οι-δημοσιογράφοι-μαρία-ρέσα-και-ντμίτ-948795
ΚΟΣΜΟΣ | 08.10.2021 | 15:00

Οι δημοσιογράφοι Μαρία Ρέσα και Ντμίτρι Μουράτοφ τιμήθηκαν με το Νόμπελ Ειρήνης

Το δικαίωμα της ελευθερίας του λόγου, σε μια εποχή που το δικαίωμα αυτό απειλείται σε όλο τον κόσμο, τιμήθηκε σήμερα με τη βράβευση δύο δημοσιογράφων, των οποίων η δουλειά έχει εξοργίσει τις αρχές στη Ρωσία και τις Φιλιππίνες, όπως ανακοίνωσε η επιτροπή που απονέμει το Νόμπελ Ειρήνης

Η Μαρία Ρέσα και ο Ντμίτρι Μουράτοφ «αντιπροσωπεύουν όλους τους δημοσιογράφούς που υπερασπίζονται αυτό το ιδανικό σε ένα κόσμο όπου η δημοκρατία και η ελευθερία του Τύπου βρίσκονται αντιμέτωπες με όλο και περισσότερο αντίξοες συνθήκες», δήλωσε στο Όσλο η πρόεδρος της Νορβηγικής Επιτροπής του Νόμπελ Μπέριτ Ράις-Άντερσεν.

Ηλικίας 59 ετών, ο Μουράτοφ, ένας από τους ιδρυτές και διευθυντής της ρωσικής εφημερίδας Νόβαγια Γκαζέτα, «εδώ και δεκαετίες υπερασπίζεται την ελευθερία της έκφρασης στη Ρωσία σε όλο και πιο δύσκολες συνθήκες», υπογράμμισε η επιτροπή.

Η 58χρονη Μαρία Ρέσα, από την πλευρά της, με το ερευνητικό μέσο ενημέρωσης Rappler που συνίδρυσε το 2012, «χρησιμοποιεί την ελευθερία της έκφρασης για να εκθέσει τις καταχρήσεις της εξουσίας και τον αυξανόμενο αυταρχισμό στη χώρα στην οποία γεννήθηκε, τις Φιλιππίνες», τις οποίες κυβερνά ο Ροντρίγκο Ντουτέρτε, πρόσθεσε η επιτροπή.

Το φετινό βραβείο είναι το πρώτο που δίνεται σε δημοσιογράφους μετά τον Γερμανό Καρλ φον Οσιέτσκι, ο οποίος είχε τιμηθεί με το Νόμπελ Ειρήνης το 1935 επειδή αποκάλυψε το μυστικό μεταπολεμικό πρόγραμμα επανεξοπλισμού της χώρας του.

«Η ελεύθερη και βασισμένη στα γεγονότα δημοσιογραφία αποτελεί προστασία εναντίον της κατάχρησης εξουσίας, των ψεμάτων και της πολεμικής προπαγάνδας», δήλωσε η πρόεδρος της Νορβηγικής Επιτροπής του Νόμπελ Μπέριτ Ράις-Άντερσεν.

Το βραβείο -ένα χρυσό μετάλλιο, ένα δίπλωμα και χρηματικό έπαθλο 10 εκατομμυρίων κορωνών Σουηδίας (σχεδόν 980.000 ευρώ)- θα απονεμηθεί στις 10 Δεκεμβρίου στο Όσλο με φυσική παρουσία, εφόσον οι υγειονομικές συνθήκες το επιτρέψουν. Η 10η Δεκεμβρίου είναι η επέτειος του θανάτου του σουηδού βιομηχάνου Άλφρεντ Νόμπελ, ο οποίος ίδρυσε τα βραβεία Νόμπελ με τη διαθήκη του το 1895.

Μετά το Νόμπελ αυτό, που είναι το μοναδικό που απονέμεται στο Όσλο, η φετινή σεζόν των Νόμπελ, τα οποία απονέμονται από το 1901, ολοκληρώνεται τη Δευτέρα στη Στοκχόλμη με το Νόμπελ Οικονομίας.

Η δημοσιογράφος από τις Φιλιππίνες Μαρία Ρέσα, η οποία σήμερα τιμήθηκε με το Νόμπελ Ειρήνης μαζί με τον Ρώσο δημοσιογράφο Ντμίτρι Μουράτοφ, δήλωσε ότι εξεπλάγη από την είδηση, μιλώντας στον ιστότοπο Rappler, ενώ τόνισε ότι “τίποτα δεν είναι δυνατό χωρίς τα γεγονότα”.

“Έχω πάθει σοκ”, τόνισε η Ρέσα σε συνέντευξή της που μεταδόθηκε απευθείας από τον ειδησεογραφικό ιστότοπο του οποίου είναι συνιδρύτρια.

