οσυαπε-υπόμνημα-για-το-επίδομα-επικίν-433603
ΕΡΓΑΣΙΑΚΑ | 22.05.2018 | 13:40

ΟΣΥΑΠΕ: Υπόμνημα για το Επίδομα Επικίνδυνης και Ανθυγιεινής Εργασίας

Υπόμνημα προς την επιτροπή μεταρρύθμισης Επιδόματος Επικίνδυνης και Ανθυγιεινής Εργασίας του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, κατέθεσε η Ομοσπονδία Συλλόγων Υπαλλήλων Αιρετών Περιφερειών Ελλάδας, ενόψει των νέων όρων που θα θεσπιστούν για τη χορήγηση του, στο πλαίσιο της 4ης αξιολόγησης.

Ειδικότερα, η ΟΣΥΑΠΕ στο υπόμνημα της, αναφέρει:

Στο πλαίσιο της ανάγκης συνέχισης χορήγησης ανθυγιεινού επιδόματος σε εργαζόμενους που το λαμβάνουν αλλά και επέκτασης σε κλάδους και ειδικότητες που αυθαίρετα αφαιρέθηκαν τα προηγούμενα χρόνια, σας καταθέτουμε τις απόψεις μας και σας καλούμε να τις λάβετε υπόψη σας στις επεξεργασίες σας.

Αρχικά θέλουμε να σημειώσουμε ότι η όποια νομοθετική ρύθμιση για την χορήγηση του επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας πρέπει να καταλαμβάνει συγκεκριμένες ειδικότητες υπαλλήλων, συγκεκριμένες εργασίες και συγκεκριμένους ανθυγιεινούς χώρους εργασίας. Οι 3 αυτές παράμετροι δεν είναι αναγκαίο να συνυπάρχουν προκειμένου να χορηγηθεί το επίδομα, γιατί υπάρχουν εργασίες που στη πράξη διεκπεραιώνονται από διαφορετικές ειδικότητες ή και ανθυγιεινοί χώροι εργασίας στους οποίους προσφέρουν τις υπηρεσίες τους διαφορετικές ειδικότητες εργαζομένων. Η αναφερόμενη διαφορετικότητα έχει την βάση της στις Περιφέρειες και στην σημαντική έλλειψη προσωπικού, που υπάρχει και στην ποικιλομορφία των Οργανισμών εσωτερικής λειτουργίας τους.

Στο παρόν κείμενο παρουσιάζουμε τις ειδικότητες και τις εργασίες, που είναι ανθυγιεινές και για τις οποίες θεωρούμε αναγκαίο να δίνεται το λόγω επίδομα (είτε τώρα χορηγείται είτε ζητάμε την χορήγησή του), καθώς και την επιχειρηματολογία που συνοδεύει τα αιτήματά μας, δεδομένου ότι δεν υπάρχουν για όλα σχετικές μελέτες:

  1. Εργασίες που αφορούν όλο το οδικό δίκτυο το οποίο έχει παραχωρηθεί στην ευθύνη των ΟΤΑ Β’ βαθμού και αποτελούν αρμοδιότητά τους: η ρίψη ασφάλτου, οι εργασίες που σχετίζονται με την σήμανση των δρόμων, την φωτεινή σηματοδότηση, τον ηλεκτροφωτισμό και τις ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις των δρόμων, την κατασκευή και συντήρηση του πρασίνου των δρόμων, την καθαριότητα των νησίδων των δρόμων, την καθαριότητα των υπόγειων διαβάσεων. Οι εργασίες αυτές για να υλοποιηθούν απαιτείται εργατοτεχνικό προσωπικό, τεχνίτες, ηλεκτρολόγους κλπ αλλά και επιστημονικό, μηχανικούς ΠΕ, ΤΕ, μηχανολόγους ΠΕ, ΤΕ, γεωπόνους, τεχνολόγους γεωπονίας κλπ που είναι παρόντες καθ’ όλη την διάρκεια.

Χαρακτηριστικές είναι οι αναφερόμενες αρμοδιότητες στον Οργανισμό της Περιφέρειας Αττικής στην Διεύθυνση Διαχείρισης Μητροπολιτικών Υποδομών Περιφέρειας Αττικής « Η Διεύθυνση Διαχείρισης Μητροπολιτικών Υποδομών Περιφέρειας Αττικής έχει ως αποστολή το σχεδιασμό, προγραμματισμό, συντονισμό, καθώς και τη μελέτη, εκτέλεση, επίβλεψη, παραλαβή και συντήρηση των συγκοινωνιακών έργων αρμοδιότητας της Διεύθυνσης. Τη συντήρηση και λειτουργία του Κέντρου Διαχείρισης Κυκλοφορίας και του Κέντρου Φωτεινής Σηματοδότησης για το Νομό Αττικής.….» Η Διεύθυνση απαρτίζεται από τα εξής τμήματα με τις αντίστοιχες αρμοδιότητες: «…Τμήμα Α: Συντήρησης και Κατασκευών (οδικό δίκτυο αρμοδιότητας πρώην ΔΚΕΣΟ, παράπλευρο αττικής οδού), Τμήμα Β: Συντήρησης και Κατασκευών (οδικό δίκτυο αρμοδιότητας πρώην ΔΕΣΕ, παράπλευρο ΝΕΟΑΚ, ΝΕΟΑΛ), Τμήμα Συντήρησης Πρασίνου, Τμήμα Συντήρησης Φωτεινής Σηματοδότησης, Ηλεκτροφωτισμού και Ηλεκτρομηχανολογικών Εγκαταστάσεων…».

Όπως γίνεται εύκολα κατανοητό οι ειδικότητες που ασχολούνται με τα παραπάνω είναι πολλές και διαφόρων κατηγοριών.

  1. Εργασίες που αφορούν την κατασκευή, συντήριση και καθαριότητα πάρκων και αλσών, που έχουν οι ΟΤΑ Β’ βαθμού στην ευθύνη τους (πχ στην Αττική το Πεδίο του Άρεως, το Αττικό Άλσος κλπ). Οι εργαζόμενοι αυτοί δουλεύουν στο ύπαιθρο και εκτελούν αρμοδιότητες που σχετίζονται με την καθαριότητα και την εποπτεία της, την κατασκευή και συντήρηση του πρασίνου, την συντήρηση των υποδομών και των κατασκευών των πάρκων και αλσών.
  1. Οι εργαζόμενοι στην καθαριότητα εσωτερικών και εξωτερικών χώρων, για την ανθυγιεινότητα της εργασίας των οποίων δεν νομίζουμε ότι χρειάζεται ιδιαίτερη επιχειρηματολογία.
  1. Κτηνίατροι, τεχνολόγοι ζωϊκής παραγωγής, βοηθοί κτηνιάτρων, εργάτες, Σπερματεγχύτες, Νοσοκόμοι ζώων, Σταυλίτες, υπάλληλοι που διενεργούν αιμοληψίες και εμβολιασμούς ζώων, που σχετίζονται με ζώα (εκτροφές, σφαγεία κλπ) και υπηρετούν στις Δ/νεις Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής, στα Δημοτικά και Βιομηχανικά Σφαγεία των Περιφερειακών Ενοτήτων καθώς επίσης και σε Αγροτικά Κτηνιατρεία των Περιφερειακών Ενοτήτων. Αρμοδιότητά τους είναι η εφαρμογή προγραμμάτων αντιμετώπισης Βρουκέλλωσης – Φυματίωσης – Λεύκωσης –Λύσσας και λοιπών ενδημιών σε εκτροφές παραγωγικών ζωών καθώς και ο κρεοσκοπικός έλεγχος στα σφαγεία.

Όπως γίνεται ευκόλως αντιληπτό, η επαγγελματική ενασχόληση με ζώα και με προϊόντα ζωικής προέλευσης συνεπάγεται κινδύνους για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων. Οι υπάλληλοι των ανωτέρω ειδικοτήτων συνεπώς, ως έχοντες καθημερινή και συνεχή επαφή με τα ζώα, συχνά πολύ μεγάλου σωματικού βάρους (άνω των 600χλγ), αποτελούν την κατεξοχήν ομάδα υψηλού κινδύνου αφενός για ατυχήματα, όπως δαγκώματα, τραυματισμοί από λακτίσματα, ποδοπατήματα, αποκολλήσεις νυχιών, χτυπήματα με τα κέρατα, κατάγματα και κοψίματα των ακρων κλπ- από επιθετικά ή ανεπαρκώς συγκρατούμενα ζώα κ.ά, αφετέρου για προσβολή από κάποια ζωανθρωπονόσο.

Συγκεκριμένα, πολύ συχνά αναπτύσσονται αλλεργικές αντιδράσεις λόγω επαφής των υπαλλήλων με κάποιον αλλεργιογόνο παράγοντα (ούρα ή τρίχωμα των ζώων) και το κυριότερο, μεταδίδονται νοσήματα από τα ζώα στον άνθρωπο.

Από έρευνες που έχουν γίνει όπως του Ελληνικού Ινστιτούτου Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας, καθώς και από την από 15/1/2001 έκθεση του Υπουργείου Γεωργίας (Επιτροπή άρθρου 30 του N. 2768/99), το 80% του χρόνου απασχόλησης των εργαζομένων σε επαφή με τα ζώα υπό συνθήκες συνήθως ακραίες (λάσπες, οσμές, κόπρανα κ.λπ.) προκύπτει ότι προσβάλλονται κατά βάση από μελιταίο πυρετό, άνθρακα, σαλμονέλωση, φυματίωση, ψώρα, σταφυλοκοκκίαση κ.α.

Mε τις ανωτέρω ασθένειες, προσβάλλονται οι κτηνίατροι και λοιποί εργαζόμενοι σχετικών ειδικοτήτων. Όλοι οι κτηνίατροι κ.α. έχουν υποστεί ατυχήματα ή μετάδοση ασθενειών εξαιτίας της επαφής με τα ζώα, όπως αναλύθηκε ανωτέρω. Eπίσης, η απασχόληση των κτηνιάτρων στα εργαστήρια, η απομόνωση μικροβίων, ιών, η παραγωγή βιολογικών προϊόντων εξ αυτών (οροί, εμβόλια) η ακτινοβολία, η χρήση χημικών ουσιών κλπ., δημιουργεί αυξημένους κινδύνους για την υγεία των κτηνιάτρων. Άλλωστε, με το Νόμο 977/1979 και το Nόμο 1160/1981, ως τούτο επιβεβαιώνεται από την ανωτέρω συνημμένη έκθεση του Yπουργείου Γεωργίας, είχε χορηγηθεί επίδομα επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας στους κτηνιάτρους του Yπουργείου Γεωργίας και συνεπώς, και για λόγους συνταγματικής ισότητας των εργαζομένων (άρθρο 4 παρ. 1 του Συντάγματος), όλοι οι κτηνίατροι, βάσει των ανωτέρω, έχουν δικαίωμα να λαμβάνουν ανάλογο επίδομα.

Tα ανωτέρω περί υπαγωγής των κτηνιάτρων στις επαγγελματικές ομάδες υψηλού κινδύνου αναλύει και η συνημμένη (Σεπτέμβριος 2001) Έκθεση Eπιτροπής για την μελέτη μέτρων προστασίας εργαζομένων σε επικίνδυνες και ανθυγιεινές απασχολήσεις. Συνεπώς το αίτημα να τους χορηγείται ανθυγιεινό επίδομα, λόγω των κινδύνων ασφάλειας και υγείας που αντιμετωπίζουμε, είναι εύλογο και δίκαιο και παρακαλούμε όπως αξιολογηθεί θετικά.

Σας παραθέτουμε ως συνημένα:

  • α. Τη δημοσιευμένη εργασία του κτηνιάτρου Κωτσομητσόπουλου Νικόλαου (τ. γενικού διευθυντή Κτηνιατρικής Υπουργείου Γεωργίας) στο επιστ. Περιοδικό Κτηνιατρική Ενημέρωση τ.59. ”Ζωοανθρωπονόσοι και εργαζόμενοι στις κτηνιατρικές υπηρεσίες του Δημόσιου Τομέα”
  • β. Την εργασία «Διερεύνηση των επαγγελματικών ασθενειών σε εργαζόμενους στον τομέα ζωικής παραγωγής» που πραγματοποιήθηκε στον Τομέα Κτηνιατρική Δημόσια Υγεία της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας του Υπουργείου υγείας και κοινωνικής αλληλεγγύης, από το επιστημονικά υπεύθυνο καθηγητή Βασίλειο Ι. Κοντό DVMPhd
  • γ. “Βρουκέλλωση αιγοπροβάτων (επαγγελματική νόσος , κτηνοτρόφοι κτηνίατροι εκδοροσφαγείς),” εργασία των κτηνιατρικών υπηρεσιών του Υπ. Γεωργίας
  • δ. “Λιστερίωση Ομάδες υψηλού κινδύνου είναι τα άτομα που ασχολούνται με την κτηνοτροφία (κτηνοτρόφοι, κτηνίατροι, εργαζόμενοι σε σφαγεία)” .Δημοσ εργασία του Γιδαροκώστα Λογγινού Υγιεινολόγου ΤΕ – Επόπτη δημόσιας Υγείας( 15-11-2011)
  • ε. Επαγγελματικές δερματοπάθειες, εργασία Δερματολογικού τμήματος Γ.Ν.Α. «Ευαγγελισμός»
  • στ. Ενημερωτικό δελτίο του ΚΕΛΠΝΟ για την ζωοανθρωπονόσο Βρουκέλλωση με επιδημιολογικά δεδομένα
  • ζ. Δημοσίευμα της εφημερίδας “Καθημερινή” με τίτλο “O μελιταίος πυρετός «χτυπάει» κτηνιάτρους”.
  1. Οι Επόπτες Δημόσιας Υγείας (Ε.Δ.Υ.)/Υγειονολόγοι, εργάζονται καθημερινά και καθ’ όλο το ωράριο εργασίας τους ασκώντας υγειονομικό έλεγχο. Στα πλαίσια της διενέργειας υγειονομικών ελέγχων αντιμετωπίζουν ακραίες ανθυγιεινές συνθήκες εργασίας και εκτίθενται σε διάφορους βιολογικούς, τοξικούς και χημικούς κινδύνους.

Συγκεκριμένα αναφέρουμε οι τομείς αρμοδιότητάς τους:

1) Υγειονομική επιτήρηση λοιμωδών νόσων

2) Συμμετοχή στη διενέργεια εξυγίανσης δημοσίων και ιδιωτικών χώρων από συσσωρευμένα απορρίμματα κ.λπ.

3) Συμμετοχή στην εκτέλεση προγραμμάτων καταπολέμησης των εντόμων υγειονομικής σημασίας, για την πρόληψη της ελονοσίας, την αντιμετώπιση του ιού του Δυτικού Νείλου κ.α. και ιδίως με τη διενέργεια δειγματοληψιών σε στάσιμα νερά και απόβλητα για τον έλεγχο της παρουσίας προνυμφών των κουνουπιών, καθώς και τον έλεγχο της αποτελεσματικότητας εφαρμογής των ψεκασμών από την χρήση εντομοκτόνων.

4) Αυτοψίες στους χώρους συλλογής απορριμμάτων (οικιακών ή μολυσματικών), αλλά και στους χώρους επεξεργασίας ή χώρους υγειονομικής ταφής αυτών (ΧΥΤΑ) και των παντός είδους ανθυγιεινών εστιών (χώροι ανεξέλεγκτης διάθεσης απορριμμάτων –ΧΑΔΑ).

5) Έλεγχος στα επικίνδυνα ιατρικά απόβλητα (μολυσματικά, τοξικά, και στην διαχείριση ραδιενεργών) σε νοσοκομεία, κλινικές, κέντρα υγείας και λοιπές υγειονομικές μονάδες.

6) Καταπολέμηση επιβλαβών ξενιστών ( εντόμων και τρωκτικών).

7) Εφαρμογή της Γ.Υ 39α/2-4-2012 (1002 β΄) Υπουργικής Απόφασης για την εξάλειψη ανθυγιεινών εστιών σε καταυλισμούς και σε πρόχειρα καταλύματα / οικίες αλλοδαπών (πχ αθίγγανοι, μετανάστες κλπ).

8) Δειγματοληψίες νερών για ανίχνευση λεγεωνέλλας από υδρόψυκτες κλιματιστικές μονάδες, κολυμβητικές δεξαμενές, spa, ξενοδοχεία, υγειονομικές μονάδες.

9) Δειγματοληψίες λυμάτων από αποχετευτικά συστήματα ξενοδοχείων και άλλων τουριστικών εγκαταστάσεων για χορηγήσεις βεβαιώσεων καταλληλότητας και σε έκτακτες περιπτώσεις πχ σε καταυλισμούς αθιγγάνων για εντοπισμό παθογόνων μικροοργανισμών (Ηπατίτιδα Α).

10) Δειγματοληψίες θαλασσινών νερών στις περιοχές που έχουν χαρακτηρισθεί ως αποδέκτες λυμάτων.

11) Δειγματοληψίες επικίνδυνων βιομηχανικών αποβλήτων διαφόρων εργοστασίων.

12) Αυτοψίες σε κάθε είδους ανθυγιεινές εστίες (συγκέντρωση απορριμμάτων σε οικόπεδα και κατοικίες, διαρροές λυμάτων κατοικιών, επεξεργασία και αποθήκευση αποβλήτων σταυλισμών).

