ΕΣΔΔΑ: Σε απαξίωση το φυτώριο στελεχών

Στην επίσκεψή του προ ημερών στο Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης, ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι δεν πρέπει η ομώνυμη εθνική σχολή (ΕΣΔΔΑ) να γίνει «φυτώριο στελεχών που θα διαθέτουν νοοτροπία ελίτ». Επιβεβαίωσε έτσι την αντίληψη της κυβέρνησής του ότι η αριστεία είναι ρετσινιά, επιδεικνύοντας παράλληλα άγνοια για τον λόγο ίδρυσης της σχολής, που ήταν ακριβώς αυτός – να παράγει την ελίτ του δημόσιου τομέα, σύμφωνα με δημοσίευμα της «Καθημερινής».

Στις 19 Δεκεμβρίου ξεκίνησε ο 24ος εισαγωγικός διαγωνισμός για τη ΕΣΔΔΑ. Τα τελευταία χρόνια έχει αραιώσει η συχνότητα διεξαγωγής της διαδικασίας – οι εξετάσεις δεν έγιναν το 2010-2011, λόγω της επιβολής παγώματος προσλήψεων από το πρώτο μνημόνιο, ούτε το 2014. Τη χρονιά εκείνη, η κυβέρνηση Σαμαρά άλλαξε με νόμο τον τρόπο διεξαγωγής των εξετάσεων, καταργώντας μεταξύ άλλων την απαιτητική και γι’ αυτό τον λόγο αμφιλεγόμενη διαδικασία εξέτασης της γνώσης ξένης γλώσσας. Δεν εκδόθηκαν όμως στη συνέχεια οι απαραίτητες υπουργικές αποφάσεις –τις πρόλαβαν οι εκλογές– κι έτσι ο διαγωνισμός δεν έγινε.

Στο πρώτο στάδιο των τρεχόντων εξετάσεων, 1.275 υποψήφιοι διαγωνίστηκαν στις ενότητες «Οργάνωση και Λειτουργία του Κράτους», «Μικροοικονομική–Μακροοικονομική και Δημόσια Οικονομική» και «Γνώσεις και Δεξιότητες». Μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, οι 160 υποψήφιοι με την καλύτερη βαθμολογία θα συμμετάσχουν στο δεύτερο στάδιο του διαγωνισμού, που περιλαμβάνει γραπτή και προφορική εξέταση επί θέματος της επικαιρότητας. Οι 80 εξ αυτών θα γίνουν δεκτοί στη σχολή για πρόγραμμα φοίτησης 18 μηνών, που περιλαμβάνει και πρακτική άσκηση σε δημόσιο φορέα.

Οπως αναφέρει στην «Καθημερινή» υποψήφιος εισακτέος που ήλπιζε να δώσει εξετάσεις το 2014, «ακόμα δεν ξέρουμε πότε θα βγουν τα αποτελέσματα του α΄ σταδίου». Σύμφωνα με πληροφορίες, όταν έγιναν οι εξετάσεις, οι διοργανωτές ακόμα αναζητούσαν διορθωτές για να διορθώσουν τα γραπτά. Ο υποψήφιος αναδεικνύει και το λάθος που έγινε σε μία από τις ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών (με το πρώτο όνομα του Γεωργίου Παπανικολάου, εμπνευστή του τεστ-Παπ), στηλιτεύοντας τη μεγάλη καθυστέρηση –20 και πλέον ημερών– στην επίσημη ανακοίνωση του ΕΚΔΔΑ επί του ζητήματος.

Δικαίωμα συμμετοχής στον διαγωνισμό είχαν κάτοχοι πτυχίου ΑΕΙ ή ΤΕΙ (ή ισότιμο ξένο πτυχίο), καθώς και πτυχιούχοι υπάλληλοι δημόσιων υπηρεσιών, ΝΠΔΔ και ΟΤΑ. Επιπλέον, απαιτείται άριστη γνώση μιας από τις βασικές ευρωπαϊκές γλώσσες (και δύο για τα τμήματα Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων και Διεθνών και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων). Το κόστος των φροντιστηριακών μαθημάτων για όλα τα μαθήματα ξεπερνά τις 2.000 ευρώ.