“Ένας κόσμος χωρίς γεγονότα σημαίνει ένας κόσμος χωρίς αλήθεια και χωρίς εμπιστοσύνη”, πρόσθεσε η ίδια, υπογραμμίζοντας ότι ο Rappler “θα εξακολουθήσει να κάνει αυτό που κάναμε”.

Η Ρέσα, που είναι γνωστή μεταξύ άλλων για τις επικρίσεις της εις βάρος του προέδρου των Φιλιππίνων Ροντρίγο Ντουτέρτε, εκτίμησε ότι “είναι η καλύτερη περίοδος να είσαι δημοσιογράφος”. “Αυτές οι περίοδοι που τα πράγματα είναι πιο επικίνδυνα, είναι αυτές που είναι πιο σημαντικό”, εξήγησε.

“Έχω μείνει άφωνη, σας ευχαριστώ πάρα πολύ”, δήλωσε η Ρέσα στον Όλαφ Νόελσταντ, γραμματέα της Νορβηγικής Επιτροπής Νόμπελ, όταν αυτός την πήρε τηλέφωνο για να την ενημερώσει για τη βράβευσή της λίγο προτού ανακοινωθεί επισήμως.

Η Ρέσα και ο ιστότοπος Rappler έχουν βρεθεί επανειλημμένα στο στόχαστρο δικαστικών ερευνών επειδή δημοσίευσαν επικριτικά άρθρα για την πολιτική του Ντουτέρτε, κυρίως για τον πόλεμο που έχει κηρύξει κατά των ναρκωτικών.

Η πρώην ανταποκρίτρια του CNN είναι αυτή την περίοδο ελεύθερη υπό όρους αναμένοντας την απόφαση εφετείου για μια υπόθεση δυσφήμησης.

Τον Απρίλιο η Ρέσα είχε τιμηθεί με το βραβείο της Ελευθερίας του Τύπου που απονέμει η UNESCO σε αναγνώριση για “την αέναη μάχη της υπέρ της ελευθερίας της έκφρασης”.

Ο Ρώσος δημοσιογράφος Ντμίτρι Μουράτοφ δήλωσε σήμερα ότι αφιερώνει το Νόμπελ Ειρήνης, με το οποίο βραβεύθηκε μαζί με τη Φιλιππινέζα δημοσιογράφο Μαρία Ρέσα, στην εφημερίδα Novaia Gazeta της οποίας είναι διευθυντής και στους συνεργάτες του που δολοφονήθηκαν λόγω της εργασίας τους και των ερευνών τους.

“Δεν είναι ένα προσωπικό βραβείο. Είναι ένα βραβείο της Novaia Gazeta. Είναι ένα βραβείο για όσους σκοτώθηκαν υπερασπιζόμενοι το δικαίωμα των ανθρώπων στην ελευθερία της έκφρασης”, δήλωσε ο Μουράτοφ, όπως μετέδωσε το πρακτορείο TASS, ενώ διάβασε και έναν κατάλογο με τα ονόματα των έξι δημοσιογράφων και συνεργατών της εφημερίδας που έχουν δολοφονηθεί, ανάμεσά τους και η Άννα Πολιτκόφσκαγια.

Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα συνεχάρη τη Μαρία Ρέσα και τον Ντμίτιρ Μουράτοφ που τιμήθηκαν σήμερα με το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης, λέγοντας ότι η βράβευση αυτή συνιστά «αναγνώριση της σημασίας της εργασίας των δημοσιογράφων στις πιο δύσκολες συνθήκες».

«Εδώ και χρόνια βλέπουμε μια αύξηση των επιθέσεων εναντίον δημοσιογράφων στη διάρκεια του λοκντάουν λόγω της COVID επίσης», δήλωσε η εκπρόσωπος της υπηρεσίας Ραβίνα Σαμντασάνι σε συνέντευξη Τύπου στη Γενεύη.

«Νομίζω πως μιλώ εκ μέρους της Ύπατης Αρμοστή (Μισέλ Μπατσελέτ) όταν λέω συγχαρητήρια σε όλους τους δημοσιογράφους εκεί έξω που κάνουν τη δουλειά τους για να μας ενημερώνουν και να ενισχύουν τη φωνή των θυμάτων παντού στον κόσμο», πρόσθεσε.

Οι Δημοσιογράφοι χωρίς Σύνορα (RSF) δέχθηκαν με “χαρά” τη βράβευση δύο δημοσιογράφων, της Φιλιππινέζας Μαρία Ρέσα και του Ρώσου Ντμίτρι Μουράτοφ, με το Νόμπελ Ειρήνης, τονίζοντας ότι πρόκειται για “ένα ισχυρό μήνυμα, μια έκκληση για δράση”.

