η-κυβέρνηση-ενισχύει-οικονομικά-τα-ν-139848
ΥΠΟΥΡΓΕΙΑ | 06.11.2015 | 15:47

Η κυβέρνηση ενισχύει οικονομικά τα “νησιά των προσφύγων” – Ειδικό αναπτυξιακό πρόγραμμα από τις Περιφέρειες Νοτίου και Βορείου Αιγαίου

Να στηρίξει η πολιτεία οικονομικά τα νησιά που δέχονται το μεγάλο όγκο των προσφύγων μέσω και ενός ειδικού αναπτυξιακού προγράμματος το οποίο θα εκπονήσουν οι περιφέρειες Βορείου και Νοτίου Αιγαίου, δεσμεύθηκε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας κατά τη διάρκεια της τετράωρης ευρείας σύσκεψης στο Μέγαρο Μαξίμου  με την περιφερειάρχη Βορείου Αιγαίου, Χριστιάνα Καλογήρου και τον αντιπεριφερειάρχη Νοτίου Αιγαίου ως εκπρόσωπο του περιφερειάρχη Γιώργου Χατζημάρκου, και τους δημάρχους Λέσβου, Σπύρο Γαληνό, Σάμου, Μιχάλη Αγγελόπουλο, Κω, Γιώργο Κυρίτση, Λέρου, Μιχάλη Κόλλια και Χίου Μανώλη Βουρνού καθώς και τους Μητροπολίτες των παραπάνω νησιών.

Στη σύσκεψη, υπό τον Πρωθυπουργό και παρουσία του Αρχιεπισκόπου κ. Ιερώνυμου παραβρέθηκαν οι υπουργοί της κυβέρνησης Αλ. Φλαμπουράρης, Π. Κουρουμπλής, Τ. Κουίκ,  καθώς και υπηρεσιακοί παράγοντες.

Κατά τη διάρκεια της σύσκεψης αποφασίστηκεότι ο Πρωθυπουργός θα θέσει το θέμα του ΦΠΑ στους  – κοινό αίτημα από τους δημάρχους – Ευρωπαϊκούς θεσμούς, ενώ υπήρξε συμφωνία προκειμένου να οριστεί ένας συντονιστής για κάθε νησί που μαζί με τους δημάρχους και τις δύο Περιφέρειες θα αποτελέσουν ένα συντονιστικό όργανο που θα συνεδριάζει κάθε 20 ημέρες, ή όποτε υπάρχει ανάγκη, προκειμένου να δίνει άμεσες λύσεις στα πιεστικά προβλήματα που δημιουργούνται. Ο Πρωθυπουργός ενημέρωσε τους παραβρισκόμενος ότι άμεσα θα δημιουργηθούν 1.000 θέσεις κοινωνικής εργασίας στα νησιά που δέχονται τις προσφυγικές ροές, ενώ θα ζητήσει 380 εκατ. από τους θεσμούς της Ευρώπης προκειμένου να υλοποιηθεί ειδικό πρόγραμμα στήριξης της τοπικής οικονομίας σε κάθε νησί. Το πρόγραμμα αυτό θα υλοποιηθεί σε συνεργασία [συνδιαχείριση] με την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Ο Πρωθυπουργός ενημέρωσε ακόμα τον εκπρόσωπο της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου ότι θα υλοποιηθούν τα έργα που προβλέπει το ΕΣΠΑ και οι πόροι που λείπουν [62 εκ. ευρώ] θα καλυφτούν από τα συγχρηματοδοτούμενα του 2016.

Παράλληλα συζητήθηκαν τα προβλήματα και οι ανάγκες που έχουν δημιουργεί, ενώ εξετάστηκαν προτάσεις προκειμένου πρόσφυγες και μετανάστες να έχουν ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης. Για να «βοηθήσουμε ενωμένοι αυτούς τους ανθρώπους που αντιμετωπίζουν υπαρξιακό ζήτημα ζωής και θανάτου», όπως τόνισε ο Πρωθυπουργός.