13) Έλεγχοι για την αδειοδότηση και αυτοψίες σε σταυλισμούς ζώων (χοιροστάσια, βουστάσια κ.λπ.) και σφαγεία.

14) Διαδικασίες εκταφής νεκρών και απολύμανσης οστών για τη μεταφορά τους, αυτοψίες στις σωρούς των νεκρών κατά την διαδικασία μεταφοράς των στο εξωτερικό.

15) Έλεγχοι στα συστήματα αποκομιδής και διάθεσης των απορριμμάτων.

16) Διενέργεια επιδημιολογικών ερευνών (τροφιμογενείς επιδημικές εξάρσεις, επιδημίες υδατογενούς προέλευσης, κτλ).

17) Αντιμετώπιση υγειονομικών προβλημάτων σε περιπτώσεις εκτάκτων αναγκών (σεισμοί, πλημμύρες, κ.α.).

18) Εφαρμογή προγραμμάτων προστασίας και προαγωγής της Δημόσιας Υγείας, καθώς και προγραμμάτων Αγωγής Υγείας (γρίπη πτηνών, νέα γρίπη, ανθρωποζωονόσοι, κ.λπ.).

Να σημειωθεί επίσης ότι με τις διατάξεις του Ν. 1160/1981, με πλήρη αιτιολόγηση εκ μέρους των εισηγητών στο Εθνικό Κοινοβούλιο και με ομόφωνη απόφαση όλων των Πολιτικών Κομμάτων, χορηγήθηκε στους Επόπτες Δημόσιας Υγείας/ Υγειονολόγους, επίδομα ανθυγιεινής εργασίας το οποίο μετά τη θεσμοθέτησή του με το Ν. 1160/1981, διατηρήθηκε με όλες τις μεταγενέστερες διατάξεις που αφορούσαν το μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων, με ρητή κάθε φορά αναφορά στην ειδικότητα του Επόπτη Δημόσιας Υγείας (Ν. 1505/84, Ν. 2470/97).

Στη συνέχεια με την υπ΄αριθμ. Κ.Υ.Α. οικ.2/16519/0022/24-2-2012 (465, τ.β) «Καθορισμός επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας», δεν συμπεριελήφθηκε η ειδικότητα των Εποπτών Δημόσιας Υγείας, παρότι εχορηγείτο μέχρι το Νοέμβρη του 2011 συνεχώς, δηλαδή επί τριάντα (30) χρόνια στους Επόπτες Δημόσιας Υγείας/ Υγειονολόγους. Πρόσφατα με ερμηνευτική εγκύκλιο του Υπουργού Εσωτερικών για τον ν. 4483/2017 δόθηκε και πάλι η δυνατότητα χορήγησης του ανθυγιεινού επιδόματος, με σχετική βεβαίωση των Δ/ντών των υπηρεσιών, που υπηρετούν οι ΕΔΥ.

Είναι χαρακτηριστικό ότι τον τελευταίο καιρό πληθαίνουν τα περιστατικά σε ΕΔΥ κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους από δήγματα εντόμων και παρασίτων, οι δερματίτιδες, οι αλλεργίες και οι επιμολύνσεις.

Κατόπιν των παραπάνω εκτεθέντων, θεωρούμε ότι επιβάλλεται να συμπεριληφθεί η ειδικότητα των Εποπτών Δημ. Υγείας-Υγιεινολόγων για την λήψη του εν λόγω επιδόματος ανθυγιεινής εργασίας, ως ειδικότητα και όχι ως εκτελούμενες εργασίες, πράγμα που τώρα που ισχύει ερνηνεύεται κατά το δοκούν, από τις Δ/νσεις Οικονομικών, τους Επιτρόπους κλπ.

  1. Οι νοσηλευτές και οι επισκέπτριες οι οποίοι υπηρετώντας τις αρμοδιότητες των Τμημάτων Δημόσιας Υγιεινής και Προαγωγής Υγείας των Διευθύνσεων Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας όλων των Περιφερειακών Ενοτήτων εφαρμόζουν προγράμματα εμβολιασμών με στόχο την διαφύλαξη της δημόσιας υγείας του πληθυσμού, καθώς και έρχονται σε επαφή με Λοιμώδη Νοσήματα.
  1. Οι χειριστές στην Πλωτή Γέφυρα διαύλου Λευκάδας.

Η Πλωτή αυτή Γέφυρα ανοίγει, για την διέλευση σκαφών, και κλείνει σύμφωνα με τον Κανονισμό Λιμένος Λευκάδας. Οι εργαζόμενοι ακολουθούν το πρόγραμμα, που προκύπτει από σχετικό Κανονισμό εργάζονται σε κυκλικό ωράριο όλες τις ημέρες και ώρες, εντός της ζώνης λιμένος Λευκάδας, αλλά και επί του εθνικού οδικού δικτύου καθότι η Πλωτή Γέφυρα αποτελεί μέρος αυτού. Οι εργαζόμενοι (χειριστές – βοηθοί, μηχανικοί κλπ) έχουν στην ευθύνη τους την λειτουργία και την συντήρηση της Πλωτής Γέφυρας η οποία φέρει μηχανήματα υψηλής ηλεκτρικής τάσης και υδραυλικής πίεσης.

  1. Οι εργαζόμενοι στα θερμοκήπια-φυτώρια της Περιφέρεριας Νότιου Αιγαίου, που βρίσκονται στη Ρόδο.
  1. Οι χειριστές βαρέων μηχανημάτων και οι εργαζόμενοι στα Εργοτάξια των Περιφερειακών Ενοτήτων είναι οι εργαζόμενοι που εκτελούν την συντήρηση του Οδικού Δικτύου υπευθυνότητάς τους (αποκατάσταση βλαβών οδοστρώματος, σήμανση οριζόντια και κάθετη, συντήρηση διευθέτηση χορτόκοψη ερεισμάτων κτλ.).

