πουλάκης-επανακαθορισμός-αρμοδιοτή-185486

ΥΠΟΥΡΓΕΙΑ | 05.11.2018 | 15:15

Πουλάκης: Επανακαθορισμός αρμοδιοτήτων μεταξύ κράτους και ΟΤΑ με τον «Κλεισθένη 2»

Τον επανακαθορισμό και την αποσαφήνιση των αρμοδιοτήτων μεταξύ κεντρικού κράτους, Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, Περιφερειών και Δήμων, θα επιφέρει ο «Κλεισθένης 2», τόνισε σε ομιλία του, ο ΓΓ του ΥΠΕΣ, Κώστας Πουλάκης, στην Ημερίδα της Γενικής Γραμματείας για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς

Στην Ημερίδα που διοργάνωσε η Γενική Γραμματεία για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς, σε συνεργασία με το Υπουργείο Εσωτερικών και με τη στήριξη της Expertise France, υπό το Συντονισμό του Υπουργείου Διοικητικής Ανασυγκρότησης, με θέμα την «Ίδρυση και Λειτουργία Μονάδων Εσωτερικού Ελέγχου στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις», μίλησε ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Εσωτερικών, Κώστας Πουλάκης, σήμερα, Δευτέρα, 4 Νοεμβρίου 2018.

Κατά την ομιλία του ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Εσωτερικών, αναφέρθηκε στην πρόοδο που έχουν σημειώσει οι Δήμοι, οι Περιφέρειες και οι Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, τα τελευταία χρόνια, στην κατεύθυνση της ενίσχυσης της διαφάνειας, της νομιμότητας και της αποτελεσματικότητας, τονίζοντας ότι αυτή η πρόοδος οφείλεται «τόσο σε νομοθετικές πρωτοβουλίες και μεταρρυθμίσεις που προώθησε το κεντρικό κράτος, όσο και στην ευαισθητοποίηση και κινητοποίηση μεγάλης μερίδας των ίδιων των αιρετών», σταχυολογώντας συγκεκριμένες νομοθετικές παρεμβάσεις και πρωτοβουλίες, όπως η νέα νομοθεσία για τις κάθε είδους προμήθειες και έργα των φορέων του Δημοσίου, ο Δημοτικός και Περιφερειακός Συμπαραστάτης, οι στοχευμένες μεταβολές στο θεσμικό πλαίσιο για την Αυτοτελή Υπηρεσία Εποπτείας Ο.Τ.Α, μέσω της μεταρρύθμισης του «Κλεισθένη 1», ο έλεγχος της νομιμότητας των πράξεων των Ο.Τ.Α., ο πειθαρχικός έλεγχος των αιρετών, καθώς και η λειτουργία του πληροφοριακού συστήματος e-poleodomia, αλλά και η σταδιακή χορήγηση του συνόλου των κοινωνικών επιδομάτων μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του ΟΠΕΚΑ.

Σε ό,τι αφορά στις επερχόμενες νομοθετικές παρεμβάσεις του Υπουργείου Εσωτερικών μέσω του «Κλεισθένη 2», ο κ. Πουλάκης, όπως τόνισε, «στο δεύτερο «κύμα» της μεταρρύθμισης του «Κλεισθένη 2» προβλέπεται ο επανακαθορισμός και η αποσαφήνιση των αρμοδιοτήτων μεταξύ κεντρικού κράτους, Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, Περιφερειών και Δήμων, ενώ εξέφρασε την πεποίθηση ότι «με τον επανακαθορισμό των αρμοδιοτήτων, θα έχουμε καταφέρει ένα αποφασιστικό πλήγμα στη γραφειοκρατία, τη σύγχυση των αρμοδιοτήτων και τις καθυστερήσεις, ώστε να μειώσουμε το έδαφος πάνω στο οποίο ανθούν τα φαινόμενα διοικητικής αυθαιρεσίας, αλλά και η χαμηλού επιπέδου, κυρίως, διαφθορά».

Κλείνοντας δε την ομιλία του ο ΓΓ του ΥΠΕΣ ανέφερε ότι ιδιαίτερα στην περίοδο που ζούμε, «Η επιτυχής, ουσιαστική και αποτελεσματική λειτουργία μονάδων εσωτερικού ελέγχου αποτελεί μία σημαντική πρόκληση για την Τοπική Αυτοδιοίκηση και τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις. Αυτή η προσπάθεια που κάνει η Γενική Γραμματεία για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς, σε συνεργασία και με το Υπουργείο Εσωτερικών, έχει πολλές πιθανότητες να στεφθεί με επιτυχία, διότι στηρίζεται στην εμπειρία και στα πραγματικά δεδομένα της καθημερινότητας των υπηρεσιών των Δήμων, των Περιφερειών και των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων».

