μεταφορικό-ισοδύναμο-μάχη-στις-επιτρ-500483
ΥΠΟΥΡΓΕΙΑ | 25.06.2018 | 20:59

Μεταφορικό ισοδύναμο: Μάχη στις επιτροπές -Σε ποια νησιά θα εφαρμοστεί και πώς

Με τον υπουργό Ναυτιλίας Παναγιώτη Κουρουμπλή και τον υφυπουργό Νεκτάριο Σαντορινιό να υπεραμύνονται του νομοσχεδίου για το Μεταφορικό Ισοδύναμο, λέγοντας ότι το περίμεναν 40 χρόνια οι νησιώτες, και τα κόμματα να συμφωνούν ως προς την εφαρμογή του μέτρου αλλά να αμφισβητούν την αποτελεσματικότητα της κυβερνητικής πρωτοβουλίας, το εν λόγω νομοθέτημα εισήχθη προς επεξεργασία στις αρμόδιες επιτροπές με τη διαδικασία του επείγοντος.

Με το σχέδιο νόμου καθιερώνεται μηχανισμός Μεταφορικού Ισοδυνάμου, ως μέτρο εξίσωσης του κόστους μεταφοράς επιβατών και εμπορευμάτων με μέσα θαλάσσιας μεταφοράς, με εκείνο που θα ίσχυε με μέσα χερσαίας μεταφοράς για την ίδια απόσταση. Το μέτρο του Μεταφορικού Ισοδυνάμου χρηματοδοτείται από το εθνικό ή το συγχρηματοδοτούμενο σκέλος του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων του υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.

Ως δικαιούχοι του ΑΝΗΚΟ (Αντισταθμιστικό Νησιωτικό Κόστος) ορίζονται, μεταξύ άλλων, τα νοικοκυριά, οι μόνιμοι κάτοικοι, προσωρινοί αναπληρωτές ή ωρομίσθιοι εκπαιδευτικοί, ιατροί, οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Το νομοσχέδιο εισάγεται προς επεξεργασία και συζήτηση την προσεχή εβδομάδα.

Π. Κουρουμπλής: Από την 1η Ιανουαρίου του 2019 θα ισχύσει σε όλα τα νησιά πλην της Κρήτης, της Εύβοιας και της Λευκάδας

«Αυτή η κυβέρνηση το 2019 θα το εφαρμόσει σ’ όλα τα νησιά και είναι η προσαρμογή που θα επιχειρήσει, σε σχέση, με το κόστος των μεταφορών των προσώπων και των εμπορευμάτων στη χερσαία χώρα. Είναι μία καλή προσπάθεια. Δεν ισχυριζόμαστε, ότι φέρνουμε την μεγάλη “ανατροπή”. Είναι μία αρχή. Δεσμεύτηκε γι’ αυτό ο πρωθυπουργός και σήμερα υλοποιείται» τόνισε ο αρμόδιος υπουργός Παναγιώτης Κουρουμπλής, εξαπέλυσε ωστόσο επίθεση στην αξιωματική αντιπολίτευση μιλώντας για κωλυσιεργία τόσων ετών, που κόστισε στους νησιώτες. Επισήμανε ότι σήμερα έρχεται ένα σχέδιο νόμου, που μεν δεν επιτυγχάνει τα πάντα, είναι δε σημαντικό κάτω από τις συγκεκριμένες δυσκολίες και αν λάβουμε υπόψη τη συγκυρία των περιορισμών που έχει η χώρα με ελεγχόμενο χρονοδιάγραμμα. Όπως είπε ο κ. Κουρουμπλής το δεύτερο εξάμηνο θα ισχύσει σε 49 νησιά και από την 1η Ιανουαρίου του 2019 θα ισχύσει σε όλα τα νησιά πλην της Κρήτης, της Εύβοιας και της Λευκάδας.

 

Ν. Σαντορινιός: Το μέτρο είναι μια μεγάλη θεσμική τομή για τις νησιωτικές πολιτικές

«Προσπαθούμε να ξεκινήσει κάτι, το οποίο θα αναγνωρίζει το επιπλέον κόστος που έχουν οι μεταφορές των προϊόντων, το επιπλέον κόστος που έχουν οι μεταφορές των νησιωτών και όλων των επιβατών. Και αυτό το μέτρο, πιστεύω ότι είναι μια μεγάλη θεσμική τομή για τις νησιωτικές πολιτικές. Γιατί οι νησιωτικές πολιτικές είναι ένα πλέγμα επιμέρους πολιτικών, οι οποίες διατρέχουν το σύνολο μιας δράσης κυβερνητικής όπως είναι η υγεία, όπως είναι η παιδεία, όπως είναι οι υποδομές, όπου σε κάθε ένα από αυτά πρέπει να έχουμε τη ρήτρα νησιωτικότητας, όπως σωστά αναφέρθηκε και από την αντιπολίτευση και από τη συμπολίτευση» είπε με τη σειρά του ο Νεκτάριος Σαντορινιός. Εξήγησε δε πως αυτό το μέτρο έχει στόχο να εξισώσει το κόστος μεταφοράς των επιβατών, των νησιωτών επιβατών και των εμπορευμάτων με αυτό της χερσαίας μεταφοράς, το οποίο είναι πραγματικά μεγαλύτερο από το ακτοπλοϊκό κόστος.

