ΚΟΣΜΟΣ | 01.08.2022 | 10:44

Κόσοβο: Τι οδήγησε στη χθεσινή κρίση

Αποσοβήθηκε τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα η ξαφνική κρίση μεταξύ Σέρβων και Αλβανόφωνων πληθυσμών στο βόρειο Κόσοβο, που έφερε τους δύο πληθυσμούς στα όρια της ρήξης, με επίκεντρο την πόλη Μιτρόβιτσα, αποκτώντας, ταυτόχρονα, ισχυρή γεωπολιτική διάσταση, με φόντο τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Τη σπίθα, που λίγο έλειψε να γίνει πυρκαγιά, άναψε η απόφαση της κυβέρνησης να αντικατασταθούν οι πινακίδες αυτοκινήτων και τα έγγραφα εισόδου-εξόδου στα συνοριακά σημεία διέλευσης με τη Σερβία, δεδομένου ότι στη συγκεκριμένη περιοχή οι περισσότεροι Σέρβοι είναι κάτοχοι σερβικών αστυνομικών ταυτοτήτων, αλλά και πινακίδων ΙΧ, αντί αυτών της τοπικής κυβέρνησης.

Η Πρίστινα προχώρησε στην απόφαση αυτή έπειτα από παρέμβαση των ΗΠΑ, που ζήτησαν να ανακληθεί προσωρινά το μέτρο για να αποφευχθεί κλιμάκωση της έντασης. Παρεμβάσεις στην Πρίστινα έγιναν επίσης και από την ΕΕ με το ίδιο αίτημα.

Όπως ανακοινώθηκε από την κυβέρνηση του Κοσόβου, η απόφαση για τις πινακίδες κυκλοφορίας δεν αποσύρεται, αλλά θα αρχίσει να εφαρμόζεται από την 1η Σεπτεμβρίου, όχι από σήμερα 1η Αυγούστου όπως είχε αναγγελθεί.

Ο πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς μετά από σύσκεψη που είχε χθες τα μεσάνυχτα με την ηγεσία των ενόπλων δυνάμεων δήλωσε ικανοποιημένος που επικράτησε η λογική.

Γιατί ξέσπασε η κρίση

Η κυβέρνηση του Άλμπιν Κούρτι είχε δώσει διορία ένα μήνα στους Σέρβους του Κοσόβου να αντικαταστήσουν τις σερβικές πινακίδες κυκλοφορίας των οχημάτων τους με πινακίδες που θα εκδίδονται από τις αρχές.

Επίσης, είχε αποφασιστεί να μην γίνονται αποδεκτά από σήμερα τα σερβικά δελτία ταυτότητας στις συνοριακές διαβάσεις και στους κατόχους τους θα παρέχονταν προσωρινό έγγραφο για την είσοδο στο Κόσοβο με διάρκεια παραμονής 90 ημερών.

Στο βόρειο Κόσοβο στήθηκαν οδοφράγματα σε οδικές αρτηρίες που οδηγούν προς τα διοικητικά σύνορα με την Σερβία. Ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις αναπτύχθηκαν, ενώ τέθηκαν σε ετοιμότητα οι δυνάμεις της στρατιωτικής δύναμης του NATO (KFOR). Όπως ανακοινώθηκε από την αστυνομία χθες βράδυ, ακούγονταν πυροβολισμοί στο βόρειο Κόσοβο, κάποια βλήματα έπεσαν κοντά σε σημεία που βρίσκονταν αστυνομικές δυνάμεις — χωρίς ωστόσο να τραυματιστεί κάποιος αστυνομικός.

Πληροφορίες σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης έκαναν λόγο για είσοδο του σερβικού στρατού στο Κόσοβο και για ανταλλαγή πυρών με Κοσοβάρους αστυνομικούς.

Την πληροφορία διέψευσε πάντως το σερβικό υπουργείο Άμυνας με ανακοίνωση στην οποία ανέφερε: «Προς το παρόν, ο σερβικός στρατός δεν έχει περάσει τη διοικητική γραμμή και δεν έχει εισέλθει (…) στο έδαφος του Κοσόβου».

Η κρίση προκάλεσε επίσης αντίδραση της διπλωματίας της Ρωσίας, η οποία τάχθηκε στο πλευρό των Σέρβων. «Οι ηγέτες των Αλβανών του Κοσόβου γνωρίζουν ότι οι Σέρβοι δεν θα παραμείνουν αδιάφοροι όταν απειλούνται άμεσα οι ελευθερίες τους και σκόπιμα κλιμακώνουν την κατάσταση για να πυροδοτήσουν στρατιωτικό σενάριο. Φυσικά, στόχος των αιχμηρών επιθέσεων είναι και το Βελιγράδι, το οποίο η Δύση θέλει να εξουθενώσει περαιτέρω χρησιμοποιώντας αλβανικά χέρια», ανέφερε ανακοίνωση Τύπου του ρωσικού ΥΠΕΞ.

Εξαγωγή έντασης

Σε κάθε περίπτωση, η χθεσινή παρ’ ολίγον σύγκρουση μεταξύ Σέρβων και Αλβανόφωνων στο Κόσοβο αποτέλεσε δηλωτική της προσπάθειας προσεταιρισμού χωρών, όπως η Σερβία, σε νέες σφαίρες επιρροής με προεξάρχουσα δύναμη σε αυτήν την προοπτική τη Ρωσία. Πρωτίστως, όμως το χθεσινό επεισόδιο κατέδειξε τον κίνδυνο μετατροπής περιφερειακών κρίσεων σε γενικευμένες, εξαιτίας της ευρύτερης έντασης και των παγκόσμιων ανταγωνισμών που πυροδότησε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Τα άμεσα αντανακλαστικά, μάλιστα, τόσο του Κρεμλίνου, όσο και του ΝΑΤΟ με φόντο τα επεισόδια στη Μιτρόβιτσα μαρτυρούν όχι μόνο την αγεφύρωτη απόσταση που χωρίζει τη Ρωσία από τη Δύση, αλλά κυρίως την ταχύτητα μετάδοσης της εστίας συγκρούσεων από την Ουκρανία στα ευάλωτα Βαλκάνια και σε άλλες πιθανόν κατευθύνσεις, στοιχείο που μπορεί να οδηγήσει ακόμη και δευτερεύουσες διενέξεις σε απρόβλεπτες διεθνείς αντιπαραθέσεις.

Tags: