εργατικά-ατυχήματα-στους-οτα-64-νεκρο-642392
ΕΡΓΑΣΙΑΚΑ | 14.01.2023 | 14:12

Εργατικά «ατυχήματα» στους ΟΤΑ: 64 νεκροί και 102 βαριά τραυματισμένοι σε μια 8ετία

Απεργούν πανελλαδικά την Τρίτη 17 Γενάρη οι εργαζόμενοι στους ΟΤΑ, με απόφαση της Ομοσπονδίας του κλάδου (ΠΟΕ ΟΤΑ), δίνοντας αγωνιστική απάντηση στα προδιαγεγραμμένα εργοδοτικά εγκλήματα, τα «ατυχήματα» στους χώρους δουλειάς που σκοτώνουν και σακατεύουν εργάτες. Η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι ήταν ο τραγικός θάνατος της 45χρονης εργαζόμενης στην καθαριότητα του δήμου Ξυλόκαστρου, μητέρας 5 παιδιών, που σκοτώθηκε την ώρα της δουλειάς στο απορριμματοφόρο. Μάλιστα, εκ των υστέρων αποκαλύφθηκε ότι η ίδια όπως και άλλοι συνάδελφοί της δούλευαν ανασφάλιστοι με ευθύνη της δημοτικής αρχής! Τα εκατοντάδες εργατικά «ατυχήματα» στους ΟΤΑ, τα χιλιάδες συνολικά στους χώρους δουλειάς είναι απόδειξη ότι οι χώροι δουλειάς μετατρέπονται σε παγίδες θανάτου για τους εργαζόμενους, αφού η ουσιαστική προστασία τους αποτελεί «κόστος» για την εργοδοσία, είτε αυτή είναι το ίδιο το κράτος όπως στους δήμους είτε οι επιχειρηματικοί όμιλοι.

Η απεργιακή συγκέντρωση της Τρίτης 17/1 θα πραγματοποιηθεί στις 10 π.μ. στο υπουργείο Εργασίας και το Συνδικάτο ΟΤΑ Αττικής καλεί σε προσυγκέντρωση στις 9 π.μ. στα Προπύλαια.

Ενόψει της απεργίας της 17ης Γενάρη ο «Ριζοσπάστης» συζητά με τον Βασίλη Πετρόπουλο, εκλεγμένο με τη ΔΑΣ στην Εκτελεστική Επιτροπή της ΠΟΕ ΟΤΑ και μέλος της Γραμματείας του ΠΑΜΕ.

64 νεκροί και 102 βαριά τραυματισμένοι σε μια 8ετία!

— Μπορείτε να μας δώσετε μια εικόνα σε ό,τι αφορά τα εργατικά «ατυχήματα» και τις επαγγελματικές ασθένειες στον κλάδο σας;

— Από τον Ιούλιο του 2014 μέχρι σήμερα έχουμε 64 θανατηφόρα εργατικά «ατυχήματα» και 102 περιπτώσεις βαριά τραυματισμένων. Το 2022 είχαμε 5 θανατηφόρα εργατικά «ατυχήματα» και υπάρχει πληροφόρηση και για 3 θανατηφόρα σε χώρους υγειονομικής ταφής απορριμμάτων (ΧΥΤΑ) όπου δραστηριοποιούνται εργολαβικές εταιρείες. Οπως γίνεται αντιληπτό, όλες οι κυβερνήσεις που πέρασαν όχι μόνο δεν πήραν κανένα μέτρο αυστηροποίησης για την αποτροπή επανάληψης τέτοιων τραγικών περιστατικών, αλλά τουναντίον ελαχιστοποίησαν ακόμη και τα στοιχειώδη μέτρα που ίσχυαν.

Αντί της υποχρεωτικής καταβολής των Μέσων Ατομικής Προστασίας ήρθε νομοθετικό πλαίσιο αποτίμησής τους σε χρήμα. Αντί της ενίσχυσης των κρατικών μηχανισμών ελέγχου είχαμε τη διάλυση του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας και τη μετατροπή του σε Ανεξάρτητη Αρχή. Αντί για προσλήψεις προσωπικού είχαμε επέκταση των ελαστικών σχέσεων εργασίας. Αντί για ενίσχυση των οικονομικών πόρων των ΟΤΑ προς ενίσχυση και αντικατάσταση του πεπαλαιωμένου στόλου των οχημάτων είχαμε ακόμη μεγαλύτερη περικοπή της χρηματοδότησης. Πρέπει επίσης να τονιστεί ότι στο Δημόσιο γενικότερα αλλά και στους ΟΤΑ δεν υπάρχει η έννοια εργατικό «ατύχημα» για το προσωπικό και κατ’ επέκταση δεν υπάρχει και καμιά πρόνοια για τις περιπτώσεις αυτές. Επίσης, παρότι υπηρεσίες των ΟΤΑ εμπλέκονται σε μια σειρά από μολυσματικές – επικίνδυνες δραστηριότητες (αποκομιδή απορριμμάτων, συντηρήσεις δικτύων, εναέριος φωτισμός) δεν υπάρχει καμιά πρόβλεψη καταγραφής επαγγελματικών ασθενειών σε κατηγορίες εργαζομένων.

— Πού εντοπίζονται οι αιτίες των «ατυχημάτων» και των ασθενειών;

— Κύρια αιτία είναι η εντατικοποίηση της εργασίας στους περισσότερους χώρους εργασίας, η οποία είναι αποτέλεσμα των τραγικών ελλείψεων προσωπικού σε όλες τις υπηρεσίες των δήμων και της ταυτόχρονης πίεσης που ασκούν οι δημοτικές αρχές για όλο και περισσότερο έργο, για να χτίζουν το πολιτικό προφίλ τους.

Η αντικατάσταση της μόνιμης εργασίας με ολιγόμηνη και, σε περιπτώσεις όπως η «κοινωφελής εργασία», κακοπληρωμένης και χωρίς δικαιώματα – χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι μόνιμοι ή ιδιωτικού δικαίου εργαζόμενοι είναι «καλοπληρωμένοι», όταν τα τελευταία τουλάχιστον 12 χρόνια δεν έχουν δει καμία αύξηση στον μισθό τους – συμβάλλει καταλυτικά στον πολλαπλασιασμό των εργατικών δυστυχημάτων και «ατυχημάτων». Αλλωστε, τις περισσότερες φορές θύματα αυτής της πολιτικής είναι οι εργαζόμενοι με ελαστικές σχέσεις εργασίας, που δεν εκπαιδεύονται πάνω στο αντικείμενο δουλειάς που προσλαμβάνονται, αφού δεν επαρκεί και ο χρόνος εργασίας τους, ώστε να αποκτήσουν ανάλογη εμπειρία. Σπουδαίο ρόλο παίζουν και τα αλλότρια καθήκοντα που ανατίθενται στο προσωπικό από τις δημοτικές αρχές.

Η πολιτική της πλειοψηφίας των δημοτικών αρχών παρά τα συμπονετικά χτυπήματα στην πλάτη είναι αυτή που αντιμετωπίζει τους εργαζόμενους ως αναλώσιμους και τα μέτρα υγιεινής και ασφάλειας, τις κατάλληλες συνθήκες δουλειάς ως επιβαρυντικό κόστος που πρέπει να μειωθεί, ώστε να εξοικονομηθούν δημοσιονομικοί πόροι, όπως έχουν αποφασίσει όλες οι κυβερνήσεις ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ.

Την ίδια στιγμή χρησιμοποιούνται οχήματα πεπαλαιωμένα, άνω της εικοσαετίας, με σοβαρά προβλήματα. Το απορριμματοφόρο στο οποίο εργαζόταν η συναδέλφισσα στον δήμο Ξυλόκαστρου – Ευρωστίνης που βρήκε πριν λίγες μέρες τραγικό θάνατο και για το οποίο υπάρχουν σωρεία βλαβών και δυσλειτουργιών, που είχαν επισημάνει οι εργαζόμενοι, είναι του 1991 και εν τούτοις η δημοτική αρχή το έχει ακόμα στην κυκλοφορία. Ωστόσο πρέπει να διευκρινίσουμε ότι δεν αρκεί να έχεις μόνο καινούργιας τεχνολογίας οχήματα, εφοδιασμένα με τους κατάλληλους αυτοματισμούς ασφάλειας, να γίνεται έγκαιρα η αποκατάσταση βλαβών και η τακτική περιοδική συντήρηση, που τις περισσότερες φορές ακόμα και για λόγους κόστους δεν πραγματοποιείται. Για παράδειγμα, τι ασφάλεια μπορεί να σου παρέχει ένα όχημα, όσο νέας τεχνολογίας και να είναι, όταν δεν γίνεται η τακτική του συντήρηση ή όταν «φοράει» μεταχρονολογημένα και φθαρμένα ελαστικά τροχών;

— Το χτύπημα των ΒΑΕ τι επιπτώσεις έχει σε ειδικότητες που δουλεύουν σε επικίνδυνες και ανθυγιεινές εργασίες;