Στη σύσκεψη τονίστηκε ότι το πρόβλημα με τις προσφυγικές ροές θα υπάρχει, είτε οργανωθούμε και ανταποκριθούμε, είτε όχι, καθώς δεν εξαρτάται από την Ελλάδα, είτε το «αντιμετωπίσουμε όλοι οι εμπλεκόμενοι ενωμένοι, είτε όχι», όπως είπε ο πρωθυπουργός. Άλλωστε, όπως επισημάνθηκε, υπάρχουν κοινά προβλήματα που αφορούν όλα τα νησιά –σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό. Όπως:

  • Σίτιση, στέγαση, ένδυση, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, μεταφορά ανθρώπων.
  • Καθαρισμός, Επισκευές, Εγκαταστάσεις, Ηλεκτροδότηση.
  • Εξασφάλιση συνθηκών υγιεινής.
  • Απρόσκοπτη λειτουργία νοσοκομείων και Κέντρων Υγείας.
  • Αντιμετώπιση της θαλάσσιας ρύπανσης από μη ανακυκλώσιμα υλικά [πλαστικές βάρκες, σωσίβια, βουλιαγμένα σκάφη, κ.λπ.]. Μόνο στη Λέσβος, όπως ειπώθηκε από τον δήμαρχο, υπάρχουν 800 τόνοι μη ανακυκλώσιμων υλικών!
  • Μηχανήματα, Απορριμματοφόρα, Πλυντήρια, κ.λπ.
  • Πρόσληψη εποχικού προσωπικού [οδηγούς, εργαζόμενους στην καθαριότητα, γενικών καθηκόντων] και πολλά άλλα.

Τα πέντε, αυτά, νησιά –πιθανόν να προστεθεί και η Κάλυμνος που αντιμετωπίζει πρόβλημα- έχουν επιλεγεί για να αποτελέσουν τους τόπους όπου θα αναπτυχθούν τα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης [Hot Spots], τα οποία θα χρησιμοποιηθούν για τις ανάγκες της καταγραφής, εξακρίβωσης εθνικότητας και παραπομπής στις αρμόδιες υπηρεσίες. Παράλληλα θα δημιουργούν δύο κέντρα προσφύγων και μεταναστών σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη [θα φιλοξενούν από 10.000 άτομα] τα οποία και θα δέχονται τους «ταυτοποιημένους» πρόσφυγες. Η δημιουργία και λειτουργία αυτών των κέντρων είναι αναγκαία για να λειτουργήσει ο μηχανισμός της εσωτερικής μετεγκατάστασης [relocation] στην Ευρώπη, η πιλοτική εφαρμογή του οποίου ξεκίνησε στις 04.11.2015 με την μετεγκατάσταση από την Ελλάδα στο Λουξεμβούργο 30 προσφύγων.

Στη σύσκεψη υπήρξε η κοινή πεποίθηση ότι μόνο ενωμένοι μπορούν να αντιμετωπίσουμε  τα προβλήματα, ενώ ακούστηκαν ενδιαφέρουσες ιδέες που θα εξεταστούν ως προς την δυνατότητα υλοποίησή τους. Προέχουν, βέβαια, να επιλυθούν τα επείγοντα  προβλήματα στα οποία προστίθενται και αυτά που δημιουργεί ο χειμώνας.

Ενδεικτικά υπήρξαν προτάσεις για δημιουργία:

  • Πιλοτικού προγράμματος φιλοξενίας προσφύγων στα νησιά με την προϋπόθεση ότι η ΕΕ θα εξασφαλίσει θέσεις εργασίας σε μόνιμους κατοίκους αλλά και σε πρόσφυγες και μετανάστες.
  • Ειδικής φορολογικής ζώνης για τα νησιά που δέχονται τις προσφυγικές ροές
  • Ακόμα οι δήμαρχοι επεσήμαναν ότι στόχος των Hot Spots θα πρέπει να είναι η όσο το δυνατόν γρήγορη καταγραφή των προσφύγων προκειμένου να προωθούνται άμεσα στην ηπειρωτική Ελλάδα.

