τοπικά-πολεοδομικά-σχέδια-εκκίνηση-τ-406849
ΔΗΜΟΙ | 25.06.2020 | 16:40

Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια: Εκκίνηση το Σεπτέμβριο -1.135 δημοτικές ενότητες σε τρία χρόνια

Τον Σεπτέμβριο θα ξεκινήσει η εκπόνηση των πρώτων 200 Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΤΠΣ) σε συνεργασία υπουργείου Περιβάλλοντος και δήμων. Αυτό ανακοίνωσε ο υφυπουργός Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος Δημήτρης Οικονόμου κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στην σημερινή συνεδρίαση του ΔΣ της ΚΕΔΕ. Σύμφωνα με τον κ. Οικονόμου, τα ΤΠΣ θα εκπονούνται αν δημοτική ενότητα και το χρονοδιάγραμμα, ώστε σε μία τριετία να έχει καλυφθεί όλη η χώρα (1.135 δημοτικές ενότητες), θα έχει ως εξής:  Τα επόμενα 200 θα ξεκινήσουν τον Δεκέμβριο, επίσης 200 μετά το Πάσχα του 2021 και μετά, επίσης, 200 ανά εξάμηνο, ώστε να καλυφθεί ο συνολικός αριθμός.

Γι’ αυτό ζήτησε από τους δημάρχους να προχωρήσουν σε προτεραιοποίηση με βασικά κριτήρια τις αναπτυξιακές πιέσεις, την οικοδομική δραστηριότητα, τις αναπτυξιακές δυνατότητες αλλά και το χαμηλό επίπεδο ανάπτυξης, στο οποία βρίσκεται μια δημοτική κοινότητα: «Και αυτοί πού είναι αναπτυγμένοι και αυτοί που έχουν μείνει πίσω πρέπει να συμμετέχουν», είπε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι ένας δήμος μπορεί να ξεκινήσει από μία δημοτική ενότητα και στη συνέχεια να προχωρήσει με ΤΠΣ σε περισσότερες ή και όλες.

Παράταση για τα ΓΠΣ

Για τα παλιά Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΓΠΣ), ή έγκριση των οποίων λήγει τον ερχόμενο Σεπτέμβριο, ο κ. Οικονόμου υποστήριξε ότι θα δοθεί μία, μάλλον εξάμηνη παράταση, αλλά όσα δεν ολοκληρωθούν θα ενταχθούν στα ΤΠΣ και θα μειώσουν τον χρόνο και το κόστος τους, το οποίο θα καλυφθεί από το υπουργείο Περιβάλλοντος.

Σύμφωνα με τον υφυπουργό σήμερα, μετά από 45 χρόνια προσπαθειών, μόνο στο 20% των δημοτικών ενοτήτων της χώρας έχουν εγκριθεί σχέδια τέτοιου τύπου (σ.σ. το μικρότερο ποσοστό σε όλη την ΕΕ) και περίπου τα μισά από αυτά είναι παρωχημένα και χρήζουν επικαιροποίησης. Άρα, όπως είπε ο κ. Οικονόμου, με το Πρόγραμμα των ΤΠΣ, ουσιαστικά, πρέπει να καλυφθούν 9 στις 10 δημοτικές ενότητες με νέο ή επικαιροποιημένο σχέδιο.

Τι καθορίζουν όμως τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΤΠΣ): Κατά τον υφυπουργό, θα καθορισθούν, μεταξύ άλλων, οι χρήσεις γης, τα όρια των οικισμών και ο χαρακτηρισμός των τοπικών δρόμων -πεδία στα οποία υπάρχουν σήμερα πολύ σοβαρές εκκρεμότητες, μετά από αποφάσεις του ΣτΕ που ακυρώνουν παλαιότερα σχέδια ή μη νόμιμα χαρακτηρισμένους δρόμους η χωροθέτηση μεγάλων επενδύσεων, ενώ παράλληλα θα εκπονηθούν: το τοπικό σχέδιο προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή και το τοπικό σχέδιο διαχείρισης καταστροφών και κινδύνων.

Τα κριτήρια συμμετοχής

Συγκεκριμένα, όπως είπε ο κ. Οικονόμου, το πρώτο βήμα της εκκίνησης του προγράμματος θα γίνει με πρόσκληση που θα αποσταλεί προς όλους τους δήμους της χώρας για να εκδηλώσουν ενδιαφέρον για τη συμμετοχή τους και να προσδιορίσουν τη σειρά προτεραιότητας των δημοτικών τους ενοτήτων, έως τις 10 Ιουλίου 2020. Η επιλογή της σειράς με την οποία θα αρχίζουν να εκπονούνται ΤΠΣ στις δημοτικές ενότητες θα βασιστεί στις προτάσεις των δήμων, σε συνδυασμό με τα ακόλουθα κριτήρια που έχει θέσει το ΥΠΕΝ:

-Αναπτυξιακές πιέσεις, είτε με την έννοια της ύπαρξης έντονου επενδυτικού ενδιαφέροντος είτε με αυτήν της ύπαρξης σημαντικών αναξιοποίητων ακόμα αναπτυξιακών πόρων, σε όλους τους παραγωγικούς κλάδους.

