Δ. Αθηναίων: Στα Δικαστήρια με ΕΒΕΑ για το κτήριο της οδού Αμερικής

Η κατάληψη κτηρίου του δήμου Αθηναίων στην οδό Αμερικής από το ΕΒΕΑ απασχόλησε τη πρόσφατη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου του δήμου, με τους υπευθύνους να εκθέτουν στο Σώμα όλα εκείνα τα δεδομένα που πιστοποιούν ότι η κατάληψη του ΕΒΕΑ είναι αυθαίρετη.

Συνοπτικά, όσα ειπώθηκαν στη συνεδρίαση:

• Παρά τις αλλεπάλληλες προσπάθειες του δήμου Αθηναίων για εξεύρεση συμβιβαστικής λύσης, έγινε αντιληπτό ότι δεν υπήρξε ποτέ πρόθεση κατάληξης σε μια κοινά αποδεκτή λύση. Αντιθέτως, ο στόχος ήταν να ροκανιστεί ο χρόνος και να δημιουργηθούν τετελεσμένα γεγονότα.

• Ο Δήμος Αθηναίων διέθεσε κάτι παραπάνω από 3 εκατομμύρια ευρώ για την ανακατασκευή ενός κτιρίου που για 15 σχεδόν χρόνια είχε μείνει κλειστό με σκαλωσιές απ’ έξω. Μόλις ολοκλήρωσε τη δαπάνη αυτή, το ΕΒΕΑ έσπευσε να καταλάβει το κτίριο αυθαίρετα και να καταγγείλει αυτή τη συμφωνία με διάφορα προσχήματα.

Τα δεδομένα:

• Ο Δήμος Αθηναίων και το ΕΒΕΑ, μαζί με το Υπουργείο Πολιτισμού και την Περιφέρεια Αττικής, κατήρτισαν στις 13 Δεκεμβρίου 2013 προγραμματική σύμβαση σε σχέση με το κτίριο της οδού Αμερικής 8. Η προγραμματική σύμβαση είχε ως βασικό αντικείμενο την ανακατασκευή του κτιρίου με δαπάνες που θα εξασφάλιζε ο Δήμος Αθηναίων και την παραχώρησή του στο Δήμο για 12 χρόνια, προκειμένου να λειτουργήσει εντός του κτιρίου Κέντρο Επιχειρηματικότητας.

• Η σύμβαση ορίζει ότι το κτίριο παραχωρείται στον δήμο, το Κέντρο το λειτουργεί ο Δήμος και συμμετέχει το ΕΒΕΑ με την παροχή τεχνογνωσίας για την ανάληψη της λειτουργίας και της οργάνωσής του, καθώς και με την παροχή προσωπικού για τη λειτουργία του. Η λειτουργία του Κέντρου πρέπει να γίνει βάσει κανονισμού λειτουργίας αυτού, τον οποίο θα έπρεπε να συμφωνήσουν ο Δήμος Αθηναίων και το ΕΒΕΑ κατά τη διάρκεια των εργασιών αποκατάστασης του κτιρίου.

• To EBEA, μέσω του προέδρου του, εξαρχής ζήτησε την εγκατάσταση της θερμοκοιτίδας επιχειρηματικότητας του ΕΒΕΑ, την ΘΕΑ, που έχει χρηματοδοτήσει ο Δήμος Αθηναίων με 1,6 εκ ευρώ, κατά την προηγούμενη προγραμματική περίοδο. Εξαρχής λοιπόν ζήτησε να έχει την πλήρη κυριότητα του Κέντρου επιχειρηματικότητας.

• Υπέβαλε δε σχέδιο κανονισμού λειτουργίας του Κέντρου Επιχειρηματικότητας, όπου προέβαλε απαιτήσεις, οι οποίες δεν είχαν καμία σχέση με την προγραμματική σύμβαση. Ζήτησε, στην πραγματικότητα, να έχει την αποκλειστική διοίκηση του Κέντρου Επιχειρηματικότητας, πετώντας έξω τον δήμο από την επιτροπή διοίκησης (προκύπτει σαφώς από το σχέδιο κανονισμού που έχει υποβάλει το ΕΒΕΑ). Ήθελε ουσιαστικά, και την διοίκηση του κτιρίου, αξιώνοντας κλειδιά του κτιρίου και παρουσία κατά την παραλαβή του από τον εργολάβο.

