ΚΟΣΜΟΣ | 05.03.2021 | 05:30

Mobbing: Ο εργασιακός εκφοβισμός

Mobbing: Ο εργασιακός εκφοβισμός

Όλοι έχουν ακουστά περί «bullying», δηλαδή σχολικού εμφοβισμού. Ωστόσο στην περίπτωση της εργασίας ο εκφοβισμός ακούει στον διεθνή όρο mobbing.

Προέρχεται από την αγγλική λέξη mob που σημαίνει επιτίθεμαι, περικυκλώνω, ενοχλώ και εκφράζει σήμερα τη συστηματική ψυχολογική επίθεση και στρατηγική περιθωριοποίησης που δέχονται στο εργασιακό περιβάλλον, από τους ιεραρχικά ανωτέρους ή και τους συναδέλφους οι ανεπιθύμητοι, για διάφορους λόγους, εργαζόμενοι.

Ο όρος χρησιμοποιήθηκε το 1800 από τους βρετανούς βιολόγους, στη περιγραφή της επιθετικής συμπεριφοράς κατά την πτήση, ορισμένων ειδών αποδημητικών πουλιών. Το 1900, ο ηθολόγος Konrad Lorenz το χρησιμοποιεί για να ερμηνεύσει την εχθρική συμπεριφορά της πλειοψηφίας της αγέλης, έναντι των αδύνατων της ίδιας ράτσας.

Κάθε επαναλαμβανόμενη συμπεριφορά που βλάπτει την προσωπικότητα, την αξιοπρέπεια και την ακεραιότητα του ατόμου μπορεί να θεωρηθεί Mobbing.

Δεν έχει σημασία αν εκδηλώνεται µε λόγια, πράξεις ή γραπτά μηνύματα, αλλά αν ασκείται συστηματικά, στρατηγικά και μεθοδικά, καταλήγοντας μια μορφή «ψυχολογικής τρομοκρατίας».

Σημάδια ότι ένα άτομο υφίσταται Mobbing

Του ασκείται λεκτική βία, όπως υποτιμητικά σχόλια γύρω από την προσωπική του ζωή, σαρκασμός και επιδεικτική διόρθωση
Του ασκείται σιωπηρή βία, μέσω επιδεικτικής αδιαφορίας. Συχνά, η προσωπική του άποψη δεν λαμβάνεται υπόψιν, και του αποκρύπτονται πληροφορίες που αφορούν την απόδοσή του
Του ανατίθεται υπερβολικός φόρτος εργασίας, ο οποίος ενίοτε περιλαμβάνει και δουλειά εκτός του αντικειμένου του
Καινούριοι υπάλληλοι αλλά και άτομα με ελλιπές κοινωνικό δίκτυο, ντροπαλά, εσωστρεφή και συναισθηματικά, είναι τα πρώτα που στοχοποιούνται. Ωστόσο κάποιες φορές, κριτήριο αποτελεί και ο ανταγωνισμός, αλλά και η διαφορετικότητα σε σχέση με την ομάδα.
Οι θύτες είναι συνήθως άτομα με επιφανειακά δυναμικό χαρακτήρα, ασταθή συμπεριφορά, και υψηλή αίσθηση ανταγωνισμού. Είναι προσωπικότητες που ικανοποιούνται πληγώνοντας τους συνανθρώπους τους και αναπτύσσουν την αυτοεκτίμησή τους, μεταφέροντας στους άλλους τον πόνο που αδυνατούν να αισθανθούν.
Φυσικά, το θύμα χάνει σταδιακά τα κίνητρά του για την εργασία, και μπορεί να γίνεται κυκλοθυμικό, αγχώδες, και επιθετικό. Απομόνωση, εξαρτήσεις και διατροφικές διαταραχές είναι μερικά από τα συμπτώματα που μπορεί να εκδηλωθούν, ενώ μπορεί το άτομο να οδηγηθεί σε ολοκληρωτική εξουθένωση και κατάθλιψη.
Η συνειδητοποίηση των διαστάσεων του προβλήματος σε παγκόσμιο επίπεδο, έχει οδηγήσει τους σχετικούς φορείς αλλά και τις επιχειρήσεις, στη μελέτη του φαινομένου και τη δημιουργία διαδικασιών για την αντιμετώπισή του. Πρακτικά τα θύματα μπορούν και πρέπει να λαμβάνουν ψυχολογική και νομική στήριξη, ενώ θα πρέπει να θεσπιστούν κανόνες για την πρόληψη και τον περιορισμό του.