αύξηση-αριθμού-παιδιών-που-κάνουν-υπε-433908
ΚΟΙΝΩΝΙΑ | 06.02.2018 | 16:08

Αύξηση αριθμού παιδιών που κάνουν υπερβολική χρήση του διαδικτύου

Σταθερή αύξηση του ποσοστού των παιδιών που κάνουν «εξεζητημένη και υπέρμετρη» χρήση του διαδικτύου, σε βαθμό που μπορεί να χαρακτηριστεί ως εθισμός, παρατηρείται τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα, σε ολοένα μικρότερες ηλικίες, που μπορεί να φτάνουν ακόμη και αυτή των 10 ετών, διαπιστώνεται από έρευνες που πραγματοποίησε η Β’ πανεπιστημιακή Ψυχιατρική Κλινική του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και η Ελληνική Εταιρεία Μελέτης Διαταραχής Εθισμού στο Διαδίκτυο.

Η πανελλαδική έρευνα, που διενεργήθηκε το διάστημα από το 2008 έως το 2014, διαπιστώνει αύξηση του ποσοστού υπέρμετρης χρήσης του διαδικτύου κατά 5-6%, σε ηλικίες από 12 ετών και πάνω, αλλά επίσης και σε ηλικίες από 12 ετών και κάτω, μέχρι την ηλικία των 10 ετών. «Η έρευνά μας από το 2008 με την Ελληνική Εταιρεία Μελέτης Διαταραχής Εθισμού στο Διαδίκτυο, διαπιστώνει μία σταθερή αύξηση του ποσοστού από το 7-8% που βρισκόταν στο 12-13%, ενώ οι ηλικίες των παιδιών που κάνουν χρήση του διαδικτύου, είναι όλο και μικρότερες. Στην αρχή μιλούσαμε για ηλικίες από 12 ετών και πάνω, τώρα βλέπουμε παιδιά 10 ετών που κάνουν μία εξεζητημένη και υπέρμετρη χρήση του διαδικτύου, η οποία μπορεί να χαρακτηριστεί ως εθισμός», δήλωσε ο Ψυχίατρος και επιστημονικός συνεργάτης της Β’ πανεπιστημιακής Ψυχιατρικής Κλινικής του ΑΠΘ, Γιώργος Φλώρος, σε εκδήλωση που διοργάνωσε στο “Νόησις” το Διαπεριφερειακό Θεματικό Σχολικό Δίκτυο «Ασφάλεια στο Διαδίκτυο», με αφορμή την σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Ασφαλούς Διαδικτύου.

Σύμφωνα με τον κ. Φλώρο, η αύξηση παρατηρήθηκε ακόμη και σε μικρές νησιωτικές περιοχές, όπως η Κως, ή περιφερειακές πόλεις, όπως η Λάρισα, ενώ αφορά εξίσου και ενήλικες. Πάντως, για τους γονείς που έχουν διαπιστώσει ότι τα παιδιά τους είναι εθισμένα στο διαδίκτυο, ή οι ίδιοι αντιμετωπίζουν παρόμοιο πρόβλημα, ανέφερε ότι μπορούν να απευθυνθούν σε υπάρχουσες δομές, όπως στην Παιδοψυχιατρική Κλινική του “Ιπποκράτειου” νοσοκομείου, όπου λειτουργεί ειδικό εξωτερικό ιατρείο. Αντιστοίχως, για φοιτητές λειτουργεί συμβουλευτικός σταθμός στην φοιτητική Λέσχη του ΑΠΘ, ενώ για ενήλικες γενικότερα, το τμήμα Αποκατάστασης Εξαρτημένων Ατόμων “Ιανός” στο νοσοκομείο “Παπανικολάου”.

«Η καλύτερη αντιμετώπιση είναι η πρόληψη. Οι γονείς θα πρέπει να θέσουν σαφή όρια από νωρίς, να μην αντιμετωπίζουν το διαδίκτυο και τις ψηφιακές συσκευές ως “νταντά” που ησυχάζει τα παιδιά, καθώς αυτό μπορεί να έχει δυσμενείς συνέπειες και στο μέλλον. Πρέπει να κρατάμε στο μυαλό μας ότι το διαδίκτυο δεν μπορεί να είναι η μοναδική μας διασκέδαση, όποια ηλικία και να έχουμε. Θα πρέπει να διοχετεύουμε την δημιουργικότητά μας σε άλλους τρόπους. Συνήθως καταφεύγουμε στο διαδίκτυο αν αντιμετωπίζουμε κάποια στρεσογόνα κατάσταση στη ζωή μας, για να ξεφύγουμε όπως λέμε, αλλά αυτό είναι μία μη παραγωγική λύση, δεν αντιμετωπίζει ούτε το πρόβλημα ούτε μας δίνει μία πραγματική διέξοδο», επεσήμανε.

Στη διάρκεια της εκδήλωσης 11 σχολεία (από Θεσσαλονίκη, Κρήτη, Πάτρα, Σέρρες, Χαλκιδική), που ανήκουν στο πανελλαδικό σχολικό Δίκτυο “Ασφάλεια στο Διαδίκτυο”, παρουσίασαν εργασίες που υλοποίησαν στο σχολείο τους, τα τελευταία τρία χρόνια, σχετικά με την ορθή χρήση του διαδικτύου και τους κινδύνους που μπορεί να αντιμετωπίσουν οι νέοι χρήστες.

