ΥΠΕΣ: Το 2022 θα είναι έτος αναμόρφωσης των ΚΑΠ

Ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών, αρμόδιος για τα θέματα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Στέλιος Πέτσας, κατά τη συζήτηση του νέου κρατικού προϋπολογισμού στην ολομέλεια της βουλής, έκανε ειδική αναφορά σε όσα έρχονται στην αυτοδιοίκηση.

«Αναφορικά με τον αναπτυξιακό ρόλο της Αυτοδιοίκησης, είναι η πρώτη φορά, έπειτα από πολλά χρόνια, που «επενδύουμε» τις αρμοδιότητες των Περιφερειών και των Δήμων με τους αντίστοιχους πόρους.

Κινούμαστε σε τέσσερα επίπεδα:

Το πρώτο αφορά τις μεταρρυθμίσεις που εφαρμόζουμε, το δεύτερο την τακτική χρηματοδότηση των ΟΤΑ, το τρίτο την έκτακτη χρηματοδότηση, και το τέταρτο τα χρηματοδοτικά εργαλεία του Υπουργείου Εσωτερικών.

Στο πρώτο επίπεδο, αναφέρομαι σε μεταρρυθμίσεις όπως:

-Ο νέος νόμος για το ΑΣΕΠ.

–Ο νόμος για τον εσωτερικό έλεγχο.

–Ο νέος εκλογικός νόμος για τους ΟΤΑ, που επαναφέρει την κυβερνησιμότητα στην Αυτοδιοίκηση.

-H ρύθμιση μια σειράς από εκκρεμή ζητήματα, όπως τα αδήλωτα τετραγωνικά που αύξησαν για πάντα τα έσοδα των Δήμων, την ώρα που απάλλαξαν για πάντα από πρόστιμα και προσαυξήσεις τους δημότες τους.

-Oι ρυθμίσεις για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές, οι διευκολύνσεις στην καταβολή των δόσεων προς το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, οι έκτακτες ενισχύσεις για την αντιμετώπιση της πανδημίας, οι μόνιμες παρεμβάσεις στην διευκόλυνση των δημοσίων συμβάσεων, το νέο πλαίσιο για την ευζωία των ζώων συντροφιάς και η δευτερογενής νομοθεσία του, καθώς και η αναβάθμιση των κοινωνικών δομών των Δήμων.

Και βέβαια, προωθούμε το επόμενο διάστημα την μεγάλη μεταρρύθμιση της Πολυεπίπεδης Διακυβέρνησης, με στόχο το ξεκαθάρισμα αρμοδιοτήτων και την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας και της λογοδοσίας.

Όλες αυτές οι παρεμβάσεις δείχνουν ότι οικοδομούμε μεθοδικά μια στέρεα σχέση εμπιστοσύνης.

Στο πεδίο της τακτικής χρηματοδότησης, εργαζόμαστε συντονισμένα για να αντιστρέψουμε την πορεία συρρίκνωσης των ΚΑΠ τα προηγούμενα χρόνια.

Στο πλαίσιο αυτό, προχωρήσαμε τον Οκτώβριο στην έκδοση μιας συμπληρωματικής απόφασης ΚΑΠ, ύψους 107 εκατ. ευρώ, και τον Νοέμβριο στην έκδοση νέας συμπληρωματικής ΚΑΠ, ύψους 110 εκατ. ευρώ, για την κάλυψη των λειτουργικών δαπανών και των τρεχουσών αναγκών των Δήμων και των Περιφερειών, αλλά και για την υλοποίηση έργων και επενδυτικών σχεδίων. Ενώ, ειδική πρόβλεψη υπήρξε για την κατά προτεραιότητα κάλυψη δαπανών θέρμανσης των σχολείων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, στο πλαίσιο της συμπληρωματικής κατανομής ποσού, ύψους 7 εκατ. ευρώ, από τους ΚΑΠ –σε όλους τους Δήμους της χώρας– για τις λειτουργικές ανάγκες των σχολείων, προκειμένου να αντισταθμιστούν οι συνέπειες από τις διακυμάνσεις των τιμών στο κόστος ενέργειας και να καλυφθούν οι άμεσες ανάγκες των σχολικών μονάδων, κατά τη διάρκεια του φετινού χειμώνα.

