ΚΟΣΜΟΣ | 08.01.2014 | 14:24

Δήμος Αθηναίων: Παιχνίδι χωρίς σύνορα

Εορταστικό αφιέρωμα διοργανώνει ο Οργανισμός Πολιτισμού Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων στο πολιτιστικό κέντρο «Μελίνα», στο Θησείο, με τίτλο «Παιδί και Παιχνίδι στη Ζωή και στην Τέχνη».

Το αφιέρωμα εντάσσεται στο πλαίσιο των Χριστουγεννιάτικων εκδηλώσεων που θα πραγματοποιηθούν στην Αθήνα και πραγματοποιείται σε συνεργασία του ΟΠΑΝΔΑ με σημαντικούς φορείς.

Στους χώρους του Πολιτιστικού Κέντρου «Μελίνα» και του Κέντρου Τεχνών στο Πάρκου Ελευθερίας έως τις 23 Ιανουαρίου 2014, θα φιλοξενηθούν εικαστικά έργα δημιουργών, αλλά και ομάδων καλλιτεχνών, που μέσα από τη ζωγραφική, γλυπτική, χαρακτική, κατασκευές, εγκαταστάσεις και άλλες μορφές Τέχνης, θα παρουσιάσουν έργα τους με έμπνευση από το κυριολεκτικό παιχνίδι των παιδιών αλλά και από άλλες έννοιες που προκύπτουν απ’ αυτό, προβάλλοντας και την επίδρασή του στη ζωή τόσο των μικρών και μεγάλων, όσο και στην ίδια την Τέχνη.

Στους ίδιους χώρους θα εκτεθούν ιδιωτικές συλλογές παιδικού Παιχνιδιού, καθώς και ζωγραφικά έργα παιδιών, με θέμα το παιχνίδι. Επίσης, θα υπάρχουν αφήγηση παραμυθιών με έργα εικαστικά, θεατρικές παραστάσεις, προβολές VIDEO, ομιλίες πανεπιστημιακών και εκπαιδευτικών, που θα αναλύσουν τη σημασία του Παιχνιδιού στις εκφάνσεις της ζωής. Επιπλέον, έργα κλασικών που έχουν θέμα τους το παιδικό παιχνίδι θα παρουσιάσει η Συμφωνική Ορχήστρα του Δήμου Αθηναίων, καθώς και δάσκαλοι και μαθητές του Ωδείου «Μουσικός Σύνδεσμος Αθηνών». Το αφιέρωμα θα πλαισιώνουν ξεναγήσεις και διαδραστικά παιχνίδια.

Παιδική τέχνη + παιχνίδι

Το Μουσείο Ελληνικής Παιδικής Τέχνης συμμετέχει στο αφιέρωμα στο παιχνίδι, που διοργανώνει ο Οργανισμός Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων, παρουσιάζοντας έκθεση με έργα ζωγραφικής και κατασκευές παιδιών από όλη την Ελλάδα και τη Κύπρο και την Αφρική, που ανήκουν στις συλλογές του.

Τα έργα ζωγραφικής και κατασκευές παιδιών 5-13 ετών αποκαλύπτουν την πορεία του Μουσείου κατά τη διάρκεια των 19 χρόνων λειτουργίας του.

Τα έργα προέρχονται από Πανελλήνιους Διαγωνισμούς Παιδικής Ζωγραφικής, Δωρεές και από τα 8μηνης διάρκειας εικαστικά εργαστήρια που πραγματοποιεί το Μουσείο στο χώρο του.

Η έκθεση εμπλουτίζεται με κατασκευές- παιχνίδια με άχρηστα υλικά παιδιών της Αφρικής, Δωρεά της Οργάνωσης «Σώστε τα παιδιά».

Το παιχνίδι και η τέχνη για κάθε παιδί, σε όλες τις χώρες και σε όλους τους πολιτισμούς του πλανήτη, είναι δύο αλληλένδετες λέξεις που στη ζωή του της βιώνει ως μία.

Τα έργα της έκθεσης μας αποκαλύπτουν τον κόσμο των παιχνιδιών μέσα από την τέχνη των παιδιών.

Παιχνίδι χωρίς Σύνορα

Η εικαστική ομάδα greekartists.info σε συνέχεια της συνεργασίας της με τον Οργανισμό Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας πλαισιώνει το Αφιέρωμα με τη θεματική έκθεση: «Παιχνίδι χωρίς Σύνορα».