-Περιβαλλοντικά προβλήματα, ιδίως συνδεόμενα με το αστικό περιβάλλον (δεδομένου ότι ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη πρόγραμμα κάλυψης των περιοχών που υπάγονται στο δίκτυο Natura 2000 με άλλες μελέτες, οι οποίες θα ενσωματωθούν στα ΤΠΣ). Τέτοια προβλήματα είναι, π.χ. το πολύ μικρό ποσοστό ελεύθερων χώρων, οι αστικές θερμικές νησίδες, η τρωτότητα στην κλιματική αλλαγή (άνοδος στάθμης θάλασσας κλπ.) και σε άλλους κινδύνους.

-Κοινωνικά προβλήματα γεωγραφικά εστιασμένα, όπως π.χ. η συγκέντρωση ευάλωτων (άτομα με αναπηρίες, εξαρτημένα άτομα…) και ειδικών (πχ. άνεργοι, κάτοικοι απομακρυσμένων ορεινών και νησιωτικών περιοχών, άτομα με γλωσσικές ή πολιτισμικές ιδιαιτερότητες, μετανάστες…).

-Ωριμότητα του πολεοδομικού σχεδιασμού πρώτου επιπέδου (δηλ. ύπαρξη σχεδίων ανάλογων με τα ΤΠΣ, ο βαθμός της επικαιρότητάς τους, καθώς και η ύπαρξη μελετών σε εξέλιξη για τέτοια σχέδια).

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΚΑΙ ΤΟ ΣΧΕΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΤΗΣ ΚΕΔΕ

Το Πρόγραμμα Εκπόνησης Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΤΠΣ), τους στόχους και το χρονοδιάγραμμα παρουσίασε αναλυτικά ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Δημήτρης Οικονόμου στο σημερινό Διοικητικό Συμβούλιο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ). Στόχος του Προγράμματος, συνολικού ύψους 200 εκατ. ευρώ, που δεν προβλέπει καμία επιβάρυνση για τους Δήμους, είναι να καλυφθεί μέσα στη δεκαετία το 100% των Δημοτικών Ενοτήτων της χώρας.

«Τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια συνιστούν το πρώτο και πιο σημαντικό, επίπεδο του πολεοδομικού σχεδιασμού της χώρας, δεδομένου ότι με αυτά καθορίζονται οι χρήσεις γης και οι όροι δόμησης, περιοχές προς πολεοδόμηση για επεκτάσεις, καθώς και τα βασικά δίκτυα υποδομών, όπως το δημοτικό οδικό δίκτυο για όλες τις Δημοτικές Ενότητες της χώρας. Μέχρι σήμερα, υπάρχουν πολεοδομικά σχέδια μόλις για το 20% των Δημοτικών Ενοτήτων της χώρας. Ως αποτέλεσμα, δυσχεραίνεται η νόμιμη οικοδομική δραστηριότητα, ενώ υποθάλπεται η αυθαίρετη δόμηση, παρεμποδίζονται οι αναγκαίες επεκτάσεις πόλεων και οικισμών και ανακόπτονται οι προοπτικές βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξη που θα αναδεικνύουν τα στρατηγικά πλεονεκτήματα κάθε περιοχής» ανέφερε ο κ. Οικονόμου.

Όπως ανέφερε ο υφυπουργός, τα μισά από τα υφιστάμενα πολεοδομικά σχέδια, που καλύπτουν μόλις το 20% των Δημοτικών Ενοτήτων της χώρας -το μικρότερο ποσοστό στην ΕΕ- είναι παρωχημένα και χρήζουν επικαιροποίησης. Η υλοποίηση του Προγράμματος εκτιμάται πως θα ξεκινήσει σταδιακά από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο και θα εξελιχθεί σε φάσεις ανά εξάμηνο, κάθε μία εκ των οποίων περιλαμβάνει 200 μελέτες, προκειμένου να καλυφθούν οι περίπου 1.135 Δημοτικές Ενότητες της χώρας. Μέσα σε διάστημα 3 ετών θα έχουν ολοκληρωθεί οι αναθέσεις σε όλη την Ελλάδα.

Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ και Δήμαρχος Τρικκαίων, κ. Δημήτρης Παπαστεργίου δήλωσε: «Η παρουσία στη συνεδρίαση του ΔΣ της ΚΕΔΕ του Υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Οικονόμου ήταν πολύ σημαντική γιατί αφενός μας έδωσε τη δυνατότητα να ακούσουμε από πρώτο χέρι τον σχεδιασμό για τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια και αφετέρου αφουγκράστηκε και ο ίδιος τις αγωνίες των Δήμων. Το νέο πρόγραμμα εκπόνησης Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων είναι κομβικό για την ανάπτυξη της χώρας. Μέχρι τώρα υπήρχε ένα σαθρό υπόβαθρο και πλέον θα έχουμε την ευκαιρία να αποκτήσουμε ένα σύγχρονο εργαλείο για τη βιώσιμη ανάπτυξη κάθε Δήμου ολόκληρης της Ελλάδας. Η ΚΕΔΕ, και με τη συμμετοχή της στη συντονιστική επιτροπή που μας ανακοίνωσε ο κ. Υφυπουργός, για την παρακολούθηση του προγράμματος θα είναι πάντα στο πλευρό του Υπουργείου για την υλοποίηση του».

Σύμφωνα με όσα ανέφερε ο κ. Οικονόμου, μέσα από τα ΤΠΣ θα γίνεται χωροθέτηση μεγάλων, δημόσιων και ιδιωτικών, επενδύσεων. Επίσης, θα υπάρχει τοπικό σχέδιο προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, καθώς και τοπικό σχέδιο διαχείρισης καταστροφών και κινδύνων. Στην τελευταία μάλιστα περίπτωση, το σχέδιο δείχνει πού μπορεί να συγκεντρωθεί ο πληθυσμός, πού υπάρχουν αποθήκες, πού βρίσκονται δρόμοι διαφυγής ανάλογα με τον πιθανό κίνδυνο.

Οι καθοριστικοί παράγοντες για την επιτάχυνση της εκπόνησης των ΤΠΣ στα 2,5 χρόνια από την ανάθεση, ενώ μέχρι σήμερα χρειάζονταν 12-15 χρόνια, είναι δύο. Πρώτον, θα είναι έτοιμες τον Οκτώβριο συγκεκριμένες οδηγίες για τους μελετητές σχετικά με όλα τα βασικά ζητήματα πολιτικής που θα έχουν να αντιμετωπίσουν τα ΤΠΣ, όπως για παράδειγμα τι γίνεται με την εκτός σχεδίου δόμηση, τις επεκτάσεις ή τις αναπλάσεις. Συνεπώς, θα περιορίζεται κατά πολύ το φάσμα των εναλλακτικών επιλογών που σήμερα καθυστερεί τη διαδικασία. Παράλληλα, η υποστήριξη της επίβλεψης για κάθε μελέτη θα ανατίθεται σε εξωτερικό σύμβουλο, ο οποίος θα συντονίζει ένα μεγάλο μέρος της δουλειάς που απαιτείται και θα οργανώνει τη διαβούλευση με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς από την πρώτη ημέρα.

Όσον αφορά δε στον καθορισμό των δημοτικών οδικών δικτύων και την οριοθέτηση οικισμών, δεδομένου ότι υπάρχουν ανά την Ελλάδα ορισμένες περιπτώσεις όπου εντοπίζονται επείγοντα προβλήματα, θα είναι δυνατόν από τον Σεπτέμβριο να προχωρήσουν με αυτοτελείς μελέτες που θα ανατεθούν από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Σύντομα, θα βγει πρόσκληση προς τους Δήμους της χώρας για να εκδηλώσουν προτεραιότητες ως προς αυτά τα δύο ειδικά αντικείμενα.

Η πρόσκληση για την εκκίνηση του Προγράμματος έχει ήδη σταλεί σε όλους τους δήμους της χώρας προκειμένου να εκδηλώσουν ενδιαφέρον για τη συμμετοχή τους και να προσδιορίσουν τη σειρά προτεραιότητας των Δημοτικών τους Ενοτήτων ως τις 10 Ιουλίου 2020.

Ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος ζήτησε τη συμβολή της ΚΕΔΕ στην προτεραιοποίηση των Δημοτικών ενοτήτων ώστε με ρεαλιστικό πνεύμα να επιτευχθεί μεγάλη γεωγραφική κάλυψη της χώρας. Ο κ. Οικονόμου πρότεινε στην ΚΕΔΕ να συμμετέχει στην Συντονιστική Επιτροπή για την παρακολούθηση του προγράμματος, στην οποία θα συμμετέχουν εκτός του Υπ. Περιβάλλοντος τα Υπουργεία: Πολιτισμού, Αγροτικής Ανάπτυξης, Υποδομών και Εσωτερικών. Τα μέλη του ΔΣ της ΚΕΔΕ έθεσαν ερωτήματα για τα έργα που τρέχουν και πήραν θετικές απαντήσεις από τον Υφυπουργό που τόνισε τον σημαντικό ρόλο της ΚΕΔΕ στην επιτυχία του νέου ΤΠΣ.