Αττική: Θετικές γνωμοδοτήσεις για το σχέδιο διαχείρισης αποβλήτων

Το στάδιο ελέγχου του περιφερειακού σχεδίου διαχείρισης αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) της Αττικής ολοκληρώθηκε με τις δύο θετικές γνωμοδοτήσεις από τα υπουργεία Εσωτερικών και Περιβάλλοντος. Έτσι, μέσω του αρμόδιου φορέα διαχείρισης, του ειδικού διαβαθμιδικού συνδέσμου νομού Αττικής (ΕΔΣΝΑ), φτάνει στο τέλος το σκέλος που έχει να κάνει με την έγκριση του σχεδίου στη περιφέρεια με την μεγαλύτερη παραγωγή (άνω του 40% συνολικά στη χώρα) στερεών αποβλήτων. Το συνολικό σχέδιο με τον τίτλο «2η αναθεώρηση του ΠΕΣΔΑ Αττικής», ξεκινά με αρχικό σχεδιασμό από το μηδέν όσον αφορά τη διαχείριση των αποβλήτων και υλοποιεί μία νέα φιλοσοφία και αντίληψη για την αποκεντρωμένη διαχείριση, με έμφαση στην ανακύκλωση και την πρόληψη, κάτι το οποίο είχε εξαγγείλει και προγραμματικά η περιφερειάρχης Αττικής και πρόεδρος του ΕΔΣΝΑ, Ρένα Δούρου.

Η σύνταξη του νέου σχεδίου ήταν πρωταρχικό μέλημα της Περιφέρειας Αττικής και ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 2014. Ωστόσο, οι πολύμηνες διαδικασίες για την ολοκλήρωσή του, δεδομένων και των συνθηκών αποδοχής της νέας αντίληψης σε έναν κλάδο όπου επί δεκαετίες λειτουργούσαν παγιωμένες καταστάσεις εκμετάλλευσης και διαχείρισης των απορριμμάτων (κέντρα διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών, ανακυκλώσιμα, νοσοκομειακά απόβλητα κ.ά.), εν μέρει, οφείλονται και στη χρονοβόρα εκπόνηση των τοπικών σχεδίων διαχείρισης από τους δήμους, με αποτέλεσμα να δίνονται διαρκείς παρατάσεις του χρόνου τελικής έγκρισης. Τελικά, συντάχθηκαν 64 από τα 66 τοπικά σχέδια. Ο ΕΔΣΝΑ και η Περιφέρεια Αττικής, σε συνεννόηση και συνεργασία με τους δήμους και τους πολίτες, εμπλούτισαν το αρχικό σχέδιο με πολλές θετικές προτάσεις, οι οποίες προέκυψαν από τη διαδικασία της δημόσιας ανοικτής διαβούλευσης.

Όπως δηλώνει το μέλος της ΕΕ του ΕΣΔΝΑ, Σταύρος Ιατρού, τα κύρια στοιχεία του νέου περιφερειακού σχεδίου για την διαχείριση των αποβλήτων είναι: τόσο στο σχέδιο του σχεδιασμού όσο και στο κομμάτι της υλοποίησης η συναίνεση και η κοινωνική συμμετοχή. Με αυτό τον τρόπο θα αναζητούνται ευθύνες και δράσεις από κάθε πολίτη, με την αρχή ότι η διαχείριση των απορριμμάτων απαιτεί «από πολλούς λίγα και όχι από λίγους πολλά», αφού έως σήμερα υπάρχει επανάπαυση, ότι ένας χώρος (Φυλή-Λιόσια) δέχεται περίπου 5.000 τόνους την ημέρα. Επίσης, το ερώτημα που τίθεται από το νέο σχεδιασμό είναι «πώς θα διαχειριστούμε τα απορρίμματα» και όχι «πού θα τα μεταφέρουμε».

Πλέον, το ερώτημα που θέτει ο νέος σχεδιασμός είναι «πώς θα διαχειριστούμε τα απορρίμματα» και όχι «πού θα τα μεταφέρουμε», ακριβώς όπως ορίζει ο νόμος και το ΕΣΔΑ, ο εθνικός σχεδιασμός. Ο ορισμός ότι το 52% των αστικών στερεών αποβλήτων (ΑΣΑ) θα διαχειρίζονται με διαλογή στη πηγή σε τοπικό επίπεδο με ευθύνη των δήμων και ταυτόχρονα η υποχρέωση για τοπικό σχεδιασμό σε επίπεδο δήμων θα εξασφαλίσουν την άμεση αποκέντρωση στο διαχειριστικό κομμάτι.

Ο κύριος Ιατρού, κλείνοντας θεωρεί ότι «με τα παραπάνω δεδομένα, τις αρχές, τη φιλοσοφία, τη νομοθεσία και την πολιτική μας βούληση, υπάρχει πλήρης ανατροπή του υφιστάμενου ΠΕΣΔΑ, ο οποίος ήταν συγκεντρωτικός, άδικος, ετεροβαρής, αντίθετος με τη νέα από το 2012 νομοθεσία, και κυρίως ανεφάρμοστος και αναποτελεσματικός. Απόδειξη ότι ελάχιστες δράσεις από αυτά που προέβλεπε έχουν προχωρήσει, ενώ ισχύει ουσιαστικά από το 2003, κεντρικές εγκαταστάσεις δεν έχουν ολοκληρωθεί, ακόμα και εγκαταστάσεις ΣΜΑ παραμένουν μόνο στο σχεδιασμό, ενώ ουσιαστικά μια και μόνο περιοχή στην Αττική (Φυλή-Λιόσια) αποτελεί το χώρο τελικής διάθεσης-επεξεργασίας».