ρ-αντωνοπούλου-γιατί-ακυρώθηκε-το-voucher-γ-165820

Ρ.Αντωνοπούλου*: Γιατί ακυρώθηκε το voucher για 16.600 ανέργους

Πριν από λίγες ημέρες το υπουργείο Εργασίας ανακοίνωσε την ανάκληση του προγράμματος απασχόλησης που αφορούσε ανέργους ηλικίας 29-64 ετών, συνολικού προϋπολογισμού 112 εκατομμυρίων ευρώ. Το εύλογο ερώτημα που προκύπτει είναι γιατί το υπουργείο Εργασίας αποφάσισε να απεντάξει ένα πρόγραμμα που απευθυνόταν σε 16.220 ανέργους, την ώρα που το υπ’ αριθμόν 1 πρόβλημα της ελληνικής κοινωνίας είναι η υψηλή ανεργία; Η απάντηση είναι ότι το συγκεκριμένο voucher έπασχε από σοβαρά σχεδιαστικά προβλήματα με συνέπεια να μην εξασφαλίζονται τα βέλτιστα αποτελέσματα για τους ανέργους. Αντιθέτως, με τον αρχικό σχεδιασμό ήταν προφανές ότι ωφελούνταν πάροχοι κατάρτισης και κάποιες εταιρείες οι οποίες θα εξασφάλιζαν δωρεάν εργατικά χέρια.

Οταν ανέλαβα τα νέα μου καθήκοντα θεώρησα υποχρέωσή μου να εξετάσω εξονυχιστικά τις ήδη προγραμματισμένες δράσεις για το 2015, οι οποίες αντιστοιχούν σε 773 εκατομμύρια ευρώ από κοινοτικούς πόρους.

Ανάμεσα στα προγράμματα που είχαν δρομολογηθεί από την προηγούμενη ηγεσία ήταν και η «επιταγή κατάρτισης ανέργων σε τομείς οικονομικής δραστηριότητας με υποχρεωτική εγγυημένη απασχόληση». Η πρόσκληση του συγκεκριμένου προγράμματος είχε δημοσιευτεί στα τέλη του περασμένου Σεπτεμβρίου από τον ΟΑΕΔ και ο χρόνος υλοποίησής του είχε ορισθεί μέχρι τα τέλη του 2016. Κατά τη διαδικασία ελέγχου που κάναμε, διαπιστώσαμε τα εξής περίεργα και οξύμωρα:

Καταρχάς, ο σχεδιασμός του προγράμματος προέβλεπε ασυνήθιστα υψηλή αμοιβή για τις υπηρεσίες που θα προσέφεραν τα ΚΕΚ στους άνεργους-ωφελούμενους. Ως αμοιβή των παρόχων κατάρτισης οριζόταν το ποσό των 5.400 ευρώ για κάθε άνεργο, όταν σε άλλα αντίστοιχα προγράμματα με κατάρτιση, πρακτική άσκηση και εγγυημένη απασχόληση, ο μέσος όρος της αμοιβής του παρόχου δεν υπερέβαινε τις 2.000 ευρώ.

Ταυτόχρονα, ο άνεργος που θα συμμετείχε στο πρόγραμμα θα εισέπραττε μόλις 1.600 ευρώ. Με άλλα λόγια το 75% του συνολικού προϋπολογισμού του συγκεκριμένου προγράμματος για την καταπολέμηση της ανεργίας δεν θα κατέληγε στους ανέργους.

Σκοπός του προγράμματος ήταν η κατάρτιση ανέργων κυρίως με χαμηλά τυπικά προσόντα και δεξιότητες, σε τομείς της ελληνικής οικονομίας με αναπτυξιακές δυνατότητες. Οι μελέτες του ΚΕΠΕ, του ΙΟΒΕ και της McKinsey, τις οποίες επικαλείτο η προκήρυξη του προγράμματος, προσδιόριζαν ως τους πιο δυναμικούς κλάδους της ελληνικής οικονομίας την πρωτογενή παραγωγή αγροτικών προϊόντων, τις ιχθυοκαλλιέργειες, τον τουρισμό, την ενέργεια και ιδίως τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Αντί λοιπόν οι άνεργοι να κατευθύνονται στους παραπάνω κλάδους, οι πρώην ιθύνοντες του σχεδιασμού του προγράμματος, τους προετοίμαζαν, κατά κύριο λόγο, για τον κατασκευαστικό τομέα. Συγκεκριμένα 10.000 άνεργοι, δηλαδή το 62% επί του συνόλου των ανέργων που θα συμμετείχαν στο πρόγραμμα, θα «καταρτίζονταν» και στη συνέχεια θα παρείχαν επιδοτούμενη εργασία αποκλειστικά στις τεχνικές εταιρείες.