Η έκθεση φιλοξενείται στο Κέντρο Τεχνών του Δήμου Αθηναίων στο Πάρκο Ελευθερίας ( Βας. Σοφίας Τηλ. 210 7224028,

Ωρες λειτουργίας : Τρίτη – Σάββατο 10:00 – 20:00, Κυριακή 10:00 – 14:00)

Εγκαίνια της έκθεσης: Πέμπτη 9 Ιανουαρίου 2014 και ώρα 19:30

Διάρκεια έως Πέμπτη 23 Ιανουαρίου 2014

Εικαστικοί για το Παιδί και το Παιχνίδι

24 εικαστικοί καλλιτέχνες που ζουν και δραστηριοποιούνται ενεργά στην Ελλάδα δημιούργησαν εικαστικά έργα με αφορμή τη συγκεκριμένη δραστηριότητα.
Συμμετέχουν:

Αθανασίου Αντώνης, Αλτουνιάν Γκάγκικ, Ανούση – Ηλία Ρένα, Βακάλη-Συρογιαννοπούλου Φιλομήλα, Γιαχανατζή Νέλλη, Γριμάλδη- Κορομηλά Ράνια, Δεσεκόπουλος Νίκος, Ζαβιτσάνου Άννυ, Καμπάνης Μάρκος, Κολιός Γιάννης, Κότσαρης Γρηγόρης, Κότσαρης Μιχάλης, Κουμαντάκη Δήμητρα, Κτιστοπούλου Μαρία, Λιάνα Μελισσαρατου, Μενδρινού Άννα, Ξενάκη Μαριάννα, Παπαγιάννης Θεόδωρος, Παπαγιάννη Σύνη, Πετροπούλου-Δημητράκη Μιμή, Ράλλης Τάσος, Σταϊνχάουερ Βαρβάρα, Τσιρογιάννης Δημήτρης και Φωτοπούλου Πηνελόπη.

Επιμελήτριες έκθεσης

Θεανώ Κοτταρίδου, Ιστορικός τέχνης, Μουσειολόγος, Επιμελήτρια Μουσείου

Εύα Σταμάτη, Γραφίστρια, Διευθύντρια Μουσείου

Μουσείο Ελληνικής Παιδικής Τέχνης / www.childrensartmuseum.gr

«Παίζουμε με παραμύθια»

Δευτέρα 16 Δεκεμβρίου

Κέντρο Τεχνών Δήμου Αθηναίων

Η ομάδα προσκάλεσε καλλιτέχνες να αφηγηθούν παραμύθια και ιστορίες κατασκευάζοντας παιχνίδια. Ο καθένας διαλέγει μια ιστορία και την εντάσσει στο δικό του, προσωπικό σύμπαν. Χρησιμοποιώντας κάθε είδους υλικά δημιουργεί ένα καινούριο κόσμο όπου όλα είναι δυνατά. Το παραμύθι αποκτά έτσι νέες διαστάσεις και η φαντασία των συμμετεχόντων οδηγείται σε ανεξερεύνητα μονοπάτια.
Συμμετέχουν οι εικαστικοί Ντιάνα Ζερβάκη, ΚλέβεςΚρίσικο, Αναστασία Κωνσταντάκου, Γιάννη Μονογυιό, Λένια Οικονόμου, Νίκο Σταυρακαντωνάκη, Έλενα Τονικίδη ,ΒανέσαΤουζλούκωφ, Φλοράνς Χρηστάκηκαι η συγγραφέαςΕύη Γεροκώστα

Οι Τρεις Χιονάνθρωποι

Βασισμένο στο έργο για κουκλοθέατρο του Milan Pavlik

Εργαστήρι ΜΑΙΡΗΒΗ (14, 21, 28/12/13 & 19, 26/1/14)

Τρεις χιονάνθρωποι. Ο καθένας με τον χαρακτήρα του. Ο καθένας με τις μανίες του. Παγωμένοι αλλά όχι ακίνητοι, λευκοί αλλά όχι ασυγκίνητοι. Διεκδικούν ένα δρόμο.

Άλλοι βάζουν στους δρόμους σύνορα, άλλοι βάζουν διόδια και άλλοι στρατιώτες.