Σημαντικό ρόλο καλείται να προσφέρει και η εκκλησία. Ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος,  κ. Ιερώνυμος μάλιστα, έθεσε το θέμα των ανήλικων παιδιών που φιλοξενούνται από δομές της Εκκλησίας. Παιδιά που είτε έμειναν ορφανά, καθώς οι γονείς τους πνίγηκαν, είτε ήταν ασυνόδευτα. Η εκκλησία έχει διανείμει μέχρι σήμερα πάνω από 70.000 γεύματα ζεστού φαγητού, χιλιάδες υπνόσακους, κουβέρτες, πακέτα τροφίμων και προσωπικής υγιεινής. Και, βέβαια, έχει βοηθήσει σε εμβολιασμούς και έργα αποκατάστασης στα κέντρα διαμονής. Καταγράφηκε, επίσης, η πρόθεση της Εκκλησίας για ευρύτερη περαιτέρω προσφοράς της για την ανάγκη αντιμετώπισης της προσφυγικής κρίσης.

Να σημειωθεί τέλος ότι ένα σοβαρό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν τα νησιά μας είναι αυτό της ταφής των νεκρών προσφύγων και μεταναστών καθώς δεν επαρκούν τα νεκροταφεία. Μόνο στη Λέσβο υπάρχουν 75 άταφοι σωροί.

Ο πρωθυπουργός ευχαρίστησε τους φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης, καθώς και την Εκκλησία για την έως σήμερα ανταπόκρισή τους στη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης και ανακοίνωσε την πρόθεση της κυβέρνησης για λήψη σειράς μέτρων, που θα ενισχύσουν τις τοπικές κοινωνίες που δέχονται το μεγαλύτερο βάρος υποδοχής των προσφύγων.

Τσίπρας: Αιφνιδιαστήκαμε

Στην εισήγησή του ο κ. Τσίπρας παραδέχτηκε η ελληνική Πολιτεία αιφνιδιάστηκε στην αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης, και ότι αντιμετωπίζει ένα πρόβλημα που ξεπερνάει τις δυνάμεις της: «Πρέπει να ενώσουμε τις δυνάμεις μας, να επικεντρώσουμε στον άνθρωπο και στο καθήκον μας και στην υποχρέωσή μας να δώσουμε ότι μπορούμε σε αυτούς τους ανθρώπους που έχουν ανάγκη» τόνισε ο πρωθυπουργός.

«Εγώ θα ήθελα να εξάρω προκαταβολικά τις προσπάθειες που έχετε κάνει μέχρι τώρα, οι φορείς της αυτοδιοίκησης αλλά και η Εκκλησία και οι τοπικές κοινωνίες. Θα ήθελα να πω ότι η Πολιτεία αιφνιδιάστηκε και άρα το μεγάλο βάρος το σηκώσατε εσείς στις πλάτες σας. Όμως ο σκοπός αυτής της συνάντησης είναι να δούμε πως μπορούμε να κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας, με τις λιγοστές δυνάμεις που έχουμε -καθώς περνάμε κρίση οικονομική, μια κρίση μέσα στην κρίση- να συντονίσουμε λοιπόν δυνάμεις πάνω στον κοινό σκοπό και από την πλευρά μας να κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας για να διευκολύνουμε και να διεκδικήσουμε υποστήριξη γιατί το πρόβλημα δεν είναι μόνο ελληνικό» ανέφερε ο πρωθυπουργός απευθυνόμενος στους συμμετέχοντες στη σύσκεψη.