Είναι γνωστό ότι τα τελευταία χρόνια ο κατασκευαστικός κλάδος φθίνει, αλλά αυτό δεν εμπόδισε τους σχεδιαστές του προγράμματος να τον εντάξουν στους αναπτυσσόμενους τομείς της ελληνικής οικονομίας. Η προνομιακή μεταχείριση του τεχνικού κλάδου, είχε ως αποτέλεσμα τη στρεβλή κατανομή των κονδυλίων. Βάσει του αρχικού σχεδιασμού, από τον συνολικό προϋπολογισμό των 112 εκατομμυρίων ευρώ, τα 70 εκατομμύρια κατευθύνονταν στον τεχνικό κλάδο.

Τίθεται βέβαια το ερώτημα γιατί να μην υποστηριχθούν οι άνεργοι του κατασκευαστικού τομέα, ο οποίος έχει πληγεί ιδιαίτερα τα χρόνια της κρίσης, η εύλογη απάντηση είναι ότι αυτό θα μπορούσε να γίνει όχι μέσω πανάκριβων προγραμμάτων κατάρτισης. Με τους ίδιους οικονομικούς πόρους είναι εφικτός ο σχεδιασμός προγραμμάτων απασχόλησης, ο οποίος θα προσφέρει εργασία και καλύτερες αμοιβές σε αρκετά περισσότερους ανέργους του χειμαζόμενου τεχνικού κλάδου.

Επομένως, απεντάξαμε ένα πρόγραμμα, διότι ουσιαστικά ήταν «κομμένο και ραμμένο» στα μέτρα των παρόχων κατάρτισης και των τεχνικών εταιρειών. Με τον ίδιο τρόπο σχεδιάστηκαν και άλλα προγράμματα αντιμετώπισης της ανεργίας, τα οποία μάλιστα η προηγούμενη ηγεσία είχε δρομολογήσει να υλοποιηθούν εντός του 2015, δεσμεύοντας κοινοτικούς πόρους 773 εκατομμυρίων ευρώ και αφήνοντας μόνο 527 εκατομμύρια για την περίοδο 2016-2020.

Ερωτώ: τα παραπάνω δεδομένα τα γνωρίζουν όσοι δήθεν αγωνιούν για την τύχη του συγκεκριμένου προγράμματος και μας εγκαλούν για αναίτιες καθυστερήσεις;

Εμείς που τα γνωρίζουμε, ανακαλέσαμε το πρόγραμμα και το επανασχεδιάζουμε προκειμένου να εξασφαλιστούν τα μεγαλύτερα δυνατά οφέλη για τους ανέργους.

Το ίδιο πράξαμε και με άλλα προγράμματα για τα οποία κατηγορούμαστε ότι χρονοτριβούμε άσκοπα. Απαντώντας πρόσφατα σε σχετικές ερωτήσεις στη Βουλή, ανέφερα ότι ο χρόνος που ορισμένοι εκλαμβάνουν ως κωλυσιεργία, στην πραγματικότητα είναι ο απαιτούμενος χρόνος για τον ορθολογικό ανασχεδιασμό των προγραμμάτων. Με αυτό τον γνώμονα ανασχεδιάσαμε το πρόγραμμα κατάρτισης που αφορά σε αποφοίτους ΑΕΙ-ΤΕΙ, αυξάνοντας τον αριθμό των ωφελουμένων ανέργων στις 12.500 από 7.000 που προβλεπόταν στον προηγούμενο σχεδιασμό. Επίσης, στο πρόγραμμα κατάρτισης σε ειδικότητες αιχμής της ελληνικής οικονομίας για νέους άνεργους από 18 έως 24 ετών, ο επανασχεδιασμός μας αύξησε τις αποδοχές των νέων που συμμετέχουν στο πρόγραμμα κατά 84%.

Συναισθανόμενοι τη μεγάλη ευθύνη που έχουμε απέναντι στην κοινωνία, εργαζόμαστε εντατικά ώστε ο ανασχεδιασμός του προγράμματος που ανακλήθηκε να έχει ολοκληρωθεί εντός του επόμενου διμήνου, μεγιστοποιώντας τα οφέλη για τους τελικούς αποδέκτες. Για εμάς οι μοναδικοί κριτές του έργου μας είναι οι άνεργοι.

* Η κ. Ράνια Αντωνοπούλου είναι αναπληρώτρια υπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.

**Το άρθρο της αν. υπουργού δημοσιεύθηκε στην «Καθημερινή της Κυριακής»