“Αυτή τη στιγμή δύο συναισθήματα κυριαρχούν: η χαρά και η εγρήγορση”, δήλωσε ο Κριστόφ Ντελουάρ, γενικός γραμματέας των RSF, μιλώντας σε δημοσιογράφους από την έδρα της οργάνωσης στο Παρίσι.

“Η χαρά διότι είναι ένα υπέροχο και πολύ ισχυρό μήνυμα υπέρ της δημοσιογραφίας. Ένας πολύ ωραίος φόρος τιμής σε δύο δημοσιογράφους (…) που εκπροσωπούν το σύνολο των δημοσιογράφων στον πλανήτη που παίρνουν ρίσκα για να προωθήσουν το δικαίωμα στην ενημέρωση”, εξήγησε ο Ντελουάρ.

“Και παράλληλα ένα αίσθημα εγρήγορσης διότι η δημοσιογραφία έχει αποδυναμωθεί, διότι η δημοσιογραφία δέχεται επιθέσεις, διότι οι δημοκρατίες δέχονται επιθέσεις, διότι η παραπληροφόρηση και οι φήμες αποδυναμώνουν τόσο τη δημοσιογραφία όσο και τις δημοκρατίες και έχει έρθει η ώρα να δράσουμε”, κατέληξε.

Το Κρεμλίνο χαιρέτισε το “θάρρος” και το “ταλέντο” του Ντμίτρι Μουράτοφ, που τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης για τον αγώνα του υπέρ της ελευθερίας της έκφρασης, ως επικεφαλής της  αντιπολιτευόμενης εφημερίδας Nόβαγια Γκαζέτα.

“Μπορούμε να συγχαρούμε τον Ντμίτρι Μουράτοφ. Εργάζεται αδιαλείπτως σύμφωνα με τα ιδανικά του, διατηρώντας τα. Είναι ταλαντούχος και θαρραλέος”, δήλωσε στους δημοσιογράφους ο εκπρόσωπος της ρωσικής προεδρίας Ντμίτρι Πεσκόφ.

Ο Πεσκόφ είπε ωστόσο ότι δεν γνωρίζει αν ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν θα συγχαρεί προσωπικά τον Μουράτοφ, 59 ετών, διευθυντή εδώ και πολλά χρόνια της εφημερίδας Nόβαγια Γκαζέτα, η οποία είναι γνωστή για τις έρευνές της που έχουν κοστίσει τη ζωή σε αρκετούς συνεργάτες της.

Ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στη Μόσχα, Τζέικ Σάλιβαν, συνεχάρη και αυτός από την πλευρά του τον “φίλο” του Ντμίτρι Μουράτοφ, ο οποίος, όπως είπε, τιμήθηκε γιατί “είπε την αλήθεια στην εξουσία στη Ρωσία”.

“Η ελευθερία” του Τύπου είναι απαραίτητη παντού — και πιο σημαντική από ποτέ εδώ. Συγχαρητήρια, Ντμίτρι”, πρόσθεσε, σύμφωνα με την ανάρτηση της αμερικανικής πρεσβείας στο Twitter.

Η εφημερίδα του Μουράτοφ, η Nόβαγια Γκαζέτα, διακρίθηκε κυρίως για τις αποκαλύψεις της για τις εξωδικαστικές εκτελέσεις και τις διώξεις εναντίον των ομοφυλόφιλων στην Τσετσενία, ή για τη συμμετοχή της στις διεθνείς έρευνες των “Panama Papers”.

Αυτό το βραβείο Νόμπελ έρχεται σε ένα πλαίσιο καταστολής με στόχο ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης και μη κυβερνητικές οργανώσεις που ασκούν κριτική στο Κρεμλίνο, πολλά από τα οποία έχουν λάβει τον ατιμωτικό χαρακτηρισμό “ξένος πράκτορας”.

Έξι συνεργάτες της Nόβαγια Γκαζέτα, που αποτελεί τακτικά θύμα απειλών και πιέσεων, έχουν σκοτωθεί αφότου ιδρύθηκε το 1993, μεταξύ των οποίων η Άννα Πολιτκόφσκαγια, η οποία σκοτώθηκε πριν από σχεδόν ακριβώς 15 χρόνια.

“Δεν θα πάμε πουθενά, δεν είμαστε ξένοι πράκτορες, δεν χρηματοδοτούμαστε από το εξωτερικό, θα μείνουμε και θα εργαστούμε στη Ρωσία”, είχε πει ο Μουράτοφ τον Μάρτιο.