Επίσης εκτελούν εργασίες συντήρησης, επισκευής και διαμόρφωσης στα έργα υποδομής (τεχνικά, στραγγιστικές τάφροι, ρέματα κτλ), εργασίες για τη διαμόρφωση δρόμων ή δημόσιων έργων, για τη μεταφορά διαφόρων ειδών, εργασίες αποκατάστασης από έκτακτα καιρικά φαινόμενα (χιονοπτώσεις, κατολισθήσεις, πλημμύρες, πυρκαγιές κτλ), όπου και όταν παραστεί ανάγκη. Ασχολούνται με το χειρισμό καθώς και με τη συντήρηση ειδικών μηχανημάτων. Για την εκτέλεση των παραπάνω εργασιών, οι χειριστές βαρέων μηχανημάτων και οι εργαζόμενοι στα εργοτάξια, χρησιμοποιούν μηχανήματα εκτέλεσης τεχνικών έργων, είτε με θερμική μηχανή (βενζινοκίνητα-πετρελαιοκίνητα), είτε ηλεκτροκίνητα. Αυτά διακρίνονται ανάλογα με το είδος του μηχανήματος και την ιπποδύναμη. Μερικά από αυτά είναι οι γερανοί, αντλίες-πρέσες μπετόν, τρυπανοφόρα οχήματα, οδοστρωτήρες, εκχιονιστικά μηχανήματα, καλαθοφόρα οχήματα, τρυπανοφόρα οχήματα, γκρεϊντερ, ανυψωτικά μηχανήματα, μηχανήματα διαγραμμίσεων οδών, φρέζες και πολλά άλλα.

Η μετακίνηση και ο χειρισμός των βαρέων οχημάτων της Περιφερειακής Ενότητας, προκειμένου να καθαρίζονται και να ανοίγονται δρόμοι κυρίως σε ακραίες καιρικές συνθήκες (χιονοπτώσεις, κατολισθήσεις σε έντονες βροχοπτώσεις, κ.α.).

Επίσης, χρησιμοποιούν εργαλεία, είδη λιπαντηρίου και μέσα μεταφοράς του χειριστή και των καυσίμων για το έργο. Τέλος, αναλαμβάνουν και τη συντήρηση των μηχανημάτων αυτών.

Οι χειριστές βαρέων μηχανημάτων εργάζονται πάντα σε ανοικτούς χώρους και αντιμετωπίζουν όλα τα προβλήματα που σχετίζονται με τις καιρικές συνθήκες, καθώς και με το γενικότερο εργασιακό περιβάλλον (χώμα, σκόνη, χιόνι, καυσαέριο κλπ).

  1. Οι εργαζόμενοι στον τεχνικό έλεγχο οχημάτων, που εργάζονται στα ΚΤΕΟ, και είναι συνεχώς σε υψηλές στάθμες θορύβου και σε μεγάλες συγκεντρώσεις καυσαερίων, από την αναγκαστική λειτουργία των αυτοκινήτων και μάλιστα σε «κλειστό» χώρο, προκειμένου να πραγματοποιηθούν οι αναγκαίες μετρήσεις και επιθεωρήσεις, οι μετρήσεις καυσαερίων κλπ και να εκδοθούν τα φύλλα ελέγχου των ΙΧ, φορτηγών, μηχανών κλπ.

Από τον έλεγχο καυσαερίων γίνεται εισπνοή αυτών σε έντονο βαθμό καθώς και των αναθυμιάσεων από την λειτουργία των κινητήρων, των ρινισμάτων από τα ελαστικά και των θερμουϊτ των φρένων, δεδομένου ότι οι υπάλληλοι βρίσκονται στους λάκκους κατόπτευσης (ράμπες).

Σημειώνουμε ότι στους χώρους τεχνικού ελέγχου των οχημάτων των ΚΤΕΟ ελέγχονται ταυτόχρονα πολλά αυτοκίνητα, με αποτέλεσμα ο προκαλούμενος θόρυβος από την ταυτόχρονη λειτουργία των κινητήρων να είναι υπερβολικός. Επιβαρυντικοί παράγοντες είναι επίσης διαρροές λαδιών, υγρών μπαταρίας, υδραυλικών υγρών κλπ.

  1. Οι εργαζόμενοι στις Υπηρεσίες Πολιτικής Προστασίας των Περιφερερειών διαχειρίζονται έκτακτες ανάγκες και καταστροφές. Οι εργασίες τους ανάγονται σε τρεις(3) φάσεις: την πρόληψη, την ετοιμότητα – απόκριση και την αποκατάσταση.
  • Η πρόληψη περιλαμβάνει το σύνολο των ενεργειών/δράσεων που πρέπει να γίνουν πριν την καταστροφή, διασφαλίζοντας ότι η καταστροφή θα αποτραπεί ή θα καταστεί δυνατόν ο μετριασμός των συνεπειών αυτής.
  • Η ετοιμότητα περιλαμβάνει το σύνολο των ρυθμίσεων που διασφαλίζουν ότι όλες οι υπηρεσίες και οι πόροι που είναι απαραίτητοι για την αντιμετώπιση των συνεπειών της καταστροφής θα κινητοποιηθούν αποτελεσματικά. Η απόκριση περιλαμβάνει το σύνολο των δράσεων που υλοποιούνται κατά τη διάρκεια και αμέσως μετά την καταστροφή, για να διασφαλίσουν ότι οι επιπτώσεις της ελαχιστοποιούνται και ότι δίδονται στους πληγέντες τα απαραίτητα.
  • Η αποκατάσταση είναι το σύνολο των δράσεων με τις οποίες υποστηρίζονται οι πληγείσες περιοχές στην ανακατασκευή των υποδομών. Διασφαλίζεται έτσι, η επαναφορά στην προ της καταστροφής κατάσταση από οικονομικής, κοινωνικής και ψυχολογικής πλευράς. Ο τακτικός σχεδιασμός αναφέρεται κυρίως στους τομείς της ετοιμότητας, απόκρισης και αποκατάστασης.