— Τη στιγμή που τα εργατικά «ατυχήματα» – δυστυχήματα διαρκώς αυξάνονται, στους σχεδιασμούς τόσο της προηγούμενης κυβέρνησης όσο και της σημερινής η κατάργηση του συνταξιοδοτικού καθεστώτος των ΒΑΕ καθώς και του επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας αποτελεί αντεργατικό μέτρο σε εκκρεμότητα. Και αν κάτι τους έχει φρενάρει μέχρι σήμερα είναι οι αντιδράσεις των εργαζομένων, όταν προσπάθησαν να το επιχειρήσουν. Σαφώς η κατάργησή τους θα έχει δυσμενείς επιπτώσεις στους εργαζόμενους. Αρκεί και μόνο να σκεφτεί κανείς σε τι κινδύνους θα βάζει ο εργάτης καθαριότητας την υγεία και τη σωματική του ακεραιότητα αν χρειάζεται στα 60, 62 ή 65 χρόνια του να δουλεύει σε μία τόσο ανθυγιεινή και επικίνδυνη εργασία ή και οποιασδήποτε άλλης ειδικότητας που σήμερα ανήκει στην κατηγορία των ΒΑΕ.

— Η μείωση των μισθών συμβάλλει και πώς στην εντατικοποίηση της εργασίας και στην αύξηση του κινδύνου;

— Εδώ και 12 χρόνια, με όλες τις κυβερνήσεις που μεσολάβησαν (ΝΔ – ΣΥΡΙΖΑ – ΠΑΣΟΚ), υπάρχει πάγωμα των μισθών στο Δημόσιο και τους ΟΤΑ. Αποτέλεσμα αυτών των πολιτικών είναι σήμερα ο εισαγωγικός μισθός ενός προσδιοριζόμενου π.χ. εργάτη καθαριότητας να είναι 50 ευρώ λιγότερο από του ανειδίκευτου εργάτη στον ιδιωτικό τομέα. Αυτό έχει σαφώς επιπτώσεις στην εντατικοποίηση της εργασίας, γιατί προκειμένου να βελτιώσουν το εισόδημά τους οι εργαζόμενοι, αναγκάζονται να εργάζονται υπερωριακά Κυριακές, νυχτερινά, αργίες, με ό,τι αυτό σημαίνει για την επιβάρυνση από τη συσσώρευση της κόπωσης. Πολλά από τα εργατικά «ατυχήματα» έχουν συμβεί κατά τις πρώτες πρωινές ώρες. Η εντατικοποίηση ως αποτέλεσμα του παγώματος μισθών αφορά το σύνολο των εργαζομένων στους ΟΤΑ και οι επιπτώσεις μπορεί να μην εκφράζονται μόνο με τραγικά «ατυχήματα» αλλά με τραγικές απώλειες από άλλες οδούς (περιπτώσεις ανακοπών, εγκεφαλικών κ.λπ.).

— Ο θάνατος της 45χρονης εργαζόμενης στο Ξυλόκαστρο έφερε στην επιφάνεια το φαινόμενο «μαύρης» εργασίας ακόμα και στους δήμους. Πόσο συχνά το συναντάτε;

— Το φαινόμενο της «μαύρης», της αδήλωτης και χωρίς δικαιώματα εργασίας, επικρατούσε στον ιδιωτικό τομέα. Ωστόσο το αντεργατικό νομοθετικό πλαίσιο που έχουν ψηφίσει τα αστικά κόμματα που έχουν κυβερνήσει, αλλά και αυτά που δεν έχουν κυβερνήσει, είναι αυτό που ωθεί την πλειοψηφία των δημάρχων να αυθαιρετεί, γνωρίζοντας ότι δεν θα έχει καμία επίπτωση. Οπως κατήγγειλαν οι συνδικαλιστές του ΠΑΜΕ στον κλάδο, η συναδέλφισσα που έχασε τη ζωή της με αυτόν τον φρικτό τρόπο κατά την ώρα εργασίας στο Ξυλόκαστρο, αλλά και το υπόλοιπο πλήρωμα του απορριμματοφόρου δεν είχαν ενεργή σύμβαση με τον δήμο. Συνεπώς μιλάμε για «μαύρη» εργασία και δεν νομίζω να υπάρχει κάποιος που να πιστεύει ότι με τις ενέργειες που κάνει η εκεί δημοτική αρχή, αναρτώντας εκ των υστέρων στη «Διαύγεια» σύμβαση διάρκειας 5 ημερών, μπορεί να αποδείξει το αντίθετο. Δυστυχώς όμως για να έρθει στο φως της δημοσιότητας το γεγονός, έπρεπε να θρηνήσουμε ένα ακόμη θύμα. Είναι σίγουρο ότι υπάρχουν και αλλού (το 2015 είχαμε πάλι ένα τραγικό περιστατικό με «μαύρη» εργασία στον δήμο Μεγαρέων). Δήμαρχοι εκμεταλλεύονται την ανάγκη των ανέργων για μεροκάματο προκειμένου να ζήσουν τις οικογένειές τους και φτάνουν στο σημείο της «μαύρης» εργασίας, πουλώντας την μάλιστα και ρουσφετολογικά: «Δούλεψε λίγες ημέρες “μαύρα” και στην καινούργια προκήρυξη που θα βγει, θα είσαι μέσα», τόσο απλά είναι για αυτούς…! Με όπλο το αντεργατικό νομοθετικό οπλοστάσιο που όλες οι κυβερνήσεις ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ φροντίζουν κατά καιρούς να το εξοπλίζουν περισσότερο, οι δημοτικές αρχές καταπατούν δικαιώματα και κατακτήσεις των εργαζομένων και του εργατικού κινήματος. Δεν είναι λίγες οι φορές που δήμαρχοι υποχρεώνουν από θέση ισχύος τους εργαζόμενους να ενεργήσουν παράνομα για ίδιο πολιτικό ή ψηφοθηρικό όφελος.