«Το μεταφορικό ισοδύναμο είναι το κατεξοχήν μέτρο νησιωτικότητας και έρχεται να καλύψει τη διαφορά του αυξημένου κόστους μεταφορών από και προς τα νησιά λόγω του θαλάσσιου αποκλεισμού τους από την ενδοχώρα» διευκρίνισε και ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, Ηλίας Καματερός.

 

Η αντιπολίτευση

Τη διαφωνία της ΝΔ ως προς τον τρόπο εισαγωγής του μέτρου εξέφρασε ο εισηγητής του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Χαράλαμπος Αθανασίου, εξηγώντας πάντως πως το μέτρο αυτό καθαυτό είναι θετικό, δεν υλοποιείται ωστόσο σωστά με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο. «Δεν διαφωνούμε με τη φιλοσοφία και την εφαρμογή του μεταφορικού ισοδυνάμου στο πλαίσιο της εδαφικής συνέχειας του κράτους. Θεωρούμε ότι πρέπει το μεταφορικό ισοδύναμο να εφαρμοστεί, αλλά με τον τρόπο που το εισάγετε, ο οποίος μόνο κατ` όνομα αποτελεί μεταφορικό ισοδύναμο, στην πραγματικότητα αποτελεί μια ακόμα επιδότηση, η οποία θα δοθεί σε ορισμένες κατηγορίες δικαιούχων και όχι σε όλους. Δεν συμφωνούμε να χορηγείται το μεταφορικό ισοδύναμο ανά νοικοκυριό, αλλά ανά άτομο και δεν συμφωνούμε και με τα εισοδηματικά κριτήρια τα οποία θα προσδιορίσετε και τα οποία, παρεμπιπτόντως, δεν τολμάτε να τα αναφέρετε ευθέως, αλλά τα υπονοείτε” ανέφερε ο κ. Αθανασίου.

«Μου κάνει φοβερή εντύπωση πως έρχεται ένα νομοσχέδιο για ένα τόσο σημαντικό θέμα, το οποίο είναι η αποθέωση της γραφειοκρατίας και της δυσκολίας εφαρμογής του» είπε η Ντόρα Μπακογιάννη, η οποία επιπλέον επισήμανε ότι τα 50 εκατ. δεν φθάνουν για μεταφορικό ισοδύναμο και έκανε λόγο για ένα ακόμη παράδειγμα επικοινωνιακής διαχείρισης ενός μείζονος προβλήματος που έχουν όλοι οι νησιώτες.

Ο Γεώργιος Δημήτριος Καρράς, εκ μέρους της ΔΗΣΥ τόνισε ότι το Μεταφορικό Ισοδύναμο θεωρείται ένα καλό μέτρο, το οποίο όμως δυστυχώς μπορεί να ακυρωθεί από έναν τρόπο κακής ή πλημμελούς νομοθέτησης και παρατήρησε πως θα πρέπει να θέσουμε όχι μόνο τον τίτλο, αλλά και το περιεχόμενο του νομοσχεδίου, υπό την βάσανο του ελέγχου, για να μπορούμε να αναζητήσουμε τα αποτελέσματά του.

Επιφυλάξεις για την επί της αρχής ψήφιση του νομοσχεδίου, εξέφρασε ο Ν. Κούζηλος (ΧΑ).

«Όταν θέλετε να απενοχοποιήσετε ένα σκληρό μέτρο στα πλαίσια της αντιλαϊκής πολιτικής σας και να δημιουργήσετε συνθήκες αυταπατών και ανοχής, τότε παρουσιάζετε και νομοθετείτε και ένα δήθεν ισοδύναμο. Καταστρέφετε το φυσικό περιβάλλον για να επενδύσει και να κερδοφορήσει ο καπιταλιστής, με την άδεια του αστικού κράτους βέβαια; Τότε εφευρίσκετε το αντιεπιστημονικό περιβαλλοντικό ισοδύναμο και νομοθετείτε, λες και η συγκεκριμένη περιοχή δεν θα καταστραφεί» είπε εκ μέρους του ΚΚΕ, η Διαμάντω Μανωλάκου, εκφράζοντας την αρνητική θέση του κόμματός της.

«Εδώ και σαράντα χρόνια το ζητούν οι νησιώτες. Τί εμπόδισε τα κόμματα να το εφαρμόσουν τόσα χρόνια;» αναρωτήθηκε ο Αθ. Παπαχριστόπουλος εκ μέρους των ΑΝΕΛ.

Προς τη σωστή κατεύθυνση, κινείται το νομοσχέδιο, όπως εκτιμά το Ποτάμι, ωστόσο ο ειδικός αγορητής του κόμματος εξέφρασε την ανησυχία μήπως απαιτηθεί ένας πολύπλοκος γραφειοκρατικός και δυσνόητος μηχανισμός για την εφαρμογή του.