Μερικές από τις καταστροφές που καλούνται  να αντιμετωπίσουν είναι οι ανεμοστρόβιλοι, ομίχλες, έντονες βροχοπτώσεις – καταιγίδες – πλημμύρες, κύματα ψύχους – παγετοί, χιονοθύελλες, χαλαζοπτώσεις, υψηλές θερμοκρασίες – καύσωνες – ξηρασίες, σεισμοί, κατολισθήσεις – καταπτώσεις βράχων, καθιζήσεις – καταβυθίσεις εδαφών, λασπορροές, δασικές πυρκαγιές, τεχνολογικά -βιομηχανικά ατυχήματα κλπ.

Στο πλαίσιο λοιπόν της απόκρισης κατά τη διάρκεια μιας καταστροφής η υπηρεσία καλείται να αντιμετωπίσει και να συντονίσει καταστάσεις έκτακτης ανάγκης οι οποίες αφορούν τόσο τις φυσικές όσο και τις τεχνολογικές καταστροφές. Μετά από κάθε καταστροφή μικρής ή μεγάλης κλίμακας, μεταβαίνουν στο σημείο της καταστροφής, για καταγραφή και διαπίστωση της καταστροφής, κάτι που συνεπάγεται ότι οι υπάλληλοι διατρέχουν τους ίδιους κινδύνους με τις υπηρεσίες καταστολής του καταστροφικού φαινομένου (Αστυνομία, Πυροσβεστική κλπ.) με αποτέλεσμα να επιβαρύνουν την υγεία τους όχι μόνο βραχυπρόθεσμα (αφού εκτίθενται σε επικίνδυνους παράγοντες) αλλά και μακροπρόθεσμα αφού καλούνται να εργαστούν οποιαδήποτε ημέρα και ώρα της εβδομάδος χωρίς ξεκούραση και χωρίς βάρδιες λόγω της υποστελέχωσης και έλλειψης προσωπικού.

Πιο συγκεκριμένα για παράδειγμα όταν βρίσκονται σε μία δασική πυρκαγιά υποχρεωτικά αναπνέουν καπνό, σωματίδια κλπ όπως οι πυροσβέστες ή όταν βρίσκονται σε μία τεχνολογική καταστροφή (πυρκαγιά, τεχνολογικό ατύχημα κλπ.) όπως το πρόσφατο περιστατικό πυρκαγιάς στην εταιρεία Sunlight στην Ξάνθη, αναπνέουν τον μολυσμένο αέρα με όλες τις συνέπειες που υφίσταται ένας εργαζόμενος σε τέτοιες επικίνδυνες καταστάσεις.

Επισημένουμε επίσης το γεγονός της αφόρητης ψυχολογικής πίεσης που δέχονται κατά τη διάρκεια μιας καταστροφής η οποία προέρχεται τόσο από την διαχείρισή της όσο και από το μέγεθος της ευθύνης, διότι μπορεί να κινδυνεύσουν ανθρώπινες ζωές ενώ στην καλύτερη των περιπτώσεων να χαθούν ανθρώπινες περιουσίες ακόμη και στη διαχείριση της αποκατάστασης της ομαλότητας στην περιοχή μετά την έκτακτη ανάγκη. Αυτό μπορεί να οδηγήσει κάποιον συνάδελφο σε άμεσες τραγικές συνέπειες για την υγεία του και να απειλήσει ακόμη και την ίδια του τη ζωή (κάτι που δυστυχώς έχει συμβεί).

Συμπεράσματα:

  1. Από την παραπάνω παρουσίαση του συνολικού συνοπτικά έργου της υπηρεσίας πολιτικής Προστασίας γίνεται άμεσα αντιληπτό η ανάγκη να διερευνηθεί η προστασία των εργαζομένων στους τομείς όπου επιχειρεί. Για κάθε περίπτωση ενασχόλησης πρέπει να αναγνωριστεί ο κίνδυνος που υπάρχει και να γίνει εκτίμηση του μεγέθους της επικινδυνότητας ανά τομέα που δρουν τα στελέχη της Πολιτικής Προστασίας.
  2. Συνοπτικά αναφέρονται κίνδυνοι σε έκθεση σε φυσικούς παράγοντες, χημικούς και βιολογικούς, επικίνδυνες ουσίες που βρίσκονται στην φυσική τους μορφή ή παράγονται με κάποιο τρόπο μετά την εκδήλωση ενός τεχνολογικού η ανθρωπογενούς περιστατικού.
  3. Πρέπει να εξεταστεί η έκθεση σε βλαπτικούς παράγοντες με ποσοτική ανάλυση της ατομικής επικινδυνότητας καθώς και τα μέτρα ατομικής προστασίας ανά περίπτωση αλλά και στο σύνολο τους (Βιοχημικά ατυχήματα, Ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, Θόρυβος, Επικρατούσες συνθήκες περιβάλλοντος κα.)
  4. Η εμπλοκή των στελεχών της Πολιτικής Προστασίας στα παραπάνω φαινόμενα τα οποία αναφέρθηκαν πρέπει να τονιστεί ότι γίνεται σε διαχείριση πεδίου και διαχείριση εντός γραφείων συντονισμού και διαχείρισης, το οποίο έχει σαν αποτέλεσμα την εμφάνιση φαινομένων εργασιακής εξουθένωσης στο οποίο συντελεί και η συνήθης περιορισμένη στελέχωση των υπηρεσιών από το απαιτούμενα εξειδικευμένο προσωπικό.
  5. Σύνηθες φαινόμενο είναι η εμφάνιση εργασιακού στρες, ψυχοκοινωνικού στρες αναφέρονται και ως πιο συχνά εμφανιζόμενων σε καταστάσεις που αφορούν περιβαλλοντολογικούς παράγοντες όπως θόρυβος, οπτικά ερεθίσματα, συναναστροφή με περίεργους ιδιόρρυθμους ανθρώπους, έκθεση σε πίεση για δράση, πίεση στη λήψη απόφασης, πολυκοσμία, υπερβολικές τιμές χαμηλής η υψηλής θερμοκρασίας.

