρα, προκειμένου να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη συνέχιση της παροχής λιμενικών υπηρεσιών στον λιμένα Πειραιώς», δέχεται την αίτηση του ΟΛΠ.