έρευνα-κάπα-research-η-ελπίδα-επιστρέφει-για-204074
ΚΟΙΝΩΝΙΑ | 10.09.2018 | 12:41

Έρευνα-Κάπα Research: Η ελπίδα επιστρέφει για τους νέους

Στην πρώτη ακτινογραφία της ελληνικής νέας γενιάς στη μεταμνημονιακή εποχή προχωρά η Κάπα Research μετά την τυπική λήξη των προγραμμάτων στήριξης συγκρίνοντας τα αποτελέσματα με αυτά που κατέγραψε τον Ιούνιο του 2010 στην αρχή των Μνημονίων και του σύγχρονου brain drain.

Η συγκριτική έρευνα 2010-2018 «Οι νέοι στην αρχή και το τέλος των Μνημονίων» της Κάπα Research που δημοσιεύει η Voria.gr  πραγματοποιήθηκε σε δείγμα 2.007 νέων στην Ελλάδα και 1.033 νέων Ελλήνων  που κατοικούν σε 34 χώρες του εξωτερικού. Οι συμμετέχοντες από το εξωτερικό απάντησαν σε δομημένο ερωτηματολόγιο μέσω διαδικτύου ύστερα από τυχαία δειγματοληψία σε λίστα/panel που σχεδιάστηκε για τις ανάγκες της μεγάλης έρευνας της Κάπα Research σε συνεργασίαμε το Κέντρο Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Harvard (2016-2018).

Μετά την οκταετή δοκιμασία των Μνημονίων τα συναισθήματα που κυριαρχούν στους νέους που παραμένουν στην Ελλάδα είναι η απογοήτευση, η κούραση και η δυσπιστία, ενώ αντίθετα η ψυχολογία των νέων μεταναστών είναι σαφώς καλύτερη. Μία βελτίωση της ψυχολογίας , ωστόσο, αρχίζει να διαφαίνεται και στους νέους της Ελλάδας, καθώς τα ποσοστά των δεικτών της απογοήτευσης, της δυσπιστίας, της κούρασης και του φόβου είναι μειωμένα σε σχέση με το 2010. Μπορεί να πιστεύουν ότι η κατάσταση στην Ελλάδα του μέλλοντος θα παραμείνει στάσιμη αλλά αρχίζουν να έχουν περισσότερες ελπίδες ότι σε 10 χρόνια θα ζούνε καλύτερα απ’ ότι σήμερα, ενώ δηλώνουν ότι έχουν και μεγαλύτερη πίστη στην Ελλάδα.

Αξιοσημείωτο και ιδιαίτερα ενθαρρυντικό για το μέλλον της χώρας είναι και το γεγονός ότι οι νέοι του εξωτερικού, οι οποίοι προσαρμόστηκαν στις κοινωνίες υποδοχής και είδαν τη ζωή τους – επαγγελματική και προσωπική να βελτιώνεται θέλουν να επιστρέψουν και σε δέκα χρόνια φαντάζονται τη ζωή τους στην Ελλάδα. Περισσότεροι από 4 στους 10 στέλνουν χρήματα στην οικογένειά τους, τους λείπει η χώρα τους, η οικογένεια και οι φίλοι τους, ενώ έξι στους δέκα επισκέπτονται την Ελλάδα τουλάχιστον δύο φορές τον χρόνο.

Στα θετικά των αποτελεσμάτων της συγκριτικής έρευνας περιλαμβάνεται και η ένδειξη ανακοπής του brain drain, καθώς σήμερα τέσσερις στους δέκα δηλώνουν ότι θα έφευγαν από την Ελλάδα εάν τους δινόταν η ευκαιρία όταν αντίστοιχες σκέψεις το 2010 είχαν επτά στους δέκα. Οι βασικοί λόγοι, πάντως, που θα έφευγαν οι νέοι από την Ελλάδα είναι η αναζήτηση μίας καλύτερης ποιότητας ζωής, μίας καλύτερης εργασίας και για να απολαμβάνουν περισσότερη αξιοκρατία στην προσωπική τους ανέλιξη.

Ελληνική κρίση

Οι νέοι θεωρούν τα πλεονεκτήματα της Ελλάδας για την έξοδο από την κρίση είναι ο τουρισμός, το επιστημονικό δυναμικό και τα γεωργικά προϊόντα, ενώ τα μειονεκτήματα είναι η έλλειψη ενός ολοκληρωμένου σχεδίου ανάπτυξης, οι φόροι και οι περικοπές εισοδημάτων, η υψηλή φορολόγηση των επιχειρήσεων και η γραφειοκρατία.