Ο Παναγιώτης Καρκατσούλης, επί πολλά χρόνια καθηγητής στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης και νυν βουλευτής του Ποταμιού, θυμάται γενικό διευθυντή υπουργείου να του λέει για την ΕΣΔΔΑ: «Ο χειρότερος απόφοιτος είναι ο καλύτερος δημόσιος υπάλληλος». Παρ’ ολα αυτά, αποτελεί ακόμα ένα παράδειγμα της αδυναμίας των διοικητικών μεταρρυθμίσεων να περάσουν αλώβητες από τις Συμπληγάδες του πελατειακού κράτους και του συντεχνιακού εξισωτισμού που μαστίζει τον δημόσιο τομέα.

H ΕΣΔΔΑ ιδρύθηκε το 1983, έχοντας ως μοντέλο τη γαλλική Ecole Nationale de Administration (ΕΝΑ), στην οποία έχουν φοιτήσει σχεδόν όλοι οι πρωθυπουργοί της Γαλλίας. Ο κ. Καρκατσούλης, που δίδαξε στη σχολή από το 1989 μέχρι την πρόσφατη εμπλοκή του στην πολιτική, μιλάει για ένα «σημαντικό εγχείρημα», που όμως δεν μπόρεσε να αναδειχθεί σε παράγοντα μετασχηματισμού της διοίκησης: «Πολεμήθηκε εξαρχής από τα συνδικάτα των δημοσίων υπαλλήλων, που ήταν εχθρικοί στην ιδέα οποιωνδήποτε ποιοτικών διαχωρισμών μεταξύ διαφορετικών κατηγοριών υπαλλήλων».

Δείτε ακόμη:

Τα «κόκκινα» δάνεια που μπαίνουν στο στόχαστρο

Μέχρι πότε παρατείνεται η αντικατάσταση αδειών χειριστών ταχυπλόων σκαφών - Ποια δικαιολογητικά απαιτούνται

Ακόμα και τα πανεπιστήμια, όπως αναφέρει, εναντιώθηκαν στα σχέδια παροχής μεταπτυχιακού τίτλου από τη σχολή, κατά τα μέσα της δεκαετίας του ’90, παρότι ο τίτλος αυτός θα αναγνωριζόταν μόνο εντός του δημόσιου τομέα. Αλλωστε, με μόλις 2.800 αποφοίτους μέχρι σήμερα –λιγότερο από 0,5% των υφιστάμενων δημοσίων υπαλλήλων– δεν παράγει αρκετά στελέχη για να κάνει τη διαφορά.

Εν τω μεταξύ, οι παθογένειες του Δημοσίου δεν άφησαν ανέγγιχτη τη σχολή. Οι αλλαγές κυβερνήσεων ή και υπουργών οδηγούν σε αλλαγή της διεύθυνσής της, ενώ αλλάζουν συνεχώς και οι διδάσκοντες, με αποτέλεσμα να μην αποκτήσει η ΕΣΔΔΑ μια διακριτή θεσμική ταυτότητα και μνήμη. Επιπλέον, όπως αναφέρει ο Αντώνης Μανιτάκης, καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο ΑΠΘ και πρώην υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης, παρά το ποιοτικό πρόγραμμα σπουδών, «η σχολή έμεινε κι αυτή προσκολλημένη στη λογική των τυπικών προσόντων, αντί της καλλιέργειας της ουσιαστικής ικανότητας διαμόρφωσης και εφαρμογής δημόσιας πολιτικής».

Είναι πάντως κοινή ομολογία ότι οι περισσότεροι φορείς του Δημοσίου δεν είδαν με καλό μάτι τους αποφοίτους της σχολής. «Δεν γινόταν πραγματική αξιοποίηση των ικανοτήτων των αποφοίτων της ΕΣΔΔΑ ούτε στο επίπεδο της πρακτικής άσκησης ούτε μετά την αποφοίτηση», παρατηρεί με θλίψη ο κ. Καρκατσούλης.

Ο υποψήφιος που μίλησε στην «Καθημερινή» δηλώνει αισιόδοξος. «Με το νέο νομοσχέδιο, πριμοδοτούνται οι απόφοιτοι της σχολής, γίνονται ισότιμοι με κατόχους διδακτορικών. Και γενικά υπάρχουν προοπτικές ταχείας ανέλιξης», λέει. «Γνωρίζω ότι μπορεί να υπάρξει πόλεμος από κάποιους παλαιότερους. Αλλά δεν νομίζω να πάει χαμένη η προσπάθεια».

Πηγή: «Καθημερινή»