Γιάννης Φ. Ιωαννίδης*: Ένας χρόνος «Αξιοπρέπειας» στην Τοπική Αυτοδιοίκηση

Ο ετήσιος απολογισμός της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ στο χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης δεν διαφέρει από τις αναλύσεις που θα δημοσιευθούν αυτές τις μέρες για τα κυβερνητικά πεπραγμένα σε άλλους τομείς.   Η αυτοδιοικητική πολιτική που ασκήθηκε– ή, κατ’ ακριβολογία, δεν ασκήθηκε – βρίσκεται σε απόλυτη αρμονία με τη γενικότερη εικόνα της Χώρας. Αξίζει όμως να καταδειχτεί ότι η παντελής απουσία ενός στοιχειωδώς επεξεργασμένου σχεδίου, σε συνδυασμό με την απραξία και την αποκλειστικά επικοινωνιακή διαχείριση των κοινών, οδήγησαν σε ολική οπισθοδρόμηση.

Από τη μια μεριά λοιπόν, είχαμε τα λόγια. Πολλά λόγια. Αποκέντρωση, σεβασμός της διοικητικής και οικονομικής αυτοτέλειας των Ο.Τ.Α. με αποκατάσταση των περικοπών, ενίσχυση της τοπικής δημοκρατίας, τόνωση της τοπικής οικονομίας, κατάργηση του μνημονιακού Παρατηρητηρίου, εφαρμογή συλλογικών διαδικασιών διαβούλευσης πριν τη λήψη κάθε απόφασης, διόρθωση όλων των κακοδαιμονιών, υιοθέτηση κάθε συνδικαλιστικού αιτήματος, κάθε κυβερνητική δήλωση είχε μόνο νέα ευχάριστα να πει.

Τα λόγια όμως, ένα χρόνο μετά, δε μπορούν να κρύψουν την πραγματικότητα. Η λίστα όσων έγιναν και, ιδίως, όσων δεν έγιναν είναι μακρά, εστιαζόμενη αφενός μεν στη δημοσιονομική ασφυξία, αφετέρου στη θεσμική τελμάτωση.

Η ενίσχυση της οικονομικής αυτοτέλειας των Ο.Τ.Α. ξεκίνησε με τη δέσμευση των ταμειακών διαθεσίμων τους με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου και συνεχίστηκε με την παρακράτηση θεσμοθετημένων πόρων τους. Αρχές Δεκεμβρίου η Κυβέρνηση χρωστούσε ακόμη το 40% των ετήσιων δημοτικών πόρων. Και είναι προφανές ότι δεν θα απέδιδε το μεγαλύτερο μέρος αυτών, εάν οι Δήμοι δεν απειλούσαν με άμεση λήψη συγκεκριμένων ενεργειών δράσης εναντίον του κεντρικού κράτους.

Ταυτοχρόνως, προέκυψε το πάγωμα των συγχρηματοδοτούμενων έργων. Για μήνες ολόκληρους στα δημοτικά έργα οι παύσεις εργασιών διαδέχονταν η μία την άλλη. Η ελληνική περιφέρεια γνώρισε τις ανοιχτές λακκούβες και τη σκόνη των παγωμένων έργων, κάτι σαν τον αντικατοπτρισμό της συνολικής εικόνας στην οποία περιήλθε η Χώρα, μετέωρη καθώς ήταν μέσα στον ίλιγγο της “περήφανης” διαπραγμάτευσης.

Όσο για το περίφημο Παρατηρητήριο – το κόκκινο πανί της αντιπολιτευτικής ρητορείας – προφανώς έγινε και αυτό αναπόσπαστο κομμάτι της κυβερνητικής πολιτικής. Η συγκυβέρνηση απεγνωσμένα προσπάθησε να πείσει ότι ένα σχέδιο νόμου που κατέθεσε το καλοκαίρι στη Βουλή και ποτέ δεν ψηφίστηκε, δήθεν θα το καταργούσε. Αρκούσε ωστόσο να το διαβάσει κανείς για να καταλάβει ότι άφηνε ανέγγιχτο όλο το θεσμικό πλαίσιο για το ρόλο του Παρατηρητηρίου κατά την κατάρτιση, έγκριση και εκτέλεση των προϋπολογισμών ΟΤΑ.