Οι νέοι τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό έχουν σταθερές, αρνητικά φορτισμένες αντιλήψεις για την πολιτική, το Κράτος, την οικονομία, αλλά και τις αιτίες της κρίσης. Θεωρούν ότι η διαφθορά στη δημόσια ζωή, οι πολιτικές που εφάρμοσαν οι κυβερνήσεις της Μεταπολίτευσης και το ελληνικό οικονομικό μοντέλο του μεγάλου κράτους, των παροχών και του εξωτερικού δανεισμού προκάλεσαν την κρίση.

Οι πυλώνες της Δημοκρατίας, δηλαδή τα πολιτικά κόμματα, τα ΜΜΕ, και το Κοινοβούλιο βρίσκονται στις χαμηλότερες θέσεις αξιολόγησης των θεσμών, ενώ η έννοια του Κράτους είναι συνώνυμη της διαφθοράς, της αναξιοκρατίας και του ρουσφετιού, σημαίνει ακόμη σπατάλη χρημάτων, υστέρηση σε νέες τεχνολογίες και αγένεια.

Αλλά και η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν βρίσκεται στο απυρόβλητο: ισοψηφούν οι θετικές και οι αρνητικές γνώμες για την ΕΕ, οι υπέρ και οι κατά της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Η νέα γενιά – περισσότερο οι εντός Ελλάδας και λιγότερο οι εκτός –  δεν απορρίπτει την ΕΕ, αλλά διακατέχεται από σκεπτικισμό απέναντί της: ΕΕ σημαίνει ελευθερία μετακίνησης ανθρώπων, αγαθών και υπηρεσιών, ειρήνη αλλά και ευρώ, και κλειστό «ελιτίστικο» κλαμπ. Η ευημερία της Ελλάδας, ωστόσο, βρίσκεται στην εξωστρέφεια, στο άνοιγμα στον κόσμο, για την πλειοψηφία των νέων ανθρώπων.

Δικαιοσύνη, Δημοκρατία, Αλληλεγγύη και Ισότητα είναι οι αξίες που οι νέοι άνθρωποι θα ήθελαν να δουν να ενισχύονται τα επόμενα χρόνια, ενώ συνδέουν την οικονομική προοπτική με τις αξίες της Παραγωγικότητας, της Επιχειρηματικότητας και της Καινοτομίας.

Οι νέοι και τα κόμματα

Η έρευνα φανερώνει ακόμη το εξής οξύμωρο: Τα κόμματα προβληματίζονται για το τι θα ψηφίσουν οι νέοι, ενώ  οι νέοι έχουν πρόβλημα με τα κόμματα.

Ο πολιτικός κυνισμός καλλιεργήθηκε μεθοδικά στους νέους τις τελευταίες δεκαετίες: Υπάρχει μεγάλη διαφθορά στη δημόσια ζωή της χώρας μας,  στα περισσότερα θέματα οι κυβερνήσεις δεν ενεργούν με γνώμονα το εθνικό και το δημόσιο συμφέρον, οι περισσότεροι βουλευτές και πολιτικοί εμπλέκονται στη δημόσια ζωή με καθαρά ιδιοτελή κίνητρα,  τα κόμματα ενδιαφέρονται μόνο για την ψήφο των πολιτών και όχι για τη γνώμη τους, άνθρωποι σαν κι εμένα δεν έχουν καμιά επιρροή στο τι κάνει η κυβέρνηση συνιστούν παραδοχές που – στο διάστημα της οκταετίας – παρέμειναν σταθερές.

Οι περισσότεροι απαντούν «κανένα» στην ερώτηση «ποιο κόμμα είναι πιο κοντά στους νέους;», ενώ ακολουθεί ο ΣΥΡΙΖΑ με 19% για τους νέους της Ελλάδας (16% στους νέους του εξωτερικού) έναντι 13% της Νέας Δημοκρατίας(10% στους μετανάστες).

Πάντως, στη συντριπτική τους πλειοψηφία(87%) οι Έλληνες θέλουν να έχουν τη δυνατότητα να ψηφίζουν εξ αποστάσεως στις εθνικές εκλογές της Ελλάδας. Το 52% θα υποστήριζε ένα νέο «Κόμμα Ελλήνων του Εξωτερικού» που θα σχηματιζόταν από Έλληνες του εξωτερικού και θα εκπροσωπούσε κυρίως τα συμφέροντα και τις απόψεις των Ελλήνων που έφυγαν πρόσφατα από την Ελλάδα.