«Σχεδόν όλος ο πλανήτης έχει πέσει πάνω στα νησιά σας. Στις πλάτες των ανθρώπων σας, των τοπικών κοινωνιών, βρίσκεται ένα πρόβλημα ευρωπαϊκό και παγκόσμιο που περνάει μέσα από το μικρό μας τόπο», ανέφερε ακόμη ο πρωθυπουργός. «Για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε αυτό το πρόβλημα, δεν υπάρχει άλλος τρόπος από το να ενώσουμε τις δυνάμεις μας, να επικεντρώσουμε στον άνθρωπο και στο καθήκον μας, στην υποχρέωσή μας να δώσουμε ότι μπορούμε σε αυτούς τους ανθρώπους που έχουν ανάγκη. Στους απροστάτευτους, στους αδύναμους ανθρώπους που διακινδυνεύουν τη ζωή τους καθημερινά στις θάλασσές μας» είπε ο Αλέξης Τσίπρας. Παρατήρησε, όμως, ότι ταυτόχρονα «πρέπει να βρούμε και να διεκδικήσουμε λύσεις τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο διότι όλοι αντιλαμβανόμαστε ότι καμία τοπική κοινωνία δεν μπορεί να αντέξει ένα τόσο μεγάλο βάρος αν δεν υποστηριχθεί».

«Σας κάλεσα λοιπόν για να σας ενημερώσω για τις πρωτοβουλίες που αναλάβαμε, τις διεκδικήσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο αλλά και για να ενημερωθώ για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζετε στις τοπικές κοινωνίες στα νησιά. Για να δούμε πως θα μπορέσουμε ενώνοντας δυνάμεις να διευκολύνουμε, να αντιμετωπίσουμε προβλήματα, να παρακάμψουμε γραφειοκρατίες που πολλές φορές είναι εμπόδια στις προθέσεις μας και να δούμε με πιο τρόπο θα μπορέσουμε να είμαστε αποτελεσματικοί στην υποχρέωσή μας να δείξουμε το ανθρώπινο πρόσωπο της Ευρώπης, της πατρίδας μας, του λαού μας σε όλη την Ευρώπη αλλά και να αναδείξουμε το ανθρώπινο πρόσωπο της Ευρώπης απέναντι σε μια κρίση ανθρωπιστική» είπε ο πρωθυπουργός.

Υπογράμμισε, όμως, ότι οφείλουμε να προετοιμαστούμε «ώστε η πληγή αυτή να εξαλειφθεί. Είναι δύσκολο, αλλά πρέπει να την απαλύνουμε στα νησιά σας, στις τοπικές κοινωνίες που εδώ και μεγάλο χρονικό διάστημα έχουν ένα βάρος πολύ μεγάλο». Ο πρωθυπουργός εξήγησε ότι ζήτησε την παρουσία εκπροσώπων της τοπικής αυτοδιοίκησης στη σύσκεψη που γίνεται στο Μέγαρο Μαξίμου και την παρουσία των μητροπολιτών και του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου διότι το πρόβλημα αυτό έχει ανθρωπιστική διάσταση και «το να ενώσουμε τις δυνάμεις μας, η Πολιτεία και η Εκκλησία, για την αντιμετώπισή του είναι ίσως ο μόνος δρόμος που μπορεί να φέρει αποτελέσματα».

Σημειώνεται ότι εντός της ημέρας ο πρωθυπουργός με τον Ζαν Κλοντ Γιούνκερ αναμένεται να έχουν τηλεφωνική επικοινωνία για το προσφυγικό και τη διαπραγμάτευση.