Και ενώ γινόταν λόγος για κατάργηση, την ίδια στιγμή για πρώτη φορά ενεργοποιούνταν οι διατάξεις του σχετικού νόμου, με την «ένταξη στο Παρατηρητήριο» των δύο πρώτων δήμων. Και έπεται, απ’ ότι φαίνεται, συνέχεια, καθώς η αύξηση των απλήρωτων υποχρεώσεων των Ο.Τ.Α. και η μείωση των ιδίων εσόδων τους είναι εμφανείς, με ό,τι αρνητικό αυτό θα σημάνει για το συνολικό δημοσιονομικό αποτέλεσμα και τον τρόπο που θα αντιμετωπισθεί.

Στο θεσμικό επίπεδο, την “κατάργηση” του Καλλικράτη – που σταδιακά στρογγυλεύτηκε σε “επαναθεσμοποίηση” – την πήρε ο άνεμος, μαζί με το παράλληλο πρόγραμμα. Σε αυτό περιλαμβάνονταν και η νομοθέτηση πολυπληθούς αμειβόμενης Επιτροπής Κωδικοποίησης, με μέλη οριζόμενα κατά διακριτική υπουργική ευχέρεια βεβαίως, καθώς και η δυνατότητα σύστασης αμειβόμενων υποεπιτροπών…

Δείτε ακόμη:

Π.Καρκατσούλης: Ποια είναι η αλήθεια για τους μετακλητούς

Κυριάκος Μητσοτάκης: Ένας -ακόμη- λαϊκιστής μεταξύ μας

Εν αναμονή της κωδικοποίησης, είχαμε πλειάδα από αποσπασματικές νομοθετικές παρεμβάσεις,   που προσγειώνονταν σαν μετεωρίτες, από το πουθενά, μέσα σε άσχετα νομοσχέδια και Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου, χωρίς προειδοποίηση, χωρίς διαβούλευση. Ρυθμίσεις που το ίδιο αιφνιδιαστικά τροποποιούνταν, επανατροποποιούνταν, αναστέλλονταν, καταργούνταν κ.ο.κ.

Σήμερα η επαγγελλόμενη «επαναθεσμοποίηση» της Αυτοδιοίκησης, «ο Χρυσός Αιώνας» της κατά τα λεγόμενα του Υπουργού, έχει πλέον ενσωματωθεί στα επικοινωνιακά πυροτεχνήματα με τα οποία βαφτίζονται ως ρηξικέλευθες πρωτοβουλίες, συγκεκριμένες μνημονιακές δεσμεύσεις. Όχι δεν επέλεξε η Κυβέρνηση να νομοθετήσει για την αξιολόγηση στο δημόσιο, την αποπολιτικοποίηση της δημόσιας διοίκησης, το νέο πλαίσιο των δημόσιων συμβάσεων. Ρητά αναγράφονται στο 3^ο Μνημόνιο (βλ. ν.4336/2015, ΦΕΚ 94 Α’/14.8.15, σελ.1031-1032 και σελ.1020). Όπως και τόσα άλλα που, ενώ το περιεχόμενό τους συνιστά υλοποίηση δεσμεύσεων, επικοινωνιακά πλασάρονται ως αριστερές καινοτομίες.

Είναι αλήθεια ότι τα παραμύθια και τα παιχνίδια είναι πάντα, ομολογουμένως για όλες τις ηλικίες, ευχάριστα. Όμως η ζωή, η πολιτική, η εργασία, δεν είναι παραμύθι. Η λειτουργία των Δήμων και των Περιφερειών, η ασφάλεια των εργαζομένων τους, η στήριξη των τοπικών κοινωνιών, της ελληνικής υπαίθρου, απαιτούν μια στοιχειωδώς επεξεργασμένη πολιτική πρόταση, μια αντίληψη για το ρόλο του κράτους και μια συνεχή προσπάθεια οργανωμένης υλοποίησης τους.

Ένα χρόνο πριν, κατά την ανάληψη της εξουσίας, ο ΣΥΡΙΖΑ και οι Ανεξάρτητοι Έλληνες ρητόρευαν για το Σύνταγμα και την κάθε λέξη του ενώ επαναλάμβαναν ως μόνιμη επωδό μία από αυτές, τη λέξη Αξιοπρέπεια. Σήμερα;

*Ο κ. Γιάννης Φ. Ιωαννίδης, είναι δικηγόρος, τέως ΓΓ ΥΠΕΣ

**Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα tovima.gr