capital-controls-η-νέα-καυτή-ιδέα-στην-οικονομία-126470
ΚΟΣΜΟΣ | 06.02.2016 | 20:59

Capital controls: Η νέα… «καυτή» ιδέα στην οικονομία

Απόλυτες αλήθειες δεν υπάρχουν, τουλάχιστον όχι στην οικονομία. Οι έλεγχοι στην κίνηση κεφαλαίων, πολιτική που μέχρι πρόσφατα εθεωρείτο έγκλημα καθοσιώσεως, προβάλλονται από αρκετούς οικονομολόγους ως η νέα «καυτή ιδέα» στην οικονομία, όπως γράφει η Wall Street Journal.

Ο λόγος είναι ότι η ανεξέλεγκτη ροή κεφαλαίων μπορεί να αποσταθεροποιήσει ολόκληρες οικονομίες. Το 2016 στο επίκεντρο αυτής της ανησυχίας βρίσκεται η Κίνα, πλέον η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, συνεπώς είναι προς το συμφέρον όλων να αποφευχθεί μια κρίση που θα προκαλούσε η απότομη εκροή κεφαλαίων.

«Μικρές αλλαγές στην ισοτιμία του γουάν προκάλεσαν μεγάλες διακυμάνσεις στις παγκόσμιες αγορές και στην ενίσχυση του δολαρίου έναντι σχεδόν κάθε άλλου νομίσματος. Εν μέσω της αναταραχής, οικονομολόγοι και κεντρικοί τραπεζίτες συνηγορούν υπέρ μιας τακτικής που κάποτε εθεωρείτο ανάθεμα για όλες τις οικονομίες: κεφαλαιακοί έλεγχοι», γράφει ο Μάικ Μπερντ.

Στα τέλη Ιανουαρίου, ο κεντρικός τραπεζίτης της Ιαπωνίας Χαρουχίκο Κουρόντα είπε ότι η Κίνα θα μπορούσε να ωφεληθεί από την επιβολή αυστηρότερων κανόνων στην κίνηση κεφαλαίων. Τα τελευταία χρόνια, η Ινδία και η Νιγηρία αύξησαν τους περιορισμούς στον δανεισμό σε ξένο νόμισμα στην προσπάθειά τους να αντιμετωπίσουν την εκροή κεφαλαίων. Είναι αξιοσημείωτο ότι είναι το ΔNT αυτό που άρχισε πρώτο να επιχειρηματολογεί υπέρ της επιβολής κεφαλαιακών ελέγχων, δηλαδή ο οργανισμός που είχε πρωτοστατήσει από τη δεκαετία του ’70 και μετά στην πλήρη απελευθέρωση των κεφαλαιακών ροών. «Η γενική υπόθεση ήταν πως η απελευθέρωση των κεφαλαιακών ροών ήταν πάντοτε θετική και ότι η επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων σχεδόν πάντοτε αρνητική», λέει ο κ. Ολιβιέ Μπλανσάρ, επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ μεταξύ 2008 και 2015, προσθέτοντας ότι αυτή η ιδέα ήταν λανθασμένη εξαρχής.

Η στροφή του ΔΝΤ

Μόλις την περασμένη Πέμπτη η κ. Λαγκάρντ δήλωσε ότι οι αναδυόμενες αγορές αλλά και οι ΗΠΑ καλό θα ήταν να πάρουν μέτρα προκειμένου να περιορίσουν την εισροή κεφαλαίων με βραχυπρόθεσμο ορίζοντα και να προωθήσουν πιο μακροπρόθεσμες επενδύσεις. Το ΔΝΤ άλλαξε τις απόψεις του περί κεφαλαιακών ροών μετά το ξέσπασμα της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης, όταν βυθίστηκαν στην ύφεση χώρες όπως η Ισπανία και η Ισλανδία εξαιτίας της εκροής των κεφαλαίων, πάνω στα οποία είχε στηριχθεί τα προηγούμενα χρόνια η εκρηκτική ανάπτυξή τους. «Παρόμοια διδάγματα αποκόμισαν ορισμένοι παρατηρητές κατά την κρίση της Ευρωζώνης. Η Ελλάδα και η Κύπρος, αντιμέτωπες και οι δύο με ξαφνικές εκροές κεφαλαίων εξαιτίας του φόβου ότι θα χρεοκοπήσουν οι τράπεζές τους, έθεσαν περιορισμούς στη μεταφορά χρημάτων μέσω τραπεζών για να εμποδίσουν την εκροή κεφαλαίων», αναφέρει η WSJ. Βέβαια, η επιβολή περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων έχει και σημαντικές αρνητικές πλευρές, όπως για παράδειγμα ότι αποθαρρύνει τις ξένες επενδύσεις διότι ο επενδυτής φοβάται πως δεν θα μπορέσει να αποσύρει τα κεφάλαιά του όποτε το αποφασίσει. Σε κάθε περίπτωση, φαίνεται να κερδίζει έδαφος η ιδέα ότι είναι απαραίτητη η προσεκτική επιβολή ορίων στην κίνηση κεφαλαίων. Στην περίπτωση της Κίνας, θα επέτρεπαν τη λήψη μέτρων τόνωσης της οικονομίας χωρίς την υποτίμηση της συναλλαγματικής ισοτιμίας του γουάν, υποτίμηση που κατά πολλούς ενισχύει τις εκροές κεφαλαίων.
Πηγή: «Καθημερινή»