Το σχολικό Δίκτυο λειτουργεί τα τελευταία τρία χρόνια, με πρωτοβουλία των περιφερειακών διευθύνσεων εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας, Δυτικής Ελλάδας και Κρήτης, με στόχο να ενημερώσει γονείς, μαθητές και εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης, μέσα από βιωματικές δράσεις που γίνονται στη διάρκεια του ωρολόγιου προγράμματος, για την ασφάλεια στο διαδίκτυο, για τον εθισμό, τους κινδύνους από τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και των ψηφιακών εφαρμογών, για το cyber-bullying, πρακτικές πρόληψης, αποφυγή κινδύνων κατά την πλοήγηση, κ.α.

Σύμφωνα με τον συνιδρυτή του Δικτύου και σχολικό σύμβουλο Γ’ Περιφέρειας Χαλκιδικής, Αποστόλη Παρασκευά, το δίκτυο περιλαμβάνει πάνω από 230 σχολεία σε 13 νομούς, συμμετέχουν περισσότεροι από 2.500 μαθητές, πάνω από 240 εκπαιδευτικοί πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ενώ συντονίζουν 38 σχολικοί σύμβουλοι.

Στη διάρκεια των τριών χρόνων λειτουργίας του Δικτύου, οι σχολικοί σύμβουλοι που επισκέπτονταν τα σχολεία, διαπίστωσαν αρκετές “επικίνδυνες” περιπτώσεις χρήσης του διαδικτύου από μαθητές, που οφείλονταν κυρίως στην άγνοιά τους για νομικά ζητήματα, ή στον τρόπο αντιμετώπισης του συγκεκριμένου “εργαλείου”. «Το βλέπουν περισσότερο σαν παιχνίδι και δεν γνωρίζουν τις συνέπειες για κάποιες χρήσεις, ή τους κινδύνους από τη μη ορθή χρήση», είπε ο σχολικός σύμβουλος Πληροφορικής Κεντρικής Μακεδονίας, Ζαχαρίας Μανουσαρίδης και πρόσθεσε ότι χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το Facebook, όπου διαπιστώθηκε ότι το 70% των μαθητών που διαθέτουν σελίδα είναι κάτω των 14 ετών, αν και κάτι τέτοιο απαγορεύεται. «Βλέπουμε ότι έχουν σελίδα στο Facebook ακόμη και μαθητές δημοτικού. Ανοίγουν τον λογαριασμό με στοιχεία των γονιών τους, οι οποίοι δεν θέλουν να δυσαρεστήσουν τα παιδιά τους ή θεωρούν ότι δεν είναι κάτι κακό. Στις μεγάλες πόλεις, όπως η Θεσσαλονίκη, το ποσοστό αυτό φτάνει το 100%», είπε ο κ.Μανουσαρίδης.

Το συνηθέστερο “ατόπημα” νεαρών χρηστών είναι η χρήση κωδικών που μπορούν να “σπάσουν” εύκολα, κάτι που οι μαθητές δεν είχαν σκεφτεί μέχρι τώρα, ή περιστατικά εκφοβισμού μέσα από κακόγουστα αστεία, ή ανάρτηση επικίνδυνων φωτογραφιών. «Μέσα από τις βιωματικές δράσεις, οι μαθητές διαπίστωσαν ότι μία ανάρτηση στο διαδίκτυο, ακόμη και αν σβήσεις κάτι, παραμένει, με αποτέλεσμα κακοπροαίρετοι να μπορούν να εκμεταλλευτούν αυτό το υλικό. Επίσης, το κατέβασμα ψηφιακού περιεχομένου (εφαρμογές, φωτογραφίες, βίντεο) υπόκειται σε κανόνες, και δεν γνωρίζουν ότι μπορεί να εμπεριέχει πνευματικά δικαιώματα, για τα οποία ίσως τους ζητηθεί να πληρώσουν», ανέφερε και πρόσθεσε: «Αυτό που συνηθίζω να λέω στους μαθητές να έχουν στο νου τους είναι ότι σήμερα η αλάνα, όπου παίζαμε εμείς, έχει γίνει παγκόσμια, και οι παίκτες είναι άγνωστοι, άρα οι κίνδυνοι είναι αόρατοι».

Σχολή Οδηγών για αρχάριους χρήστες «Μπαμπά Μην Τρέχεις»

Μεταξύ των εργασιών που παρουσίασαν τα σχολεία στην εκδήλωση ήταν και μία εικονική Σχολή Οδηγών, που απευθύνεται σε αρχάριους χρήστες του διαδικτύου, από τους μαθητές Β’ Λυκείου του ΕΠΑΛ Κασσάνδρας Χαλκιδικής.

Πρόκειται για ένα 20λεπτο βίντεο, στο οποίο οι μαθητές είναι οι εκπαιδευτές που προσφέρουν ένα ολοκληρωμένο μάθημα οδήγησης στους δρόμους του διαδικτύου. Το βίντεο ασχολείται με τρεις γενικές κατηγορίες σχετικές με την διαδικτυακή ασφάλεια: Ασφάλεια Προσωπικών Δεδομένων, Ασφάλεια Υπολογιστικού Συστήματος και Ορθή Συμπεριφορά Χρήστη. Μάλιστα έχουν μετατρέψει γνωστά σήματα που Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας σε σήματα πλοήγησης στο διαδίκτυο. Για παράδειγμα, χρησιμοποίησαν το σήμα κατολίσθησης, χρησιμοποιώντας αντί για πέτρες που πέφτουν, εικόνες με ιούς. Αντίστοιχα το σήμα εισόδου σε τούνελ, για είσοδο σε “σκοτεινά” site, τα απαγορευτικά σήματα για την χρήση εύκολων κωδικών, κ.α.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