Ακολουθεί ολόκληρη η ομιλία του κ. Πουλάκη

Θα ήθελα να ξεκινήσω τη σύντομη παρέμβασή μου στη σημερινή ημερίδα ευχαριστώντας τους συνδιοργανωτές, την Γενική Γραμματεία για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς και την Expertise France, τόσο για την πρόσκληση να μιλήσω σήμερα, όσο και για τη συνεργασία μας όλο το προηγούμενο διάστημα.

Το ζήτημα της διαφθοράς και της κακοδιοίκησης στο ελληνικό Δημόσιο, και ειδικότερα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, έχει υπάρξει αντικείμενο εκτεταμένης δημόσιας συζήτησης – κι ενίοτε αντιπαράθεσης – τα τελευταία χρόνια.

Η αλήθεια είναι ότι πολύ συχνά η Αυτοδιοίκηση βρέθηκε στο στόχαστρο, ως δήθεν «πρωταθλήτρια» στη διαφθορά. Μία εικόνα που δεν παίρνει υπόψη της τις πραγματικές διαστάσεις του προβλήματος. Πράγματι, οι Δήμοι, οι Περιφέρειες και οι Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, ιδίως μετά την εφαρμογή του «Καλλικράτη» το 2011, ασκούν πάρα πολλές αρμοδιότητες, μεταξύ των οποίων και πολλές «προβληματικές», υπηρεσίες (όπως λ.χ. οι πολεοδομίες, η χορήγηση των κοινωνικών επιδομάτων κ.λπ.), και μάλιστα σε άμεση καθημερινή επαφή με τους πολίτες. Ωστόσο, πρέπει κανείς να επισημάνει την πρόοδο που έχει σημειωθεί στην κατεύθυνση της ενίσχυσης της διαφάνειας, της νομιμότητας και της αποτελεσματικότητας στη δράση των Δήμων και των Περιφερειών τα τελευταία χρόνια. Μια πρόοδος που οφείλεται τόσο σε νομοθετικές πρωτοβουλίες και μεταρρυθμίσεις που προώθησε το κεντρικό κράτος, όσο και στην ευαισθητοποίηση και κινητοποίηση μεγάλης μερίδας των ίδιων των αιρετών.

Επιτρέψτε μου, λοιπόν, να αναφερθώ σε κάποιες μόνο από τις πρωτοβουλίες αυτές.

Πρώτα απ’ όλα, υπάρχει ένα πλέγμα οριζόντιων πρωτοβουλιών που λήφθηκαν τα τελευταία χρόνια και αφορούν όλους τους φορείς του Δημοσίου, όπως, λόγου χάρη, η νέα νομοθεσία για τις κάθε είδους προμήθειες και έργα των φορέων του Δημοσίου, με άξονα τον νόμο 4412 του 2016. Έναν νόμο που – παρά τις δυσκολίες που επίσης προκάλεσε – συνολικά ενίσχυσε τη διαφάνεια σε έναν τομέα που αποτελεί υπ’ αριθμόν ένα πηγή διαφθοράς.

Έπειτα, υπάρχει μία σειρά πρωτοβουλιών που έχουμε αναλάβει ως Υπουργείο Εσωτερικών, ειδικά για τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, είτε αυτοτελώς είτε σε συνεργασία με τα συναρμόδια Υπουργεία. Για να υπενθυμίσω μόνο μερικές από τις πρωτοβουλίες αυτές:

Με τον ν. 3852 του 2010 θεσπίστηκε ο Δημοτικός και Περιφερειακός Συμπαραστάτης – ένας θεσμός ο οποίος, παρά τις δυσκολίες που συνάντησε στην καθιέρωση και τη λειτουργία του, βελτίωσε σημαντικά, ως διαδικασία διαμεσολάβησης, την τήρηση των αρχών της χρηστής διοίκησης και το σεβασμό των δικαιωμάτων των πολιτών, με την άμεση επίλυση διαφορών, αλλά και τη δημοσιοποίηση εκθέσεων. Αυτό το θεσμό ήρθαμε με τη μεταρρύθμιση του «Κλεισθένη», τον ν. 4555 του 2018, να ενισχύσουμε, ώστε να τύχει καθολικής εφαρμογής και να έχει τις απαραίτητες εξουσίες και εγγυήσεις για να επιτελέσει ανεξάρτητα, αμερόληπτα και αποτελεσματικά το ρόλο του.