Θέλω εδώ να τονίσω ότι το 2022 θα είναι έτος αναμόρφωσης των ΚΑΠ. Σκοπός μας είναι να άρουμε τις τυχόν δυσλειτουργίες, να εξασφαλίσουμε μια πιο δίκαιη κατανομή και, ταυτόχρονα, να αυξήσουμε το ποσό για τους ΚΑΠ, έτσι ώστε, όπως είπα πρωτύτερα, να αρχίσει σταδιακά να αντιστρέφεται η πορεία συρρίκνωσης των τελευταίων ετών. Συνολικά εκτιμώ ότι οι ΚΑΠ το 2022 μπορεί να αυξηθούν και τον Ιανουάριο του 2023, όταν θα αρχίσει να εκτελείται ο Προϋπολογισμός αυτής της εκλογικής χρονιάς, να έχουμε μια σημαντική, περίπου 15% αύξηση, η οποία θα επιτρέψει να απορροφηθούν χωρίς αναταράξεις μεταξύ αστικών και περιφερειακών δήμων, οι όποιες αναπροσαρμογές κριτηρίων συναποφασισθούν στην κατανομή των ΚΑΠ.

Παράλληλα, σε συνεννόηση επίσης με το οικονομικό επιτελείο, εξετάζουμε αφενός τη μείωση του επιτοκίου στα δάνεια της Τοπικής Αυτοδιοίκησης από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων και αφετέρου τη δημιουργία ενός αποτελεσματικού μηχανισμού είσπραξης των οφειλών προς τους Δήμους.

Το τρίτο επίπεδο έχει να κάνει με τις έκτακτες χρηματοδοτήσεις, οι οποίες σχετίζονται είτε με την πανδημία του κορωνοϊού είτε με τις φυσικές καταστροφές.

Σταθήκαμε δίπλα στους Δήμους για την αντιμετώπιση της πανδημίας.  Διαθέσαμε συνολικά 237,1 εκατ. ευρώ, προκειμένου να στηρίξουμε τις απώλειες εσόδων και την αύξηση δαπανών για να αντιμετωπιστεί η πανδημία.

Επιπλέον, στηρίζουμε εμπράκτως τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης για την αντιμετώπιση των συνεπειών που προκαλούνται από φυσικές καταστροφές, πολλές από τις οποίες είναι ξεκάθαρο ότι συνδέονται με την κλιματική κρίση. Το περασμένο δωδεκάμηνο δόθηκαν από τον τακτικό προϋπολογισμό σε πληγέντες Δήμους της χώρας συνολικά 11,5 εκατ. ευρώ και από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων σε Δήμους και Περιφέρειες της χώρας 123,4 εκατ. ευρώ (ΣΑΕ 055).

Το τέταρτο πεδίο δράσης μας αφορά τα χρηματοδοτικά εργαλεία για τους ΟΤΑ. Οικονομική δύναμη πυρός του υπουργείου είναι το πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης» του Υπουργείου Εσωτερικών, όπου εντάσσουμε συνεχώς νέα έργα που συμβάλλουν στην ανάκαμψη της εθνικής οικονομίας και δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας σε κάθε γωνιά της Πατρίδας μας.

Το πρόγραμμα αυτό ξεκίνησε με αρχικό προϋπολογισμό 2,5 δισ. ευρώ.  Με διαδοχικές αυξήσεις διαμορφώσαμε τον ονομαστικό προϋπολογισμό του προγράμματος στα 3,45 δισ. ευρώ για εντάξεις έργων. Παράλληλα, με τις συνέργειες που προωθούνται με άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως το ΕΣΠΑ και το Ταμείο Ανάκαμψης, μεταφέρουμε από το «Αντώνης Τρίτσης» έργα ύδρευσης ύψους 222 εκατ. ευρώ στο ΕΣΠΑ, ενώ δρομολογούμε την έκδοση νέας πρόσκλησης, ύψους 225 εκατ. ευρώ, για έργα οδοποιίας, με έμφαση στην οδική ασφάλεια.

