από-τι-θα-εξαρτηθεί-η-συμμετοχή-του-δντ-152448
ΚΟΣΜΟΣ | 16.08.2015 | 11:16

Από τι θα εξαρτηθεί η συμμετοχή του ΔΝΤ στο τρίτο μνημόνιο

Η συμφωνία για το τρίτο μνημόνιο με τους Ευρωπαίους έχει τη στήριξη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), που σύμφωνα με πηγή της «Καθημερινής» διεμήνυσε στην Ευρωζώνη ότι είναι έτοιμο να συμμετάσχει σε αυτό από τον Οκτώβριο, εφόσον υπάρχει συναίνεση για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους. Την ίδια ώρα, ωστόσο, οι πληροφορίες ότι η Γερμανία εξετάζει την εγγύηση των δανείων του ΔΝΤ προς την Ελλάδα, προκειμένου να αποφύγει την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, φέρνουν στο προσκήνιο και πάλι τα σενάρια σχετικά με τον ρόλο του στο νέο πρόγραμμα.

Εκπρόσωπος του ΔΝΤ αρνήθηκε να σχολιάσει τη γερμανική ιδέα και αν το ΔΝΤ θα μπορούσε να την αποδεχθεί. Αναλυτές επιμένουν ωστόσο ότι η συμμετοχή του θα εξαρτηθεί από έναν και μόνο παράγοντα: αν θα υπάρξει προηγουμένως συμφωνία για την αναδιάρθρωση του χρέους. Οι εκτιμήσεις τους για το αν αυτό θα συμβεί διαφέρουν.

Από τη μια πλευρά, ο αναλυτής του ινστιτούτου Peterson Τζέικομπ Κίρκεγκααρντ θεωρεί ότι το ΔΝΤ είναι κοντά στο να επιτύχει τον στόχο του για αναδιάρθρωση του χρέους και ότι αυτό θα του επιτρέψει να συμμετάσχει στο νέο πρόγραμμα. Οπως εκτιμά, με την αναδιάρθρωση του χρέους που κατέχει η Ευρωζώνη, η επικεφαλής του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ «αποκτά την ανεξαρτησία της από τους πρώην συναδέλφους της στην Ευρώπη και εξασφαλίζει πιθανώς ακόμη μία πενταετία στην ηγεσία του οργανισμού». Επιπλέον, «η φήμη του ΔΝΤ ως ενός παγκόσμιου οργανισμού αντιμετώπισης κρίσεων εξυπηρετείται καλύτερα αν παραμείνει στο ελληνικό πρόγραμμα», καθώς δεν θα έχει εγκαταλείψει ένα μέλος του στους περιφερειακούς του εταίρους.

Ούτε αργότερα

Αντίθετα, το πρώην στέλεχος του Ταμείου Ντέσμοντ Λάχμαν δεν βλέπει πιθανό το ΔΝΤ να συμμετάσχει σύντομα στο νέο μνημόνιο. Οπως λέει χαρακτηριστικά στην «Καθημερινή», «δεν φαίνεται καθόλου πιθανό οι Ευρωπαίοι να συμφωνήσουν σε ένα μεγάλο πρόγραμμα μείωσης του χρέους, θεωρώ λοιπόν ότι το ΔΝΤ δεν θα συμφωνήσει σε τρίτο πρόγραμμα» ― όχι μόνο τον Οκτώβριο, όπως έχει διαμηνύσει η νέα επικεφαλής της αποστολής του Ταμείου Ντέλια Βελκουλέσκου σε Ευρωπαίους αξιωματούχους, αλλά ούτε όταν λήξει το υπάρχον πρόγραμμά του στα τέλη του πρώτου τριμήνου του επόμενου έτους.

Επισήμως το ΔΝΤ δεν απάντησε σε ερώτησή μας για το θέμα. Ωστόσο, πληροφορίες της «Καθημερινής» από το Ταμείο επιβεβαιώνουν ότι αυτό υποστηρίζει το πρόγραμμα όπως καταρτίσθηκε, συμπεριλαμβανομένων των προβλέψεων για την ανάπτυξη και των στόχων για το πρωτογενές πλεόνασμα. Ενώ είναι διατεθειμένο να συμμετάσχει στο πρόγραμμα ήδη από τον Οκτώβριο, ένας δεύτερος παράγοντας αβεβαιότητας είναι η κατάσταση της οικονομίας, καθώς αν δεν χαλαρώσουν οι έλεγχοι των κεφαλαίων ώστε να λειτουργήσει ο ιδιωτικός τομέας, οι εκτιμήσεις του προγράμματος μπορεί να επιδεινωθούν μέχρι τότε.