• Ο Δήμος Αθηναίων πραγματοποίησε τη διοικητική παραλαβή του κτιρίου, ως όφειλε, ως φορέας λειτουργίας του έργου, ώστε να μην διακινδυνεύσει η χρηματοδότηση του,  σύμφωνα με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το ΕΣΠΑ.  Ζήτησε αμέσως από την ΕΑΤΑ Α.Ε., στα πλαίσια της ισχύουσας προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Δήμου και της ίδιας για το Σχέδιο Ολοκληρωμένης Αστικής Παρέμβασης (Σ.Ο.Α.Π.), ως ο βραχίονας επιχειρηματικότητας του δήμου, να προβεί στιςπροπαρασκευαστικές ενέργειες για την ένταξη των ενδιαφερομένων στα προγράμματα επιχειρηματικότητας. Ενημέρωσε αμέσως το ΕΒΕΑ, ζητώντας να συνεχίσει ο διάλογος για την κατάρτιση του κανονισμού που βάσει του οποίου θα λειτουργούσε το Κέντρο Επιχειρηματικότητας.

• Το ΕΒΕΑ, όμως, προέβη στην αυθαίρετη κατάληψη του κτιρίου, αλλάζοντας μάλιστα και τις κλειδαριές του, στις 28 Φεβρουαρίου 2017, αφού προηγουμένως είχε αποστείλει εξώδικη δήλωση, καταγγέλλοντας την προγραμματική σύμβαση. Από πλευράς μας αποστείλαμε εξώδικη διαμαρτυρία για αυτοδικία. Σημειωτέον στην προγραμματική σύμβαση ρητώς απαγορεύεται η καταγγελία της.

• Το ΕΒΕΑ, αφού ο Δήμος Αθηναίων ξόδεψε πάνω από 3 εκατομμύρια ευρώ για το κτίριό του, μόλις το κτίριο παραδόθηκε, έσπευσε να το καταλάβει και να καταγγείλει τη σύμβαση. Δηλαδή μόλις έγιναν οι δαπάνες, μόλις ο Δήμος υλοποίησε τη βασική του δέσμευση, το ΕΒΕΑ έσπευσε να ακυρώσει τις δικές του υποχρεώσεις και μάλιστα με αυτοδικία – ακόμη κι εάν ήθελε υποτεθεί ότι το ΕΒΕΑ είχε κάποιο δίκαιο, έπρεπε αυτό να το διεκδικήσει μέσω της νόμιμης οδού και όχι με κατάληψη και αλλαγή κλειδαριών.

• Φυσικά, τα όσα αναφέρονται από το ΕΒΕΑ περί εγκατάστασης τρίτου φορέα και περί δομής προσφύγων στο κτίριο δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Η ΕΑΤΑ είναι επιχειρησιακός βραχίονας του Δήμου Αθηναίων και, για το ευρωπαϊκό δίκαιο, έχει το χαρακτήρα μιας διεύθυνσης του Δήμου – όπως αναγνωρίζεται και στον πρόσφατο νόμο για τις δημόσιες συμβάσεις (ν. 4412/2016). Εξ άλλου, η ΕΑΤΑ κλήθηκε να εγκαταστήσει Κέντρο Στήριξης Επιχειρηματικότητας και όχι κάποια δομή για πρόσφυγες. Η ΕΑΤΑ πράγματι διαχειρίζεται κονδύλια της Υπάτης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, αλλά αυτό γίνεται σε εντελώς διαφορετικούς χώρους (κτίριο Μητροπόλεως) και δομές και με διαφορετικό προσωπικό που έχει προσληφθεί ειδικά για το σκοπό αυτό. Δεν υπήρχε κανένας φάκελος της ΕΑΤΑ που να σχετίζεται με πρόσφυγες στο κτίριο και αυτό που παρουσιάζεται ως φάκελος είναι το Μητρώο Προμηθευτών της ΕΑΤΑ. Επειδή περιλαμβάνει και κάποια ξενικά ονόματα, το ΕΒΕΑ έκρινε ότι μπορεί παραπλανητικά να συνδέσει το μητρώο αυτό με τη λειτουργία δομής για τους πρόσφυγες.