Κοινός παρονομαστής η εξυπηρέτηση των επιχειρηματικών ομίλων

— Ποιος είναι ο απώτερος στόχος αυτών των πολιτικών επιλογών κυβερνήσεων και δημοτικών αρχών;

— Ολα τα παραπάνω έχουν έναν κοινό παρονομαστή, την εξυπηρέτηση των συμφερόντων των επιχειρηματικών ομίλων. Μείωση της κρατικής χρηματοδότησης των δήμων, απαξίωση και υπολειτουργία των υπηρεσιών των δήμων μέσω της έλλειψης προσωπικού και της υλικοτεχνικής υποδομής, απευθείας αναθέσεις, σύσταση «Αναπτυξιακών Οργανισμών των ΟΤΑ», ΣΔΙΤ, προκειμένου να μετατραπούν οι δήμοι σε ανώνυμες εταιρείες που θα λειτουργούν με τέτοια κριτήρια. Ετσι ρίχνονται στον Καιάδα οι εργαζόμενοι και οι ανάγκες τους. Τρανταχτά παραδείγματα στους δήμους η διαχείριση των απορριμμάτων και ο ηλεκτροφωτισμός.

— Ποια είναι η απάντηση συνδικαλιστών του κλάδου που συσπειρώνονται στο ΠΑΜΕ απέναντι σε αυτά;

— Ολες οι συνδικαλιστικές δυνάμεις μπορεί να περιγράφουν τα προβλήματα στους δήμους, έστω και με τον δικό της τρόπο η καθεμία. Βλέπουμε για παράδειγμα τις άλλες παρατάξεις να αρκούνται σε κάποιες επιμέρους ή αποσπασματικές καταγγελίες και ενέργειες, με στόχο να συγκαλύπτεται ο αντεργατικός χαρακτήρας των πολιτικών που συνολικά ασκούν οι κυβερνήσεις και η συντριπτική πλειοψηφία των δημοτικών αρχών για λογαριασμό των μεγάλων επιχειρήσεων, βάζοντας στην πράξη πλάτη σε αυτές τις πολιτικές.

Οι συνδικαλιστές του ΠΑΜΕ χαιρετίζουμε και καλούμε σε μαζική συμμετοχή στην 24ωρη απεργία της Τρίτης 17 Ιανουαρίου στους ΟΤΑ όλης της χώρας. Θεωρούμε πως μόνο με όρους οργάνωσης και αγώνα μπορούμε να υπερασπιστούμε τη ζωή μας και τα δικαιώματά μας κόντρα σε κρατική και δημαρχιακή αυθαιρεσία. Ενας αγώνας που πρέπει να βασίζεται στα πρωτοβάθμια σωματεία, που θα ενώσουν όλους τους εργαζόμενους ανεξάρτητα από σχέση εργασίας. Τα τραγικά περιστατικά επιβεβαιώνουν ότι δεν χωρούν συνδικαλιστικοί διαχωρισμοί των εργαζομένων. Η μαζική συμμετοχή στην απεργία θα στείλει και το μήνυμα ότι η υπόθεση των εργατικών «ατυχημάτων» δεν πρέπει να μένει στα επίπεδα μιας πρόσκαιρης δημοσιότητας, αλλά ένα κριτήριο δράσης των σωματείων και των εργαζομένων αλλά ταυτόχρονα και ένα κριτήριο επιλογών για «φίλους» και «εχθρούς» απέναντι σε ένα τόσο σοβαρό ζήτημα – το πιο σοβαρό – όπως η υγεία και η ασφάλεια στην εργασία. Κανένας σωτήρας και καμιά κυβέρνηση, όπως το διαπιστώσαμε και διαχρονικά, δεν θα λύσει το πρόβλημα αν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι δεν πάρουμε την υπόθεση στα χέρια μας, συσπειρωμένοι στα σωματεία μας.

Πηγή: Εφημερίδα «Ριζοσπάστης»