Στη διαπίστωση ότι πρόκειται για ένα θετικό βήμα που γίνεται προς τη σωστή κατεύθυνση, κατέληξε η Ένωση Κεντρώων, ωστόσο ο ειδικός αγορητής Ιωάννης Σαρίδης ανέφερε ότι δεν μπορούμε να παραβλέψουμε το γεγονός πως αυτή η πρωτοβουλία έρχεται εξ ανάγκης και λόγω συγκυρίας.

Σε 49 νησιά

Σε πρώτη φάση το μέτρο θα εφαρμοστεί πιλοτικά τον Ιούλιο του 2018 συνολικά σε 49 νησιά σε Βόρειο και Ανατολικό Αιγαίο, Κυκλάδες και Ιόνιο και συγκεκριμένα σε:

Αγαθονήσι, Άγιο Ευστράτιο, Άγιο Μηνά, Αλιμία, Ανάφη, Αντίψαρα, Αρκιούς, Αρμάθια, Αστυπάλαια, Γυαλί, Δονούσα, Ερρικούσα, Ηρακλειά, Θύμαινα, Ικαρία, Κάλυμνο, Κάρπαθο, Κάσο, Καστελόριζο, Κίναρο, Κουφονήσια, Κω, Λέβιθα, Λειψούς, Λέρο, Λέσβο, Λήμνο, Μαθράκι, Μάραθο, Νίμο, Νίσυρο, Οθωνούς, Οινούσσες, Πάτμο, Σάμο, Σαμοθράκη, Σαρία, Στρογγύλη, Σύμη, Σύρνα, Σχοινούσα, Τέλενδο, Τήλο, Φαρμακονήσι, Φούρνους, Χάλκη, Χίο, Ψαρά και Ψέριμο.

Το κόστος για την πρώτη φάση το τρέχον έτος εκτιμάται στα 60 εκατομμύρια ευρώ και στα 150 εκ. ευρώ σε ετήσια βάση και η χρηματοδότηση του προγράμματος προβλέπεται να γίνει από το εθνικό ή το συγχρηματοδοτούμενο σκέλος του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων.

Σύμφωνα με το νομοσχέδιο (άρθρο 3) δικαιούχοι του Αντισταθμίσματος Νησιωτικού Κόστους (ΑΝΗΚΟ), ορίζονται οι εξής:

– νοικοκυριά με μέλη Έλληνες πολίτες ή αλλοδαπούς (με άδεια διαμονής σε ισχύ ) που κατοικούν μόνιμα σε νησί που εφαρμόζεται το μέτρο

– άστεγοι καταγεγραμμένοι από τις κοινωνικές υπηρεσίες του Δήμου

ή με αποδεδειγμένη χρήση των υπηρεσιών των Ανοικτών Κέντρων Ημέρας Αστέγων των Δήμων

– προσωρινοί αναπληρωτές και ωρομίσθιοι εκπαιδευτικοί

– ιατροί υπηρεσίας υπαίθρου

– ιατροί προς απόκτηση ειδικότητας

– επικουρικοί ιατροί από 1 έως 3 έτη

– επικουρικό ιατρικό προσωπικό ορισμένου χρόνου

– επιχειρήσεις (πολύ μικρές, μικρές, μεσαίες) που έχουν την έδρα τους στους δήμους εφαρμογής του προγράμματος.

Για τη χορήγηση του λεγόμενου ΑΝΗΚΟ, προβλέπεται ηλεκτρονική υποβολή αίτησης με τη χρήση των κωδικών του TAXISnet, ενώ τα ειδικότερα κριτήρια υπαγωγής του δικαιούχου στο πρόγραμμα ορίζονται με απόφαση του Υπουργού Ναυτιλίας.

Η, δε, καταβολή του μεταφορικού ισοδύναμου γίνεται είτε με κατάθεση στον τραπεζικό λογαριασμό των δικαιούχων του ποσού που αναλογεί στο εισιτήριο για ταξίδι που έχει πραγματοποιηθεί είτε με απευθείας καταβολή του κατά το χρόνο έκδοσης του εισιτηρίου με αντίστοιχη μείωση της τιμής του και απόδοσή του στην ακτοπλοϊκή εταιρία.

Το νομοσχέδιο ξεκαθαρίζει ότι ΑΝΗΚΟ είναι αφορολόγητο, ακατάσχετο από το δημόσιο ή τρίτους, δεν υπόκειται σε καμία κράτηση και δεν δεσμεύεται ούτε συμψηφίζεται με βεβαιωμένες οφειλές στην εφορία και το υπόλοιπο δημόσιο ούτε στα ασφαλιστικά ταμεία ή τις τράπεζες, ενώ δεν υπολογίζεται ούτε στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή οποιασδήποτε παροχής κοινωνικού ή προνοιακού επιδόματος.