Οι επιπτώσεις στην υγεία συμπεριλαμβάνουν μια σειρά από συμπτώματα πολλά απ’ τα οποία καταγράφονται στον παρακάτω πίνακα.

Ψυχοπαθολογικά Ψυχοσωματικά
Εκδηλώσεις άγχους Αρτηριακή πίεση
Απάθεια Άσθμα
Αποφυγή αντιδράσεων Καρδιακή αρρυθμία
Προβλήματα συγκέντρωσης Στεφανιαία νόσος
Καταθλιπτική διάθεση Δερματίτιδα
Φοβικές αντιδράσεις Τριχόπτωση
Αναβίωση του γεγονότος Πονοκέφαλοι
Υπερδιέγερση Μυϊκοί πόνοι
Ανασφάλεια Έλλειψη ισορροπίας
Αϋπνία Ημικρανίες
Εμμονές Στομαχικοί πόνοι
Ευερεθιστότητα Έλκος
Έλλειψη πρωτοβουλιών Ταχυκαρδία
Μελαγχολία
Αλλαγές στη διάθεση
Επαναλαμβανόμενοι εφιάλτες

Η παρακάτω νομοθεσία τεκμηριώνει τις απόψεις αυτές:

α. Ν.3213/2002 «Αναβάθμιση της Πολιτικής Προστασίας και λοιπές διατάξεις», Π.Δ. 144 Οργανισμός Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, N. 4249/2014 «Αναδιοργάνωση της Ελληνικής Αστυνομίας, του Πυροσβεστικού Σώματος και της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, αναβάθμιση Υπηρεσιών του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη και ρύθμιση λοιπών θεμάτων αρμοδιότητας Υπουργείου Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη και άλλες διατάξεις».

β. Επίσης σύμφωνα με μελέτη του «European Agency for Safety andHealth 2002″ οι επιπτώσεις στην υγεία και στην ποιότητα ζωής από την εργασιακή παρενόχληση έχει τη δυνατότητα να προκαλέσει ή να συμβάλλει σε πολλές ψυχοπαθολογικές και ψυχοσωματικές διαταραχές της συμπεριφοράς. Μολαταύτα, είναι άγνωστο πόσα άτομα που έχουν υποστεί mobbing αναπτύσσουν προβλήματα υγείας. Αυτό πιθανότατα εξαρτάται από τη διάρκεια και την ένταση του στρες, ενώ και τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας του θύματος μπορεί να παίξουν ένα προστατευτικό ρόλο ή αντίθετα να εντείνουν τα συμπτώματα.

  1. Οι Μηχανικοί ΠΕ – ΤΕ και Εργοδηγοί στις Δ/νσεις Τεχνικών Έργων των Περιφερειών, που ασχολούνται:

Α) Με τη μελέτη – εκτέλεση – επίβλεψη δημοσίων έργων που αφορούν:

1) στην αντιπλημμυρική προστασία και υπερχείλιση ποταμών και χειμάρρων

2) στον καθαρισμό, βελτίωση, συντήρηση επαρχιακού & εθνικού οδικού δικτύου με εργολαβίες και με αυτεπιστασία μέσω των εργοταξίων

3) στην εποπτεία – τεχνική αστυνόμευση οδικού δικτύου

4) στον σχεδιασμό και εκτέλεση αποχιονισμού οδικού δικτύου αρμοδιότητας Π.Κ.Μ.

5) στη διευθέτηση και καθαρισμό ρεμάτων

6) στα αρδευτικά έργα κλειστών αγωγών με αποστραγγιστικά δίκτυα

7) στα δίκτυα αποχέτευσης νέων και υφισταμένων κατασκευών

9) στις ηλεκτρομηχανολογικές εργασίες κτιρίων και οδικού δικτύου (ηλεκτροφωτισμός, φωτεινοί σηματοδότες)

10) μελέτες και έργα Νοσοκομείων, Ιδρυμάτων Υγείας-πρόνοιας, Υπουργείου Δικαιοσύνης (δικαστικά μέγαρα, σωφρονιστικά ιδρύματα)που εποπτεύουν οι Υπηρεσίες Τεχνικών έργων της Περιφέρειας

Β) Με θέματα Πολιτικής Προστασίας σε έκτακτες καταστάσεις και αντίξοες συνθήκες διενεργώντας αυτοψίες για αντιμετώπιση έκτακτων φαινομένων, στελέχωση επιτροπών για καταγραφή ζημιών για αποζημιώσεις, κλπ.

Γ) Με τον έλεγχο των κτιρίων όπως αυτά περιγράφονται στο Διάταγμα 13-4-1929 «Περί επικίνδυνων οικοδομών», όπου το ίδιο το Π.Δ. στοιχειοθετεί τη χορήγηση του ανθυγιεινού επιδόματος. Συγκεκριμένα οι μηχανικοί για να ελέγξουν εισέρχονται στο εσωτερικό κτιρίων τα οποία είναι εγκαταλειμμένα, και παρουσιάζουν πολλές καταρρεύσεις δομικών στοιχείων. Κινδυνεύει ανά πάσα στιγμή η υγεία του και η ασφάλειά του. Οι μηχανικοί που τους ανατίθεται ο έλεγχος όλων των επικίνδυνων κτιρίων όλων των Δήμων του Νομού προκειμένου να συντάξουν εκθέσεις αυτοψίας (Π.Δ.13-4-1929), εκθέσεις ετοιμορροπίας ή κατεδάφισης των κτιρίων εισέρχονται με μάσκες γιατί λόγω της εγκατάλειψης έχουν έντονες μυρωδιές και υγρασίες. Πολλές φορές το καλοκαίρι εντοπίζονται φίδια και ποντίκια. Επίσης λόγω καταρρεύσεων των δομικών στοιχείων γίνεται έλεγχος μέσα στα μπάζα και στα μεσοπατώματα που είναι έτοιμα να καταρρεύσουν.