Οι Χιονάνθρωποι βάζουν την παγωμένη τους καρδιά και επιτίθενται με χιονόμπαλες. Όμως υπάρχουν κάποιοι, πραγματικά δυνατοί που κάτω από το χιόνι κρύβουν μια ζεστή καρδιά, που ξέρουν να ονειρεύονται, να μοιράζονται, να γελούν και να βοηθούν. Γιατί πραγματικά δυνατός είναι αυτός που ξέρει να μοιράζεται και να βοηθά.

Διάρκεια: 60 λεπτά
Κουκλοθεατρική ομάδα: Μιρέλα Κατσά,Μαιρηβή Γεωργιάδου, Φίλιππος Φέρτης

Μετάφραση – διασκευή: Μιρέλα Κατσά

Σκηνοθεσία: Μαιρηβή Γεωργιάδου

Σκηνογραφία: Ισμήνη Γεωργιάδου, Μαιρηβή Γεωργιάδου

Κατασκευές: Φίλιππος Φέρτης

Μουσική: Λουκιανός Κηλαηδόνης

Ενορχήστρωση: Γιάννης Καραγιάννης

Φωτισμοί: Μελίνα Μάσχα

Φωτογραφία: Τόλης Μαστρόκαλος

Διάρκεια: 60 λεπτά

Παιχνίδια Παιδιών – Παιχνίδια του Κόσμου

Ο γνωστός συλλέκτης τελετουργικών μασκών και μαριονετών Δρ Φώτης Καγγελάρης, κατά την διάρκεια των ταξιδιών του στις χώρες του κόσμου συγκέντρωσε και μια μικρή αλλά αντιπροσωπευτική συλλογή από χειροποίητα πρωτόγονα παιχνίδια με στοιχειώδη υλικά (μέταλλο, ξύλο, κλωστές, ύφασμα,…) αλλά με εξαιρετική φαντασία και λειτουργικότητα. Την συλλογή αυτή θα παρουσιάσει στο πλαίσιο αφιερώματος στο Παιχνίδι και θα μιλήσει για αυτήν αναλύοντας τις ανθρωπολογικές και ψυχαναλυτικές διαστάσεις τους όπως και τις εμπειρίες του από τις επιτόπου συναντήσεις του με τα παιδιά και τα παιχνίδια τους.

Συλλογή Ηλία Καρασάββα

Η συλλογή της σούρας είναι δύσκολο αντικείμενο στη συλλογή του, αλλά παράλληλα πολύ ενδιαφέρον για τον λόγο ότι η σούρα είναι ένα λαϊκό παιχνίδι και μέσα απ’αυτό προβάλετε η λαογραφία και η παράδοση ενός τόπου. Είναι ένα ταξίδι στους διάφορους πολιτισμούς και ένα ταξίδι στον χρόνο. Υπάρχουν ελάχιστα δείγματα στην χώρα μας για τον λόγο ότι η σβούρα δεν ήταν πολύ διαδεδομένη σαν παιχνίδι ευρήματα συνήθως βρίσκονται μέσα από δημοπρασίες στο διαδίκτυο και ελάχιστα κομμάτια από παλαιοπωλεία.

Ο σκοπός μιας τέτοιας συλλογής δεν είναι να έχει κάποιος στην κατοχή του πολλά κομμάτια, αλλά ουσιαστικά και αντιπροσωπευτικά δείγματα.

ο τρόπος που μπορεί κάποιος να χωρίσει σε κατηγορίες τις σβούρες, εκτός από το υλικό κατασκευής, είναι και ο τρόπος που δίνετε κίνηση και αναγκάζει σε περιστροφή αυτό το πανάρχαιο παιδικό παιχνίδι.

θα μπορούσαμε να παρομοιάσουμε την κίνηση της σβούρας, από την στάση αδράνειας, την περιστροφή και τέλος την ήττα της από την τριβή με την ζωή του ανθρώπου, την γέννησή του, την διαδρομή της ζωής του και τέλος την ήττα του από τον χρόνο.