Ήδη τους τελευταίους επτά μήνες έχουμε εντάξει στο πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης» εκατοντάδες έργα συνολικού προϋπολογισμού περίπου 1,4 δισ. ευρώ. Και έχουμε ήδη μετρήσιμα αποτελέσματα που καταδεικνύουν την σπουδαιότητα των έργων αυτών:

• Στην αγροτική οδοποιία, το μήκος του αγροτικού οδικού δικτύου που έχει ενταχθεί, περίπου 3.700 χιλιόμετρα, είναι όσο η απόσταση Αθήνας-Μαδρίτης.
• Στην ύδρευση, το μήκος (4.400 χιλιόμετρα) των παλαιωμένων αγωγών ύδρευσης που αντικαθίστανται, είναι 2 φορές η απόσταση Αθήνας-Μονάχου, ενώ η ποσότητα 10.000.000 κυβικών μέτρων νερού που θα εξοικονομηθεί σε ετήσια βάση ισοδυναμεί με την ετήσια ζήτηση πόσιμου νερού μιας πόλης 110.000 κατοίκων.
• Στη διαχείριση αστικών λυμάτων, οι 300.000 κάτοικοι για τους οποίους βελτιώνεται η επεξεργασία των παραγόμενων αστικών λυμάτων είναι πληθυσμός περίπου ίσος με τον πληθυσμό των μονίμων κατοίκων της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας ή των Περιφερειακών Ενοτήτων Αχαΐας και Λάρισας.
• Η ετήσια εξοικονόμηση ενέργειας των 16.700.000 (kWh/έτος) ισοδυναμεί με την ετήσια πλήρη κάλυψη ενός οικισμού 2.000 κατοίκων.
• Η δημιουργία ή ανάπλαση υπαίθριων χώρων σε αστικές περιοχές, έκτασης 1.900 στρεμμάτων είναι 1,6 φορές μεγαλύτερη από την έκταση του Μητροπολιτικού Πάρκου της Αθήνας, του Πάρκου «Αντώνης Τρίτσης».

Από αυτά τα πραγματικά εντυπωσιακά στοιχεία φαίνεται καθαρά η μεγάλη δυναμική του προγράμματος και η συμβολή του στην τόνωση της οικονομικής και κοινωνικής ζωής της χώρας και στην ουσιαστική βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης εκατομμυρίων πολιτών.

Αναφορικά με τον κοινωνικό ρόλο της Αυτοδιοίκησης, από το Υπουργείο Εσωτερικών, χρηματοδοτούμε τους βρεφονηπιακούς σταθμούς και τα Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών με περίπου 310 εκατ. ευρώ φέτος. Μια σημαντική αύξηση από τα 279 εκατ. ευρώ της προηγούμενης χρονιάς. Επιπλέον, προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες, ιδίως για τα δημοτικά ΚΔΑΠ, κάναμε πρόσθετη παρέμβαση, σε στενή συνεργασία με την ΚΕΔΕ και την ΕΕΤΑΑ, με μία έκτακτη χρηματοδότηση ύψους 10 εκατ. ευρώ.

Επίσης, σχεδιάσαμε τη νέα δράση για «τις νταντάδες της γειτονιάς». Μια δράση που συμφιλιώνει την οικογενειακή με την επαγγελματική ή/και προσωπική ζωή. Που ενισχύει οικονομικά και διευκολύνει τις μητέρες να πετύχουν την πλήρη επανένταξή τους στην αγορά εργασίας και τη συνέχιση της επαγγελματικής τους καριέρας. Και που, παράλληλα, μειώνει την αδήλωτη εργασία, μέσω της ενθάρρυνσης άνεργων, κυρίως, γυναικών, κατόπιν πιστοποίησης, να εργασθούν ως παιδαγωγοί-φροντιστές. Το έργο αυτό πρόκειται να υλοποιηθεί σε πιλοτικό αρχικά επίπεδο στις αρχές του 2022, για να εφαρμοστεί κατόπιν σταδιακά σε όλη την επικράτεια.