Δύο αρχιτέκτονες θέλουν να αλλάξουν την Αθήνα, ξεκινώντας από τον… ακάλυπτο (φωτο)

Εμείς τους συναντήσαμε  και τους ζητήσαμε να μας πουν περισσότερα πράγματα για αυτό το ενδιαφέρον και φιλόδοξο εγχείρημα.

Όπως μας εξηγούν, έχουν απευθύνει ανοιχτό κάλεσμα στους κατοίκους της Αθήνας -σε πρώτη φάση- οι οποίοι μπορούν να δηλώσουν συμμετοχή έως τις 20 Δεκεμβρίου μέσω της ιστοσελίδας www.akalyptos-2.org. «Στόχος μας είναι να συμφωνήσουν οι κάτοικοι από 3-4 πολυκατοικίες να ενοποιήσουν και να σχεδιάσουν από την αρχή τους ακάλυπτους. Το σημαντικό είναι να ενοποιήσουμε ακάλυπτους που συνορεύουν, γι’ αυτό δεν ψάχνουμε μία πολυκατοικία αλλά ένα ολόκληρο οικοδομικό τετράγωνο! Θέλουμε να βρούμε ανθρώπους με μέγιστο ενδιαφέρον, οι οποίοι θα μας βοηθήσουν να πείσουμε και τους υπόλοιπους».

Συνεπώς, δεν αρκεί το πρότζεκτ να ενδιαφέρει εσένα, πρέπει να πεισθούν και οι γείτονές σου. Η νομοθεσία ορίζει πως για να ενοποιηθούν οι ακάλυπτοι, πρέπει να συμφωνήσει τα 2/3 των κατοίκων. «Εμείς όμως θέλουμε να συμφωνήσουν όλοι» λέει ο Αλέξανδρος. Θέλουμε να τους πείσουμε ότι αυτό που θα γίνει θα είναι πάρα πολύ καλό για όλους και για κάθε έναν ξεχωριστά, θα είναι οι πρώτοι που θα το κάνουν και βοηθώντας τον εαυτό τους θα βοηθήσουν να αλλάξει και η πόλη τους».

Πως μπορεί να αξιοποιηθεί ο ακάλυπτος

Όπως μας εξηγούν η Μάρα και ο Αλέξανδρος, η αξιοποίηση των ακαλύπτων είναι ένα θέμα που απασχολεί τους Έλληνες αρχιτέκτονες και πολεοδόμους για περισσότερα από 40 χρόνια. Τους ζητάμε να μας δώσουν μερικές ιδέες για το τι μπορεί να γίνει.

«Και μόνο το να κατέβουμε όλοι μαζί να καθαρίσουμε και να διαμορφώσουμε το χώρο ώστε να μπορούμε να τον χρησιμοποιούμε σαν αυλή, είναι κάτι. Επίσης, μπορούμε να προχωρήσουμε σε αστικές καλλιέργειες, να φυτέψουμε μανιτάρια πλευρώτους που θέλουν σκιά και υγρασία ή λάχανα, πράγματα που δεν θέλουν πολύ φως, γιατί οι ακάλυπτοι είναι συνήθως σκοτεινοί. Μετά, τη χρήση την καθορίζουν και οι ανάγκες. Αν έχεις πολλά παιδάκια στην πολυκατοικία μπορείς να κάνεις παιδική χαρά, αν έχεις πολλές γιαγιάδες που θέλουν να μαζεύονται όλες μαζί και να παίζουν π.χ. χαρτιά μπορείς να βάλεις ένα ωραίο μεγάλο τραπέζι» λέει η Μάρα.

«Μπορείς να ρίξεις τους τοίχους, να ενοποιήσεις τους ακάλυπτους και να έχεις έναν ενιαίο κοινόχρηστο χώρο. Αν κάποιος αισθάνεται ότι απειλείται η ιδιοκτησία του και θέλει να διαχωρίζεται, μπορεί αντί για τοίχο να έχει ένα πεζούλι μισού μέτρου ως διαχωριστικό ή μια αλλαγή επιπέδου ή μια διαφορετική φύτευση. Δεν είναι απαραίτητο να ενοποιηθεί ο χώρος, αλλά είναι σημαντικό να ενοποιηθεί η χρήση, δηλαδή να μπορεί να χρησιμοποιεί ο ένας το χώρο του άλλου» συμπληρώνει ο Αλέξανδρος και προσθέτει: «Βέβαια πρέπει να εξηγήσουμε ότι δεν θα είναι ένας δημόσιος χώρος, αλλά ένας κοινός χώρος για τους κατοίκους των συγκεκριμένων πολυκατοικιών και θα είναι στη διακριτική τους ευχέρεια αν θέλουν να τον κρατήσουν για τον εαυτό τους ή να τον μοιράζονται. Ιδέες υπάρχουν και νομίζω ότι μπορούμε να το καταφέρουμε».

Είμαστε έτοιμοι να ρίξουμε τον τοίχο;

Το πρότζεκτ ονομάστηκε Akalyptos 2.0, όπως είναι στην πληροφορική το σύμβολο beta version, το πείραμα, η δοκιμή. Τα παιδιά τονίζουν την ανάγκη να πετύχει το πείραμα για να μπορέσει στη συνέχεια να εξαπλωθεί και να αλλάξει την πόλη. Η Μάρα υπογραμμίζει ωστόσο ότι για να συμβεί αυτό, «το στοίχημα δεν είναι τόσο η ενοποίηση των ακαλύπτων, αλλά η δημιουργία νέων κοινωνικών σχέσεων. Είμαστε έτοιμοι να τον ρίξουμε τον τοίχο; Διότι η κρίση που βιώνουμε είναι και κρίση κοινωνική, κρίση αξιών, κρίση εμπιστοσύνης. Ποιος είναι αυτός απέναντι, δεν τον ξέρω, από που έχει έρθει; Ενώ η Αθήνα είναι μια πόλη πολυπολιτισμική με έναν πλούτο στην ανταλλαγή ιδεών, υπάρχει παράλληλα μια τρελή καχυποψία. Οπότε ο στόχος του πρότζεκτ είναι να γνωρίσουμε τον απέναντι και να κάνουμε μαζί έναν κοινό χώρο».

Δείτε ακόμη:

Καμπάνια για τους πρόσφυγες από το δήμο Ωραιοκάστρου

Επιλογή Ευθύνης: Ο Μπέος ξεπέρασε και τον εαυτό του

«Για εμάς το μεγάλο στοίχημα είναι να αλλάξουμε μια νοοτροπία. Η Αθήνα χτίζεται επί 60 χρόνια σχεδόν και πρέπει κάποια στιγμή να μάθουμε να ζούμε έστω στη μικρο-μονάδα που αποτελεί το οικοδομικό τετράγωνο λίγο καλύτερα και λίγο κοινωνικότερα. Αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα και ο ακάλυπτος είναι ο χώρος που μπορεί να το πετύχει αυτό» προσθέτει ο Αλέξανδρος.

Βασική θέση των δύο νεαρών αρχιτεκτόνων είναι πως η Αθήνα δεν μπορεί να αλλάξει ριζικά με μεγάλα έργα ούτε τώρα, ούτε σε πέντε, ούτε σε δέκα χρόνια, διότι είναι κτισμένη όπως είναι κτισμένη, έχει στενούς δρόμους, στενά πεζοδρόμια και πυκνοδομημένη κατοίκηση. Βελτιώνοντας όμως την κατάσταση μέσα στο οικοδομικό τετράγωνο, έχεις οφέλη για τον κάθε κάτοικο ξεχωριστά, στο τι βλέπει, στον αέρα που αναπνέει, στο μικροκλίμα που δημιουργείται, ενώ ταυτόχρονα αυτό μπορεί να λειτουργήσει πολλαπλασιαστικά σε όλη την Αθήνα. Γι’ αυτό είναι σημαντικό το πρώτο πείραμα να επιτύχει, να αποτελέσει το πρώτο καλό παράδειγμα, να ξαναγίνει και να εξαπλωθεί.