Ο τρίτος αστάθμητος παράγοντας είναι οι πιθανές εκλογές. Οπως λέει ο κ. Κίρκεγκααρντ στην «Καθημερινή», αυτές δεν θα χαλάσουν τη συμφωνία, εφόσον προκηρυχθούν αφού έχει γίνει στιβαρή πρόοδος στην εφαρμογή της. Οπως εκτιμά, «είναι προς το συμφέρον της Ευρωζώνης να μετατραπεί ο ΣΥΡΙΖΑ σε ένα πιο παραδοσιακό κεντροαριστερό ευρωπαϊκό κόμμα, και οι εκλογές, όσο ακόμη ο Τσίπρας έχει υψηλή δημοτικότητα στα γκάλοπ, θα μπορούσαν να διευκολύνουν αυτή την εξέλιξη», ώστε και εκείνος να «καθαρίσει το κόμμα του». Σύμφωνα με τον κ. Κίρκεγκααρντ, όμως, η διαδικασία θα πρέπει να είναι σύντομη, οι προεκλογικές υποσχέσεις πολύ πειθαρχημένες, ενώ θα χρειασθεί και «ένα είδος διακομματικής συμφωνίας των φιλοευρωπαϊκών κομμάτων ότι θα συνεχίσουν το πρόγραμμα ανεξαρτήτως αποτελέσματος».

Πιο σημαντικό θεωρεί ο ίδιος το ζήτημα της εφαρμογής της συμφωνίας. Οπως τονίζει, «το ζητούμενο πλέον είναι η ικανότητα των επιμέρους υπουργείων να εφαρμόσουν πιστά τις απαιτήσεις του προγράμματος από την αρχή του προγράμματος… Το ερώτημα είναι αν θα πείσουν τους θεσμούς ότι μπορούν. Μόνο η εφαρμογή της συμφωνίας θα το κάνει αυτό».

Το μείζον ζήτημα που μπορεί να χαλάσει τη συμφωνία όμως είναι η αναδιάρθρωση του χρέους. Η γερμανική τράπεζα Berenberg απορρίπτει τα επιχειρήματα του ΔΝΤ για μια αναδιάρθρωση ως… βαρουφάκεια και τονίζει ότι «μεγάλο μέρος της Ευρώπης θα εγκρίνει το τρίτο μνημόνιο μόνο αν το ΔΝΤ συμμετάσχει από την αρχή», προειδοποιώντας ότι η επιμονή του ΔΝΤ μπορεί να χαλάσει τη συμφωνία. Οπως γράφει, το μεγαλύτερο λάθος που έκανε η Ευρώπη στην ελληνική κρίση ήταν η αναδιάρθρωση του χρέους που κατείχαν οι ιδιώτες το 2012, που οδήγησε σε μετάδοση της κρίσης και καθυστέρησε την έξοδο της Ελλάδας από την ύφεση.

Η αναδιάρθρωση του χρέους, ωστόσο, δεν έχει να κάνει μόνο με τη διασφάλιση του ΔΝΤ ότι θα πάρει πίσω τα λεφτά του, αλλά και με την αξιοπιστία του προγράμματος. Και αυτή κάθε άλλο παρά διασφαλισμένη είναι. «Είναι ζήτημα χρόνου να αποτύχει η συμφωνία», λέει ο κ. Λάχμαν. Οπως εξηγεί, η συμφωνία θα αποτρέψει την ανάκαμψη το 2016, ιδιαίτερα καθώς προβλέπει περαιτέρω λιτότητα σε περίπτωση που δεν επιτευχθούν οι φορολογικοί στόχοι. Οπως λέει, «αυτό με κάνει εξαιρετικά επιφυλακτικό ότι αυτό το πρόγραμμα μπορεί να δουλέψει, καθώς μια περαιτέρω επιδείνωση της ελληνικής οικονομίας από τα ήδη συρρικνωμένα της επίπεδα θα διαρρήξει τον πολιτικό και κοινωνικό ιστό της Ελλάδας».

Πηγή: «Καθημερινή» – Ανταπόκριση από Ουάσινγκτον – Κατερίνα Σώκου