Καλογήρου: Η ένταση του προβλήματος μας έχει ξεπεράσει όλους

Σε δηλώσεις της μετά τη σύσκεψη η περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου, Χριστιάνα Καλογήρου τόνισε ότι «στην συζήτηση που είχαμε με τον πρωθυπουργό, το πρώτο πράγμα που διαπιστώσαμε όλοι ήταν ότι η ένταση του προβλήματος μας έχει όλους ξεπεράσει. Δεν είναι πλέον η στιγμή για ευχολόγια ούτε για καλές προθέσεις. Αυτές θα πρέπει να αποδειχθούν με συγκεκριμένα έργα και συγκεκριμένες ουσιαστικές παρεμβάσεις και θεσμικές, όπου χρειάζεται», πρόσθεσε και προανήγγειλε ότι ο πρωθυπουργός έκανε δεκτή την πρόταση να εκπονηθεί ένα ειδικό αναπτυξιακό πρόγραμμα στήριξης για τα νησιά τα οποία επιβαρύνονται τόσο πολύ τους τελευταίους πέντε μήνες.

tsipras3

Στη σύσκεψη τονίστηκε ότι το πρόβλημα με τις προσφυγικές ροές θα υπάρχει, είτε οργανωθούμε και ανταποκριθούμε, είτε όχι, καθώς δεν εξαρτάται από την Ελλάδα, είτε το «αντιμετωπίσουμε όλοι οι εμπλεκόμενοι ενωμένοι, είτε όχι», όπως είπε ο πρωθυπουργός. Άλλωστε, όπως επισημάνθηκε, υπάρχουν κοινά προβλήματα που αφορούν όλα τα νησιά –σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό. Όπως:

  • Σίτιση, στέγαση, ένδυση, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, μεταφορά ανθρώπων.
  • Καθαρισμός, Επισκευές, Εγκαταστάσεις, Ηλεκτροδότηση.
  • Εξασφάλιση συνθηκών υγιεινής.
  • Απρόσκοπτη λειτουργία νοσοκομείων και Κέντρων Υγείας.
  • Αντιμετώπιση της θαλάσσιας ρύπανσης από μη ανακυκλώσιμα υλικά [πλαστικές βάρκες, σωσίβια, βουλιαγμένα σκάφη, κ.λπ.]. Μόνο στη Λέσβος, όπως ειπώθηκε από τον δήμαρχο, υπάρχουν 800 τόνοι μη ανακυκλώσιμων υλικών!
  • Μηχανήματα, Απορριμματοφόρα, Πλυντήρια, κ.λπ.
  • Πρόσληψη εποχικού προσωπικού [οδηγούς, εργαζόμενους στην καθαριότητα, γενικών καθηκόντων] και πολλά άλλα.

Τα πέντε, αυτά, νησιά –πιθανόν να προστεθεί και η Κάλυμνος που αντιμετωπίζει πρόβλημα- έχουν επιλεγεί για να αποτελέσουν τους τόπους όπου θα αναπτυχθούν τα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης [Hot Spots], τα οποία θα χρησιμοποιηθούν για τις ανάγκες της καταγραφής, εξακρίβωσης εθνικότητας και παραπομπής στις αρμόδιες υπηρεσίες. Παράλληλα θα δημιουργούν δύο κέντρα προσφύγων και μεταναστών σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη [θα φιλοξενούν από 10.000 άτομα] τα οποία και θα δέχονται τους «ταυτοποιημένους» πρόσφυγες. Η δημιουργία και λειτουργία αυτών των κέντρων είναι αναγκαία για να λειτουργήσει ο μηχανισμός της εσωτερικής μετεγκατάστασης [relocation] στην Ευρώπη, η πιλοτική εφαρμογή του οποίου ξεκίνησε στις 04.11.2015 με την μετεγκατάσταση από την Ελλάδα στο Λουξεμβούργο 30 προσφύγων.

Στη σύσκεψη υπήρξε η κοινή πεποίθηση ότι μόνο ενωμένοι μπορούν να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα, ενώ ακούστηκαν ενδιαφέρουσες ιδέες που θα εξεταστούν ως προς την δυνατότητα υλοποίησή τους. Προέχουν, βέβαια, να επιλυθούν τα επείγοντα προβλήματα στα οποία προστίθενται και αυτά που δημιουργεί ο χειμώνας.