Ανταλλαγή ιδεών σε ένα συμμετοχικό εργαστήριο

Αφού βρεθούν και επιλεγούν οι κάτοικοι που θα λάβουν μέρος στο πρώτο αυτό πείραμα, σκοπός είναι στα τέλη Φεβρουαρίου να γίνει ένα συμμετοχικό εργαστήριο. «Εκεί θα μαζευτούν οι κάτοικοι, εμείς οι δύο, κάποια παιδιά από την Urbego, καθώς και πάρα πολλοί επαγγελματίες, αρχιτέκτονες, γεωπόνοι, νομικοί σύμβουλοι, άνθρωποι που έχουν την τεχνογνωσία για να δώσουν όλες τις απαραίτητες πληροφορίες» εξηγεί η Μάρα. «Οι κάτοικοι θα μας πουν τις ιδέες τους και με διάφορες μεθόδους συμμετοχικού σχεδιασμού θα βγει μία πρόταση, μία ιδέα για το τι θα είναι αυτός ο ακάλυπτος. Θα είναι πράσινος; θα είναι μπλε με νερά; θα είναι παιδική χαρά; μπορεί να σκεφτεί ο καθένας ό,τι θέλει και όλοι μαζί να αποφασίσουμε τι θα κάνουμε» λέει ο Αλέξανδρος. «Επιπλέον, θέλουμε να βγάλουμε μια εργαλειοθήκη για το τι μπορεί να γίνει στον ακάλυπτο και με τι κόστος, δηλαδή είναι φοβερό να πεις ότι κάνω διαχείριση όμβριων υδάτων αλλά ποιος θα το χρηματοδοτήσει; Ενώ το να πεις ότι θα φυτέψω είναι πιο απλό. Οπότε θέλουμε να ορίσουμε τι μπορεί να γίνει, με ποια μέσα και με τι κανονισμό συντήρησης και συνέχισης στο έργο. Αυτή την εργαλειοθήκη θα έχει ο καθένας στη διάθεσή του, ούτως ώστε το πείραμα αυτό να μπορεί να επαναληφθεί».

Αξίζει να σημειωθεί ότι η όλη ενέργεια γίνεται εθελοντικά και με πολύ προσωπική εργασία από τη Μάρα και τον Αλέξανδρο. Στη διαδικασία της υλοποίησης, το όποιο κόστος θα το αναλαμβάνουν οι συμμετέχοντες, οι οποίοι και θα ορίζουν τι μπορούν να διαθέσουν είτε σε χρήματα, είτε σε προσωπική εργασία, είτε σε μέσα. «Υπάρχουν διάφορες ιδέες για το πως μπορεί να υπάρξει βοήθεια στην υλοποίηση του έργου αλλά σίγουρα οι κάτοικοι πρέπει να συμμετέχουν με κάποιο τρόπο. Μπορεί να είναι μια μικρή οικονομική συμμετοχή, μπορεί όμως να είναι και οι ώρες που θα περάσουν εκεί για να το φτιάξουν. Είναι πολύ σημαντικό μέσα στο πείραμα ο ίδιος ο κάτοικος να συμμετέχει στη δημιουργία για να αντιληφθεί πως αυτό του ανήκει, είναι δική του δουλειά, να σκεφτεί ‘αφού το έφτιαξα πρέπει να το συντηρήσω’, να το πονέσει και να νιώσει υπεύθυνος. Οπότε μπορεί κάποιος να δώσει χρήματα, κάποιος άλλος να διαθέσει το χρόνο του, κάποιος τρίτος να διαθέσει υλικά, κάποιος άλλος να έχει μαγαζί π.χ. με μπογιές και να προσφέρει μπογιές».

Η γειτονιά που χάσαμε

Θα μπορούσε να πει κανείς ότι ο ενοποιημένος ακάλυπτος μπορεί να λειτουργήσει όπως η παλιά μας γειτονιά, όπου τα παιδιά έβγαιναν έξω να παίξουν και οι σχέσεις των ανθρώπων ήταν διαφορετικές; «Ναι, διότι γειτονιά είναι οι σχέσεις» λέει η Μάρα ενώ ο Αλέξανδρος τονίζει πως δεν θέλουν να επαναφέρουν κάτι παλιό, αλλά μια αλλαγή που αποτελεί ανάγκη στο κέντρο της πόλης. «Με αυτό ξεκινάμε, έτσι θα προχωρήσουμε και ελπίζουμε του χρόνου να πίνουμε καφέ σε έναν ακάλυπτο. Η πρώτη ομάδα που θα συμμετάσχει θα δείξει έναν καινούριο τρόπο να ζούμε στο κέντρο της πόλης, της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης, οποιασδήποτε πόλης στην Ελλάδα, κι έτσι το ένα καλό παράδειγμα θα φέρει το επόμενο».

Η φωτογραφία πορτρέτου είναι του Νίκου Λιβαθινού και η φωτογράφιση έγινε στο Bhive, Μηθύμνης 6, Κυψέλη

Πηγή: News247.gr