Επίσης, με τη μεταρρύθμιση του «Κλεισθένη», επήλθαν στοχευμένες μεταβολές στο θεσμικό πλαίσιο για την Αυτοτελή Υπηρεσία Εποπτείας Ο.Τ.Α., ούτως ώστε να καταστεί εφικτή η άμεση έναρξη της λειτουργίας της. Από το 2019 ο έλεγχος της νομιμότητας των πράξεων των Ο.Τ.Α. και ο πειθαρχικός έλεγχος των αιρετών θα γίνεται από μία υπηρεσία που θα συνδυάζει υψηλή εξειδίκευση και εγγυήσεις ανεξαρτησίας και αμεροληψίας, ώστε να αυξηθούν ακόμα περισσότερο τα επίπεδα συμμόρφωσης των Δήμων και των Περιφερειών στις επιταγές της νομιμότητας.

Στο πλαίσιο του δεύτερου «κύματος» της μεταρρύθμισης του «Κλεισθένη» προβλέπεται ο επανακαθορισμός και η αποσαφήνιση των αρμοδιοτήτων μεταξύ κεντρικού κράτους, Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, Περιφερειών και Δήμων. Παράλληλα, μέσω του τρέχοντος ΕΣΠΑ, υλοποιούμε ένα εξαιρετικά σημαντικό έργο : την απλοποίηση και προτυποποίηση των διοικητικών διαδικασιών στους Ο.Τ.Α. Με την ολοκλήρωση του έργου αυτού, σε συνδυασμό με τον επανακαθορισμό των αρμοδιοτήτων, θεωρώ ότι θα έχουμε καταφέρει ένα αποφασιστικό πλήγμα στη γραφειοκρατία, τη σύγχυση των αρμοδιοτήτων και τις καθυστερήσεις, ώστε να μειώσουμε το έδαφος πάνω στο οποίο ανθούν τα φαινόμενα διοικητικής αυθαιρεσίας, αλλά και η χαμηλού επιπέδου, κυρίως, διαφθορά.

Τέλος, η αξιοποίηση των δυνατοτήτων που δίνουν οι νέες τεχνολογίες κατέστησε δυνατή τη μείωση των περιπτώσεων άμεσης επαφής των πολιτών με τις κρατικές και αυτοδιοικητικές υπηρεσίες, με πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα την έναρξη, μετά από δέκα χρόνια παλινωδίας, της λειτουργίας του πληροφοριακού συστήματος e–poleodomia, αλλά και τη σταδιακή χορήγηση του συνόλου των κοινωνικών επιδομάτων μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του ΟΠΕΚΑ.

Κυρίες και κύριοι,

Θα κλείσω την ομιλία μου με μία σύντομη αναφορά στον εσωτερικό έλεγχο. Η επιτυχής, ουσιαστική και αποτελεσματική λειτουργία μονάδων εσωτερικού ελέγχου αποτελεί μία σημαντική πρόκληση για την Τοπική Αυτοδιοίκηση και τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις.

Όπως έδειξε η εμπειρία του παρελθόντος από την προσπάθεια εφαρμογής του θεσμού στο Δημόσιο, το θεσμικό πλαίσιο – ακόμα και με τις βελτιώσεις που γίνονται – δεν επαρκεί από μόνο του. Περισσότερο από κάθε άλλο μηχανισμό αντιμετώπισης της διαφθοράς και της κακοδιοίκησης, οι μονάδες εσωτερικού ελέγχου είναι εκεί που δοκιμάζεται και η εν γένει «κουλτούρα», θα έλεγα, νομιμότητας και διαφάνειας στη διοίκηση.

Για το λόγο άλλωστε αυτό, θεωρώ ότι η προσπάθεια που κάνει η Γενική Γραμματεία για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς, σε συνεργασία με το Υπουργείο Εσωτερικών και με την υποστήριξη της Expertise France, έχει πολλές πιθανότητες να στεφθεί με επιτυχία. Διότι στηρίζεται στην εμπειρία και στα πραγματικά δεδομένα της καθημερινότητας των υπηρεσιών των Δήμων, των Περιφερειών και των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων. Και όλη η προσπάθεια προχωρά – όπως αποδεικνύεται και σήμερα – με την άμεση εμπλοκή και συνεργασία των ανθρώπων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, των μόνων που μπορούν να διασφαλίσουν την επιτυχία του θεσμού.

Καλή επιτυχία στις εργασίες της ημερίδας.

Σας ευχαριστώ.

Tags: