δήμαρχοι-διαδημοτικά-λιμενικά-ταμεί-269546

ΔΗΜΟΙ | 16.01.2013 | 16:25

Δήμαρχοι: Διαδημοτικά Λιμενικά Ταμεία για τη διαχείριση των λιμανιών

Το θέμα της ιδιωτικοποίησης των λιμανιών τέθηκε το μεσημέρι στη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της ΚΕΔΕ, όπου παραβρέθηκε και ο υπουργός Ναυτιλίας Κώστας Μουσουρούλης προκειμένου να αναλύσει τη νέα εθνική λιμενική στρατηγική, από την οποία ουσιαστικά οι δήμοι μένουν εκτός. Στο πλαίσιο της νέας λιμενικής πολιτικής, το υπουργείο φαίνεται πως επιθυμεί την ιδιωτικοποίηση των μεγάλων λιμανιών, προκειμένου να αντεπεξέλθουν στις σύγχρονες απαιτήσεις, όπως, για παράδειγμα, τα λιμάνια της Καβάλας, των Χανίων ή του Ηρακλείου Κρήτης, ενώ προσανατολίζεται στο να αφήσει τα μικρότερα λιμάνια στους δήμους, που θα τα πληρώνουν μέσω των υπαρχόντων δημοτικών ταμείων.

Δήμαρχοι μεγάλων λιμανιών, όπως ο δήμαρχος Καβάλας Κωστής Σιμιτσής, ο δήμαρχος Ηρακλείου Κρήτης Γιάννης Κουράκης, ο δήμαρχος Χανίων Μανώλης Σκουλάκης, ο δήμαρχος Κέρκυρας Γιάννης Τρεπεκλής, ο δήμαρχος Πατρέων Γιάννης Δημαράς, αλλά και ο δήμαρχος Σφακίων Παύλος Πολάκης, που ήταν παρόντες στη συνεδρίαση της ΚΕΔΕ για το συγκεκριμένο θέμα, πρότειναν τη δημιουργία Διαδημοτικών Λιμενικών Ταμείων που θα διαχειριστούν τα λιμάνια, ώστε να μην περάσουν σε ιδιώτες. Εκτίμησαν, δε, πως με τη δημιουργία λιμενικών δικτύων που προωθεί το υπουργείο Ναυτιλίας καταργείται το αυτοδιοίκητο των λιμενικών ταμείων.

Αναλυτικότερα, κατά τη διάρκεια της συζήτησης υπήρξε διάσταση απόψεων μεταξύ του υπουργού και των εκπροσώπων της Αυτοδιοίκησης σε αρκετά θέματα – συμμετείχαν πολλοί δήμαρχοι πόλεων με λιμάνια. Ο υπουργός Κ. Μουσουρούλης αφού ανέλυσε τη λιμενική στρατηγική πενταετούς ορίζοντα, τους στόχος και τις προϋποθέσεις για την επίτευξή τους ανέλυσε το νέο μοντέλο διακυβέρνησης, το οποίο, όπως είπε, υλοποιείται σε δύο φάσεις. Η πρώτη περιλαμβάνει τη διοικητική συνένωση 12 υφιστάμενων ΑΕ σε λιμενικά δίκτυα – Αττικό, Β. Ελλάδας, Δ. Ελλάδας, ΟΛ Ηρακλείου.

Η κατάληξη ήταν ότι η ΚΕΔΕ θα καταθέσει μέσα στη εβδομάδα τις ενστάσεις, παρατηρήσεις και προτάσεις της και για αυτό προσδιορίστηκε νέα συνάντηση με τον κ. υπουργό και την ΚΕΔΕ την Τετάρτη 23 Ιανουαρίου στις 12 το μεσημέρι στο υπουργείο Ναυτιλίας και Αιγαίου.

Η βασική επισήμανση της ΚΕΔΕ ήταν ότι με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο προωθούνται ρυθμίσεις με τις οποίες επί της ουσίας:

τα λιμάνια θα εξακολουθούν να λειτουργούν ανεξάρτητα από το συνολικό σχεδιασμό των πόλεων, προκαλώντας αμφίδρομα προβλήματα,
δεν υπάρχει πρόβλεψη συνεργασίας και συμμετοχής της Αυτοδιοίκησης στην αξιοποίηση των λιμανιών,
με τη δημιουργία λιμενικών δικτύων καταργείται το αυτοδιοίκητο των δημοτικών λιμενικών ταμείων.

Επί της ουσίας, όπως επισημάνθηκε και από τον πρόεδρο της ΚΕΔΕ Κώστα Ασκούνη γυρίζουμε πολλά χρόνια πίσω, στην υπερσυγκέντρωση και όχι στην αποκέντρωση με αυτοδιοίκηση.

Η ΚΕΔΕ για τα λιμενικά δίκτυα

Το ερώτημα που τέθηκε εκ μέρους του εισηγητή αντιπροέδρου της ΚΕΔΕ, δημάρχου Ηρακλείου Γιάννη Κουράκη επ΄ αυτού, είναι μια ποια κριτήρια ορίζονται τα λιμενικά δίκτυα, με δεδομένο ότι από το νομοσχέδιο απουσιάζει οποιαδήποτε αναφορά στην Εθνική Λιμενική Πολιτική και σε Χωροταξικό Σχεδιασμό. Δεν γίνεται καμία μνεία στο Εθνικό Χωροταξικό, στα Ειδικά και Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια, τα οποία αναφέρονται στα λιμάνια της χώρας και τα κατηγοριοποιούν.

Η πρόβλεψη δε ότι για την εκτέλεση οποιουδήποτε βοηθητικού έργου για τη λιμενική λειτουργία να απαιτείται προηγούμενη ένταξή του στο αναπτυξιακό πρόγραμμα μελέτης και διαχείρισης του λιμένα με απόφαση της Επιτροπής Σχεδιασμού και Ανάπτυξης, σημαίνει ότι ο σχεδιασμός της λιμενικής ζώνης, γίνεται με διαδικασίες τελείως ανεξάρτητες από εκείνες που ακολουθούνται για τον σχεδιασμό του υπολοίπου τμήματος των πόλεων και από την μέχρι σήμερα τακτική προκύπτει ότι ελάχιστα λαμβάνονται υπόψη η τοπική αναπτυξιακή δυναμική.

Περιφερειακά Δίκτυα Λιμένων

Η δεύτερη φάση αφορά στην, εθελοντική συνένωση Λιμενικών Ταμείων και Δημοτικών Λιμενικών Ταμείων σε νέα «Περιφερειακά Δίκτυα Λιμένων» στα οποία όμως ισχύουν οι ίδιοι όροι πολεοδόμησης με αυτούς που ισχύουν για τα 4 λιμενικά δίκτυα.

Η εκτίμηση της Αυτοδιοίκησης είναι ότι αυτή η επιχειρησιακή συνένωση των λιμένων σε αρκετές περιπτώσεις θα προκαλέσει αύξηση του κόστους λειτουργίας τους και αύξηση του τιμολογίου των λιμενικών υπηρεσιών με τη δημιουργία μονοπωλιακών συνθηκών. Επιπλέον γίνεται σαφές ότι δεν διασφαλίζονται οι αντισταθμιστικές ωφέλειες που επιβάλλεται να προσφέρει ο λιμένας στην τοπική κοινωνία λόγω των αρνητικών επιπτώσεων που επιφέρει η λειτουργία του στην περιοχή, αλλά και της ανταγωνιστικής λειτουργίας της λιμενικής ζώνης στην τοπική αγορά.

Χερσαίες ζώνες

Κεντρικό αίτημα για την Αυτοδιοίκηση είναι οι δήμοι να είναι φορείς σχεδιασμού και διαχείρισης των χερσαίων ζωνών. Ο κ. Μουσουρούλης ανακοίνωσε στους εκπροσώπους της Αυτοδιοίκησης ότι οι χερσαίες ζώνες θα επανακαθοριστούν, χωρίς όμως να αναφερθεί με ποια κριτήρια και ότι θα γίνει απόδοση ορισμένων τμημάτων τους.

Η ΚΕΔΕ τόνισε ότι για την πατρίδα μας το θαλάσσιο μέτωπο μπορεί να φέρει εισόδημα και δεν πρέπει να εξακολουθήσουν τα τρέφονται τα λιμάνια από την εκμετάλλευση εκτεταμένων τοπικών υποδομών των πόλεων, όπως είναι ο χερσαίος χώρος, που καμία σχέση δεν έχει με τη λειτουργία των λιμανιών.