Δ) Οι τεχνικοί υπάλληλοι που εργάζονται στις Διευθύνεις Τεχνικών Έργων και ορίζονται επιβλέποντες δημοσίων έργων αναμφισβήτητα δικαιούνται αυτό το επίδομα. Τα δημόσια έργα από τη φύση τους ενέχουν κίνδυνο. Άλλωστε πάντα συντάσσεται και επιβάλλεται από την ειδική συγγραφή υποχρεώσεων κατά την κατασκευή του έργου ο φάκελος ασφάλειας και υγείας των εργαζομένων. Γιατί ο επιβλέπων τεχνικός υπάλληλος ο οποίος θα ανέβει στη σκαλωσιά για να ελέγξει και να επιβλέψει και να επιμετρήσει όλες τις εργασίες και να παραλάβει τους οπλισμούς και να ελέγξει τα δοκάρια της στέγης να μη θεωρείται εργαζόμενος και να δικαιούται το επίδομα αυτό. Οι επιβλέποντες επίσης των Βιολογικών καθαρισμών. Οι επιβλέποντες των έργων των κατολισθήσεων. Οι επιβλέποντες των υδραυλικών έργων-έργων αποχέτευσης καθώς επίσης και έργων οδοποιίας. Γενικά και ειδικότερα οι εργοταξιακοί χώροι ενέχουν μεγάλο κίνδυνο και ως επιβλέποντες αυτών των εργοταξίων πρέπει να συμμετέχουν και οι τεχνικοί υπάλληλοι.

  1. Οι γεωπόνοι και οι τεχνολόγοι γεωπονίας, οι εργάτες και τεχνίτες ψεκασμού των Δ/νσεων Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής των Περιφερειακών Ενοτήτων, που εκτελούν προγράμματα δακοκτονίας και άλλες απεντομώσεις, χρησιμοποιώντας διάφορα χημικά σκευάσματα. Οι γεωπόνοι των ΔΑΟΚ που έχουν ως αντικείμενο τον έλεγχο φυτοπροστατευτικών προϊόντων σε καταστήματα, αποθήκες εμπορίας γεωργικών φαρμάκων, σε αποθήκες γεωργών-χρηστών γεωργικών φαρμάκων, σε ελέγχους παράνομων γεωργικών φαρμάκων μετά από καταγγελίες, οι γεωπόνοι που συμμετέχουν στους ψεκασμούς καταπολέμησης κουνουπιών και στους επιτόπιους ελέγχους στα αγροτεμάχια.
  1. Οι Ελεγκτές των Τμημάτων Εμπορίου (Επόπτες Αγοράς σύμφωνα με τα Περιγράμματα Θέσεων εργασίας) των Δ/νσεων Ανάπτυξης των Περιφερειακών Ενοτήτων, από τους οποίους εκτελούνται οι παρακάτω εργασίες:
  1. Μετρολογικοί έλεγχοι (έλεγχοι μετρικών οργάνων): Έλεγχοι λειτουργίας (λιτρομετρήσεις) αντλιών υγρών καυσίμων και υγραερίου κίνησης, διαδικασίες επικίνδυνες λόγω της ευφλεκτότητας των μετρούμενων χημικών προϊόντων.
  2. Έλεγχοι βυτιοφόρων οχημάτων στο δρόμο (για τους ίδιους παραπάνω λόγους)
  3. Δειγματοληψίες-έλεγχοι χημικών προϊόντων και διατάξεων όπως, πετρελαϊκά προϊόντα, καύσιμα, υγρά πλήρωσης ηλεκτρονικού τσιγάρου, απορρυπαντικά, καθαριστικά, μπαταρίες αυτοκινήτων και πολλά άλλα, πολλές φορές και σε χύδην κατάσταση ή συσκευασμένα σε ύποπτες συσκευασίες προς διερεύνηση, ακόμα και για σχηματισμό δικογραφίας.
  4. ‘Έλεγχοι Μεταποιητικών μονάδων τροφίμων:τυροκομεία, αλλαντοποιεία, συλλογής-ανακύκλωσης χρησιμοποιούμενων ελαίων κτλ
  5. Εγκαταστάσεις οινοπνευματωδών ποτών (παραγωγή, έλεγχοι πιθανών νοθειών κτλ)
  6. Έλεγχοι σφαγείων για την ιχνηλασιμότητα των ζώων προς σφαγή: είσοδος παντού στους χώρους των σφαγείων για την πραγματοποίηση αυτών των ελέγχων, επαφή και με τα σφάγια…
  7. ‘Ελεγχοι κρεοπωλείων (ίδιους με παραπάνω λόγους) συν ελέγχους για τον χειρισμό σε κάποιες περιπτώσεις των κρεάτων – κρεατοσκευασμάτων.
  8. Δεσμεύσεις-καταστροφές αλλοιωμένων τροφίμων: επιτόπου ή σε μονάδες καύσης υποπροϊόντων κρέατος
  1. Το προσωπικό που απασχολείται σε συνεργεία απολύμανσης, οι απολυμαντές και γενικά οι εργαζόμενοι των Περιφερειών (πχ Απολυμαντήριο Αττικής) που εκτελούν εφαρμογές απολυμάνσεων, απεντομώσεων, μυοκτονιών στο πλαίσιο της προστασίας της Δημόσιας Υγείας.

Ζητάμε να λάβετε υπόψη σας όλα τα παραπάνω και να εισηγηθείτε την ένταξη όλων των αναφερομένων ειδικοτήτων και εργασιών στη ρύθμιση χορήγησης του επιδόματος επικύνδινης και ανθυγιεινής εργασίας.

Παραμένουμε στην διάθεσή σας για κάθε διευκρίνηση και συνεργασία.