Συλλογή Κ. Μουγκολιά

Το Σβουροποιείον «Αεικίνητον» ξεκίνησε το ταξίδι του στον κόσμο της δίνης το 1999. Το όνομα του είναι εμπνευσμένο από την αλχημιστική ουτοπία. Συλλέγοντας λαογραφικό υλικό από όλη την Ελλάδα για το χαμένο αυτό παιχνίδι πειραματιστήκαμε πάνω στα σχήματα και τις μορφές και προσπαθήσαμε να συνθέσουμε την εικόνα της σβούρας όπως την ξέρουν οι παλαιοί. Έτσι στην παραδοσιακή σβούρα απαραίτητο συμπλήρωμα είναι το σκοινί και η δεκάρα. Στη σβούρα από ελιά χρησιμοποιείται αυθεντική γαρυφαλλόπροκα από τα στρατιωτικά άρβυλα, την οποία στις δεκαετίες 50΄και 60΄έβαζαν τα παιδιά για καρφί στις σβούρες τους.

Αεικίνητον

Από το «Αεικίνητον» κατασκευάζονται επίσης διάφοροι τύποι σβούρας όπως σβούρες με υποστήριγμα, δακτυλοσβούρες, μαγικές, ψευδαισθήσεων, ήχου και διπλές.

Επίσης κατασκευάζονταιπαιχνίδια που είναι ξαδέλφια της σβούρας όπως είναι το γιο-γιο, η ίυγγα, το ελικόπτερο, η κούπα μπάλα και το τακα-τακα.

Η σβούρα είναι μια αναπαράσταση, μια μικρογραφία του φυσικού κόσμου. Ο πλανήτης μας, ο γαλαξίας μας, το σύμπαν το ίδιο περιστρέφεται σε μια αέναη κίνηση στο χώρο και στο χρόνο και η σβούρα, μπροστά στα μάτια μας μιμείται για λίγα λεπτά τη κοσμική δίνη. Έτσι δονεί τις μυστικές χορδές της συμπαντικής ψυχής μας, ασυνείδητα μας υπενθυμίζει πως όλα γύρω γυρνούν, μας συντονίζει με τον απέραντο Κοσμικό Τροχό.

Η σβούρα είναι από τα αγαπημένα παιχνίδια των παιδιών σε όλους τους πολιτισμούς που εμφανίστηκαν στη γη. Τη συναντούμε σε όλες σχεδόν τις γλώσσες του κόσμου. Η αρχαιότερη γραπτή αναφορά της, απαντάται στον Όμηρο στην Ιλιάδα (ραψ.Ξ, στ. 413), όταν μια πέτρα που εκσφενδονίζει ο Τελαμώνιος Αίας μονομαχώντας με τον Έκτορα, στριφογυρίζει «σα σβούρα» πριν χτυπήσει τον αντίπαλο του κατάστηθα.

Το αρχαίο της όνομα ήταν στρόμβος, στρόβιλος ή βέμβιξ. Ήταν κωνική φτιαγμένη από σκληρό ξύλο και παιζόταν με τη μάστιγα, με την οποία τη χτυπούσαν κρατώντας την έτσι σε περιστροφή.

Στην Ελλάδα του 20 ου αιώνα η σβούρα γνώρισε τη χρυσή της εποχή τη δεκαετία του 50′ και 60′ . Σε μια εποχή που δεν υπήρχε η σημερινή αφθονία σε παιχνίδια, μια «σβούρα στη τσέπη» ήταν πολύτιμο απόκτημα.

Της συναντούμε με διάφορα ονόματα στον ελλαδικό χώρο: Φούρλα στη Μακεδονία, βουρβούρα, ταρτάρα και μυγάκι στη Θεσσαλία, ντούρντουλα στην Ιθάκη,

κ.α.

Αργότερα, τη δεκαετία του 70′ και εντεύθεν, η σβούρα αρχίζει σταδιακά να υποχωρεί σα παιχνίδι ατομικό ή ομαδικό, ενώ σήμερα έχει σχεδόν εξαφανιστεί. Η τηλεόραση, τα ηλεκτρονικά παιχνίδια και η ζωή στα διαμερίσματα των μεγαλουπόλεων είναι οι πολέμιοι της σβούρας.

Λίστα καλλιτεχνών για την έκθεση «Το Παιδί και το Παιχνίδι» στο Πολιτιστικό Κέντρο «Μελίνα»:

Μανταλένα Αγγελέτου

Αλεξάνδρα Αμπάτη

Μαργαρίτα Βασιλάκου

Βίκυ Γεωργιοπούλου

Γιάννης Δελαγραμμάτικας

Κλεοπάτρα Δίγκα

Γιάννης Καστρίτσης

Χάρης Κοντοσφύρης

Κλειώ Μακρή

Γιώργος Μήλιος

Σταυρούλα Παπαδάκη