Η εισήγηση Μουσουρούλη

Σύμφωνα με την εισήγηση του Κ. Μουσουρούλη στο δ.σ. της ΚΕΔΕ για το ρόλο των δήμων στα λιμάνια:

«Μετά την εφαρμογή του ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ έχουν πολλαπλασιαστεί οι μετατροπές των ΛΤ σε ΔΛΤ.

»Με λίγες εξαιρέσεις, ο κανόνας είναι ότι οι περισσότεροι Δήμοι έχουν προχωρήσει στην ίδρυση ΔΛΤ κυρίως οδηγούμενοι από την ανάγκη να βρουν νέες πηγές εσόδων και δεν έχουν κατανοήσει ακόμη τι χρειάζεται ένα λιμάνι και πώς πρέπει να διοικείται.

»Οφείλω να υπενθυμίσω ότι τα έσοδα από την λειτουργία του λιμανιού είναι ανταποδοτικά και τυπικά πρέπει να δαπανώνται για να καλύπτουν τις ανάγκες – λειτουργικές και επενδυτικές – των λιμανιών και όχι τις άλλες λειτουργικές δαπάνες του Δήμου.

»Εξάλλου στη δεδομένη οικονομική συγκυρία όπου οι ευκαιρίες χρηματοδότησης – εθνικές ή/και ευρωπαϊκές – είναι περιορισμένες, τα ΔΛΤ θα πρέπει να ανταγωνιστούν άλλα ελληνικά λιμάνια για την «πίτα» της εθνικής χρηματοδότησης (ΠΔΕ ή ΕΣΠΑ) ή άλλα ευρωπαϊκά λιμάνια για ευρωπαϊκή χρηματοδότηση (ανταγωνιστικά χρηματοδοτικά προγράμματα) ή για την προσέλκυση ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων.

»Το ερώτημα λοιπόν είναι αν τα ΔΛΤ θα είναι σε θέση να ανταποκριθούν στις προκλήσεις που θα αντιμετωπίσουν στο πλαίσιο της νέας Εθνικής Στρατηγικής για το Λιμενικό Σύστημα. Δεν επιθυμούμε να αποκλείσουμε κανένα, είμαστε υποχρεωμένοι όμως να ιεραρχήσουμε τις προτεραιότητες ώστε να μεγιστοποιήσουμε τα αποτελέσματα και το όφελος για την τοπική και την εθνική οικονομία.

»Το ΥΝΑ έχει ήδη επεξεργαστεί ορισμένες παραμέτρους που είναι κρίσιμες για την αναπτυξιακή προοπτική των λιμενικών συγκροτημάτων. Παραθέτω μερικές που θεωρούμε ιδιαίτερα σημαντικές όπως έχουν αποτυπωθεί και στην 5ετή Στρατηγική:

Υπάρχει ολοκληρωμένο και τεκμηριωμένο Στρατηγικό και Επιχειρησιακό Σχέδιο και Master Plan;
Εξυπηρετεί/αξιοποιεί ο λιμένας τη διατροπικότητα των μεταφορών (συνδυασμένες μεταφορές), δηλαδή, αποτελεί κόμβο σε οδικό ή σιδηροδρομικό δίκτυο ή γειτνιάζει με διεθνές αεροδρόμιο;
Είναι ο λιμένας ενταγμένος στο Διευρωπαϊκό Δίκτυο Μεταφορών ή/και στις ευρωπαϊκές Θαλάσσιες Λεωφόρους (Motorways of the Sea);
Εξυπηρετεί ο λιμένας την Εθνική Συνοχή με έμφαση στην Ενίσχυση της Προσπελασιμότητας της νησιωτικής χώρας;
Έχουν εκπονηθεί πρόσφατες και τεκμηριωμένες μελέτες για αναγκαία έργα; έχουν εξασφαλιστεί οι σχετικές άδειες; χρηματοδότηση;
Έχουν εγκατασταθεί στον λιμένα ασφάλειας σύμφωνα με τους Κοινοτικούς Κανονισμούς (π.χ. ΙSPS Code, Οδηγία 65/2005/Ε.Κ., Οδηγία 65/2010/Ε.Ε.);
Έχει συμμορφωθεί ο λιμένας με τους διεθνείς κανονισμούς για την Προστασία του Περιβάλλοντος;»