• Ο Δήμος Αθηναίων έχει προσφύγει στα αρμόδια Δικαστήρια. Παράλληλα, προσπάθησε με έγγραφη και προφορική επικοινωνία με το ΕΒΕΑ να εξεύρει κάποια λύση. Ο Δήμος θεωρεί ότι η συνεισφορά του ΕΒΕΑ για τη λειτουργία του Κέντρου Επιχειρηματικότητας μπορεί να είναι πολύτιμη, αλλά δεν είναι διατεθειμένος να παραβιάσει τους όρους της προγραμματικής σύμβασης, βάσει των οποίων δικαιολογήθηκε η χρηματοδότηση των έργων στο κτίριο.

• Συνοψίζοντας: ο Δήμος διέθεσε κάτι παραπάνω από 3 εκατομμύρια ευρώ για την ανακατασκευή ενός κτιρίου που για 15 σχεδόν χρόνια είχε μείνει κλειστό με σκαλωσιές απ’ έξω. Μόλις ολοκλήρωσε τη δαπάνη αυτή, το ΕΒΕΑ έσπευσε να καταλάβει το κτίριο αυθαίρετα και να καταγγείλει αυτή τη συμφωνία με διάφορα προσχήματα. Ο Δήμος Αθηναίων είναι πλέον σε δικαστική διένεξη με το ΕΒΕΑ.

Συμπληρωματικά στοιχεία

• Το κτίριο στην οδό Αμερικής 8 είναι από τα αρχιτεκτονικά κοσμήματα της πόλης μας. Για πολλά χρόνια (από το 1999) είχε αφεθεί στην τύχη του, με σκαλωσιές απ’ έξω.

• Το ΕΒΕΑ, που ήταν ιδιοκτήτης του, δεν είχε τη δυνατότητα για να εξεύρει πόρους, ώστε να το ανακατασκευάσει.

• Η ανακατασκευή του κτιρίου στοίχισε συνολικά πάνω από 3.000.000 ευρώ, εκ των οποίων πάνω 500.000 ευρώ προήλθαν από τους ίδιους πόρους του Δήμου και πάνω από 2.500.000 ευρώ από εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους. Επιπλέον, το κτίριο δεν είναι μόνο όροφοι γραφείων, καθώς περιλαμβάνει και μια εντυπωσιακή αίθουσα εκδηλώσεων και χώρο εστίασης. Ο δήμος, δυνάμει της σύμβασης παραχώρησης, έχει την ευθύνη λειτουργίας του κτιρίου ως σύνολο και αναλαμβάνει την κάλυψη των εξόδων λειτουργίας.

• Σημειωτέον ότι στο τεχνικό δελτίο που υπεβλήθη για τη χρηματοδότηση του έργου από το ΕΣΠΑ ρητώς αναφέρθηκε ότι φορέας λειτουργίας του κτιρίου θα ήταν ο Δήμος Αθηναίων. Επομένως, η χρηματοδότηση του κτιρίου από ευρωπαϊκούς πόρους, πράγμα που πολύ καλά γνωρίζει το ΕΒΕΑ, έγινε με την προϋπόθεση το κτίριο να το λειτουργεί ο Δήμος.

• Εξ άλλου, το Ελεγκτικό Συνέδριο, από τον προσυμβατικό έλεγχο του οποίου πέρασε η προγραμματική σύμβαση, δικαιολόγησε τις δαπάνες εκ μέρους του Δήμου (επειδή όλες οι δαπάνες για το κτίριο, ανεξαρτήτως της πηγής προέλευσής τους, περνούν μέσα από τον προϋπολογισμό του Δήμου μας) για κατασκευές σε κτίριο που δεν του ανήκει επειδή το κτίριο αυτό επρόκειτο να παραχωρηθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα (12ετία) προς το Δήμο μας.