Ενδεικτικά υπήρξαν προτάσεις για δημιουργία:

  • Πιλοτικού προγράμματος φιλοξενίας προσφύγων στα νησιά με την προϋπόθεση ότι η ΕΕ θα εξασφαλίσει θέσεις εργασίας σε μόνιμους κατοίκους αλλά και σε πρόσφυγες και μετανάστες.
  • Ειδικής φορολογικής ζώνης για τα νησιά που δέχονται τις προσφυγικές ροές.

Ο Πρωθυπουργός θα θέσει το θέμα του ΦΠΑ στους – κοινό αίτημα από τους δημάρχους – Ευρωπαϊκούς θεσμούς, ενώ υπήρξε συμφωνία προκειμένου να οριστεί ένας συντονιστής για κάθε νησί που μαζί με τους δημάρχους και τις δύο Περιφέρειες θα αποτελέσουν ένα συντονιστικό όργανο που θα συνεδριάζει κάθε 20 ημέρες, ή όποτε υπάρχει ανάγκη, προκειμένου να δίνει άμεσες λύσεις στα πιεστικά προβλήματα που δημιουργούνται. Ο Πρωθυπουργός ενημέρωσε τους παραβρισκόμενος ότι άμεσα θα δημιουργηθούν 1.000 θέσεις κοινωνικής εργασίας στα νησιά που δέχονται τις προσφυγικές ροές, ενώ θα ζητήσει 380 εκατ. από τους θεσμούς της Ευρώπης προκειμένου να υλοποιηθεί ειδικό πρόγραμμα στήριξης της τοπικής οικονομίας σε κάθε νησί. Το πρόγραμμα αυτό θα υλοποιηθεί σε συνεργασία [συνδιαχείριση] με την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Ο Πρωθυπουργός ενημέρωσε ακόμα τον εκπρόσωπο της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου ότι θα υλοποιηθούν τα έργα που προβλέπει το ΕΣΠΑ και οι πόροι που λείπουν [62 εκ. ευρώ] θα καλυφτούν από τα συγχρηματοδοτούμενα του 2016.

Ακόμα οι δήμαρχοι επεσήμαναν ότι στόχος των Hot Spots θα πρέπει να είναι η όσο το δυνατόν γρήγορη καταγραφή των προσφύγων προκειμένου να προωθούνται άμεσα στην ηπειρωτική Ελλάδα.

Σημαντικό ρόλο καλείται να προσφέρει και η εκκλησία. Ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος, κ. Ιερώνυμος μάλιστα, έθεσε το θέμα των ανήλικων παιδιών που φιλοξενούνται από δομές της Εκκλησίας. Παιδιά που είτε έμειναν ορφανά, καθώς οι γονείς τους πνίγηκαν, είτε ήταν ασυνόδευτα. Η εκκλησία έχει διανείμει μέχρι σήμερα πάνω από 70.000 γεύματα ζεστού φαγητού, χιλιάδες υπνόσακους, κουβέρτες, πακέτα τροφίμων και προσωπικής υγιεινής. Και, βέβαια, έχει βοηθήσει σε εμβολιασμούς και έργα αποκατάστασης στα κέντρα διαμονής. Καταγράφηκε, επίσης, η πρόθεση της Εκκλησίας για ευρύτερη περαιτέρω προσφοράς της για την ανάγκη αντιμετώπισης της προσφυγικής κρίσης.

Να σημειωθεί τέλος ότι ένα σοβαρό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν τα νησιά μας είναι αυτό της ταφής των νεκρών προσφύγων και μεταναστών καθώς δεν επαρκούν τα νεκροταφεία. Μόνο στη Λέσβο υπάρχουν 75 άταφοι σωροί.

Ο πρωθυπουργός ευχαρίστησε τους φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης, καθώς και την Εκκλησία για την έως σήμερα ανταπόκρισή τους στη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης και ανακοίνωσε την πρόθεση της κυβέρνησης για λήψη σειράς μέτρων, που θα ενισχύσουν τις τοπικές κοινωνίες που δέχονται το μεγαλύτερο βάρος υποδοχής των προσφύγων.